Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cakarta — İndoneziyanın paytaxtı. Rəsmən "Xüsusi paytaxt dairəsi Cakarta" (ind. Daerah Khusus Ibukota Jakarta) adlanır. 1942-ci ilə qədər Cakarta şəhəri Bataviya adlanıb.
| Paytaxt | |||||
| Cakarta | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Jakarta | |||||
 | |||||
 | |||||
| |||||
| Ölkə |  İndoneziya | ||||
| Bölgə | |||||
| Qubernator | Anies Basvedan | ||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Əsası qoyulub | 1527-ci il 22 iyun | ||||
| İlk məlumat | 397-ci il | ||||
| Əvvəlki adı | Bataviya | ||||
| Sahəsi | 7659 km² | ||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 8 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi | 10 374 235 nəfər (2017) | ||||
| Sıxlığı | 15 663 nəf./km² | ||||
| Milli tərkibi | Yavalılar (35,16 %),betavilər (27,65 %),Sundalılar (15,27 %),tionqhoalar (5,53 %),bataklar (3,61 %),minanqlar (3,18 %),melayular (1,62 %); buqis, aceh və maduralar (birlikdə 7,98 %). | ||||
| Rəsmi dili | İndoneziya dili | ||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | (+62) 21 | ||||
| Poçt indeksi | 1xxx0 | ||||
| Nəqliyyat kodu | B | ||||
| Digər | |||||
| jakarta.go.id | |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Ümumi məlumat
XVI əsrdə Uzaq Şərq ölkələrinin sərvətləri arxasınca qaçan avropalılar bölgəni kəşf etməklə Cakartanın da taleyini dəyişdilər. Həmin dövrə qədər sadə liman şəhəri olan Cakartaya gələn portuqaliyalı dənizçilər yerli xalqla razılığa gələrək, başda ədviyyat olmaqla, ticarət malları üzərində imtiyaz əldə etdilər. Hər iki tərəfin də taleyini dəyişən bu anlaşma xatirə daşı ilə əbədiləşdirildi. Vaxt ötdükcə yerin altına girən bu daş 1918-ci ildə yenidən işıq üzü görərək, şəhər tarixinin önəmli rəmzlərindən birinə çevrildi.
Portuqaliyalılardan sonra İndoneziyanın milli qəhrəmanı Fatahillah tərəfindən ələ keçirilən bölgə "Böyük zəfər" mənasını verən "Jayakarta" adlanmağa başladı. Daha sonra ingilis və hollandların hakimiyyət uğrunda mübarizə səhnəsinə çevrilən Cakarta İkinci Dünya müharibəsindən sonra müstəqilliyini elan edən İndoneziyanın paytaxtına çevrilərək sabitliyə qovuşdu. Müasir Cakarta Asiyadakı ticarət yollarının kəsişməsində yerləşən təbii limanı ilə "kəşflər erası" deyilən müstəmləkəçilik dövrünün ekzotik atmosferini yeniliklərlə birləşdirən kosmopolit şəhərdir.
Müxtəlifliyin birliyi
Günümüzdə tarixi çəkişmələrdən kənarda qalmaqla tərəqqiyə nail olan İndoneziya Asiyanın iqtisadi cəhətdən sürətlə inkişaf edən ölkələrindən biridir. İndoneziya təxminən 200 milyon əhalisi və 17 mindən çox adanı əhatə edən ərazisi ilə potensialını ortaya qoymaq üçün fürsət axtaran ölkədir. Bu sürətli inkişaf prosesi Cakartanın ümumi görünüşündə və sosial vəziyyətində hərtərəfli əksini tapıb. Paytaxt Cakartanın sahib olduğu rəngarəngliklər bir-birilə ziddiyyət təşkil etmir, əksinə, tamamlayır. 200-dən çox dildə danışılan və 300-ə yaxın etnik qrupun yaşadığı metropolun üfüqünü görünməz edən göydələnlər çox şeydən xəbər verir.
Cakarta deyəndə, təkcə biznes dünyasının mərkəzinə çevrilən bölgələrdə ofislərinə can atan rəsmi geyimli əcnəbi idarəçilər yada düşmür. Necə gəldi tikilən evlərdə yaşamaq uğrunda mübarizə aparan insanlar paytaxtın başqa bir, yəni acı mənzərəsini formalaşdırır. İndoneziyalılar bu vəziyyəti xarakterizə etmək üçün milli şüara çevirdikləri "Müxtəlifliyin birliyi" ("Bhinneka Tunggal Ika") ifadəsindən istifadə edirlər.
