Məhərrəm Paşa oğlu Qasımlı 5 avqust 1958 Alakol Tovuz rayonu əməkdar elm xadimi Dövlət mükafatı laureatı filologiya elml

Məhərrəm Paşa oğlu Qasımlı (5 avqust 1958, Alakol, Tovuz rayonu) — Əməkdar elm xadimi, Dövlət mükafatı laureatı, filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri (03.03.2016-indi),AMEA Ədəbiyyat İnstitutunda şöbə müdiri, ədəbiyyatşünas, folklorşünas, şair.

Məhərrəm Qasımlı

Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin sədri

Vəzifədədir

3 mart 2016-cı ildən

Şəxsi məlumatlar

Doğum tarixi

5 avqust 1958 (65 yaş)

Doğum yeri

Alakol, Tovuz rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ

Təhsili

Bakı Dövlət Universiteti

Fəaliyyəti

alim

Elmi fəaliyyəti

Elm sahəsi

folklorşünaslıq

Elmi dərəcəsi

filologiya elmləri doktoru

Elmi adı

professor

İş yeri

AMEA Ədəbiyyat İnstitutu
Azərbaycan Aşıqlar Birliyi

Tanınır

ədəbiyyatşünas, folklorşünas, şair

Təltifləri

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı və fəaliyyəti

Məhərrəm Paşa oğlu Qasımlı 1958-ci ildə Tovuz rayonunun Alakol kəndində anadan olub. Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya ixtisasını bitirmişdir.(1975–1980) AMEA-nın Ədəbiyyat institutunda işləyir. İnstitutun "Şifahi xalq ədəbiyyatı və ədəbi abidələr" şöbəsinin müdiridir. 1992–2017-ci illərdə Ədəbiyyat institutunda elmi işlər üzrə direktor müavini vəzifəsini icra etmişdir. 1998–2017-ci illərdə isə müdafiə şurasının üzvü olmuşdur. Beşcildlik və oncildlik "Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi"nin Baş Redaksiya şurasının üzvü, birinci cildin isə məsul redaktoru və əsas müəlliflərindən biridir. 2004-cü ildən nəşr olunan "Folklor və etnoqrafiya" jurnalının baş redaktorudur. 2008-ci ildə "Novruz" ensiklopediyasını hazırlamışdır və onun baş elmi redaktorudur. Eyni zamanda M. Qasımlı Beynəlxalq Folklor Fondunun (ABŞ) Azərbaycan təmsilçisi və "Milli Folklor" (Türkiyə) beynəlxalq jurnalının redaksiya heyətinin üzvüdür. Elmi fəaliyyətlə yanaşı təhsil sistemində də fəaliyyət göstərən prof. M. Qasımlı Azərbaycanın bir çox nüfuzlu universitetlərində də çalışmışdır. 1998–2015-ci illərdə Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində elmi şuranın üzvü, 2004–2014-cü illərdə Azərbaycan Milli Konservatoriyasında tədris proqramlarının üzvü olmuşdur. Bundan başqa Lənkəran Dövlət Universitetində (1998–2007), 1994–2022-ci illərdə isə Azərbaycan Universitetində müqavilə ilə işləmişdir. 2016-cı ildən Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatları Komissiyasının üzvüdür.1996-cı ildən AYB-nin üzvü olmuşdur. 2008-ci ildə Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin 1-ci katibi olmuş, 2016-cı ildə Birliyinin sədri seçilmişdir. 2009-cu ildə Azərbaycan aşıq sənətinin UNESCO-da qeyd olunmasında yaxından iştirak etmişdir. 2017-ci ildə UNESCO-da qeydə alınan "Yallı" layihəsinin və "Azərbaycan rəqsləri" layihəsinin həmmüəllifi olmuşdur. Bədii əsərlərində Orxan Paşa imzası işlədir. Bədii əsərləri Azərbaycanda, Gürcüstanda, İranda, Türkiyədə nəşr olunmuşdur. Azərbaycanda 500-dən çox elmi məqalələri, 21 kitabı, 5 monoqrafiyası çapdan çıxmışdır. Xaricdə isə 70-dən çox məqaləsi çıxmışdır. Rəhbərliyi altında 50-ə yaxın dissertant və doktorant fəlsəfə doktorluğu üzrə namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.

