Bernhard Henrix Karl Martin fon Bülov (alm. Bernhard Heinrich Martin Karl Fürst von Bülow; 3 may 1849[…] – 28 oktyabr 1929[…], Roma, İtaliya krallığı) — alman dövlət və siyasi xadim və 1900-1909-cu illərdə Almaniya imperiyasının reyxkansleri.
Bernhard fon Bülov | |
---|---|
alm. Bernhard von Bülow | |
17 oktyabr 1900 – 14 iyul 1909 | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum adı | Bernhard Heinrich Martin Karl von Bülow |
Doğum tarixi | 3 may 1849[…] |
Vəfat tarixi | 28 oktyabr 1929[…](80 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | xəstəlik |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | siyasətçi, diplomat, dövlət xadimi, müəllif |
Dini | protestantlıq |
Hərbi xidmət | |
Döyüşlər | |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Reyxkanslerliyi
Bernhard fon Bülov 1900-cu ildə Almaniya imperiyasının reyxkansleri təyin olundu və ilk olaraq aşağıdakı islahatları həyata keçirdi.
1900-cü ildə qəbul edilən qanuna əsasən ölkə daxilində ayrı-ayrı təşkilatların koalisiyalar yaratmasına icazə verildi. Həmin ildə qəbul edilmiş digər bir qanuna əsasən istehsalatda bədbəxt hadisələrə görə xəsarət almış şəxslərə kompensasiyaverilməsi nəzərdə tutulurdu. 1900-cü ildə həmçinin kənd icmalarında arbitraj məhkəmələrin yaradılması haqqında qanun qəbul edildi.
Bülovun daxili siyasətində Otto fon Bismarkla oxşarlığı onda idi ki, o da Bismark kimi ölkənin gələcəyini məhz sənayenin, ticarətin inkişafında görürdü. 1902-ci ildə Bülov reyxstaqın ölkəyə gətirilən taxıl və taxıl məhsulları üzərinə qoyduğu gömrükhaqlarının artırılması ilə yeni tarifin tətbiq olunmasına nail oldu. Yeni tarif 1902-ci ildə qəbul olunsa da, 1904-cü ilin yanvar ayının 1-dən qüvvəyə mindi. Həmin tarifə görə ölkəyə gətirilən arpa, buğda, çəltik məhsulları üzərinə qoyulan gömrük rüsumu 3 dəfəyədək artırıldı. Eyni zamanda 1902-ci il tarifi əhalinin aztəminatlı təbəqələrinin və sənaye burjuaziyasının ərzaq və xammala sərf etdiyi xərcləri kifayət qədər artırmış oldu ki, bu da narazılıqların baş verməsinə səbəb oldu. 1903-cü ildə 12 yaşına çatmamış uşaqların istehsalatda çalışması qadağan edildi.
1904-cü ildə Almaniya Cənub-qərbi Afrikada hottentot və perero tayfalarının üsyanları ilə üzləşdi. Məsələnin mahiyyəti Almaniyanın burada yaşayan təqribən 200 mindən çox əhalisi olan bu tayfalara qarşı soyqırım həyata keçirməsində idi. 1904-1905-ci illər üsyanı zamanı bu tayfalarda cəmi 50-60 min əhali qalmışdı. Rezervasiyaların yaradılması, torpaqlarının əllərindən alınması, qul kimi istismar olunmaları bu tayfaları 1904-cü ildə üsyana qaldırdı. Hökumət bu üsyanı yatırmaqda çətinlik çəkdiyi üçün əlavə olaraq buraya 17 minlik alman qoşunlarının göndərilməsi haqqında məsələni reyxstaqda müzakirəyə çıxardı. 17 minlik ordu əlavə maliyyə tələbatına ehtiyac yaradırdı. Lakin bu məsələdə Katolik Mərkəz Partiyası hökumət qarşısında bir şərt qoydu. Bütün müstəmləkə sistemində adminstrasiyaların yaradılması prosesində Katolik Mərkəz Partiyası ilə katolik kilsəsi hökmən iştirak etməli idilər. Lakin onların bu şərti hökumət və kayzerin ətrafı tərəfindən qətiyyətlə rədd edildi. Belə olan halda konstitusiyadan istifadə edən bunderstaqın vasitəsi ilə reyxstaqın qovulması haqqında qərar qəbul etdi. 1906-cı ildə yeni parlament seçkiləri keçirildi. Bu seçkilər həddən artıq şovinist, millətçilik əhval-ruhiyyəsində keçirildi. 1906-cı il reyxstaq seçkilərində hökuməti təmsil edən partiyalar, hər iki liberal partiyası və Milli Liberalların sağ qanadı və hər iki mühafizəkarlar partiyası əldə etdilər. 397 deputat yerindən 220 yerə sahib oldular. Reyxstaqda Bülovun istədiyi formada bir ittifaq təşkil olundu. Bu ittifaqa Bülov bloku və yaxud Hottentot bloku da deyilir.
