Boyse (ing. Boise [ˈbɔɪsiː] (yerli tələffüz) və ya [ˈbɔɪziː]) — Aydaho ştatının inzibati mərkəzi və ən böyük şəhəri, dairəsinin mərkəzi.
Boyse | |||
---|---|---|---|
| |||
Ölkə | |||
Tarixi və coğrafiyası | |||
Əsası qoyulub | 1863 | ||
Sahəsi |
| ||
Mərkəzin hündürlüyü | 824 m | ||
Saat qurşağı |
| ||
Əhalisi | |||
Əhalisi |
| ||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||
Telefon kodu | +1 208 | ||
Poçt indeksi | 83701–83799, 83701, 83702, 83705, 83708, 83711, 83715, 83718, 83723, 83728, 83731, 83732, 83735, 83740, 83743, 83746, 83749, 83752, 83754, 83758, 83760, 83764, 83768, 83772, 83775, 83779, 83782, 83786, 83790, 83793, 83796, 83798 | ||
Digər | |||
cityofboise.org | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Boyse şəhəri çayı üzərində yerləşir və Boyse şəhərinin əsas ərazisi, Solt-Leyk-Siti (ştat Yuta) və Portlend (ştat Oreqon) arasındakı ən böyük şəhərdir. 2017-ci ilə dair hesablamalara görə, Boyse şəhərinin əhalisi 226,570 nəfər, Boyse şəhərətrafı bölgəsi isə 709.845 nəfər idi. 2010-cu ildə Boyse, ABŞ-nin ən çox yaşadığı 104-cü şəhər idi.
Tarixi
Çay boyunca bu quraq ərazidə böyüyən meşələr buraya kütləni cəlb edildi. Fransızca bois (ağac, ağaclar) sözündən əvvəl çayın adı, daha sonra Fort Boyse (indiki şəhərdən təxminən 40 mil (64 km) qərbdə, Parma kəndi yaxınlığında, Boyse çayı ilə birləşdiyi yerin yaxınlığında) istehkamı. Oregon sərhədindəki Sneyk çayı bu qala tərəfindən 1830-cu illərdə qurulmuş və 1850-ci illərdə tərk edilmiş, lakin Oreqon yolu boyunca baş verən çoxsaylı qətllər Amerika ordusunu 1863-cü ildə Vətəndaş müharibəsi zamanı qalanı yenidən qurmağa vadar etmişdir.
Yeni sahə Oreqon yolunun iki böyüyən gümüş mədən sahəsini (Boyse və Ovayhi çay hövzələri) birləşdirən əhəmiyyətli bir yol ilə kəsişməsinə yaxın olduğu üçün seçildi. 1860-cı illərin ortalarında yaxınlıqdakı Aydaho şəhəri əhalisi baxımından daha böyük idi, lakin nəqliyyat yollarının kəsişməsində rahat yerləşən Fort Boyse tez bir zamanda buna başladı və 1863-cü ildə Boyse şəhər statusuna layiq görüldü. Aydaho ştatının ilk inzibati mərkəzi 1863-cü ildə şimal-qərbdəki ən böyük şəhər olan , Sietl və Portlendin birləşmiş əhalisini üstələyən şimalda Lewiston idi. Aydaho Texasdan daha böyük idi, lakin Montana ərazisini yaratdıqdan sonra, Boyse 1866-cı ildə çox kiçilmiş Aydahonun paytaxtı oldu.
Coğrafiyası və iqlimi
Coğrafiyası
Şəhər Aydahonun cənub-qərbində Eyda dairəsində, Oreqondan 66 kilometr şərqdə və Nevadadan 177 kilometr şimalda yerləşir. Dəniz səviyyəsindən yüksəklik — 824 metr. Şəhərin çox hissəsi şəhərin mərkəzindən qərbə doğru uzanan geniş, düz bir yaylada oturur. Boise 165.8 km² sahəni əhatə edir, bunun da 0,5 km² su.