Mükafatları

Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı — 26 may 2010
"Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi" fəxri adı — 3 noyabr 2015
— 3 avqust 2018
— 2019
" — 2022-ci ildə Türk mədəniyyətinə və dilinə göstərdiyi xidmətlərə görə Türkiyənin Hacı Bektaş Vəli Kültür Dərnəyi, Qırğızıstandakı K. Tınıstanov adına İssık-Göl Dövlət Universiteti və Türk Dünyası Söz Akademiyasının birgə təsis edib.
— 2024

Kitabları

"Aşıq sənəti". Bakı, "Ozan", 1996.
Aşıq sənəti, Bakı,2003
"Sənə sözüm var", Bakı, Uğur, 2004,
"Ozan-aşık sanatı" 2010, Türkiyə, Kars, Kafkaz Universiteti
Qasımlı M. Ozan-aşıq sənəti. Bakı: Uğur, 2011, 304 s.
Şah İsmayıl Xətayinin poeziyası, Bakı, 2012.
"Yağmur qoxusu". Bakı: Uğur, 2015.
Taleyimdən və ürəyimdən keçənlər. Bakı: Elm və təhsil, 2017.
Saz başına döndüyüm, Bakı: Elm və təhsil, 2017
Qasımlı M. Ozan-aşıq sənəti. Təbriz, 2018
Qasımlı M. Folklor və ədəbiyyat araşdırmaları. Bakı: Elm və təhsil, 2017, 627 s.
Aşıq şeirinin poetik biçimləri və çeşidləri. Bakı, "Elm və təhsil", 2018. (Mahmud Allahmanlı ilə ortaqlı)
İzahlı aşıq ədəbiyyatı sözlüyü. Bakı, Aşıqlar Birliyi, 2019.
"Məhərrəm Qasımlı 60 – Ömür yolu və biblioqrafiya" — 2018-ci il
"Yağmur pıçıltıları" — 2019, Gürcüstan, gürcü dilində
Azərbaycan aşıq ədəbiyyatı. Bakı: Şərq-Qərb, 2019.
Ozan-aşıq ensiklopediyası 2 cilddə. Bakı: Gənclik, 2020
Əllərini uzat mənə, Bakı, 2022
Ozan-aşıq sənəti və ədəbiyyatı. Bakı, 2023
Aşıq, bağrına bas sədəfli sazı. Bakı, 2023

Məqalələri

Ozan-aşıq keçidi. Bakı, "Qobustan" jurnalı., 1991, № 3
"Ustad", "Ədəbiyyat qəzeti", 22 fevral 1991-ci il, № 8.
Aşıq sənətinin kinetik qaynaqları: Qam-şaman ənənəsi. Varlıq jurnalı, Tehran, 1994, № 3. s.96–109
"Manas" dastanının anlatılış özəllikləri. Ankara, "Turk dünyası" dərgisi, 1995, № 4
Azərbaycan türklərində ad anlayışı. Azərbaycan interneyşel. dər. Vaşinqton, 1999, № 11
Aşıq sənətində informatik yük və repertuar problemləri. Bakı, 2001, Elmi əsərlər, № 3–4
Aşıqlığın Dədə Şəmşir ucalığı, Azərbaycan və etnoqrafiya jurnalı, 2013, № 1, s.34–41
Aşıq sənətində təsəvvüf simvolikasının sinkretik təzahürü. Ozan dünyası jurnalı, 2014. № 3(18), s.11–30
Bayatılarımızın heyrət heykəli: Sarı Aşıq //Ədəbiyyat qəzeti.- 2015.- 5 sentyabr.- S.20–21.
Dədə Qorqud məzarının ünvanı Dəmirqapı Dərbənd. Mədəniyyət, 2015, 30 sentyabr.
Gedək Təbrizə-Təbrizə; Xudafərin körpüsü; Azərbaycanım;Yol verin; Gəldin. Parçalanmış millətin harayı, Bakı, 2017, s.306–311
Ruhumuzun və dilimizin sərrafı. Folklor və etnoqrafiya jurnalı, 2017. № 1, S.3–11