Adət-ənənə
Cakarta sürətli inkişafın bəhrələrinə aldanmadan mədəniyyətini mühafizə etməyi bacaran şəhərdir. Xüsusilə, bölgənin yerli xalqı olan betavilər bu məsələyə həssaslıqla yanaşırlar. Situ Babakan və Kondet bölgəsində yaşayan bu insanlar ənənəvi betavi evlərində yaşamaqdan, rəngarəng libaslar və qəribə baş geyimləri geyinərək, "Topenq" rəqsini ifa etməkdən, "tanjidor" adı verilən orkestrin tilsimli nəğmələrini dinləməkdən hələ də böyük zövq alırlar.
Mədəni irsin digər dəyərli nümunəsi isə kölgə mənasını verən Vayanq kuklalarıdır. Bu kuklalar türklərin qaragöz və hacivat oyunlarına bənzəyir. Pərdənin arxasına verilən işıq fonunda hərəkət etdirilən kuklalar kölgə teatr tamaşasının aktyorlarına çevrilir.
Balıq cənnəti
Cakartanın kosmopolit və çoxmədəniyyətli xüsusiyyəti şəhərdə müxtəlif ərzaq məhsullarına tələbat yaradıb. Xüsusilə, biznes dairələrinin maraqlarının artması ilə birlikdə, Cakarta dünyanın fərqli mətbəxlərindən ləziz seçim imkanı verən restoran və kafelərə malikdir. Burada ənənəvi Asiya mətbəxinə uyğun olaraq, əsasən dəniz məhsullarına üstünlük verilir və ədviyyatdan bol istifadə edilir. Digər tərəfdən, Fransa, Amerika və İtaliya mətbəxinin həvəskarları da şəhərdə istədiklərini tapa bilərlər. "Rijstaffel" yeməyinin dadına baxmadan Cakartanı tərk etmək məsləhət görülmür. Hollandiyanın idarəçilik dövründən miras qalan bu yemək plovu xatırladır və yanında bəzən 30-u keçən müxtəlif qarnirlərlə təqdim edilir.
Cakartada şəhərin tarixini və təbii özəlliklərini əks etdirən bir sıra əsərlər və məkanları görmək mümkündür. Bunların ən başlıcası Milli Abidədir. Ölkənin müstəqilliyini elan etdiyi dövrdə tikilən bu 137 metrlik nəhəng daşın təpəsində 35 kiloqramlıq qızılla örtülən bir atəş fiquru gözə çarpır. İçərisində muzey olan qülləyə isə xüsusi liftlə qalxıb, ən yüksək nöqtədən şəhərin ümumi panoramına tamaşa edən və Cakartanın əhatə etdiyi ərazi barədə ümumi məlumat toplaya bilərsiniz.
Adrenalin və ekstrim axtaranlar isə səhər erkən qalxa bilsələr yollarını mütləq tarixi bölgə sayılan Sunda Kelapadan tərəf salsınlar. Səhərin erkən saatlarında balıqçıların təzə məhsullarını həyəcanla açıq şəraitdə satdıqları bu liman ölkənin önəmli su qaynaqlarından olan Silivunq çayının dənizə töküldüyü yerdə yerləşir. Şəhərin hər küncündə yerləşən dükanlarda, demək olar ki, ağla gələn istənilən dəniz məhsulunu tapmaq olar. Bura XVI əsrdən bəri qabaqcıl Asiya limanlarına üzən gəmilərin tez-tez lövbər saldıqları yerdir. Bir sözlə, şəhərin dinamikası keçmiş tarixi ilə həmahənglik təşkil edir. Cakarta- Milli Abidə
Tarix və əyləncə
Bölgənin sənət və tarixi əsərlərinə şahidlik etmək üçün ziyarət ediləsi ünvanlardan biri də muzeylərdir. Cakartada müxtəlif dövrlərin əsərlərini özündə birləşdirən muzeylər var. Milli Muzey mütləq ziyarət ediləsi muzeylərin siyahısında birinci yerdə gəlir. Muzeydə eramızdan əvvələ aid əşyalardan tutmuş, etnoqrafik əsərlərə qədər 100 mindən çox tarixi əsər nümayiş etdirilir. Səhər saat 8.30-da qapılarını ziyarətçilərin üzünə açan muzey bazar ertəsi və İndoneziyanın rəsmi tətil günlərində bağlı olur.
Şəhərin qədim ərazisi sayılan Kotadakı Fatahillah meydanında aralarında Cakarta Tarix Muzeyinin də olduğu irili-xırdalı bir çox muzeylər fəaliyyət göstərir. Cakarta Tarix Muzeyi bölgənin ən qədim tarixini özündə əks etdirən eksponatlarla zəngindir. Getdiyiniz zaman peşman olmayacağınız muzeylər siyahısına Dəniz Muzeyi, İncəsənət Muzeyi, Keramika Muzeyi, Antik Kitabələr Muzeyi və Kölgə Kuklaları Muzeyi də daxildir.
Mədəni fəaliyyətdən əlavə, əyləncəyə də vaxt ayırmaq istəsəniz, Cakartada müxtəlif əyləncə mərkəzləri tapa bilərsiniz. Bu sıraya içərisində nəhəng akvariumu olan və sualtı dünyanın gözəlliyini ehtiva edən Dəniz Dünyasını, dünyanın dörd bir tərəfindən gələn turistlərin xoş anlar yaşaması üçün hazırlanan lunaparkı (Fantasy World), yelkənli gəmi daxil olmaqla, su idmanı növlərində bir çox atraksionun qurulduğu "Jaya Ancol Marina"sını, cənnət-məkan sayılan "Palav Seribu"nu, təbiətin gözəlliklərini göz önünə gətirən Ragunan Zooparkını aid etmək olar.
Cakartanın inkişafı
Asiya pələngləri kimi xarakterizə edilən və yüksək inkişaf potensialına sahib ölkələrdən biri olan İndoneziya son illər ərzində imkanlarını praktikada həyata keçirə bilmək baxımından önəmli addımlar atır. Təbii ehtiyatlar və xüsusilə də mədən sənayesi sahəsi ölkə iqtisadiyyatının əsas hərəkətverici qüvvəsidir. Neft, təbii qaz, kömür, qızıl kimi təbii sərvətlər baxımından zəngin olan İndoneziya müxtəlif istehsal sahələrini də inkişaf etdirmək üçün cəhd göstərir. İndoneziya və xüsusilə paytaxt Cakarta, başda avtomobil sənayesi olmaqla, elektron cihazlar, eləcə də mətbəə sahəsində önəmli bir mərkəzə çevrilmək yolunda inamla irəliləyir. Paytaxtın liman şəhəri olması onun yük daşımalarında əhəmiyyətini artırır. Bundan başqa, İndoneziyanın əsas turist mərkəzləri sayılan Sumatra və Baliyə gedən yollar Cakartadan keçir. Hər an sürprizlərə açıq olan bu kosmopolit şəhər zəngin potensialı ilə daim turistləri təsirləndirməyi bacarır.
Qardaş şəhərlər
Xarici keçidlər
- Rəsmi saytı 2007-02-14 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cakarta Indoneziyanin paytaxti Resmen Xususi paytaxt dairesi Cakarta ind Daerah Khusus Ibukota Jakarta adlanir 1942 ci ile qeder Cakarta seheri Bataviya adlanib PaytaxtCakartaJakartaBayraq d Gerb d 6 12 c e 106 49 s u Olke IndoneziyaBolgeQubernator Anies BasvedanTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1527 ci il 22 iyunIlk melumat 397 ci ilEvvelki adi BataviyaSahesi 7659 km Merkezin hundurluyu 8 mSaat qursagi UTC 7EhalisiEhalisi 10 374 235 nefer 2017 Sixligi 15 663 nef km Milli terkibi Yavalilar 35 16 betaviler 27 65 Sundalilar 15 27 tionqhoalar 5 53 bataklar 3 61 minanqlar 3 18 melayular 1 62 buqis aceh ve maduralar birlikde 7 98 Resmi dili Indoneziya diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 62 21Poct indeksi 1xxx0Neqliyyat kodu BDigerjakarta go idCakarta Vikianbarda elaqeli mediafayllarCakartaUmumi melumatXVI esrde Uzaq Serq olkelerinin servetleri arxasinca qacan avropalilar bolgeni kesf etmekle Cakartanin da taleyini deyisdiler Hemin dovre qeder sade liman seheri olan Cakartaya gelen portuqaliyali denizciler yerli xalqla raziliga gelerek basda edviyyat olmaqla ticaret mallari uzerinde imtiyaz elde etdiler Her iki terefin de taleyini deyisen bu anlasma xatire dasi ile ebedilesdirildi Vaxt otdukce yerin altina giren bu das 1918 ci ilde yeniden isiq uzu gorerek seher tarixinin onemli remzlerinden birine cevrildi Portuqaliyalilardan