Con Neş (ing. John Forbes Nash; 13 iyun 1928[…], Blufayld[d], Qərbi Virciniya – 23 may 2015[…], Monroe qəsəbəsi[d], Nyu Cersi) — amerikalı riyaziyyatçı və iqtisadçı. Oyunlar nəzəriyyəsindəki tədqiqatlarına görə 1994-cü ildə İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatını Reynhard Zelten və Con Xarsani ilə bölüşmüşdür. Eyni zamanda diferensial həndəsə və qismi diferensial tənliklər sahələrindəki tədqiqatları ilə də tanınır. Nəzəriyyələri bazar iqtisadiyyatı, hesablama, təkamül biologiyası, süni intellekt, mühasibat, siyasət və hərbi nəzəriyyələrdə istifadə olunur.
Con Neş | |
---|---|
ing. John Forbes Nash | |
Doğum tarixi | 13 iyun 1928[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 23 may 2015[…](86 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | avtomobil qəzası[d] |
Həyat yoldaşları |
|
Elm sahələri | Oyunlar Nəzəriyyəsi, differensial həndəsə[d], riyaziyyat, iqtisadiyyat |
Elmi dərəcələri | |
İş yerləri |
|
Təhsili |
|
Tanınır | Oyunlar nəzəriyyəsi |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | 1994 İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatı |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Con Neş bakalavr və magistr təhsilini Karnegi Texnologiya İnstitutunda (indiki Karnegi Mellon Universiteti) tamamladıqdan sonra doktorluq dərəcəsinə yüksəlmək üçün Prinston Universitetinə getdi. 21 yaşında hazırladığı doktorluq dissertasiyası olan Oyunlar nəzəriyyəsi uzun illər sonra, 1994-cü ildə ona İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatını qazandırmışdı. Con Neş Con fon Neymanın kəşfi olan Oyunlar nəzəriyyəsindəki problemləri həll edib, onu istifadəyə yararlı hala gətirdi. Con Neş 30 yaşına qədər parlaq düşüncələri və gözə gəlimli şəxsiyyətinə görə sürətlə yüksələrək riyaziyyat toplumunun qabaqcıl şəxslərindən biri oldu. Massaçusets Texnologiya İnstitutunda professor olaraq işləməyə başlayarkən Alisa Lerdi ilə tanış oldu. Lerdi həmin vaxt hələ fizika tələbəsi idi. Con Neşin şizofreniya problemləri başlamazdan əvvəl cütlüyün bir oğlu oldu. Con Neş həmçinin Soyuq müharibə dövründə ABŞ ordusunda gizli şifrələrin açılmasında iştirak etmişdi.
Xəstəliyinin ilk göstəriciləri 1958-ci ildə özünü büruzə verməyə başladı. Otaq yoldaşı olmamasına baxmayaraq ətrafındakılara otaq yoldaşı haqqında danışaraq onları qorxutmuş və otaq yoldaşı ilə xəyali söhbətləri onun şizofreniyadan əziyyət çəkdiyini ortaya çıxartmışdı. Daha sonra səy göstərərək bu xəstəliyin öhdəsindən gəlmişdi.
Alisa Lerdi və Con Neş cütlüyü 1963-cü ildə boşandı və 1970-ci ildə yenidən barışdılar. Tez-tez araları dəyib yenidən barışan cütlük özləri haqqında "bir dam altındakı iki yad" bənzətməsini etmişdi. Con Neş 1994-cü ildə İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görüldükdən cütlük yenidən barışdı və 1 iyun 2001-ci ildə yenidən evləndilər.
Con Neş 1945–1996-cı illərdə 23 elmi tədqiqat nəşr etdirdi, həmçinin "Oyunlar haqqında esselər" (1996) və "Con Neşin əsas özəlliyi" adlı kitablar yazdı. Bundan əlavə "Hex" və "So Long Sucker" adlı iki məşhur oyunun müəlliflərindən biridir. Con Neş Prinstonda riyaziyyatla bağlı tədqiqatlar aparırdı.
Onun həyatı haqqında "Ağıl oyunları" (ing. A Beautiful Mind) filmi çəkilmişdir.
