Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Birlik məbədi — İllinoys ştatındakı Oak Parkında yerləşən Birlik Universalist kilsəsi, eyni zamanda universalist camaatının evidir. Məbəd amerikalı memar Frank Lloyd Rayt tərəfindən hazırlanmış və 1905–1908-ci illlər arasında inşa edilmişdir. Birlik məbədi XX əsrin ilk ongünlüyünə aid ən vacib quruluşlarından biri hesab olunur. Vahid bir materialdan, dəmir-betondan istifadə edərək estetik quruluşuna görə Birlik məbədi bir çox memar tərəfindən dünyada ilk müasir bina hesab olunur. Bu fikir Miyes van der Roh, Ludviq kimi müasir memarlar və hətta Frank Qehri kimi post-modernistlər üçün əsas əhəmiyyət kəsb etdi.
| Birlik məbədi | |
 | |
| Ölkə |  ABŞ |
|---|---|
| Keçid | 1496rev-001 |
| Daxil edilməsi | 2019 (qeyri-məlum sessiya) |
| | |
Birlik məbədində ibadət edən Unitar Universalist camaat 1871-ci ildə quruldu və 1889-cu ildə qurulan Birlik kilsəsi dini bir təşkilatla əlaqəsi yoxdur.
Tarixi
1905-ci ildə ildırım vurması odunla bəzədilmiş Oak Park Birlik kilsəsini yandırdı. Memar Frank Lloyd Rayt İllinoys ştatının Oak Park Universalist cəmiyyəti üçün yeni bir quruluş dizaynını təklif etdi. Nəticə Birlik məbədi oldu. Rayt yalnız Oak Parkda yaşamamış, həm də unitar bir ailədən, universalizm ilə bir çox ortaq inanclara sahib olan bir imandan gəlirdi. Camaat ibadət məkanına, həmçinin icma otağına ehtiyac duyurdu. Müştərini məmnun etmək üçün memarın işləməli olduğu bir neçə mühüm problem var idi. Büdcə 45.000 dollar idi, hətta 20-ci əsrin əvvəllərində belə cüzi bir məbləğ idi. Tikinti materialları ucuz olmalı idi və Raytın dediyi kimi "beton ucuzdur". Raytın oxşar ölçüləri olan eyni divarları hazırladığı üçün beton qəliblər dəfələrlə istifadə edilmişdir. Bundan əlavə, tikinti sahəsi sıx bir küçədə idi. Və nəhayət, memarın yalnız quruluşu deyil, həm də bina üçün mebel və vitraj dizayn etməsi gözlənilirdi. Çarles E. Roberts, mühəndis, ixtiraçı və Frank Lloyd Raytın əhəmiyyətli bir müştərisi kilsənin tikinti komitəsində xidmət etmişdir.
Dizayni və tikintisi
Yığıncağın ehtiyaclarını ödəmək üçün, Rayt icma məkanını məbəd məkanından hər iki tərəfdən yaxınlaşa biləcək bir aşağı orta lojiqə ilə böldü. Bu yerdən səmərəli istifadə idi və iki əsas toplama sahələri arasında səs-küyə davam gətirirdi: dini xidmətlərə gələnlər icma tədbirlərinə gələnlərdən sütun ilə ayrılacaqdı. Dizayn planı 1898-ci ildə qurulmuş öz studiyasının iki tərəfli dizaynına bənzəyir. Tərkibində bənzər və aşağı keçid yolu ilə ayrılmış və bir hissəsi digərindən daha böyük olan iki hissə ilə. Nyu Yorkdakı Solomon Quqqenhaym muzeyi iki tərəfli bir layihədir. Məbədin memarlığı üçün Rayt əvvəlki yaradıcılığından, Larkin İdarəetmə Binasından bir neçə xüsusiyyət götürmüşdü. Əldə edilən əsas xüsusiyyətlər vitraj şüşələrdən, həndəsi fiqurdan istifadə idi. Lakin Larkin binasından fərqli olaraq məbədin planı iki Larkin meydanı olan düzbucağından fərqli olaraq ideal bir kvadrat verdi.
Küçədəki səs-küyü azaltmaq üçün Rayt məbəddəki küçə səviyyəsindəki pəncərələri ləğv etdi. Məbədin əsas mərtəbəsinə aşağı mərtəbədən daxil olunur və otaqda camaatın oturacağı üçün iki eyvan da var. Bu dəyişkən oturma səviyyələri memarın camaatın ölçüsünə uyğun bir bina tərtib etməsinə imkan verirdi.