Şəhər rayonları
Boyse bir neçə rayona bölünür:
- Biznes mərkəzi (Downtown) — şəhərin iqtisadi və mədəni həyatının cəmləşməsi
- Universitet (University) — əsasən tələbə şəhərcikləri
- Şimal (The North End) — nüfuzlu yaşayış sahəsi, bir neçə bahalı restoran
- Cənub-qərb (Southwest) — yaxın bir hava limanı olan seyrək məskunlaşmış bir ərazidir
- Şimal-qərb (Northwest) — yataqxana sahəsi
- İsti bulaqlar (Warm Springs) — şəhərin kiçik, lakin ən nüfuzlu yaşayış sahəsi, isti bulaqlar var
- Cənub-şərq (Southeast) — az mərtəbəli binaları olan böyük yaşayış sahəsi
- Dəzgah (The Bench) — nüfuzlu yaşayış sahəsi
- Qərb (West) — əsasən çoxmərtəbəli binalar, bir neçə böyük ticarət mərkəzi olan yaşayış sahəsi
İqlimi
Boyse, ilin dörd fəsli ilə yarı quraq bir iqlimə malikdir. Yazlar quru və isti (gecə sərin olsa da), qışlar soyuq və mülayim qarlıdır. Tez-tez hava dəyişikliyi ilə payız və yaz qısa olur.
Boysenin iqlimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Göstərici | Yan | Fev | Mar | Apr | May | İyn | İyl | Avq | Sen | Okt | Noy | Dek | İl |
Maksimum orta, °C | 17,2 | 21,6 | 27,7 | 33,3 | 37,7 | 42,7 | 43,8 | 43,3 | 38,8 | 34,4 | 25,5 | 21,1 | 43,8 |
Orta temperatur, °C | −0,7 | 2,2 | 6,6 | 10,1 | 14,7 | 19,4 | 24,0 | 23,4 | 18,0 | 11,2 | 4,1 | −1 | 11,0 |
Minimum orta, °C | −33,3 | −26,1 | −15 | −11,6 | −5,5 | −1,1 | 1,6 | 0,0 | −5 | −11,6 | −23,3 | −31,6 | −33,3 |
Yağıntı norması, mm | 31 | 25 | 35 | 30 | 35 | 17 | 8 | 6 | 14 | 19 | 34 | 39 | 297 |
Mənbə: NWS |
Əhalisi
2010-cu il siyahıyaalınmasına görə Boyse şəhərində 205,671 nəfər yaşayırdı və 77.850 ev təsərrüfatları vardır. İrqi tərkibi:
- ağlar — 85,2 %
- latın amerikalılar (bütün irqlər) — 7,1 %
- asiyalılar — 3,2 %
- Afroamerikalılar — 1,5 %
Şəhər əhalisinin orta yaşı 35 ildir. Cinayət səviyyəsi aşağıdır.
Boysedə ABŞ-nin ən böyük bask icması və dünyada üçüncü ən böyük (Basklar ölkəsindən kənarda) təxminən 15.000 bask yaşayır.
İqtisaddiyatı
Boyse, müasir, yüksək inkişaf etmiş bir iqtisadiyyata sahibdir, Micron Technology (elektronika), Boise Cascade (kağız istehsalı), Albertsons (SuperValu) (supermarket zənciri), Simplot (gübrə və heyvan yemi), WinCo kimi bir neçə böyük şirkətin evidir. Albertsons (SuperValu) (supermarket şəbəkəsi), Bodybuilding.com (onlayn idman malları ticarəti). Böyük Hewlett-Packard zavodu var. Boyse, müxtəlif şirkətlərdən (WDSGlobal, EDS, Teleperformance, DIRECTV və T-Mobile daxil olmaqla) 20-dən çox zəng mərkəzinə sahibdir və təxminən 7000 nəfər işləyir.
Dövlət hökuməti eyni zamanda şəhərin ən böyük işəgötürənlərindən biridir.
Nəqliyyatı
Şəhərə 2010-cu ildə 2.8 milyon sərnişini olan Boise Airport (IATA: BOI, ICAO: KBOI) xidmət göstərir. Aeroport, Missisipinin qərbindəki ABŞ-nin bütün böyük şəhərlərinə uçuşlar həyata keçirir.
Boyse, Boendi Portlend və Solt-Leyk-Siti ilə birləşdirən I-84 ilə kəsişir.
İctimai nəqliyyat 24 avtobus xətti ilə təmsil olunur (Valley Regional Transit tərəfindən idarə olunur).
Velosipedlər Boysedə çox populyardır, dövrlər yolları fəal şəkildə qurulur. Boyse, yola çıxmaq üçün velosiped istifadə edənlərin sayına görə ABŞ-də 7-ci yerdədir (3.9%).
Qalereya
Şəhər mənzərəsi
İstinadlar
- archINFORM (alm.). 1994.