Con Neşin 23 rəqəmi ilə bağlı inancı vardı. Belə ki, o, cəmi 23 məqalə nəşr etdirmişdi.
Con Neş 21 avqust 2009-cu ildə ürək tutması keçirdi. Dörd gün xəstəxanada yatdıqdan sonra özünə gəldi və evinə qayıtdı.
23 may 2015-ci ildə öz həyat yoldaşı ilə avtomobil qəzasının nəticəsində vəfat etmişdir.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Con Neş haqqında Nobel mükafatı e-muzeyində məlumat
- Con Neş haqqında faktlar
- Con Neşin İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatının təqdim olunma mərasimindəki çıxışı
- Con Neşin müsahibəsi
- Con Neşin şəkilləri
İstinadlar
- Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
- John F. Nash // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- John Nash Dead: 'A Beautiful Mind' Mathematician Killed In Car Accident (ing.). // HuffPost NYC: 2015.
- https://www.princeton.edu/news/2015/05/27/tragic-meaningful-life-legendary-princeton-mathematician-john-nash-dies.
- NNDB (ing.). 2002.
- http://www.ams.org/fellows_by_year.cgi?year=2013.
- http://www.ams.org/news?news_id=1680.
- https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam.
- Famed 'A Beautiful Mind' mathematician John Nash, wife, killed in N.J. Turnpike crash (ing.). Jersey City.
- https://qz.com/411383/princeton-mathematician-john-nash-and-his-wife-alicia-are-killed-in-a-car-accident/.
- "Oscar race scrutinizes movies based on true stories" 2010-05-27 at the Wayback Machine. USA Today. March 6, 2002. Retrieved January 22, 2008.
- "List of Oscar Winners" 2011-01-06 at the Wayback Machine. USA Today. March 25, 2002. Retrieved August 30, 2008.
- Yuhas, Daisy. "Throughout History, Defining Schizophrenia Has Remained A Challenge (Timeline)" 2013-04-13 at the Wayback Machine. Scientific american Mind (March 2013). Retrieved March 2, 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Con Nes ing John Forbes Nash 13 iyun 1928 Blufayld d Qerbi Virciniya 23 may 2015 Monroe qesebesi d Nyu Cersi amerikali riyaziyyatci ve iqtisadci Oyunlar nezeriyyesindeki tedqiqatlarina gore 1994 cu ilde Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafatini Reynhard Zelten ve Con Xarsani ile bolusmusdur Eyni zamanda diferensial hendese ve qismi diferensial tenlikler sahelerindeki tedqiqatlari ile de taninir Nezeriyyeleri bazar iqtisadiyyati hesablama tekamul biologiyasi suni intellekt muhasibat siyaset ve herbi nezeriyyelerde istifade olunur Con Nesing John Forbes NashDogum tarixi 13 iyun 1928 1928 06 13 Dogum yeri Blufayld d Merser qrafligi d Qerbi Virciniya ABSVefat tarixi 23 may 2015 2015 05 23 86 yasinda Vefat yeri Monroe qesebesi d Midlseks Nyu Cersi ABSVefat sebebi avtomobil qezasi d Heyat yoldaslari Alisia Nas d 2001 2015 Alisia Nas d 1957 1963 Elm saheleri Oyunlar Nezeriyyesi differensial hendese d riyaziyyat iqtisadiyyatElmi dereceleri bakalavr felsefe doktoruIs yerleri Prinston Universiteti 1995 Massacusets Texnologiya Institutu 1952 1959 Tehsili Prinston Universiteti 1948 1950 Taninir Oyunlar nezeriyyesiUzvluyu ABS Milli Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Amerika Felsefe Cemiyyeti d Amerika Riyaziyyat Cemiyyeti d 2012 Ekonometrik Cemiyyet 1990 Mukafatlari 1994 Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafati Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCon Nes bakalavr ve magistr tehsilini Karnegi Texnologiya Institutunda indiki Karnegi Mellon Universiteti tamamladiqdan sonra doktorluq derecesine yukselmek ucun Prinston Universitetine getdi 21 yasinda hazirladigi doktorluq dissertasiyasi