Dəyirman (türk. Değirmen) məşhur Türkiyə yazıçısı Rəşad Nuri Güntəkinin 1941-ci ildə satirik üslubda yazdığı qısa roman.
Dəyirman | |
---|---|
Değirmen | |
Müəllif | Rəşad Nuri Güntəkin |
Janr | roman |
Orijinalın dili | türk dili |
Orijinalın nəşr ili | 1944 |
Tərcüməçi | azərb. Vaqif Sultanlı |
Səhifə | 144 |
Roman ilk dəfə 1944-cü ildə nəşr edilmişdir. Romanın bəhs etdiyi dövr 1914-cü ildir və hadisələr Osmanlı imperiyasının Sarıpınar adlanan məntəqəsində cərəyan edir.
Məzmunu
"Dəyirman" romanında uydurma bir zəlzələ hadisəsinin böyüyərək Osmanlı dövlətinin və hətta dünyanın gündəminə girən bir məsələ halına gəlməsi təsvir edilir. Sarıpınar adlanan bir bölgədə meydana gəldiyi düşünülən bir zəlzələdən sonra baş verən tragikomik hadisələr, baş verməmiş zəlzələnin zəlzələ olubmuş kimi ortaya çıxarılması cəhdi canlandırılmışdır.
Anadoludakı yoxsul bir qəsəbə olan Sarıpınarın 1914-cü ildə rəhbər vəzifədə çalışanlar ruh dünyası canlandırılmış, səriştəsiz, intriqaçı dövlət məmuru tipləri yaradılmışdır.
Romandan hasil olan qənaət budur ki, dövlət məmuru olmayan hadisələri sanki baş vermiş kimi göstərməməlidir və hər kəs öz vəzifə və məsuliyyətlərinə uyğun hərəkət etməlidir. Çünki ört-basdır edilən səhvlər daha böyük problemlərə səbəb olur.
Obrazlar
- Xəlil Hilmi Efendi: Vilayətin valisi, mülayim xasiyyətli və nəzakətli bir adam
- Rəşid bəy: Vilayətin bələdiyyə başqanı, yardımsevər bir insan
- Arif bəy: Vilayətin həkimi, valinin ən yaxın dostu
- Ömər bəy: Vilayətin zənginləridən, səxavətli bir insan
- Xurşid: Valinin mühafizəçisi, saf niyyətli insan
- Həmid bəy : Vilayətin mutasarrıfı (qubernatoru)
- Rüfət : Bələdiyyənin baş katibi
- Kızanlıklı Naciyə: Şəhərdə düzənlənən əyləncələrdə oynayan rəqqasə
Nəşr
"Dəyirman" romanı ilk dəfə 1944-cü ildə İstanbulda Semih Lütfi nəşriyyatında yayınlanmışdır. Bundan sonra roman 1958, 1966, 1970, 1977, 1983, 1985, 1987, 1990, 1993, 2004, 2014 və daha sonrakı illərdə nəşr olunmuş, 2017-ci ildə müəllifin "Bütün əsərləri" toplusunun 7-ci cildinə daxil edilmişdir.
Azərbaycan dilinə tərcümə
"Dəyirman" romanı Vaqif Sultanlının tərcüməsində 1994-cü ildə Azərbaycan Ensiklopediyası Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyi tərəfindən "Yarpaq tökümü" ilə birlikdə 10.000 nüsxədə nəşr olunmuşdur.
Səhnə həyatı
"Dəyirman" romanı Turgut Özakman tərəfindən "Sarıpınar 1914" adı ilə səhnələşdirilmiş və ilk dəfə 1968-ci ildə Ankara Sənət Teatrında (Ankara Sanat Tiyatrosu') tamaşaya qoyulmuşdur.
Filmoqrafiya
1987-ci ildə "Dəyirman" romanının motivləri əsasında Barış Pirhasanın ssenarisi əsasında Atıf Yılmaz tərəfindən eyni adlı bədii film çəkilmişdir.
İstinadlar
- "Değirmen (Türk Romanı)". turkcebilgi.com. 23 iyun 2020 tarixində .
- Nusret Yılmaz. Türk romanında Doğu Anadolu. səh. 12.
