Dmitri Uznadze (gürc. დიმიტრი უზნაძე; 20 dekabr 1886 (1 yanvar 1887) – 9 oktyabr 1950, Tbilisi) — gürcü psixoloq və psixologiya üzrə elmlər doktoru, Tbilisi Dövlət Universitetinin (TDU) və Gürcüstan Elmlər Akademiyasının (GEA) həmtəsisçisi.
Dmitri Uznadze | |
---|---|
gürc. დიმიტრი ნიკოლოზის ძე უზნაძე | |
Doğum adı | დიმიტრი უზნაძე |
Doğum tarixi | 20 dekabr 1886 (1 yanvar 1887) |
Vəfat tarixi | 9 oktyabr 1950(63 yaşında) |
Vəfat yeri | |
İş yeri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Dmitri Uznadze 1886-cı ildə Gürcüstanın qərbindəki Kutaisi vilayətinin Sakara adlı kəndində, kəndli ailəsində anadan olmuşdur. 1896-cı ildə Kutaisi Liseyinə daxil olmuşdur. 1905-ci il inqilabına qatıldığı üçün liseydən qovuldu. Təhsilini davam etdirmək üçün əvvəlcə İsveçrəyə, daha sonra isə Almaniyaya getdi. 1909-cu ildə Leypsiq Universitetinin fəlsəfə fakültəsini bitirmişdir. 1910-cu ildə "Vladimir Solovev: Epistemologiya" adlı əsəri ilə Almaniyanın Vittenberq Universitetində doktorluq dərəcəsi almışdır. 1909-cu ildə ölkəsinə qayıtdıqdan sonra Kutaisidə tarix müəllimliyi etmişdir.
1912-ci ildə Dmitri Uznadzenin "Təcrübə Pedaqogikasına Giriş" adlı kitabı nəşr olunmuşdur. Beləliklə, Gürcüstanda iki yeni fənnin əsası qoyuldu. Bu fənnlərə təşəbbüs pedaqoqikası və uşaq psixologiyası fənnləri daxildir. Dmitri Uznadze 1910-cu ildə Rusiyanın ilk praktiki-pedaqoji qurultayında Gürcüstanı təmsil etmişdir. O, qurultay zamanı qabaqcıl pedaqoji fikirləri məktəb praktikasına gətirməyə çalışmışdır. 1915–1917-ci illərdə Sinatle qızlar məktəbinin direktoru kimi fəaliyyət göstərmişdir.
1917-ci Oktyabr inqilabından sonra Tiflis Dövlət Universitetinin (TDU) yaradılmasında iştirak etmişdir. Yüksək ixtisaslı təhsil kadrlarının hazırlanması və pedaqogikası sahəsində elmi tədqiqatlar aparmışdır. Təhsil və məktəb islahatı məsələləri üzrə də çalışmışdır. 1917-ci ildə "Zaqafqaziyada məktəb islahatı" adlı kitab nəşr etdirmişdir. 1941-ci ildə Gürcüstan Elmlər Akademiyasını (GAS) qurdu. 1941–1950 illər arasında Gürcüstan Elmlər Akademiyası Psixologiya İnstitutunun (indiki Dmitri Uznadze adına Psixologiya İnstitutu) ilk direktoru olmuşdur. 1946-cı ildə ona "Gürcüstanın görkəmli elm xadimi" adı verilmişdir.
9 oktyabr 1950-ci ildə Tbilisidə vəfat edən Dimitri Uznadze, Tbilisi Dövlət Universitetinin bağçasında dəfn edildi. 1951-ci ildən bəri Tbilisi Dövlət Universitetində onun adını daşıyan təhsil təqaüdü təsis edilib. Dimitri Uznadzenin yaşadığı ev, şəxsi əşyalarını ilə birlikdə muzey kimi fəaliyyət göstərir.
Psixologiyanın inkişafında xüsusi rol oynayan monoqrafiyaları : "Eksperimental Psixologiyanın Əsasları" (1925), "Ümumi Psixologiya" (1940), "Uşaq Psixologiyası" (1947), "Ruh psixologiyasının eksperimental əsasları" (1949), "Eksperimental Pedaqogikaya giriş" (1912). Həmçinin 1917-ci ildə nəşr edilmiş gürcü dilindəki ilk dərs kitabları : "Qədim Şərq və ibtidai mədəniyyət", "Qədim Yunanıstan", "Yeni tarix", "Roma Tarixi".
İstinadlar
- Узнадзе Дмитрий Николаевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Dimitri Uznadze // Internet Philosophy Ontology project (ing.).
- Georgy Ketchuashvili. DIMITRY UZNADZE (1886–1950) (PDF) (ingilis). Paris: Georgy Ketchuashvili. 2002. 2020-07-15 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2020-11-13.
- nplg.gov.ge. "დიმიტრი ნიკოლოზის ძე უზნაძე" (gürcü). 2020-11-17 tarixində .
- iliauni.edu.ge. "DIMITRI UZNADZE" (gürcü). 2020-11-20 tarixində .
- "Arxivlənmiş surət". 2020-11-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-13.
- nplg.gov.ge. "დიმიტრი უზნაძე" (gürcü). 2020-07-31 tarixində .