olan Oyunlar nezeriyyesi uzun iller sonra 1994 cu ilde ona Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafatini qazandirmisdi Con Nes Con fon Neymanin kesfi olan Oyunlar nezeriyyesindeki problemleri hell edib onu istifadeye yararli hala getirdi Con Nes 30 yasina qeder parlaq dusunceleri ve goze gelimli sexsiyyetine gore suretle yukselerek riyaziyyat toplumunun qabaqcil sexslerinden biri oldu Massacusets Texnologiya Institutunda professor olaraq islemeye baslayarken Alisa Lerdi ile tanis oldu Lerdi hemin vaxt hele fizika telebesi idi Con Nesin sizofreniya problemleri baslamazdan evvel cutluyun bir oglu oldu Con Nes hemcinin Soyuq muharibe dovrunde ABS ordusunda gizli sifrelerin acilmasinda istirak etmisdi Xesteliyinin ilk gostericileri 1958 ci ilde ozunu buruze vermeye basladi Otaq yoldasi olmamasina baxmayaraq etrafindakilara otaq yoldasi haqqinda danisaraq onlari qorxutmus ve otaq yoldasi ile xeyali sohbetleri onun sizofreniyadan eziyyet cekdiyini ortaya cixartmisdi Daha sonra sey gostererek bu xesteliyin ohdesinden gelmisdi Alisa Lerdi ve Con Nes cutluyu 1963 cu ilde bosandi ve 1970 ci ilde yeniden barisdilar Tez tez aralari deyib yeniden barisan cutluk ozleri haqqinda bir dam altindaki iki yad benzetmesini etmisdi Con Nes 1994 cu ilde Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafatina layiq goruldukden cutluk yeniden barisdi ve 1 iyun 2001 ci ilde yeniden evlendiler Con Nes 1945 1996 ci illerde 23 elmi tedqiqat nesr etdirdi hemcinin Oyunlar haqqinda esseler 1996 ve Con Nesin esas ozelliyi adli kitablar yazdi Bundan elave Hex ve So Long Sucker adli iki meshur oyunun muelliflerinden biridir Con Nes Prinstonda riyaziyyatla bagli tedqiqatlar aparirdi Onun heyati haqqinda Agil oyunlari ing A Beautiful Mind filmi cekilmisdir Con Nesin 23 reqemi ile bagli inanci vardi Bele ki o cemi 23 meqale nesr etdirmisdi Con Nes 21 avqust 2009 cu ilde urek tutmasi kecirdi Dord gun xestexanada yatdiqdan sonra ozune geldi ve evine qayitdi 23 may 2015 ci ilde oz heyat yoldasi ile avtomobil qezasinin neticesinde vefat etmisdir Hemcinin baxIqtisadiyyat uzre Nobel mukafati Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafati laureatlarinin siyahisiXarici kecidlerCon Nes haqqinda Nobel mukafati e muzeyinde melumat Con Nes haqqinda faktlar Con Nesin Iqtisadiyyat uzre Nobel mukafatinin teqdim olunma merasimindeki cixisi Con Nesin musahibesi Con Nesin sekilleriIstinadlarMaktutor riyaziyyat tarixi arxivi 1994 John F Nash Brockhauz Ensiklopediyasi alm John Nash Dead A Beautiful Mind Mathematician Killed In Car Accident ing HuffPostNYC 2015 https www princeton edu news 2015 05 27 tragic meaningful life legendary princeton mathematician john nash dies NNDB ing 2002 http www ams org fellows by year cgi year 2013 http www ams org news news id 1680 https www econometricsociety org society organization and governance fellows memoriam Famed A Beautiful Mind mathematician John Nash wife killed in N J Turnpike crash ing Jersey City https qz com 411383 princeton mathematician john nash and his wife alicia are killed in a car accident Oscar race scrutinizes movies based on true stories 2010 05 27 at the Wayback Machine USA Today March 6 2002 Retrieved January 22 2008 List of Oscar Winners 2011 01 06 at the Wayback Machine USA Today March 25 2002 Retrieved August 30 2008 Yuhas Daisy Throughout History Defining Schizophrenia Has Remained A Challenge Timeline 2013 04 13 at the Wayback Machine Scientific american Mind March 2013 Retrieved March 2 2013