- "Değirmen-İnkılap". dr.com.tr. 23 iyun 2020 tarixində .
- Əhməd Əhmədov. Rəşad Nurinin romanları. Bakı: AZSSR EA nəşriyyatı. 2005. səh. 169.
- Reşat Nuri Güntekin. Değirmen. İstanbul Semih Lütfi Kitabevi. 1944. səh. 20.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Deyirman turk Degirmen meshur Turkiye yazicisi Resad Nuri Guntekinin 1941 ci ilde satirik uslubda yazdigi qisa roman DeyirmanDegirmenMuellif Resad Nuri GuntekinJanr romanOrijinalin dili turk diliOrijinalin nesr ili 1944Tercumeci azerb Vaqif Sultanli Sehife 144 Roman ilk defe 1944 cu ilde nesr edilmisdir Romanin behs etdiyi dovr 1914 cu ildir ve hadiseler Osmanli imperiyasinin Saripinar adlanan menteqesinde cereyan edir Mezmunu Deyirman romaninda uydurma bir zelzele hadisesinin boyuyerek Osmanli dovletinin ve hetta dunyanin gundemine giren bir mesele halina gelmesi tesvir edilir Saripinar adlanan bir bolgede meydana geldiyi dusunulen bir zelzeleden sonra bas veren tragikomik hadiseler bas vermemis zelzelenin zelzele olubmus kimi ortaya cixarilmasi cehdi canlandirilmisdir Anadoludaki yoxsul bir qesebe olan Saripinarin 1914 cu ilde rehber vezifede calisanlar ruh dunyasi canlandirilmis seristesiz intriqaci dovlet memuru tipleri yaradilmisdir Romandan hasil olan qenaet budur ki dovlet memuru olmayan hadiseleri sanki bas vermis kimi gostermemelidir ve her kes oz vezife ve mesuliyyetlerine uygun hereket etmelidir Cunki ort basdir edilen sehvler daha boyuk problemlere sebeb olur Obrazlar Xelil Hilmi Efendi Vilayetin valisi mulayim xasiyyetli ve nezaketli bir adam Resid bey Vilayetin belediyye basqani yardimsever bir insan Arif bey Vilayetin hekimi valinin en yaxin dostu Omer bey Vilayetin zenginleriden sexavetli bir insan Xursid Valinin muhafizecisi saf niyyetli insan Hemid bey Vilayetin mutasarrifi qubernatoru Rufet Belediyyenin bas katibi Kizanlikli Naciye Seherde duzenlenen eylencelerde oynayan reqqaseNesr Deyirman romani ilk defe 1944 cu ilde Istanbulda Semih Lutfi nesriyyatinda yayinlanmisdir Bundan sonra roman 1958 1966 1970 1977 1983 1985 1987 1990 1993 2004 2014 ve daha sonraki illerde nesr olunmus 2017 ci ilde muellifin Butun eserleri toplusunun 7 ci cildine daxil edilmisdir Azerbaycan diline tercume Deyirman romani Vaqif Sultanlinin tercumesinde 1994 cu ilde Azerbaycan Ensiklopediyasi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi terefinden Yarpaq tokumu ile birlikde 10 000 nusxede nesr olunmusdur Sehne heyati Deyirman romani Turgut Ozakman terefinden Saripinar 1914 adi ile sehnelesdirilmis ve ilk defe 1968 ci ilde Ankara Senet Teatrinda Ankara Sanat Tiyatrosu tamasaya qoyulmusdur Filmoqrafiya 1987 ci ilde Deyirman romaninin motivleri esasinda Baris Pirhasanin ssenarisi esasinda Atif Yilmaz terefinden eyni adli bedii film cekilmisdir Istinadlar Degirmen Turk Romani turkcebilgi com 23 iyun 2020 tarixinde Nusret Yilmaz Turk romaninda Dogu Anadolu seh 12 Degirmen Inkilap dr com tr 23 iyun 2020 tarixinde Ehmed Ehmedov Resad Nurinin romanlari Baki AZSSR EA nesriyyati 2005 seh 169 Resat Nuri Guntekin Degirmen Istanbul Semih Lutfi Kitabevi 1944 seh 20 Hemcinin baxTurk edebiyyati Resad Nuri Guntekin