1904-cü ildə Kulturkampf siyasətinin qanunlarından biri olan yezuitlərin ölkədən qovulması haqqında olan qanun ləğv edildi. Lakin onların təhsil və nikah üzərində nəzarət hüquqları bərpa edilmədi. 1906-cı ildə reyxstaqın deputatlarına maaşların verilməsi haqqında qanun qəbul edildi.
1908-ci ilin aprelində Bülovun təşəbbüsü ilə “İttifaqlar və toplantılar haqqında imperiya qanunu” adlı yeni bir qanun qəbul edildi. Qanuna əsasən qadınların siyasi təşkilat və toplantılarda iştirakına icazə verildi. Eyni zamanda 18 yaşına çatmamış gənclərin bu toplantılarda iştirakı qadağan olundu. Ölkədə bütün antimilitarist meyilli partiyalar, təşkilat və toplantılar qadağan edildi.
1908-ci ilin oktyabr-noyabr aylarında Bülovun nüfuzuna zərbə vuran bir neçə hadisə baş verdi. 1908-ci ildə II Vilhelm İngiltərə qəzetlərindən birinə müsahibə verdi. Belə ki, belə müsahibələr götürülərkən sorğular öncədən dövlət başçılarına təqdim edilir və dövlət başçıları bu sualları cavablandırdıqdan sonra hər hansı bir düzəlişə ehtiyacın olub olmaması üçün baxış keçirilməsi məqsədi ilə öz müşavirlərinə göndərirlər. Daha sonra isə bu müsahibə qəzetdə çap edilir. II Vilhelm də qəzetdən xahişi aldıqdan sonra öz çıxışı ilə bağlı mətni hazırlatı və onu bir növ redakta olunması üçün Bülova göndərdi. Lakin Bülov II Vilhelmin çıxışına baxmır və onu birbaşa öz köməkçisinə göndərir. Köməkçisi də eynən Bülov kimi bu işə məsuliyyətsiz yanaşır. Nəticədə II Vilhelmin müsahibəsi olduğu kimi mətbuatda dərc edilir və dərc olunduğu andan etibarən böyük səs-küyə səbəb olur. Kayzer bu müsahibəsində bildirirdi ki, Almaniyada onun özündən və ətrafından ibarət kiçik bir qrupdan başqa hər bir kəs İngiltərəyə qarşı düşmən mövqedədir. Digər bir tərəfdən II Vilhelm bildirirdi ki, böyük bir dəniz donanması yaratmaqda Almaniyanın məqsədi heç də İngiltərə ilə hərbi əməliyyatlarda istifadə etmək üçün deyil, əksinə gələcəkdə baş verə biləcək hər hansı bir prosesdə birgə çıxış etməkdir. Müsahibədə bildirilirdi ki, İngilis-Bur müharibəsi zamanı Fransa və Rusiya İngiltərəyə qarşı çıxmaq istəmişlər, lakin məhz II Vilhelm buna mane olmuşdur. Müsahibə dərc edildikdən sonra Fransa və Rusiya İngiltərəyə bütün bunların uydurma olduqlarının bildirdilər, Almaniyaya nota göndərildi. Ölkənin daxilində kayzerin bu çıxışı müzakirə olundu və onun səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılması istiqamətində belə çıxışlar oldu. Bülov bu məsələdə öz günahını boynuna almaq əvəzinə bütün günahları kayzerdə gördü. Artıq baş verənlərdən sonra II Vilhelmə Bülovu vəzifəsindən uzaqlaşdırmaqdan ötrü bir bəhanə lazım idi. Belə bir bəhanə isə 1908-ci ildə əldə edildi.