Birlik məbədinin dizaynı Rayt üçün dizaynda irəliləməyi göstərir. Birlik məbədi ilə yaşadığı təcrübələri izah edərkən bu dizaynın ilk dəfə bir binanın əsl divar deyil, məkan olduğunu anladığını bildirmişdi. Həqiqətən, memarlıq tarixçiləri Raytın dizaynında məkan yaratmaqda və idarə etməkdə dahi olmasını şərh etmişdilər: "Master İnşaatçılar" adlı kitabında Peter Bleik, Raytın "Kosmosun İnkişafı" hissəsinə titul vermişdi.
Rayt sahib olduğu məkandan maksimum yararlanmaqla yanaşı, "Birlik" anlayışının əsasən məkan, təcrübə və maddi dünyanı necə əritməsini bacardığına görə çox məşhur idi. Rayt sahəsindən maksimum yararlanmağı bacarmaqla yanaşı, "Birlik" anlayışının vacibliyini, əsasən də məkanı, təcrübəni və maddi dünyanı necə birləşdirdiyini bacardığına görə tapdı. Bu, həm ümumi görüş sahəsi, həm də kilsə ziyarətçilərinin toplaşdığı Birlik məbədi üçün açar idi.
Bina 1908-ci ildə tamamlandı və 26 sentyabr 1909-cu ildə rəsmi olaraq qəbul edilmişdi.
Əhəmiyyəti
Bina 1971-ci ildən bəri Amerika Birləşmiş Ştatlarının milli tarixi məkanıdır və 1991-ci ildə keçirilən Memorial Record jurnalında 1991-ci ildə edilən bir sorğuda ABŞ-dakı son 100 ilin ən əhəmiyyətli 100 binasından biri olaraq seçilmişdir. Bundan əlavə, Birlik məbədi Amerika Memarlıq İnstitutu tərəfindən Frank Lloyd Rayt tərəfindən Amerika mədəniyyətinə memarlıq töhfəsi olaraq qorunan 17 binadan biri kimi seçilmişdi.
2008-ci ildə ABŞ milli park xidməti, doqquz digər Frank Lloyd Rayt Birlik məbədini Dünya İrsi Vəziyyəti üçün ilkin siyahıya təqdim etdi. 22 yanvar 2008-ci il tarixində milli park xidməti veb saytından namizədlikləri elan edən mətbuat şərhi, "Təcrübə siyahısının hazırlanması Dünya İrs Siyahısına namizədlik prosesində zəruri bir addım idi. Yenidən işlənmiş təkliflərdən sonra mülklər 2019-cu ilin iyul ayında "Frank Lloyd Raytın 20-ci əsr memarlığı" başlığı ilə Dünya İrsi Siyahısına yazıldı.
Bərpası
Birlik məbədinin müasir dizaynındakı bir çatışmazlıq zamanla ortaya çıxan struktur problemləri olmuşdur. Yarandığı illər ərzində Birlik məbədinin beton quruluşu geniş su ziyanına məruz qalmışdı. Damın parçaları quruluşun içərisinə düşmüş və su xarici hissənin digər hissələrini də aşmışdı.
Vəqf və kilsə 2000-ci ildən başlayaraq uzun illər ərzində bir bərpa planı hazırlamışdır. 2009-cu ilin aprel ayında Birlik məbədi su sızması səbəbiylə, Tarixi Qoruma üzrə Milli Trestə ən çox təhlükə altında olan 11 tarixi yer kimi əlavə edilmişdir. 2015-ci ilin aprel ayında 23 milyon dollarlıq daxili və xarici bərpa işləri başladı. Bərpa, binanın 16 ayrı düz dam örtüklərinin əksəriyyətinin dəyişdirilməsi kimi struktur inkişaflarına yönəldilmişdi. Bərpa, həmçinin binanın dekorativ və ətraf mühitin yaxşılaşdırılması məsələlərinə də toxunmuşdur. Birlik məbədi 2015-ci ilin iyun ayında xalqa qapalı elan edildi. Bərpa işləri 2017-ci ilin iyun ayında başa çatdı və bina 2017-ci il 1 iyul tarixindən etibarən turlar üçün açıldı. Bina evi adlandıran Unitar Universalist kilsəsinin günü olduğu zaman bazar ertəsi turlar üçün bağlanırdı.
