Qaraqalpaqlar – kompakt halda Özbəkistanın Qaraqalpaqıstan Respublikasında və az sayda digər ölkələrdə yaşayan türkdilli xalqı.
Ümumi sayı | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
550 000 | ||||||||||||
Yaşadığı ərazilər | ||||||||||||
| ||||||||||||
Dili | ||||||||||||
Dini | ||||||||||||
Qohum xalqlar | ||||||||||||
Ümumi məlumat
Ərazi əvvəllər Qazaxıstanın, sonralar isə Rusiyanın tərkibində olmuşdur. 1936-cı ildə Özbəkistanın tərkibinə qatılmışdır.
Özbəkistan Respublikasında 2002-ci ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən ölkədə yaşayan Qaraqalpakların sayı 504 301 nəfərdir və say baxımından onlar Özbəkistanda özbəklərdən, ruslardan, taciklərdən və qazaxlardan sonra beşinci xalqdır.
Qaraqalpaqlar türk xalqlarının kiçik saylı qruplarından biri olmaqla uzun müddətdir ki, Orta Asiya ərazisində Sırdərya ilə Amudərya çaylarının hövzəsində yaşayırlar, lakin orada qaraqalpaqların sayı 350–400 mindən çox deyil. Qaraqalpaqıstanda əhalinin ümumi sayı isə son siyahıyaalmaya görə, təxminən 1,5 milyondur.
Qaraqalpaqlar çox çətin, əzablı, məşəqqətli aqibət yaşayıblar. Ötən çağlarda qaraqalpaqlara müxtəlif xalqlar tərəfindən olan həmlələr onların sayının azalmasına, ata yurdundan kənar düşmələrinə səbəb olub. Bütün bu səbəblərdən qaraqalpaqların bir hissəsi Yayıq ətrafına, digəri İtil ətrafına, qalan qismi isə Orta Asiya və Ural ərazisindən kənarlaşaraq Əfqanıstana, Pakistana, İrana, Rusiyanın müxtəlif bölgələrinə yayılmışlar.
"Qaraqalpaq" adı tarixi ədəbiyyatda XVI əsrdən çəkilir.
İstinadlar
- "Этноатлас Узбекистана". 2022-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2010-05-10.
- Портал "Всероссийская перепись населения 2010 года" - Окончательные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года :Национальный состав населения Российской Федерации 2013-12-04 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qaraqalpaqlar kompakt halda Ozbekistanin Qaraqalpaqistan Respublikasinda ve az sayda diger olkelerde yasayan turkdilli xalqi Qaraqalpaqlar Umumi sayi550 000Yasadigi erazilerOzbekistan 504 301 2002 Qazaxistan 5 000Turkmenistan 5 000Rusiya 1 466 2010 Diliqaraqalpaq dili ozbek diliDiniSunni islamQohum xalqlarnoqaylar qazaxlarUmumi melumatErazi evveller Qazaxistanin sonralar ise Rusiyanin terkibinde olmusdur 1936 ci ilde Ozbekistanin terkibine qatilmisdir Ozbekistan Respublikasinda 2002 ci ilde aparilmis siyahiya almaya esasen olkede yasayan Qaraqalpaklarin sayi 504 301 neferdir ve say baximindan onlar Ozbekistanda ozbeklerden ruslardan taciklerden ve qazaxlardan sonra besinci xalqdir Qaraqalpaqlar turk xalqlarinin kicik sayli qruplarindan biri olmaqla uzun muddetdir ki Orta Asiya erazisinde Sirderya ile Amuderya caylarinin hovzesinde yasayirlar lakin orada qaraqalpaqlarin sayi 350 400 minden cox deyil Qaraqalpaqistanda ehalinin umumi sayi ise son siyahiyaalmaya gore texminen 1 5 milyondur Qaraqalpaqlar cox cetin ezabli meseqqetli aqibet yasayiblar Oten caglarda qaraqalpaqlara muxtelif xalqlar terefinden olan hemleler onlarin sayinin azalmasina ata yurdundan kenar dusmelerine sebeb olub Butun bu sebeblerden qaraqalpaqlarin bir hissesi Yayiq etrafina digeri Itil etrafina qalan qismi ise Orta Asiya ve Ural erazisinden kenarlasaraq Efqanistana Pakistana Irana Rusiyanin muxtelif bolgelerine yayilmislar Qaraqalpaq adi tarixi edebiyyatda XVI esrden cekilir Istinadlar Etnoatlas Uzbekistana 2022 03 08 tarixinde Istifade tarixi 2010 05 10 Portal Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda Okonchatelnye itogi Vserossijskoj perepisi naseleniya 2010 goda Nacionalnyj sostav naseleniya Rossijskoj Federacii 2013 12 04 at the Wayback Machine Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin