Dalya kərtənkələsi (lat. Darevskia dahli) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin pulcuqlular dəstəsinin əsl kərtənkələlər fəsiləsinin qayalıq kərtənkələsi cinsinə aid heyvan növü.
Dalya kərtənkələsi | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Klad: Yarımtip: İnfratip: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Sinifüstü: Klad: Klad: Klad: Sinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstəüstü: Dəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Dalya kərtənkələsi | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
|
Xariçi görünüşü
Partenoqen olan və uzunluğu 64 mm olan, quyruğu isə iki dəfə uzun olan kərtənkələdir. Boğaz naahiyyəsində 23–30 pulcuq olur. Pulcuqları hamardır. Bədəninin mərkəz hissəsində isə 47–54 pulcuq olur. Yuxarı nahiyəsi qəhvəyinin müxtəlif çalarlarında olur. Boğazın aşağı hissəsi ağımtıl olur.
Yayılması
Onlar geniş arealda daha çox Gürcüstan və Ermənistan ərazilərində yayılmışlar. Gürcüstanın cənubunda Kür çayı hövzəsində, Ermənistanda isə ölkənin şimalında yayılıb. Hazırda isə areal kiçik prçalara bölünmüşdür.
Onlara əsasən quru qayalıqlar və dərələrdə, hündürlüyü 900–1700 m yüksəkliklərdə rast gəlmək olar. Dağ meşələrinin kənarları və daşlı dağ çöllərində yayılırlar.
Xüsusiyyətləri
Sayları çoxluğu ilə seçilir. 1 km maşrut üzrə 100 baş kərtənkələyərast gəlinir. Qışlamafan aprelin əvvəl və ya ortaları qayıdırlar. Cücülər, puplar, qurdlar və hörümçəklərlə qidalanır.
Çoxalması
Onlar Partenoqenetik xüsusiyyətlərə malikdirlər. Onların çoxalması üçün erkəklərə ehtiyac durmurlar. 2–5 yumurta (əsasən 4 yumurta) qoyurlar. Orta ölçüləri 7×12 mm təşkil edir. Yumurta qoyma iyunun sonu, iyulun əvvələrinə təsadüf edir. Balalar avqustun ortaları sentyabrın əvvəlləri yumurtadan çıxırlar. Balaların quyruqsuz uzunluqları 24–27 mm təşkil edir.
İstinadlar
- The Reptile Database (ing.). / P. Uetz 2015.
Mənbə
- Dalya kərtənkələsi
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dalya kertenkelesi lat Darevskia dahli heyvanlar aleminin xordalilar tipinin surunenler sinfinin pulcuqlular destesinin esl kertenkeleler fesilesinin qayaliq kertenkelesi cinsine aid heyvan novu Dalya kertenkelesiElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarKlad Yarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerKlad Klad Klad Klad XoanlarKlad Klad Klad Klad Klad Sinifustu DordayaqlilarKlad Klad Klad Sinif SurunenlerKlad Klad Klad Klad Klad Klad Desteustu Deste PulcuqlularFesileustu Fesile Esl kertenkelelerYarimfesile Cins Qayaliq kertenkelesiNov Dalya kertenkelesiBeynelxalq elmi adiDarevskia dahli Ilya Darevski 1957Sekil axtarisiNCBI 307439EOL 963392Xarici gorunusuPartenoqen olan ve uzunlugu 64 mm olan quyrugu ise iki defe uzun olan kertenkeledir Bogaz naahiyyesinde 23 30 pulcuq olur Pulcuqlari hamardir Bedeninin merkez hissesinde ise 47 54 pulcuq olur Yuxari nahiyesi qehveyinin muxtelif calarlarinda olur Bogazin asagi hissesi agimtil olur YayilmasiOnlar genis arealda daha cox Gurcustan ve Ermenistan erazilerinde yayilmislar Gurcustanin cenubunda Kur cayi hovzesinde Ermenistanda ise olkenin simalinda yayilib Hazirda ise areal kicik prcalara bolunmusdur Onlara esasen quru qayaliqlar ve derelerde hundurluyu 900 1700 m yuksekliklerde rast gelmek olar Dag meselerinin kenarlari ve dasli dag collerinde yayilirlar XususiyyetleriSaylari coxlugu ile secilir 1 km masrut uzre 100 bas kertenkeleyerast gelinir Qislamafan aprelin evvel ve ya ortalari qayidirlar Cuculer puplar qurdlar ve horumceklerle qidalanir CoxalmasiOnlar Partenoqenetik xususiyyetlere malikdirler Onlarin coxalmasi ucun erkeklere ehtiyac durmurlar 2 5 yumurta esasen 4 yumurta qoyurlar Orta olculeri 7 12 mm teskil edir Yumurta qoyma iyunun sonu iyulun evvelerine tesaduf edir Balalar avqustun ortalari sentyabrin evvelleri yumurtadan cixirlar Balalarin quyruqsuz uzunluqlari 24 27 mm teskil edir IstinadlarThe Reptile Database ing P Uetz 2015 MenbeDalya kertenkelesiHemcinin bax