Aytış və ya Aytıs (qaz. айтыс, qırğ. айтыш, başq. әйтеш) — qazax, qaraqalpaq, qırğız və başqırd poeziyasında akınların mahnı yarışı, şifahi xalq şeirinin geniş yayılmış ənənəvi formalarından biri olmuşdur. Bütün xüsusiyyətləri ilə Azərbaycanda şair və aşıqlarının deyişmələrini xatırladır.
Deyişmə – poetik söz qüdrətinə güvənən iki aşığın qarşı-qarşıya dayanaraq birinin digərini məğlub etməsi məqsədi daşıyan şeirləşmə.
Bir neçə mühüm mərhələdən ibarət olan aşıq deyişmələrinin sonunda qalib tərəf məğlub tərəfin sazını əlindən almaq hüququna malik olur. Adətən, ya özünə güvənən bir aşıq tanınmış bir saz-söz ustadının üstünə gedərək onu deyişmə meydanına çəkir, ya da məktub göndərərək qarşı tərəfi öz meydanına çağırır. Dirili Qurbaninin Dədə Yediyarla, Tufarqanlı Abbasın Təbriz aşıqları ilə deyişmə meydanına çıxması birinci, Dərbəndli Zərnigarın Abdalgülablı Valehə, Naxçıvanlı Reyhan xanımın Şəmkirli Aşıq Hüseynə deyişmə dəvəti göndərməsi isə ikinci tip deyişmələrə aiddir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Ədəbiyyatşünaslıq terminləri lüğəti", Bakı, Maarif, 1978, səhifə 8.
- Məhərrəm Qasımlı, Mahmud Allahmanlı. "Aşıq şeirinin poetik biçimləri və çeşidləri" (az.). Elm və təhsil. 2018. 2021-10-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-04-13.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aytis ve ya Aytis qaz ajtys qirg ajtysh basq әjtesh qazax qaraqalpaq qirgiz ve basqird poeziyasinda akinlarin mahni yarisi sifahi xalq seirinin genis yayilmis enenevi formalarindan biri olmusdur Butun xususiyyetleri ile Azerbaycanda sair ve asiqlarinin deyismelerini xatirladir Deyisme poetik soz qudretine guvenen iki asigin qarsi qarsiya dayanaraq birinin digerini meglub etmesi meqsedi dasiyan seirlesme Bir nece muhum merheleden ibaret olan asiq deyismelerinin sonunda qalib teref meglub terefin sazini elinden almaq huququna malik olur Adeten ya ozune guvenen bir asiq taninmis bir saz soz ustadinin ustune gederek onu deyisme meydanina cekir ya da mektub gondererek qarsi terefi oz meydanina cagirir Dirili Qurbaninin Dede Yediyarla Tufarqanli Abbasin Tebriz asiqlari ile deyisme meydanina cixmasi birinci Derbendli Zernigarin Abdalgulabli Valehe Naxcivanli Reyhan xanimin Semkirli Asiq Huseyne deyisme deveti gondermesi ise ikinci tip deyismelere aiddir Hemcinin baxMusaireIstinadlar Edebiyyatsunasliq terminleri lugeti Baki Maarif 1978 sehife 8 Meherrem Qasimli Mahmud Allahmanli Asiq seirinin poetik bicimleri ve cesidleri az Elm ve tehsil 2018 2021 10 16 tarixinde Istifade tarixi 2020 04 13 Edebiyyat ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin