Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bayanaul Milli Parkı (qaz. Баянауыл ұлттық паркі; rus. Баянаульский национальный парк ) ― Qazaxıstanın Pavlodar vilayətinin cənub-şərqində, sənaye baxımından inkişaf etmiş Ekibastuz şəhərindən 140 kilometr məsafədə, Mərkəzi Qazax dağlarının yamacında yerləşən milli park. 1985-ci ildə yaradılmış Bayanaul Milli Parkı Qazaxıstanın ilk milli parkı olmuşdur. Park Bayanaul dağ silsiləsində tapılan təbii flora və faunanı qorumaq və bərpa etmək üçün yaradılmışdır. Parkın ümumi sahəsi 68 453 hektardır.
| Bayanaul Milli Parkı | |
|---|---|
 | |
| Sahəsi |
|
| Yaradılma tarixi | 12 avqust 1985 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə | |
| Yerləşməsi | Pavlodar vilayəti |
| Yaxın şəhər | Ekibastuz |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiya
Park Qazaxıstan alçaq təpəliyində yerləşir. Bu dağlar Paleozoy dövründə formalaşmışdır. Bayanaulun ən yüksək nöqtəsi Akbet dağıdır (1 027 m). Rəvayətə görə, dağ sevmədiyi birinə ərə verildiyi üçün özünü dağın zirvəsindən atan Akbat adlı qızın şərəfinə belə adlandırılmışdır.
Parkın ərazisində nisbətən böyük ölçülü dörd şirin su gölü var: Sabındikol, Jasıbay, Torayqir və Birjankol. Bunların xaricində ərazidə bir çox kiçik göl daha mövcuddur və bunlardan bəziləri quru mövsümdə xeyli dayazlaşır.
Flora
Parkda dörd növ bitki örtüyünə rast gəlmək mümkündür: meşə, meşə-çöl, çöl və çəmən.
Parkın florası Bayanaul şamı və qızılağac da daxil olmaqla 460 növdən ibarətdir. Parkın cüzi bitki örtüyünə sahib yarım-səhranın ortasında yerləşdiyi nəzərə alınarsa, buradakı bitki örtüyünün müxtəlifliyi təəccüblüdür. Milli parkda tozağacı, şam və qızılağacla yanaşı moruq, itburnu, qarağat və yemişan kimi kol və giləmeyvələr də yetişir. Çəmənliklərdə yabanı çiyələklər, meşələrdə isə göbələklər böyüyür. Parkda qara qızılağac və qaya qarağatı da daxil olmaqla 50-dək relikt bitki növü var.
Fauna
Bayanaul Milli Parkında arxar, cüyür, porsuq və sincab da daxil olmaqla 40 növ məməli və 50-ə yaxın quş yaşayır. Park xüsusilə qorunmaya ehtiyacı olan və Qırmızı Kitaba daxil edilmiş nadir və nəsli kəsilməkdə olan arxar populyasiyası ilə tanınır.
Parkdakı quşlar arasında durna, qu quşu, vağ və dovdaq var. Qeyd edilmiş yırtıcı quşlara qartal və daxildir.
İqlim və ekoloji bölgə
Bayanaulun iqlimi isti yayı olan rütubətli kontinental iqlim olaraq təsnif edilmişdir. Bu iqlim yüksək mövsümi teperatur fərqliliyi və isti yay ilə xarakterizə olunur. Parkdakı orta illik temperatur 3,2 °C-dir. Yanvar aynın orta temperaturu -13,7 °C, minimum termpetauru isə -17,8 °C-dir.
İyulun orta temperaturu 14,6°-dir və maksimum 32,6 °C-ə çatır. Əraziyə düşən illik yağıntı miqdarı 340 mm-dir.
Ərazisi üçün kontinental iqlim xarakterik olsa da, Bayanaulda adətən Pavlodar vilayətinin çöl bölgələrində yayılmış güclü külək və toz fırtınaları olmur.
Turizm
Bayanaul yaxınlıqdakı şəhərlərin sakinləri üçün turizm mərkəzidir. Parkda çox sayda sanatoriya və istirahət zonası mövcuddur. Lakin bu ərazilərin əksəriyyəti yalnız ən ibtidai infrastrukturla təchiz olunmuşdur və yaşayış şəraiti müasir standartlara uyğun deyil. Xüsusilə də, kanalizasiya sistemi və kotteclərdə içməli su və ya hövzə mənbəyi yoxdur.
Parkın bir çox ərazisinə bələdçi turlar təklif olunur. Burada nisbətən kiçik bir ödəniş müqabilində ( 2007-ci il tarixinə görə 500 KZT) parkın əsas görməli yerlərini - "müqəddəs mağara", "daş baş", "kişi ləyaqəti" qayası və s. görə bilərsiniz.
Şəkillər
-
![image]()
Parkın qışda görüntüsü -
![image]()
Bayanaulda diqqət çəkən yerlərdən biri olan Baba-Yaqa daşı -
![image]()
Jasibay göl çimərliyi -
![image]()
Torayqir gölündəki Sevgi adası (sağda) -
![image]()
Torayqir gölü -
![image]()
Torayqir gölü -
![image]()
Xarakterik mənzərə -
![image]()
Bayanaulun mənzərəsi -
![image]()
Bayanaulun mənzərəsi -
![image]()
"Kişi ləyaqəti" qayası -
![image]()
Torayqir gölü yaxınlığındakı Cəsarət zirvəsi
İstinadlar
- Kottek, M., J. Grieser, C. Beck, B. Rudolf, and F. Rubel, 2006. "World Map of Koppen-Geiger Climate Classification Updated" (PDF) (ingilis). Gebrüder Borntraeger 2006. June 1, 2010 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: September 14, 2019.