1908-ci ildə maliyyə islahatı keçirildi və islahata əsasən donanmanın maliyyələşdirilməsi ilə bağlı məsələ də müzakirə olundu. Donanmanın maliyyələşdirilməsi əlavə olaraq 4 milyard büdcə kəsirinin yaranmasına səbəb olurdu. Büdcə kəsirini aradan qaldırmaq üçün hər il 500 milyon marka məbləğində büdcəyə gəlir daxil olmalı idi. Bununla bağlı yeni bir layihə irəli sürüldü. Mahiyyətə əsaasən 400 milyon marka dolayısı vergilərin təyin edilməsi ilə toplanmalı idi. Yerdə qalan 100 milyon isə vərəsəlik hüququ əsasında toplanmalı idi. 1909-cu ilin iyunun 24-də Bülov növbəti dəfə qanun layihəsi təqdim etdikdə parlamentdə uğursuzluğa düçar oldu. 1909-cu ilin iyulunda artıq hakimiyyətdə qalmağın mənasız olduğunu başa düşən Bülov istefa ərizəsini imperatora təqdim etdi.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Bernhard Heinrich Martin Karl Furst von Bulow // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118517023 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bernhard Henrix Karl Martin fon Bulov alm Bernhard Heinrich Martin Karl Furst von Bulow 3 may 1849 28 oktyabr 1929 Roma Italiya kralligi alman dovlet ve siyasi xadim ve 1900 1909 cu illerde Almaniya imperiyasinin reyxkansleri Bernhard fon Bulovalm Bernhard von Bulow Almaniyanin kansleri17 oktyabr 1900 14 iyul 1909Sexsi melumatlarDogum adi Bernhard Heinrich Martin Karl von BulowDogum tarixi 3 may 1849 1849 05 03 Vefat tarixi 28 oktyabr 1929 1929 10 28 80 yasinda Vefat yeri Roma Italiya kralligiVefat sebebi xestelikTehsili Lozanna UniversitetiFealiyyeti siyasetci diplomat dovlet xadimi muellifDini protestantliqHerbi xidmetDoyusler Fransa Prussiya muharibesi source source Vikianbarda elaqeli mediafayllarReyxkanslerliyiBernhard fon Bulov 1900 cu ilde Almaniya imperiyasinin reyxkansleri teyin olundu ve ilk olaraq asagidaki islahatlari heyata kecirdi 1900 cu ilde qebul edilen qanuna esasen olke daxilinde ayri ayri teskilatlarin koalisiyalar yaratmasina icaze verildi Hemin ilde qebul edilmis diger bir qanuna esasen istehsalatda bedbext hadiselere gore xesaret almis sexslere kompensasiyaverilmesi nezerde tutulurdu 1900 cu ilde hemcinin kend icmalarinda arbitraj mehkemelerin yaradilmasi haqqinda qanun qebul edildi Bulovun daxili siyasetinde Otto fon Bismarkla oxsarligi onda idi ki o da Bismark kimi olkenin geleceyini mehz senayenin ticaretin inkisafinda gorurdu 1902 ci ilde Bulov reyxstaqin olkeye getirilen taxil ve taxil mehsullari uzerine qoydugu gomrukhaqlarinin artirilmasi ile yeni tarifin tetbiq olunmasina nail oldu Yeni tarif 1902 ci ilde qebul olunsa da 1904 cu ilin yanvar ayinin 1 den quvveye mindi Hemin tarife gore olkeye getirilen arpa bugda celtik mehsullari uzerine qoyulan gomruk rusumu 3 defeyedek artirildi Eyni zamanda 1902 ci il tarifi ehalinin azteminatli tebeqelerinin ve senaye burjuaziyasinin erzaq ve xammala serf etdiyi xercleri kifayet qeder artirmis oldu ki bu da naraziliqlarin bas vermesine sebeb oldu 1903 cu ilde 12 yasina catmamis usaqlarin istehsalatda calismasi qadagan edildi 1904 cu ilde Almaniya Cenub qerbi Afrikada hottentot ve perero tayfalarinin usyanlari ile uzlesdi Meselenin mahiyyeti Almaniyanin burada yasayan teqriben 200 minden cox ehalisi olan bu tayfalara qarsi soyqirim heyata kecirmesinde idi 1904 1905 ci iller usyani zamani bu tayfalarda cemi 50 60 min ehali qalmisdi Rezervasiyalarin yaradilmasi torpaqlarinin ellerinden alinmasi qul kimi istismar olunmalari bu tayfalari 1904 cu ilde usyana qaldirdi Hokumet bu usyani yatirmaqda cetinlik cekdiyi ucun elave olaraq buraya 17 minlik alman qosunlarinin gonderilmesi haqqinda meseleni reyxstaqda muzakireye cixardi 17 minlik ordu elave maliyye telebatina ehtiyac yaradirdi Lakin bu meselede Katolik Merkez Partiyasi hokumet qarsisinda bir sert qoydu Butun mustemleke sisteminde adminstrasiyalarin yaradilmasi prosesinde Katolik Merkez Partiyasi ile katolik kilsesi hokmen istirak etmeli idiler Lakin onlarin bu serti hokumet ve kayzerin etrafi terefinden qetiyyetle redd edildi Bele olan halda konstitusiyadan istifade eden bunderstaqin vasitesi ile reyxstaqin