- United States. Bureau of the Census 2019 U.S. Gazetteer Files (ing.). Washington, D.C.: U.S. Census Bureau, 2019.
- 2020 United States Census. / red. ABŞ əhalinin siyahıya alınması bürosu
- Соединенные Штаты Америки // Атлас мира / сост. и подгот. к изд. ПКО "Картография" в 2009 г. ; гл. ред. Г. В. Поздняк. — М. : ПКО "Картография" : Оникс, 2010. — С. 168–169. — (Картография). — (Оникс).
- Бойсе // Словарь географических названий зарубежных стран / отв. ред. А. М. Комков. — 3-е изд., перераб. и доп. — М. : Недра, 1986. — С. 53.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boyse ing Boise ˈbɔɪsiː yerli teleffuz ve ya ˈbɔɪziː Aydaho statinin inzibati merkezi ve en boyuk seheri dairesinin merkezi BoyseBayraq43 36 49 sm e 116 14 16 q u Olke ABSTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1863Sahesi 216 713 666 km 2019 Merkezin hundurluyu 824 mSaat qursagi Dag vaxti zonasi d EhalisiEhalisi 235 684 nef 1 aprel 2020 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 1 208Poct indeksi 83701 83799 83701 83702 83705 83708 83711 83715 83718 83723 83728 83731 83732 83735 83740 83743 83746 83749 83752 83754 83758 83760 83764 83768 83772 83775 83779 83782 83786 83790 83793 83796 83798Digercityofboise orgXeriteni goster gizle Boyse Vikianbarda elaqeli mediafayllar Boyse seheri cayi uzerinde yerlesir ve Boyse seherinin esas erazisi Solt Leyk Siti stat Yuta ve Portlend stat Oreqon arasindaki en boyuk seherdir 2017 ci ile dair hesablamalara gore Boyse seherinin ehalisi 226 570 nefer Boyse seheretrafi bolgesi ise 709 845 nefer idi 2010 cu ilde Boyse ABS nin en cox yasadigi 104 cu seher idi TarixiCay boyunca bu quraq erazide boyuyen meseler buraya kutleni celb edildi Fransizca bois agac agaclar sozunden evvel cayin adi daha sonra Fort Boyse indiki seherden texminen 40 mil 64 km qerbde Parma kendi yaxinliginda Boyse cayi ile birlesdiyi yerin yaxinliginda istehkami Oregon serhedindeki Sneyk cayi bu qala terefinden 1830 cu illerde qurulmus ve 1850 ci illerde terk edilmis lakin Oreqon yolu boyunca bas veren coxsayli qetller Amerika ordusunu 1863 cu ilde Vetendas muharibesi zamani qalani yeniden qurmaga vadar etmisdir Seherin esas kucesi 1911 ci il Yeni sahe Oreqon yolunun iki boyuyen gumus meden sahesini Boyse ve Ovayhi cay hovzeleri birlesdiren ehemiyyetli bir yol ile kesismesine yaxin oldugu ucun secildi 1860 ci illerin ortalarinda yaxinliqdaki Aydaho seheri ehalisi baximindan daha boyuk idi lakin neqliyyat yollarinin kesismesinde rahat yerlesen Fort Boyse tez bir zamanda buna basladi ve 1863 cu ilde Boyse seher statusuna layiq goruldu Aydaho statinin ilk inzibati merkezi 1863 cu ilde simal qerbdeki en boyuk seher olan Sietl ve Portlendin birlesmis ehalisini usteleyen simalda Lewiston idi Aydaho Texasdan daha boyuk idi lakin Montana erazisini yaratdiqdan sonra Boyse 1866 ci ilde cox kicilmis Aydahonun paytaxti oldu Cografiyasi ve iqlimiCografiyasi Seher Aydahonun cenub qerbinde Eyda dairesinde Oreqondan 66 kilometr serqde ve Nevadadan 177 kilometr simalda yerlesir Deniz seviyyesinden yukseklik 824 metr Seherin cox hissesi seherin merkezinden qerbe dogru uzanan genis duz bir yaylada oturur Boise 165 8 km saheni ehate edir bunun da 0 5 km su Seher rayonlari Boyse bir nece rayona bolunur Biznes merkezi Downtown seherin