- "Dataset - Koppen climate classifications" (ingilis). World Bank. September 23, 2019 tarixində . İstifadə tarixi: September 14, 2019.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bayanaul Milli Parki qaz Bayanauyl ulttyk parki rus Bayanaulskij nacionalnyj park Qazaxistanin Pavlodar vilayetinin cenub serqinde senaye baximindan inkisaf etmis Ekibastuz seherinden 140 kilometr mesafede Merkezi Qazax daglarinin yamacinda yerlesen milli park 1985 ci ilde yaradilmis Bayanaul Milli Parki Qazaxistanin ilk milli parki olmusdur Park Bayanaul dag silsilesinde tapilan tebii flora ve faunani qorumaq ve berpa etmek ucun yaradilmisdir Parkin umumi sahesi 68 453 hektardir Bayanaul Milli ParkiSahesi 68 453 haYaradilma tarixi 12 avqust 1985Yerlesmesi50 48 sm e 75 36 s u Olke Qazaxistan SSRIYerlesmesi Pavlodar vilayetiYaxin seher EkibastuzBayanaul Milli Parki Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaPark Qazaxistan alcaq tepeliyinde yerlesir Bu daglar Paleozoy dovrunde formalasmisdir Bayanaulun en yuksek noqtesi Akbet dagidir 1 027 m Revayete gore dag sevmediyi birine ere verildiyi ucun ozunu dagin zirvesinden atan Akbat adli qizin serefine bele adlandirilmisdir Parkin erazisinde nisbeten boyuk olculu dord sirin su golu var Sabindikol Jasibay Torayqir ve Birjankol Bunlarin xaricinde erazide bir cox kicik gol daha movcuddur ve bunlardan bezileri quru movsumde xeyli dayazlasir FloraParkda dord nov bitki ortuyune rast gelmek mumkundur mese mese col col ve cemen Parkin florasi Bayanaul sami ve qizilagac da daxil olmaqla 460 novden ibaretdir Parkin cuzi bitki ortuyune sahib yarim sehranin ortasinda yerlesdiyi nezere alinarsa buradaki bitki ortuyunun muxtelifliyi teeccubludur Milli parkda tozagaci sam ve qizilagacla yanasi moruq itburnu qaragat ve yemisan kimi kol ve gilemeyveler de yetisir Cemenliklerde yabani ciyelekler meselerde ise gobelekler boyuyur Parkda qara qizilagac ve qaya qaragati da daxil olmaqla 50 dek relikt bitki novu var FaunaBayanaul Milli Parkinda arxar cuyur porsuq ve sincab da daxil olmaqla 40 nov memeli ve 50 e yaxin qus yasayir Park xususile qorunmaya ehtiyaci olan ve Qirmizi Kitaba daxil edilmis nadir ve nesli kesilmekde olan arxar populyasiyasi ile taninir Parkdaki quslar arasinda durna qu qusu vag ve dovdaq var Qeyd edilmis yirtici quslara qartal ve daxildir Iqlim ve ekoloji bolgeBayanaulun iqlimi isti yayi olan rutubetli kontinental iqlim olaraq tesnif edilmisdir Bu iqlim yuksek movsumi teperatur ferqliliyi ve isti yay ile xarakterize olunur Parkdaki orta illik temperatur 3 2 C dir Yanvar aynin orta temperaturu 13 7 C minimum termpetauru ise 17 8 C dir Iyulun orta temperaturu 14 6 dir ve maksimum 32 6 C e catir Eraziye dusen illik yaginti miqdari 340 mm dir Erazisi ucun kontinental iqlim xarakterik olsa da Bayanaulda adeten Pavlodar vilayetinin col bolgelerinde yayilmis guclu kulek ve toz firtinalari olmur TurizmBayanaul yaxinliqdaki seherlerin sakinleri ucun turizm merkezidir Parkda cox sayda sanatoriya ve istirahet zonasi movcuddur Lakin bu erazilerin ekseriyyeti yalniz en ibtidai infrastrukturla techiz olunmusdur ve yasayis seraiti muasir standartlara uygun deyil Xususile de kanalizasiya sistemi ve kotteclerde icmeli su ve ya hovze menbeyi yoxdur Parkin bir cox erazisine beledci turlar teklif olunur Burada nisbeten kicik bir odenis muqabilinde 2007 ci il tarixine gore 500 KZT parkin esas gormeli yerlerini muqeddes magara das bas kisi leyaqeti qayasi ve s gore bilersiniz SekillerParkin qisda goruntusu Bayanaulda diqqet ceken yerlerden biri olan Baba Yaqa dasi Jasibay gol cimerliyi Torayqir golundeki Sevgi adasi sagda Torayqir golu Torayqir golu Xarakterik menzere Bayanaulun menzeresi Bayanaulun menzeresi Kisi leyaqeti qayasi Torayqir golu yaxinligindaki Cesaret zirvesiIstinadlarKottek M J Grieser C Beck B Rudolf and F Rubel 2006 World Map of Koppen Geiger Climate Classification Updated PDF ingilis Gebruder Borntraeger 2006 June 1 2010 tarixinde PDF Istifade tarixi September 14 2019 Dataset Koppen climate classifications ingilis World Bank September 23 2019 tarixinde Istifade tarixi September 14 2019