2018-ci ildə məbədin bərpası Amerika Memarlıq İnstitutu, Çikaqo bölməsi tərəfindən mükəmməlliyə görə mükafat aldı və 2019-cu ildə tarixi bərpa üçün "Urban Land Institute — Chicago Vision" mükafatı verilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Board of Directors, American Institute of Architecture. "Seventeen Buildings Worthy of Preservation". 2 noyabr 2012.
- Wright, Frank Lloyd. Frank Lloyd Wright: An Autobiography. Pomegranate. səh. 153, 158, 383. ISBN .
- "National Register of Historic Places" (İngilis). npgallery.nps.gov. 25 January 2020 tarixində .
- "Seventeen Buildings Honored by the American Institute of Architects" (İngilis). wrightontheweb.net. 24 may 2015 tarixində .
- "DOI Secretary Kempthorne Selects New U.S. World Heritage Tentative List" (İngilis). nps.gov. 22 yanvar 2008. 8 fevral 2008 tarixində .
- "Eight Buildings Designed by Frank Lloyd Wright Nominated to the UNESCO World Heritage List" (İngilis). franklloydwright.org. 2019-06-25 tarixində .
- "The 20th-Century Architecture of Frank Lloyd Wright" (İngilis). unesco.org. 2019-07-07 tarixində .
- "Endangered Historic U.S. Places 2009" (İngilis). architectureweek.com. 30 May 2009 tarixində .
- "Preservation Group Lists Most Endangered Places" (İngilis). nytimes.com. 27 aprel 2009. 2020-02-12 tarixində .
- Jay Koziarz. "Restoration done Wright: A look inside Unity Temple" (İngilis). chicago.curbed.com. 7 iyun 2017. 2019-05-16 tarixində .
- "Restored Unity Temple, Loop CTA station highlight winners of architecture awards" (İngilis). chicagotribune.com. 2019-07-15 tarixində .
Xarici keçidlər
- Birlik Məbədi Unitar Universalist Camaat binaya sahib olan və istifadə edən camaatdır.
- Birlik Məbədi Bərpa Vəqfi Birlik Məbədini bərpa etmək üçün Birlik Məbədi Unitar Cəmiyyəti ilə əməkdaşlıq etdi. Vəqf, kilsənin özü ilə yanaşı, binanın idarə olunmasında da rol oynayır.
- Frank Lloyd Raytın Amerika mədəniyyətinə verdiyi töhfələrin nümunələri. 2019-12-09 at the Wayback Machine
- Möhtəşəm bina online: Birlik məbədi
- Yüksək qətnamə 360 ° Panoramalar və Birlik Məbədinin Şəkilləri
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Birlik mebedi Illinoys statindaki Oak Parkinda yerlesen Birlik Universalist kilsesi eyni zamanda universalist camaatinin evidir Mebed amerikali memar Frank Lloyd Rayt terefinden hazirlanmis ve 1905 1908 ci illler arasinda insa edilmisdir Birlik mebedi XX esrin ilk ongunluyune aid en vacib quruluslarindan biri hesab olunur Vahid bir materialdan demir betondan istifade ederek estetik qurulusuna gore Birlik mebedi bir cox memar terefinden dunyada ilk muasir bina hesab olunur Bu fikir Miyes van der Roh Ludviq kimi muasir memarlar ve hetta Frank Qehri kimi post modernistler ucun esas ehemiyyet kesb etdi Birlik mebediOlke ABSKecid 1496rev 001Daxil edilmesi 2019 qeyri melum sessiya Birlik mebedi Birlik mebedinde ibadet eden Unitar Universalist camaat 1871 ci ilde quruldu ve 1889 cu ilde qurulan Birlik kilsesi dini bir teskilatla elaqesi yoxdur Tarixi1905 ci ilde ildirim vurmasi odunla bezedilmis Oak Park Birlik kilsesini yandirdi Memar Frank Lloyd Rayt Illinoys statinin Oak Park Universalist cemiyyeti ucun yeni bir qurulus dizaynini teklif etdi Netice Birlik mebedi oldu Rayt yalniz Oak Parkda yasamamis hem de unitar bir aileden universalizm ile bir cox ortaq inanclara sahib olan bir imandan gelirdi Camaat ibadet mekanina hemcinin icma otagina ehtiyac duyurdu Musterini memnun etmek ucun memarin islemeli