Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Billi Vaylder (ing. Billy Wilder) — ABŞ rejissoru, ssenaristi və prodüseri, "Oskar" mükafatı laureatı (1946, 1961).
| Billi Vaylder | |
|---|---|
| ing. Billy Wilder | |
 | |
| Doğum adı | Semuel Vaylder |
| Doğum tarixi | 22 iyun 1906[…] |
| Vəfat tarixi | 27 mart 2002[…](95 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
| Dəfn yeri |
|
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | ssenarist, kinorejissor, film prodüseri, yazıçı, jurnalist, rejissor |
| Fəaliyyət illəri | 1929–1981 |
| Təhsili | |
| Mükafatları |        |
| IMDb | ID0000697 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Billi Uaylder keçmiş Avstriya-Macarıstan ərazisində yəhudi ailəsində anadan olmuşdur. O, sahibkar oğlu idi. Hüquqşünas olmaq istəyən Billi bu sahədə təhsil almaq üçün ,Vyana Universitetinə daxil olur. Lakin ,bir ildən sonra universiteti atıb Vyananın aparıcı qəzetlərindən birində işləməyi fikirləşir. 1920-ci illərdə Berlində jurnalist işləyir. Elə orada səssiz kinofilmlər üçün ssenarilər yazmağa başlayır. 1929-1933-cü illərdə onun ssenariləri əsasında "Emil və detektivlər", "Qatilini axtaran adam" kimi filmlər çəkildi. Nasistlər hakimiyyətə gələndən sonra Fransaya, oradan da Birləşmiş Ştatlara köçmüşdür.
Uaylder pulu olmadan və ingilis dilini bilmədən Los-Ancelesə gəlir. O, həmin yerə aktyor Piter Lorre ilə birlikdə gəlmişdi. Billi Uaylder bir neçə il çox kasıb vəziyyətdə yaşamışdır. Bu illərdə o, müştərək yazdığı ssenariləridən gələn gəlirlə dolanırdı. O zaman "Mavi Saqqalın səkkizinci arvadı" (1938), "Gecəyarı" (1939), "Şəfəqi saxlayın" (1941) və başqa filmlər üçün ssenarilər yazdı. Onun yaradıcılıq fəaliyyətində dönüş mərhələsi 1938-ci ildə ssenarist Çarlz Brekketlə əməkdaşlığı ilə başladı. Uzun və səmərəli olan bu əməkdaşlıq 1950-ci ilə qədər davam etdi. Amerika kinosu bu əməkdaşlıq sayəsində 1930-cu illərin sonu, 1940-cı illərin əvvəllərində bir çox gözəl ssenarilər və kassa nailiyyətləri əldə etdi. Onların ssenariləri əsasında Mitçell Leyzenin "Gecəyarı", Ernst Lübiçin "Ninoçka" və Hovard Houksun "Odlu dünya" kimi uğurlu filmləri çəkildi. Bütün bu böyük uğurlardan sonra 1942-ci ildən başlayaraq ,Uaylder və Brekket öz fəaliyyət dairələrini genişləndirirlər. Onlar həm də prodüser və rejissor kimi işləməyə başlayırlar. Artıq müstəqil rejissor kimi Uaylder "Major və minor" (1942) filmini çəkir.
1944-cü ildə Uaylder nuar janrında ilk filmini çəkir. "İkiqat sığorta" adlanan bu filmin ssenarisini rejissor özü tanınmış detektiv romanlar yazıçısı Reymond Çandlerlə birlikdə yazmışdı.
40-cı və 50-ci illərin ikinci yarısında Billi Uaylder Hollivudun ən çox tələbat olan rejissorlarından birinə çevrilmişdi. Bu illərdə Uaylderin filmləri Hollivud üçün tipik olmayan alkoqolizm, nasist konslagerləri, fahişəlik və müasir dövrün düşüncəsizlikləri kimi mövzulara həsr olunmuşdu.
"Oskar" mükafatı qazanmış "İtirilmiş həftəsonu" və "" filmləri də onun rejissorluq uğurlarındandır.
1955-ci ildə çəkilmiş "Yeddinci ilin gicişməsi" filmindən başlayaraq, Uaylder yaradıcılığının əsas janrı komediya olur. O, filmlərində komediyanın müxtəlif növlərinə müraciət edirdi: komediya-fars ("Bəziləri bu istini sevir", 1959), romantik komediya ("Günortadan sonra məhəbbət", 1957), incə satiralı komediya ("Mənzil", 1960).
Demək olar ki, bütün bu filmlərin ssenarisini İ.A.L. Daymond yazmışdır. Uaylderin o illərdə sevimli aktyorları , Merilin Monro, Odri Hepbern idi. Rejissorun sosial dramlara olan marağına baxmayaraq, ona səsli Amerika kinosunun tarixində komediyanın böyük ustası kimi tanınmaq qismət oldu. Amerika Kino Sənəti İnstitutunun hazırladığı Hollivudun 100 ən gülməli filmi siyahısında ən çox Uaylderin filmləri var. Onlardan biri də "Bəziləri bu istini sevir" filmidir.
Billi Uaylder 27 mart 2002-ci ildə vəfat etmişdir.
Filmoqrafiya
- / Five Graves to Cairo
- İtirilmiş həftəsonu (film, 1945) / The Lost Weekend
- / Sunset Blvd
- Sabrina (film, 1954) / Sabrina
- Günortadan sonra məhəbbət (film, 1957) / Love in the Afternoon
- Bəziləri bu istini sevir (film, 1959) / Some Like It Hot
- Bir, iki, üç (film, 1961) / One, two, three
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Billy Wilder // Internet Broadway Database (ing.). 2000.
- "HOLLYWOOD LEGEND BILLY WILDER DIES AT 95". 2016-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-07-15.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Billi Vaylder ing Billy Wilder ABS rejissoru ssenaristi ve produseri Oskar mukafati laureati 1946 1961 Billi Vayldering Billy WilderDogum adi Semuel VaylderDogum tarixi 22 iyun 1906 1906 06 22 Vefat tarixi 27 mart 2002 2002 03 27 95 yasinda Vefat yeri Beverli Hillz Los Anceles dairesi Kaliforniya ABSVefat sebebi agciyer iltihabiDefn yeri Vestvud qebiristanligi d Vetendasligi ABS Avstriya Avstriya MacaristanFealiyyeti ssenarist kinorejissor film produseri yazici jurnalist rejissorFealiyyet illeri 1929 1981Tehsili Vyana UniversitetiMukafatlariIMDb ID0000697 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiBilli Uaylder kecmis Avstriya Macaristan erazisinde yehudi ailesinde anadan olmusdur O sahibkar oglu idi Huquqsunas olmaq isteyen Billi bu sahede tehsil almaq ucun Vyana Universitetine daxil olur Lakin bir ilden sonra universiteti atib Vyananin aparici qezetlerinden birinde islemeyi fikirlesir 1920 ci illerde Berlinde jurnalist isleyir Ele orada sessiz kinofilmler ucun ssenariler yazmaga baslayir 1929 1933 cu illerde onun ssenarileri esasinda Emil ve detektivler Qatilini axtaran adam kimi filmler cekildi Nasistler hakimiyyete gelenden sonra Fransaya oradan da Birlesmis Statlara kocmusdur Uaylder pulu olmadan ve ingilis dilini bilmeden Los Ancelese gelir O hemin yere aktyor Piter Lorre ile birlikde gelmisdi Billi Uaylder bir nece il cox kasib veziyyetde yasamisdir Bu illerde o musterek yazdigi ssenarileriden gelen gelirle dolanirdi O zaman Mavi Saqqalin sekkizinci arvadi 1938 Geceyari 1939 Sefeqi saxlayin 1941 ve basqa filmler ucun ssenariler yazdi Onun yaradiciliq fealiyyetinde donus merhelesi 1938 ci ilde ssenarist Carlz Brekketle emekdasligi ile basladi Uzun ve semereli olan bu emekdasliq 1950 ci ile qeder davam etdi Amerika kinosu bu emekdasliq sayesinde 1930 cu illerin sonu 1940 ci illerin evvellerinde bir cox gozel ssenariler ve kassa nailiyyetleri elde etdi Onlarin ssenarileri esasinda Mitcell Leyzenin Geceyari Ernst Lubicin Ninocka ve Hovard Houksun Odlu dunya kimi ugurlu filmleri cekildi Butun bu boyuk ugurlardan sonra 1942 ci ilden baslayaraq Uaylder ve Brekket oz fealiyyet dairelerini genislendirirler Onlar hem de produser ve rejissor kimi islemeye baslayirlar Artiq musteqil rejissor kimi Uaylder Major ve minor 1942 filmini cekir 1944 cu ilde Uaylder nuar janrinda ilk filmini cekir Ikiqat sigorta adlanan bu filmin ssenarisini rejissor ozu taninmis detektiv romanlar yazicisi Reymond Candlerle birlikde yazmisdi 40 ci ve 50 ci illerin ikinci yarisinda Billi Uaylder Hollivudun en cox telebat olan rejissorlarindan birine cevrilmisdi Bu illerde Uaylderin filmleri Hollivud ucun tipik olmayan alkoqolizm nasist konslagerleri fahiselik ve muasir dovrun dusuncesizlikleri kimi movzulara hesr olunmusdu Oskar mukafati qazanmis Itirilmis heftesonu ve filmleri de onun rejissorluq ugurlarindandir 1955 ci ilde cekilmis Yeddinci ilin gicismesi filminden baslayaraq Uaylder yaradiciliginin esas janri komediya olur O filmlerinde komediyanin muxtelif novlerine muraciet edirdi komediya fars Bezileri bu istini sevir 1959 romantik komediya Gunortadan sonra mehebbet 1957 ince satirali komediya Menzil 1960 Demek olar ki butun bu filmlerin ssenarisini I A L Daymond yazmisdir Uaylderin o illerde sevimli aktyorlari Merilin Monro Odri Hepbern idi Rejissorun sosial dramlara olan maragina baxmayaraq ona sesli Amerika kinosunun tarixinde komediyanin boyuk ustasi kimi taninmaq qismet oldu Amerika Kino Seneti Institutunun hazirladigi Hollivudun 100 en gulmeli filmi siyahisinda en cox Uaylderin filmleri var Onlardan biri de Bezileri bu istini sevir filmidir Billi Uaylder 27 mart 2002 ci ilde vefat etmisdir Filmoqrafiya Five Graves to Cairo Itirilmis heftesonu film 1945 The Lost Weekend Sunset Blvd Sabrina film 1954 Sabrina Gunortadan sonra mehebbet film 1957 Love in the Afternoon Bezileri bu istini sevir film 1959 Some Like It Hot Bir iki uc film 1961 One two threeIstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Billy Wilder Internet Broadway Database ing 2000 HOLLYWOOD LEGEND BILLY WILDER DIES AT 95 2016 03 11 tarixinde Istifade tarixi 2013 07 15