Bişbülək rayonu (başq. Бишбүләк районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon.
Rayon | |||||
Bişbülək rayonu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Бишбүләк районы | |||||
![]() | |||||
| |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Yaradılıb | 20 avqust 1930 | ||||
Sahəsi | 2133,90 km² | ||||
Hündürlük | 311 m | ||||
Saat qurşağı |
| ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəsmi sayt | |||||
![]() | |||||
![]() |
Rayonun inzibati mərkəzi Sterlibaşev kəndidir.
Coğrafi yerləşməsi
Başqırdıstanın cənub-qərbində yerləşir. Rayonun ərazisi 2134 km² təşkil edir. İqlimi mülayim kontinental və rütübətlidir. Ərazisində neft (Şkapovskoye, Demskoye, Sataevskoye, Aznakaevskoye yataqları), kirəçdaşı (Çulpan), qum, qum-çınqıl qarışığı (Çulpan), gil (Aitovskoye) çıxarılır. Bölgənin şimal-qərbindən İk çayı başlayır, cənubdan isə Dyoma çayı axır. Sterlya, Urşak, Tyater və Kundryak çayları axır. Başdan-başa qara torpaqla örtülü olsa da, talalar şəklində olsa da tünd boz meşə torpaqlarına rast gəlinir. Meşələr ərazisinin 11 % əhatə edir.
Tarix
Bişbülək rayonu 20 avqust 1930-cu ildə Başqırd Muxtar Sovet Sosialist Respublikası kantonları ləğv edərək yerində 48 rayon təşkil etməsi ilə təsis edilmişdir. 1963-cü il fevralın 1-də rayon ləğv edilmiş, ərazisi Bələbəy rayonuna hissəsi olmuşdur. 13 yanvar 1965-də yenidən təşkil olmuşdur.
Əhali
Ümumrusiya siyahıya alınmasına Başqırdıstan Respublikası Bişbülək rayonu ərazisin milli tərkibi: çuvaşlar — 35,3 %, tatarlar — 26,1 %, başqırdlar — 22 %, ruslar — 11,8 %, mordvalılar — 3,6, digər millər — 0,9 % Hər km² 13 nəfər düşür (2010).
Milli tərkibi:
İl | başqırdlar | tatarlar | ruslar | çuvaşlar |
---|---|---|---|---|
1970 | 8,0 % | 31,4 % | ||
1989 | 10,4 % | 35,0 % | ||
2002 | 21,5 % | 26,3 % | 11,0 % | 35.7 % |
2010 | 22 % | 26,1 % | 11,8 % | 35.3 % |
İnzibati-ətazi vahidləri
13 kənd inzibati vahidliyinə 86 yaşayış məntəqəsi daxildir 2015-ci ildə yeni inzibati yaşayış məntəqəsi olan Tumaş kəndi təşkil edilmişdir.
İqtisadiyyat
İqtisdadiyyatın əsasını Aqrar sahə tutur. Taxıl, şəkər çuğunduru, günəbaxan və yem bikilərinin əkini, maldarlıq (süd və ət istiqaməti), donuzçuluq və qoyunçuluq üzrə ixtisaslaçmışdır. Arıçılıq inkişaf etmişdir.
Nəqliyyat
Ərazisindən Samara - Çelyabinsk dəmir yolun keçir. Bələbəy, Tuymazı, Ufa istiqamətində avtomobil yolu keçir.
Sosial sfera
Rayon ərazisində 46 ümumtəhsil mərkəzi, 14 orta məktəb, musiqi məktəbi, peşə uçilişi, 31 kütləvi kitabxana, 45 klub, 3 xəstəxana fəaliyyət göstərir. Burada rus, tatar və başqırd dillərində müvafiq olaraq «rus. Светлый путь» — «tatar. Якты юл» — «başq. Сута сул» adlı qəzetlər buraxılır.
Tanınmış şəxsləri
- Kərim Abdraufoviç Xakimov - diplomat, Səudiyyə Ərəbistanı Krallığında SSRİ-nin ilk səlahiyyətli nümayəndəsi.
Mənbə
- Bişbulək rayonu administrasiyası
İstinadlar
- . 2020-05-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-16.
- https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx (rus.).
- "Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан" (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. 2013-03-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-05.
- "Закон Республики Башкортостан «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Республики Башкортостан в связи с объединением отдельных сельсоветов и передачей населённых пунктов» (Принят Государственным Собранием — Курултаем Республики Башкортостан 18 ноября 2008 года)". 2014-11-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-16.
- "Закон Республики Башкортостан от 4 декабря 2015 года N 302-З «О внесении изменения в статью 2 закона Республики Башкортостан „О границах, статусе и административных центрах муниципальных образований в Республике Башкортостан"»". 2016-09-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-16.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bisbulek rayonu basq Bishbүlәk rajony Basqirdistan Respublikasinin erazisine daxil olan inzibati rayon RayonBisbulek rayonuBishbүlәk rajonyBayraq d Gerb53 41 28 sm e 54 16 20 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiYaradilib 20 avqust 1930Sahesi 2133 90 km Hundurluk 311 mSaat qursagi Yekaterinburq vaxti d UTC 05 00EhalisiEhalisi 22 134 nef 2021 Resmi sayt Vikianbarda elaqeli mediafayllar Rayonun inzibati merkezi Sterlibasev kendidir Cografi yerlesmesiBasqirdistanin cenub qerbinde yerlesir Rayonun erazisi 2134 km teskil edir Iqlimi mulayim kontinental ve rutubetlidir Erazisinde neft Skapovskoye Demskoye Sataevskoye Aznakaevskoye yataqlari kirecdasi Culpan qum qum cinqil qarisigi Culpan gil Aitovskoye cixarilir Bolgenin simal qerbinden Ik cayi baslayir cenubdan ise Dyoma cayi axir Sterlya Ursak Tyater ve Kundryak caylari axir Basdan basa qara torpaqla ortulu olsa da talalar seklinde olsa da tund boz mese torpaqlarina rast gelinir Meseler erazisinin 11 ehate edir TarixBisbulek rayonu 20 avqust 1930 cu ilde Basqird Muxtar Sovet Sosialist Respublikasi kantonlari legv ederek yerinde 48 rayon teskil etmesi ile tesis edilmisdir 1963 cu il fevralin 1 de rayon legv edilmis erazisi Belebey rayonuna hissesi olmusdur 13 yanvar 1965 de yeniden teskil olmusdur EhaliUmumrusiya siyahiya alinmasina Basqirdistan Respublikasi Bisbulek rayonu erazisin milli terkibi cuvaslar 35 3 tatarlar 26 1 basqirdlar 22 ruslar 11 8 mordvalilar 3 6 diger miller 0 9 Her km 13 nefer dusur 2010 Milli terkibi Il basqirdlar tatarlar ruslar cuvaslar1970 8 0 31 4 1989 10 4 35 0 2002 21 5 26 3 11 0 35 7 2010 22 26 1 11 8 35 3 Inzibati etazi vahidleri13 kend inzibati vahidliyine 86 yasayis menteqesi daxildir 2015 ci ilde yeni inzibati yasayis menteqesi olan Tumas kendi teskil edilmisdir IqtisadiyyatIqtisdadiyyatin esasini Aqrar sahe tutur Taxil seker cugunduru gunebaxan ve yem bikilerinin ekini maldarliq sud ve et istiqameti donuzculuq ve qoyunculuq uzre ixtisaslacmisdir Ariciliq inkisaf etmisdir NeqliyyatErazisinden Samara Celyabinsk demir yolun kecir Belebey Tuymazi Ufa istiqametinde avtomobil yolu kecir Sosial sferaRayon erazisinde 46 umumtehsil merkezi 14 orta mekteb musiqi mektebi pese ucilisi 31 kutlevi kitabxana 45 klub 3 xestexana fealiyyet gosterir Burada rus tatar ve basqird dillerinde muvafiq olaraq rus Svetlyj put tatar Yakty yul basq Suta sul adli qezetler buraxilir Taninmis sexsleriKerim Abdraufovic Xakimov diplomat Seudiyye Erebistani Kralliginda SSRI nin ilk selahiyyetli numayendesi MenbeBisbulek rayonu administrasiyasiIstinadlar 2020 05 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 16 https rosstat gov ru storage mediabank tab 5 VPN 2020 xlsx rus Itogi Vserossijskoj perepisi naseleniya po Respublike Bashkortostan pdf Territorialnyj organ Federalnoj sluzhby gosudarstvennoj statistiki po Respublike Bashkortostan 2013 03 09 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 03 05 Zakon Respubliki Bashkortostan Ob izmeneniyah v administrativno territorialnom ustrojstve Respubliki Bashkortostan v svyazi s obedineniem otdelnyh selsovetov i peredachej naselyonnyh punktov Prinyat Gosudarstvennym Sobraniem Kurultaem Respubliki Bashkortostan 18 noyabrya 2008 goda 2014 11 29 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 16 Zakon Respubliki Bashkortostan ot 4 dekabrya 2015 goda N 302 Z O vnesenii izmeneniya v statyu 2 zakona Respubliki Bashkortostan O granicah statuse i administrativnyh centrah municipalnyh obrazovanij v Respublike Bashkortostan 2016 09 19 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 16