oldugu bir nece muhum problem var idi Budce 45 000 dollar idi hetta 20 ci esrin evvellerinde bele cuzi bir mebleg idi Tikinti materiallari ucuz olmali idi ve Raytin dediyi kimi beton ucuzdur Raytin oxsar olculeri olan eyni divarlari hazirladigi ucun beton qelibler defelerle istifade edilmisdir Bundan elave tikinti sahesi six bir kucede idi Ve nehayet memarin yalniz qurulusu deyil hem de bina ucun mebel ve vitraj dizayn etmesi gozlenilirdi Carles E Roberts muhendis ixtiraci ve Frank Lloyd Raytin ehemiyyetli bir musterisi kilsenin tikinti komitesinde xidmet etmisdir Dizayni ve tikintisiYigincagin ehtiyaclarini odemek ucun Rayt icma mekanini mebed mekanindan her iki terefden yaxinlasa bilecek bir asagi orta lojiqe ile boldu Bu yerden semereli istifade idi ve iki esas toplama saheleri arasinda ses kuye davam getirirdi dini xidmetlere gelenler icma tedbirlerine gelenlerden sutun ile ayrilacaqdi Dizayn plani 1898 ci ilde qurulmus oz studiyasinin iki terefli dizaynina benzeyir Terkibinde benzer ve asagi kecid yolu ile ayrilmis ve bir hissesi digerinden daha boyuk olan iki hisse ile Nyu Yorkdaki Solomon Quqqenhaym muzeyi iki terefli bir layihedir Mebedin memarligi ucun Rayt evvelki yaradiciligindan Larkin Idareetme Binasindan bir nece xususiyyet goturmusdu Elde edilen esas xususiyyetler vitraj suselerden hendesi fiqurdan istifade idi Lakin Larkin binasindan ferqli olaraq mebedin plani iki Larkin meydani olan duzbucagindan ferqli olaraq ideal bir kvadrat verdi Kucedeki ses kuyu azaltmaq ucun Rayt mebeddeki kuce seviyyesindeki pencereleri legv etdi Mebedin esas mertebesine asagi mertebeden daxil olunur ve otaqda camaatin oturacagi ucun iki eyvan da var Bu deyisken oturma seviyyeleri memarin camaatin olcusune uygun bir bina tertib etmesine imkan verirdi Birlik mebedinin dizayni Rayt ucun dizaynda irelilemeyi gosterir Birlik mebedi ile yasadigi tecrubeleri izah ederken bu dizaynin ilk defe bir binanin esl divar deyil mekan oldugunu anladigini bildirmisdi Heqiqeten memarliq tarixcileri Raytin dizayninda mekan yaratmaqda ve idare etmekde dahi olmasini serh etmisdiler Master Insaatcilar adli kitabinda Peter Bleik Raytin Kosmosun Inkisafi hissesine titul vermisdi Rayt sahib oldugu mekandan maksimum yararlanmaqla yanasi Birlik anlayisinin esasen mekan tecrube ve maddi dunyani nece eritmesini bacardigina gore cox meshur idi Rayt sahesinden maksimum yararlanmagi bacarmaqla yanasi Birlik anlayisinin vacibliyini esasen de mekani tecrubeni ve maddi dunyani nece birlesdirdiyini bacardigina gore tapdi Bu hem umumi gorus sahesi hem de kilse ziyaretcilerinin toplasdigi Birlik mebedi ucun acar idi Bina 1908 ci ilde tamamlandi ve 26 sentyabr 1909 cu ilde resmi olaraq qebul edilmisdi EhemiyyetiBirlik Mebedinin xarici gorunusu Tarixi Amerika binalari arasdirmasi fotosekili Bina 1971 ci ilden beri Amerika Birlesmis Statlarinin milli tarixi mekanidir ve 1991 ci ilde kecirilen Memorial Record jurnalinda 1991 ci ilde edilen bir sorguda ABS daki son 100 ilin en ehemiyyetli 100 binasindan biri olaraq secilmisdir Bundan elave Birlik mebedi Amerika Memarliq Institutu terefinden Frank Lloyd Rayt terefinden Amerika medeniyyetine memarliq tohfesi olaraq qorunan 17 binadan biri kimi secilmisdi 2008 ci ilde ABS milli park xidmeti doqquz diger Frank Lloyd Rayt Birlik mebedini Dunya Irsi Veziyyeti ucun ilkin siyahiya teqdim etdi 22 yanvar 2008 ci il tarixinde milli park xidmeti veb saytindan namizedlikleri elan eden metbuat serhi