sonra Indoneziyanin milli qehremani Fatahillah terefinden ele kecirilen bolge Boyuk zefer menasini veren Jayakarta adlanmaga basladi Daha sonra ingilis ve hollandlarin hakimiyyet ugrunda mubarize sehnesine cevrilen Cakarta Ikinci Dunya muharibesinden sonra musteqilliyini elan eden Indoneziyanin paytaxtina cevrilerek sabitliye qovusdu Muasir Cakarta Asiyadaki ticaret yollarinin kesismesinde yerlesen tebii limani ile kesfler erasi deyilen mustemlekecilik dovrunun ekzotik atmosferini yeniliklerle birlesdiren kosmopolit seherdir Muxtelifliyin birliyiGunumuzde tarixi cekismelerden kenarda qalmaqla tereqqiye nail olan Indoneziya Asiyanin iqtisadi cehetden suretle inkisaf eden olkelerinden biridir Indoneziya texminen 200 milyon ehalisi ve 17 minden cox adani ehate eden erazisi ile potensialini ortaya qoymaq ucun furset axtaran olkedir Bu suretli inkisaf prosesi Cakartanin umumi gorunusunde ve sosial veziyyetinde herterefli eksini tapib Paytaxt Cakartanin sahib oldugu rengarenglikler bir birile ziddiyyet teskil etmir eksine tamamlayir 200 den cox dilde danisilan ve 300 e yaxin etnik qrupun yasadigi metropolun ufuqunu gorunmez eden goydelenler cox seyden xeber verir Cakarta deyende tekce biznes dunyasinin merkezine cevrilen bolgelerde ofislerine can atan resmi geyimli ecnebi idareciler yada dusmur Nece geldi tikilen evlerde yasamaq ugrunda mubarize aparan insanlar paytaxtin basqa bir yeni aci menzeresini formalasdirir Indoneziyalilar bu veziyyeti xarakterize etmek ucun milli suara cevirdikleri Muxtelifliyin birliyi Bhinneka Tunggal Ika ifadesinden istifade edirler Adet eneneCakarta suretli inkisafin behrelerine aldanmadan medeniyyetini muhafize etmeyi bacaran seherdir Xususile bolgenin yerli xalqi olan betaviler bu meseleye hessasliqla yanasirlar Situ Babakan ve Kondet bolgesinde yasayan bu insanlar enenevi betavi evlerinde yasamaqdan rengareng libaslar ve qeribe bas geyimleri geyinerek Topenq reqsini ifa etmekden tanjidor adi verilen orkestrin tilsimli negmelerini dinlemekden hele de boyuk zovq alirlar Medeni irsin diger deyerli numunesi ise kolge menasini veren Vayanq kuklalaridir Bu kuklalar turklerin qaragoz ve hacivat oyunlarina benzeyir Perdenin arxasina verilen isiq fonunda hereket etdirilen kuklalar kolge teatr tamasasinin aktyorlarina cevrilir Baliq cennetiCakartanin kosmopolit ve coxmedeniyyetli xususiyyeti seherde muxtelif erzaq mehsullarina telebat yaradib Xususile biznes dairelerinin maraqlarinin artmasi ile birlikde Cakarta dunyanin ferqli metbexlerinden leziz secim imkani veren restoran ve kafelere malikdir Burada enenevi Asiya metbexine uygun olaraq esasen deniz mehsullarina ustunluk verilir ve edviyyatdan bol istifade edilir Diger terefden Fransa Amerika ve Italiya metbexinin heveskarlari da seherde istediklerini tapa bilerler Rijstaffel yemeyinin dadina baxmadan Cakartani terk etmek meslehet gorulmur Hollandiyanin idarecilik dovrunden miras qalan bu yemek plovu xatirladir ve yaninda bezen 30 u kecen muxtelif qarnirlerle teqdim edilir Cakartada seherin tarixini ve tebii ozelliklerini eks etdiren bir sira eserler ve mekanlari gormek mumkundur Bunlarin en baslicasi Milli Abidedir Olkenin musteqilliyini elan etdiyi dovrde tikilen bu 137 metrlik neheng dasin tepesinde 35 kiloqramliq qizilla ortulen bir ates fiquru goze carpir Icerisinde muzey olan qulleye ise xususi liftle qalxib en yuksek noqteden seherin umumi panoramina tamasa eden ve Cakartanin ehate