qovulmasi haqqinda qerar qebul etdi 1906 ci ilde yeni parlament seckileri kecirildi Bu seckiler hedden artiq sovinist milletcilik ehval ruhiyyesinde kecirildi 1906 ci il reyxstaq seckilerinde hokumeti temsil eden partiyalar her iki liberal partiyasi ve Milli Liberallarin sag qanadi ve her iki muhafizekarlar partiyasi elde etdiler 397 deputat yerinden 220 yere sahib oldular Reyxstaqda Bulovun istediyi formada bir ittifaq teskil olundu Bu ittifaqa Bulov bloku ve yaxud Hottentot bloku da deyilir 1904 cu ilde Kulturkampf siyasetinin qanunlarindan biri olan yezuitlerin olkeden qovulmasi haqqinda olan qanun legv edildi Lakin onlarin tehsil ve nikah uzerinde nezaret huquqlari berpa edilmedi 1906 ci ilde reyxstaqin deputatlarina maaslarin verilmesi haqqinda qanun qebul edildi 1908 ci ilin aprelinde Bulovun tesebbusu ile Ittifaqlar ve toplantilar haqqinda imperiya qanunu adli yeni bir qanun qebul edildi Qanuna esasen qadinlarin siyasi teskilat ve toplantilarda istirakina icaze verildi Eyni zamanda 18 yasina catmamis genclerin bu toplantilarda istiraki qadagan olundu Olkede butun antimilitarist meyilli partiyalar teskilat ve toplantilar qadagan edildi 1908 ci ilin oktyabr noyabr aylarinda Bulovun nufuzuna zerbe vuran bir nece hadise bas verdi 1908 ci ilde II Vilhelm Ingiltere qezetlerinden birine musahibe verdi Bele ki bele musahibeler goturulerken sorgular onceden dovlet bascilarina teqdim edilir ve dovlet bascilari bu suallari cavablandirdiqdan sonra her hansi bir duzelise ehtiyacin olub olmamasi ucun baxis kecirilmesi meqsedi ile oz musavirlerine gonderirler Daha sonra ise bu musahibe qezetde cap edilir II Vilhelm de qezetden xahisi aldiqdan sonra oz cixisi ile bagli metni hazirlati ve onu bir nov redakta olunmasi ucun Bulova gonderdi Lakin Bulov II Vilhelmin cixisina baxmir ve onu birbasa oz komekcisine gonderir Komekcisi de eynen Bulov kimi bu ise mesuliyyetsiz yanasir Neticede II Vilhelmin musahibesi oldugu kimi metbuatda derc edilir ve derc olundugu andan etibaren boyuk ses kuye sebeb olur Kayzer bu musahibesinde bildirirdi ki Almaniyada onun ozunden ve etrafindan ibaret kicik bir qrupdan basqa her bir kes Ingiltereye qarsi dusmen movqededir Diger bir terefden II Vilhelm bildirirdi ki boyuk bir deniz donanmasi yaratmaqda Almaniyanin meqsedi hec de Ingiltere ile herbi emeliyyatlarda istifade etmek ucun deyil eksine gelecekde bas vere bilecek her hansi bir prosesde birge cixis etmekdir Musahibede bildirilirdi ki Ingilis Bur muharibesi zamani Fransa ve Rusiya Ingiltereye qarsi cixmaq istemisler lakin mehz II Vilhelm buna mane olmusdur Musahibe derc edildikden sonra Fransa ve Rusiya Ingiltereye butun bunlarin uydurma olduqlarinin bildirdiler Almaniyaya nota gonderildi Olkenin daxilinde kayzerin bu cixisi muzakire olundu ve onun selahiyyetlerinin mehdudlasdirilmasi istiqametinde bele cixislar oldu Bulov bu meselede oz gunahini boynuna almaq evezine butun gunahlari kayzerde gordu Artiq bas verenlerden sonra II Vilhelme Bulovu vezifesinden uzaqlasdirmaqdan otru bir behane lazim idi Bele bir behane ise 1908 ci ilde elde edildi 1908 ci ilde maliyye islahati kecirildi ve islahata esasen donanmanin maliyyelesdirilmesi ile bagli mesele de muzakire olundu Donanmanin maliyyelesdirilmesi elave olaraq 4 milyard budce kesirinin yaranmasina sebeb olurdu Budce kesirini aradan qaldirmaq ucun her il 500 milyon marka mebleginde budceye gelir daxil olmali idi Bununla bagli yeni bir layihe ireli suruldu Mahiyyete esaasen 400 milyon marka dolayisi vergilerin teyin edilmesi ile toplanmali idi Yerde qalan 100 milyon ise vereselik huququ esasinda toplanmali idi 1909 cu ilin iyunun 24 de Bulov novbeti defe qanun layihesi teqdim etdikde parlamentde ugursuzluga ducar oldu 1909 cu ilin iyulunda artiq hakimiyyetde qalmagin menasiz oldugunu basa dusen Bulov istefa erizesini imperatora teqdim etdi IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Bernhard Heinrich Martin Karl Furst von Bulow Encyclopaedia Britannica ing Deutsche Nationalbibliothek Record 118517023 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016