iqtisadi ve medeni heyatinin cemlesmesi Universitet University esasen telebe sehercikleri Simal The North End nufuzlu yasayis sahesi bir nece bahali restoran Cenub qerb Southwest yaxin bir hava limani olan seyrek meskunlasmis bir erazidir Simal qerb Northwest yataqxana sahesi Isti bulaqlar Warm Springs seherin kicik lakin en nufuzlu yasayis sahesi isti bulaqlar var Cenub serq Southeast az mertebeli binalari olan boyuk yasayis sahesi Dezgah The Bench nufuzlu yasayis sahesi Qerb West esasen coxmertebeli binalar bir nece boyuk ticaret merkezi olan yasayis sahesiIqlimi Boyse ilin dord fesli ile yari quraq bir iqlime malikdir Yazlar quru ve isti gece serin olsa da qislar soyuq ve mulayim qarlidir Tez tez hava deyisikliyi ile payiz ve yaz qisa olur Boysenin iqlimiGosterici Yan Fev Mar Apr May Iyn Iyl Avq Sen Okt Noy Dek IlMaksimum orta C 17 2 21 6 27 7 33 3 37 7 42 7 43 8 43 3 38 8 34 4 25 5 21 1 43 8Orta temperatur C 0 7 2 2 6 6 10 1 14 7 19 4 24 0 23 4 18 0 11 2 4 1 1 11 0Minimum orta C 33 3 26 1 15 11 6 5 5 1 1 1 6 0 0 5 11 6 23 3 31 6 33 3Yaginti normasi mm 31 25 35 30 35 17 8 6 14 19 34 39 297Menbe NWSEhalisi2010 cu il siyahiyaalinmasina gore Boyse seherinde 205 671 nefer yasayirdi ve 77 850 ev teserrufatlari vardir Irqi terkibi Bask medeniyyet merkeziaglar 85 2 latin amerikalilar butun irqler 7 1 asiyalilar 3 2 Afroamerikalilar 1 5 Seher ehalisinin orta yasi 35 ildir Cinayet seviyyesi asagidir Boysede ABS nin en boyuk bask icmasi ve dunyada ucuncu en boyuk Basklar olkesinden kenarda texminen 15 000 bask yasayir IqtisaddiyatiBoyse muasir yuksek inkisaf etmis bir iqtisadiyyata sahibdir Micron Technology elektronika Boise Cascade kagiz istehsali Albertsons SuperValu supermarket zenciri Simplot gubre ve heyvan yemi WinCo kimi bir nece boyuk sirketin evidir Albertsons SuperValu supermarket sebekesi Bodybuilding com onlayn idman mallari ticareti Boyuk Hewlett Packard zavodu var Boyse muxtelif sirketlerden WDSGlobal EDS Teleperformance DIRECTV ve T Mobile daxil olmaqla 20 den cox zeng merkezine sahibdir ve texminen 7000 nefer isleyir Dovlet hokumeti eyni zamanda seherin en boyuk isegoturenlerinden biridir NeqliyyatiSehere 2010 cu ilde 2 8 milyon sernisini olan Boise Airport IATA BOI ICAO KBOI xidmet gosterir Aeroport Missisipinin qerbindeki ABS nin butun boyuk seherlerine ucuslar heyata kecirir Boyse Boendi Portlend ve Solt Leyk Siti ile birlesdiren I 84 ile kesisir Ictimai neqliyyat 24 avtobus xetti ile temsil olunur Valley Regional Transit terefinden idare olunur Velosipedler Boysede cox populyardir dovrler yollari feal sekilde qurulur Boyse yola cixmaq ucun velosiped istifade edenlerin sayina gore ABS de 7 ci yerdedir 3 9 QalereyaSeher menzeresi Boyse Aspen Condos ve Lofts kompleksi Boyse merkezine menzereIstinadlararchINFORM alm 1994 United States Bureau of the Census 2019 U S Gazetteer Files ing Washington D C U S Census Bureau 2019 2020 United States Census red ABS ehalinin siyahiya alinmasi burosu Soedinennye Shtaty Ameriki Atlas mira sost i podgot k izd PKO Kartografiya v 2009 g gl red G V Pozdnyak M PKO Kartografiya Oniks 2010 S 168 169 ISBN 978 5 85120 295 7 Kartografiya ISBN 978 5 488 02609 4 Oniks Bojse Slovar geograficheskih nazvanij zarubezhnyh stran otv red A M Komkov 3 e izd pererab i dop M Nedra 1986 S 53