Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Birinci xanım və ya birinci ledi, (o cümlədən birinci centlmen) — bəzi ölkələridə dövlət başçısı seçilmiş şəxsin həyat yoldaşının qeyri-rəsmi titulu. Bu ifadə adətən baş nazir və ya hökumət başçısı üçün işlədilmir.
Əvvəllər birinci xanım ifadəsi ABŞ prezidentlərinin həyat yoldaşlarını ifadə etmək üçün istifadə edilirdi, lakin sonradan digər dillərə keçərək hazırda idarə forması monarxiya olmayan hər hansı bir dövlət başçısının həyat yoldaşına müraciət etmək üçün istifadə olunur. Parlamentar respublikalarda və konstitusiya monarxiyalarında bu termin adətən hökumət başçısının (baş nazirin) həyat yoldaşına şamil edilir. Bəzi ölkələrdə (Rusiya daxil olmaqla) bu termin dövlət dilinə tərcümə olunur, məsələn, Latın Amerikasında Primera Dama, Fransada - Première Dame kimi ifadə olunur.
ABŞ-də bu termin ilk dəfə 1849-cu ildə prezident Zakari Teylorun 4-cü prezident Ceyms Medisonun həyat yoldaşı Dolli Medisonun dəfn mərasimi zamanı onun haqqında vida nitqində istifadə edilmişdir. Bununla belə, “birinci xanım” adlandırılmağa başlayan ilk qadın ABŞ-nin 15-ci prezidenti Ceyms Byukenenın qardaşı qızı Harriet Leyndir (Byukenen ABŞ-nin yeganə subay prezidenti idi və onun hakimiyyəti dövründə birinci xanımın vəzifələrini qardaşı qızı yerinə yetirirdi).Lakin bu anlayış yalnız 1877-ci ildən ümumi istifadə olunmağa başladı. O zaman, jurnalist Meri Eyms prezident Raterford Heysin andiçmə mərasimi ilə əlaqədar qəzet reportajında "birinci xanım" ifadəsini onun həyat yoldaşı, Birləşmiş Ştatlarda populyar bir qadın olan Lyusi Heys haqqında yazarkən istifadə etmişdir.
Birinci xanımın etiketi
Birinci xanımlar üçün bir sıra əsas davranış normaları mövcuddur. Belə ki, protokola əsasən, rəsmi tədbirlərdə prezidentlərin xanımları onlardan bir qədər geridə qalmalıdır. Ən çox müzakirələrə səbəb olan Fransa prezidenti Emmanuyel Makronun xanımı Bridjit Makronun davranışlarıdı, hansı ki bu nuansa məhəl qoymayaraq tədbirlərdə prezidentlə bərabər görünür.
Birinci xanım geyiminə, davranışına və jestlərinə xüsusi diqqət yetirməli, pis vərdişləri aşılamamalı,yer aldığı tədbirə uyğun qeyim seçməli, aşırı makiyaj vasitələərində istifadə etməməli və qeyimlərində açıq-saçıqlığa yol verməməlidirlər.
Diplomatik korpusun üzvləri kral ailəsinə baş çəkməzdən əvvəl davranış qaydalarını elan edirlər, çünki belə qaydalar toplusu rəsmi olaraq mövcuddur. Protokola görə, əlahəzrətə toxunmaq qadağandır. Kraliça birinci özü əlini uzatmalıdır və bütün sonrakı davranışlarda nə vaxt oturmaq, nə vaxt söhbətə başlamaq və nə vaxt bitirmək lazım oladuğunun təşəbbüskarı məhz odur. Bundan əlavə, kraliçaya arxa çevirmək, onun şəklini çəkmək qadağandır Bunlara baxmayaraq böyük müzakirələrə səbəb olan Mişel Obamanın kraliça II Yelizavetanı qucaqlaması və digər sərbəst davranışları olmuşdur.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Hazırkı birinci xanımlar
- Олег Кусов. ""Первые леди" Кавказа". https://www.ekhokavkaza.com/ (rus). 20 yanvar 2011. 2021-06-15 tarixində . İstifadə tarixi: 9 sentyabr 2022.
- "Arxivlənmiş surət". 2023-07-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-09-09.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-19 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-09-09.
- "Этикет первых леди: что можно (и нельзя) супругам президентов". https://www.marieclaire.ru/ (rus). 2022-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 13 sentyabr 2022.