Tecrube siyahisinin hazirlanmasi Dunya Irs Siyahisina namizedlik prosesinde zeruri bir addim idi Yeniden islenmis tekliflerden sonra mulkler 2019 cu ilin iyul ayinda Frank Lloyd Raytin 20 ci esr memarligi basligi ile Dunya Irsi Siyahisina yazildi BerpasiBirlik Mebedinin Daxili Birlik mebedinin muasir dizaynindaki bir catismazliq zamanla ortaya cixan struktur problemleri olmusdur Yarandigi iller erzinde Birlik mebedinin beton qurulusu genis su ziyanina meruz qalmisdi Damin parcalari qurulusun icerisine dusmus ve su xarici hissenin diger hisselerini de asmisdi Veqf ve kilse 2000 ci ilden baslayaraq uzun iller erzinde bir berpa plani hazirlamisdir 2009 cu ilin aprel ayinda Birlik mebedi su sizmasi sebebiyle Tarixi Qoruma uzre Milli Treste en cox tehluke altinda olan 11 tarixi yer kimi elave edilmisdir 2015 ci ilin aprel ayinda 23 milyon dollarliq daxili ve xarici berpa isleri basladi Berpa binanin 16 ayri duz dam ortuklerinin ekseriyyetinin deyisdirilmesi kimi struktur inkisaflarina yoneldilmisdi Berpa hemcinin binanin dekorativ ve etraf muhitin yaxsilasdirilmasi meselelerine de toxunmusdur Birlik mebedi 2015 ci ilin iyun ayinda xalqa qapali elan edildi Berpa isleri 2017 ci ilin iyun ayinda basa catdi ve bina 2017 ci il 1 iyul tarixinden etibaren turlar ucun acildi Bina evi adlandiran Unitar Universalist kilsesinin gunu oldugu zaman bazar ertesi turlar ucun baglanirdi 2018 ci ilde mebedin berpasi Amerika Memarliq Institutu Cikaqo bolmesi terefinden mukemmelliye gore mukafat aldi ve 2019 cu ilde tarixi berpa ucun Urban Land Institute Chicago Vision mukafati verilmisdir Hemcinin baxLa Santisima Trinidad de Parana Talampaya Milli Parki Oqasavara adalari Okinosima adasi Darien Milli Parki Engelsberq demir zavoduIstinadlarBoard of Directors American Institute of Architecture Seventeen Buildings Worthy of Preservation 2 noyabr 2012 Wright Frank Lloyd Frank Lloyd Wright An Autobiography Pomegranate seh 153 158 383 ISBN 978 0764932434 National Register of Historic Places Ingilis npgallery nps gov 25 January 2020 tarixinde Seventeen Buildings Honored by the American Institute of Architects Ingilis wrightontheweb net 24 may 2015 tarixinde DOI Secretary Kempthorne Selects New U S World Heritage Tentative List Ingilis nps gov 22 yanvar 2008 8 fevral 2008 tarixinde Eight Buildings Designed by Frank Lloyd Wright Nominated to the UNESCO World Heritage List Ingilis franklloydwright org 2019 06 25 tarixinde The 20th Century Architecture of Frank Lloyd Wright Ingilis unesco org 2019 07 07 tarixinde Endangered Historic U S Places 2009 Ingilis architectureweek com 30 May 2009 tarixinde Preservation Group Lists Most Endangered Places Ingilis nytimes com 27 aprel 2009 2020 02 12 tarixinde Jay Koziarz Restoration done Wright A look inside Unity Temple Ingilis chicago curbed com 7 iyun 2017 2019 05 16 tarixinde Restored Unity Temple Loop CTA station highlight winners of architecture awards Ingilis chicagotribune com 2019 07 15 tarixinde Xarici kecidlerBirlik Mebedi Unitar Universalist Camaat binaya sahib olan ve istifade eden camaatdir Birlik Mebedi Berpa Veqfi Birlik Mebedini berpa etmek ucun Birlik Mebedi Unitar Cemiyyeti ile emekdasliq etdi Veqf kilsenin ozu ile yanasi binanin idare olunmasinda da rol oynayir Frank Lloyd Raytin Amerika medeniyyetine verdiyi tohfelerin numuneleri 2019 12 09 at the Wayback Machine Mohtesem bina online Birlik mebedi Yuksek qetname 360 Panoramalar ve Birlik Mebedinin Sekilleri