etdiyi erazi barede umumi melumat toplaya bilersiniz Adrenalin ve ekstrim axtaranlar ise seher erken qalxa bilseler yollarini mutleq tarixi bolge sayilan Sunda Kelapadan teref salsinlar Seherin erken saatlarinda baliqcilarin teze mehsullarini heyecanla aciq seraitde satdiqlari bu liman olkenin onemli su qaynaqlarindan olan Silivunq cayinin denize tokulduyu yerde yerlesir Seherin her kuncunde yerlesen dukanlarda demek olar ki agla gelen istenilen deniz mehsulunu tapmaq olar Bura XVI esrden beri qabaqcil Asiya limanlarina uzen gemilerin tez tez lovber saldiqlari yerdir Bir sozle seherin dinamikasi kecmis tarixi ile hemahenglik teskil edir Cakarta Milli AbideTarix ve eylenceBolgenin senet ve tarixi eserlerine sahidlik etmek ucun ziyaret edilesi unvanlardan biri de muzeylerdir Cakartada muxtelif dovrlerin eserlerini ozunde birlesdiren muzeyler var Milli Muzey mutleq ziyaret edilesi muzeylerin siyahisinda birinci yerde gelir Muzeyde eramizdan evvele aid esyalardan tutmus etnoqrafik eserlere qeder 100 minden cox tarixi eser numayis etdirilir Seher saat 8 30 da qapilarini ziyaretcilerin uzune acan muzey bazar ertesi ve Indoneziyanin resmi tetil gunlerinde bagli olur Seherin qedim erazisi sayilan Kotadaki Fatahillah meydaninda aralarinda Cakarta Tarix Muzeyinin de oldugu irili xirdali bir cox muzeyler fealiyyet gosterir Cakarta Tarix Muzeyi bolgenin en qedim tarixini ozunde eks etdiren eksponatlarla zengindir Getdiyiniz zaman pesman olmayacaginiz muzeyler siyahisina Deniz Muzeyi Incesenet Muzeyi Keramika Muzeyi Antik Kitabeler Muzeyi ve Kolge Kuklalari Muzeyi de daxildir Medeni fealiyyetden elave eylenceye de vaxt ayirmaq isteseniz Cakartada muxtelif eylence merkezleri tapa bilersiniz Bu siraya icerisinde neheng akvariumu olan ve sualti dunyanin gozelliyini ehtiva eden Deniz Dunyasini dunyanin dord bir terefinden gelen turistlerin xos anlar yasamasi ucun hazirlanan lunaparki Fantasy World yelkenli gemi daxil olmaqla su idmani novlerinde bir cox atraksionun quruldugu Jaya Ancol Marina sini cennet mekan sayilan Palav Seribu nu tebietin gozelliklerini goz onune getiren Ragunan Zooparkini aid etmek olar Cakartanin inkisafiAsiya pelengleri kimi xarakterize edilen ve yuksek inkisaf potensialina sahib olkelerden biri olan Indoneziya son iller erzinde imkanlarini praktikada heyata kecire bilmek baximindan onemli addimlar atir Tebii ehtiyatlar ve xususile de meden senayesi sahesi olke iqtisadiyyatinin esas hereketverici quvvesidir Neft tebii qaz komur qizil kimi tebii servetler baximindan zengin olan Indoneziya muxtelif istehsal sahelerini de inkisaf etdirmek ucun cehd gosterir Indoneziya ve xususile paytaxt Cakarta basda avtomobil senayesi olmaqla elektron cihazlar elece de metbee sahesinde onemli bir merkeze cevrilmek yolunda inamla irelileyir Paytaxtin liman seheri olmasi onun yuk dasimalarinda ehemiyyetini artirir Bundan basqa Indoneziyanin esas turist merkezleri sayilan Sumatra ve Baliye geden yollar Cakartadan kecir Her an surprizlere aciq olan bu kosmopolit seher zengin potensiali ile daim turistleri tesirlendirmeyi bacarir Qardas seherlerCidde Seudiyye Erebistani Pekin Cin Xalq Respublikasi Berlin Almaniya Istanbul Turkiye Los Anceles Amerika Birlesmis Statlari Yeni Cenubi Uels Avstraliya Paris Fransa Rotterdam Niderland Seul Koreya Respublikasi Tokio YaponiyaXarici kecidlerVikianbarda Cakarta ile elaqeli mediafayllar var Resmi sayti 2007 02 14 at the Wayback Machine