Filmoqrafiya

Haqq aşığı (film, 2021)
Mən Orxan Paşayam (telefilm), 2018, AzTv
Saz-söz axşamı (AzTv-də yayımlanan silsilə film verilişlər-2010–2023)
O-Məhərrəm Qasımlı (Mədəniyyət Televiziyasında yayımlanan veriliş)- 2023

İstinadlar

. karabakhmedia.az. 3 mart 2016. 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 mart 2016.
Savalan Talıblı. "Xalq folklorunu bilirsə, o xalqı heç kim ələ ala bilməz": Məhərrəm Qasımlı: "Bizim mədəniyyətin açarı sazdır": [Filologiya elmləri doktoru, professor] //"Kaspi".- 2008.- 22 avqust.- S. 14. № 150(1857)
"Təbrik edirik" (PDF). "Ozan dünyası" (az.). azab.az. 2015. İstifadə tarixi: 2016-02-04.^{[ölü keçid]}
"Arxivlənmiş surət". 2023-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-06.
AzərTAc. "Деятелям культуры и искусства вручена юбилейная медаль «100-летие Гейдара Алиева (1923–2023)»" (Turoyo). AzərTAc. 07.05.2024. İstifadə tarixi: 2024-05-08.
M.Qasımlı. Məhərrəm Qasımlı Ömür yolu və biblioqrafiya 60. Bakı: Uğur. 2018. səh. 112.
https://www.youtube.com/watch?v=ebUrMOX3NkQ 2023-06-22 at the Wayback Machine "Mən Orxan Paşayam" (azərbaycan dili). 16.10.2018. Archived from the original on 2023-02-01.
https://www.youtube.com/@azrbaycanasiqlarbirliyi1266 2023-04-04 at the Wayback Machine (azərbaycan dili). Archived from the original on 2023-04-04.
https://www.youtube.com/watch?v=0K1PjjDdEkk&t=178s 2023-07-13 at the Wayback Machine "O-Məhərrəm Qasımlı" (azərbaycan dili). 2023-07-13 tarixində .

Xarici keçidlər

[1] . karabakhmedia.az. 3 mart 2016. 2016-03-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 mart 2016.

[2] Savalan Talıblı. "Xalq folklorunu bilirsə, o xalqı heç kim ələ ala bilməz": Məhərrəm Qasımlı: "Bizim mədəniyyətin açarı sazdır": [Filologiya elmləri doktoru, professor] //"Kaspi".- 2008.- 22 avqust.- S. 14. № 150(1857)

[3] "Təbrik edirik" (PDF). "Ozan dünyası" (az.). azab.az. 2015. İstifadə tarixi: 2016-02-04.^{[ölü keçid]}

[4] "Arxivlənmiş surət". 2023-03-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-06.

[5] AzərTAc. "Деятелям культуры и искусства вручена юбилейная медаль «100-летие Гейдара Алиева (1923–2023)»" (Turoyo). AzərTAc. 07.05.2024. İstifadə tarixi: 2024-05-08.

[6] M.Qasımlı. Məhərrəm Qasımlı Ömür yolu və biblioqrafiya 60. Bakı: Uğur. 2018. səh. 112.

[7] ttps://www.youtube.com/watch?v=ebUrMOX3NkQ 2023-06-22 at the Wayback Machine "Mən Orxan Paşayam" (azərbaycan dili). 16.10.2018. Archived from the original on 2023-02-01.

[8] ttps://www.youtube.com/@azrbaycanasiqlarbirliyi1266 2023-04-04 at the Wayback Machine (azərbaycan dili). Archived from the original on 2023-04-04.

[9] ttps://www.youtube.com/watch?v=0K1PjjDdEkk&t=178s 2023-07-13 at the Wayback Machine "O-Məhərrəm Qasımlı" (azərbaycan dili). 2023-07-13 tarixində .