- "Какие правила этикета должна соблюдать первая леди, чтобы не опозорить страну и не быть осмеянной Источник: https://kulturologia.ru/blogs/100821/50705/" (rus). 2022-09-13 tarixində . İstifadə tarixi: 13 sentyabr 2022.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Birinci xanim ve ya birinci ledi o cumleden birinci centlmen bezi olkeleride dovlet bascisi secilmis sexsin heyat yoldasinin qeyri resmi titulu Bu ifade adeten bas nazir ve ya hokumet bascisi ucun isledilmir Evveller birinci xanim ifadesi ABS prezidentlerinin heyat yoldaslarini ifade etmek ucun istifade edilirdi lakin sonradan diger dillere kecerek hazirda idare formasi monarxiya olmayan her hansi bir dovlet bascisinin heyat yoldasina muraciet etmek ucun istifade olunur Parlamentar respublikalarda ve konstitusiya monarxiyalarinda bu termin adeten hokumet bascisinin bas nazirin heyat yoldasina samil edilir Bezi olkelerde Rusiya daxil olmaqla bu termin dovlet diline tercume olunur meselen Latin Amerikasinda Primera Dama Fransada Premiere Dame kimi ifade olunur ABS de bu termin ilk defe 1849 cu ilde prezident Zakari Teylorun 4 cu prezident Ceyms Medisonun heyat yoldasi Dolli Medisonun defn merasimi zamani onun haqqinda vida nitqinde istifade edilmisdir Bununla bele birinci xanim adlandirilmaga baslayan ilk qadin ABS nin 15 ci prezidenti Ceyms Byukenenin qardasi qizi Harriet Leyndir Byukenen ABS nin yegane subay prezidenti idi ve onun hakimiyyeti dovrunde birinci xanimin vezifelerini qardasi qizi yerine yetirirdi Lakin bu anlayis yalniz 1877 ci ilden umumi istifade olunmaga basladi O zaman jurnalist Meri Eyms prezident Raterford Heysin andicme merasimi ile elaqedar qezet reportajinda birinci xanim ifadesini onun heyat yoldasi Birlesmis Statlarda populyar bir qadin olan Lyusi Heys haqqinda yazarken istifade etmisdir Birinci xanimin etiketiBirinci xanimlar ucun bir sira esas davranis normalari movcuddur Bele ki protokola esasen resmi tedbirlerde prezidentlerin xanimlari onlardan bir qeder geride qalmalidir En cox muzakirelere sebeb olan Fransa prezidenti Emmanuyel Makronun xanimi Bridjit Makronun davranislaridi hansi ki bu nuansa mehel qoymayaraq tedbirlerde prezidentle beraber gorunur Birinci xanim geyimine davranisina ve jestlerine xususi diqqet yetirmeli pis verdisleri asilamamali yer aldigi tedbire uygun qeyim secmeli asiri makiyaj vasiteleerinde istifade etmemeli ve qeyimlerinde aciq saciqliga yol vermemelidirler Diplomatik korpusun uzvleri kral ailesine bas cekmezden evvel davranis qaydalarini elan edirler cunki bele qaydalar toplusu resmi olaraq movcuddur Protokola gore elahezrete toxunmaq qadagandir Kralica birinci ozu elini uzatmalidir ve butun sonraki davranislarda ne vaxt oturmaq ne vaxt sohbete baslamaq ve ne vaxt bitirmek lazim oladugunun tesebbuskari mehz odur Bundan elave kralicaya arxa cevirmek onun seklini cekmek qadagandir Bunlara baxmayaraq boyuk muzakirelere sebeb olan Misel Obamanin kralica II Yelizavetani qucaqlamasi ve diger serbest davranislari olmusdur Hemcinin baxAzerbaycanin birinci xanimlarinin siyahisi Rusiyanin birinci xanimlarinin siyahisiXarici kecidlerHazirki birinci xanimlarOleg Kusov Pervye ledi Kavkaza https www ekhokavkaza com rus 20 yanvar 2011 2021 06 15 tarixinde Istifade tarixi 9 sentyabr 2022 Arxivlenmis suret 2023 07 03 tarixinde Istifade tarixi 2022 09 09 Arxivlenmis suret 2021 08 19 tarixinde Istifade tarixi 2022 09 09 Etiket pervyh ledi chto mozhno i nelzya suprugam prezidentov https www marieclaire ru rus 2022 09 13 tarixinde Istifade tarixi 13 sentyabr 2022 Kakie pravila etiketa dolzhna soblyudat pervaya ledi chtoby ne opozorit stranu i ne byt osmeyannoj Istochnik https kulturologia ru blogs 100821 50705 rus 2022 09 13 tarixinde Istifade tarixi 13 sentyabr 2022