Xarici keçidlər
- Контрастная иллюзия по Узнадзе и расширение её на 3 и более объектов
- на сайте Национальной академии наук Грузии
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dmitri Uznadze gurc დიმიტრი უზნაძე 20 dekabr 1886 1 yanvar 1887 9 oktyabr 1950 Tbilisi gurcu psixoloq ve psixologiya uzre elmler doktoru Tbilisi Dovlet Universitetinin TDU ve Gurcustan Elmler Akademiyasinin GEA hemtesiscisi Dmitri Uznadzegurc დიმიტრი ნიკოლოზის ძე უზნაძეDogum adi დიმიტრი უზნაძეDogum tarixi 20 dekabr 1886 1 yanvar 1887 Vefat tarixi 9 oktyabr 1950 1950 10 09 63 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIIs yeri Tbilisi Dovlet UniversitetiTehsili Leypsiq Universiteti Xarkov UniversitetiUzvluyu Gurcustan Milli Elmler AkademiyasiMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiDmitri Uznadze 1886 ci ilde Gurcustanin qerbindeki Kutaisi vilayetinin Sakara adli kendinde kendli ailesinde anadan olmusdur 1896 ci ilde Kutaisi Liseyine daxil olmusdur 1905 ci il inqilabina qatildigi ucun liseyden qovuldu Tehsilini davam etdirmek ucun evvelce Isvecreye daha sonra ise Almaniyaya getdi 1909 cu ilde Leypsiq Universitetinin felsefe fakultesini bitirmisdir 1910 cu ilde Vladimir Solovev Epistemologiya adli eseri ile Almaniyanin Vittenberq Universitetinde doktorluq derecesi almisdir 1909 cu ilde olkesine qayitdiqdan sonra Kutaiside tarix muellimliyi etmisdir 1912 ci ilde Dmitri Uznadzenin Tecrube Pedaqogikasina Giris adli kitabi nesr olunmusdur Belelikle Gurcustanda iki yeni fennin esasi qoyuldu Bu fennlere tesebbus pedaqoqikasi ve usaq psixologiyasi fennleri daxildir Dmitri Uznadze 1910 cu ilde Rusiyanin ilk praktiki pedaqoji qurultayinda Gurcustani temsil etmisdir O qurultay zamani qabaqcil pedaqoji fikirleri mekteb praktikasina getirmeye calismisdir 1915 1917 ci illerde Sinatle qizlar mektebinin direktoru kimi fealiyyet gostermisdir 1917 ci Oktyabr inqilabindan sonra Tiflis Dovlet Universitetinin TDU yaradilmasinda istirak etmisdir Yuksek ixtisasli tehsil kadrlarinin hazirlanmasi ve pedaqogikasi sahesinde elmi tedqiqatlar aparmisdir Tehsil ve mekteb islahati meseleleri uzre de calismisdir 1917 ci ilde Zaqafqaziyada mekteb islahati adli kitab nesr etdirmisdir 1941 ci ilde Gurcustan Elmler Akademiyasini GAS qurdu 1941 1950 iller arasinda Gurcustan Elmler Akademiyasi Psixologiya Institutunun indiki Dmitri Uznadze adina Psixologiya Institutu ilk direktoru olmusdur 1946 ci ilde ona Gurcustanin gorkemli elm xadimi adi verilmisdir 9 oktyabr 1950 ci ilde Tbiliside vefat eden Dimitri Uznadze Tbilisi Dovlet Universitetinin bagcasinda defn edildi 1951 ci ilden beri Tbilisi Dovlet Universitetinde onun adini dasiyan tehsil teqaudu tesis edilib Dimitri Uznadzenin yasadigi ev sexsi esyalarini ile birlikde muzey kimi fealiyyet gosterir Psixologiyanin inkisafinda xususi rol oynayan monoqrafiyalari Eksperimental Psixologiyanin Esaslari 1925 Umumi Psixologiya 1940 Usaq Psixologiyasi 1947 Ruh psixologiyasinin eksperimental esaslari 1949 Eksperimental Pedaqogikaya giris 1912 Hemcinin 1917 ci ilde nesr edilmis gurcu dilindeki ilk ders kitablari Qedim Serq ve ibtidai medeniyyet Qedim Yunanistan Yeni tarix Roma Tarixi IstinadlarUznadze Dmitrij Nikolaevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Dimitri Uznadze Internet Philosophy Ontology project ing Georgy Ketchuashvili DIMITRY UZNADZE 1886 1950 PDF ingilis Paris Georgy Ketchuashvili 2002 2020 07 15 tarixinde PDF Istifade tarixi 2020 11 13 nplg gov ge დიმიტრი ნიკოლოზის ძე უზნაძე gurcu 2020 11 17 tarixinde iliauni edu ge DIMITRI UZNADZE gurcu 2020 11 20 tarixinde Arxivlenmis suret 2020 11 15 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 13 nplg gov ge დიმიტრი უზნაძე gurcu 2020 07 31 tarixinde Xarici kecidlerKontrastnaya illyuziya po Uznadze i rasshirenie eyo na 3 i bolee obektov na sajte Nacionalnoj akademii nauk Gruzii