Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Balililər — İndoneziyada Avstroneziya xalqı. Bali, Nusapenida və Lombok adalarının əsas əhalisi. Sayları 4,2 mln. nəfərdir. 7 min nəfər Sulavesinin cənubunda yaşayır. Avstroneziya dillərinin Bali-sasak qrupuna daxil olan Bali dilində danışırlar. İndiki yazı sistemi latın qrafikası əsasındadır. Dindarları əsasən, hinduistdir.
 | |||||||||
| Balili cütlük dostları ilə toy zamanı. | |||||||||
| Ümumi sayı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 4.2 milyon (2012) | |||||||||
| Yaşadığı ərazilər | |||||||||
| |||||||||
| Dili | |||||||||
| Doğma dil: | |||||||||
| Dini | |||||||||
|
| |||||||||
| Qohum xalqlar | |||||||||
| , Yavalılar, Sasak, Tenqer, Polineziyalılar və Avstraneziyalılar. |
Tarix
Eramızın 1-ci minilliyinin sonunda Balidə ilk dövlətlər meydana gəlmişdir. Bali hind-Yava mədəniyyətinin təsiri altına düşmüş,1343-cü ildə Macapahit imperiyasına qatılmışlar; onun süqutundan sonra Bali İndoneziyada hinduizmin əsas dayağı olaraq qalmışdır. 15-ci əsrin ortalarında Balidə ayrı-ayrı feodal knyazlıqları yaranmışdır. 20-ci əsrin əvvəllərində hollandlar bu knyazlıqları özlərinə tabe etmişdilər. Bali Niderland müstəmləkəçilərinə sərt müqavimət (düşmənin qarşısında kütləvi intiharlara – “puputan”adək) göstərmişlər. İkinci dünya müharibəsindən sonra İndoneziya xalqının azadlıq hərəkatında fəal iştirak etmişlər.
Məşğuliyyətləri
Əsas məşğuliyyətləri terraslı xış əkinçil iyidir (çəltik). Bəzən torpağı şumlamaq əvəzinə tarlalarda bayram tamaşasına bənzər öküz cıdırı (meqrum-bunqan) təşkil edirlər. Öküz, at, donuz və s. yetişdirirl ər. Parça (ikat) istehsalı, ağac üzərində oyma (heyvan fiqurları, mifoloji mövzuda kompozisiyalar və s.), xəncərlərin (kris) hazırlanması inkişaf etmişdir.
Yaşayış məskənləri
Ənənəvi yaşayış məskənləri xətti planlıdır, cənubdan şimala doğru uzanır; kəndin mərkəzində məbəd (pura), icma evi, məktəb və s. yerləşir. Bütöv gil divarlarla əhatə olunmuş malikanələr yaşayış, təsərrüfat və dini (hündür dirəklər üzərində talvar formasında olan ev məbədsənggahı) tikililərdən ibarətdir. Hər bir ev oyma ornamentlə bəzədilmiş iki-üç kərpic, yaxud gil divarı və şalbanlara dayaqlanan küləşlə örtülmüş damı olan bir neçə yaşayış tikilisindən (bale) ibarətdir. Evin həyətində xeyir və şər ruhlarının ağac və ya daş heyk əlləri vardır. Geyimləri ümumindoneziya tiplidir, əsasən, Yava batikindən tikilir.
İncəsənət
Qayadayonulmuş, fasadı mifoloji süjetli qorelyeflərlə bəzədilmiş, qarşısında monumental qadın fiqurları for masında suaxacaqları olan süni hovuzlar yerləşdirilmiş Qoa Haca (“Fil mağarası”, təqr. 11 əsr) məbədi; qayadakı 10 dəfn yerindən ibarət və daşda yonulmuş fasadları formasına görə qülləvarı məbədə (çandi) oxşayan “Kral qəbirləri” (11 əsrin 2-ci yarısı) kompleksi orta əsr abidələrindəndir. Bir qayda olaraq, hər kənddə allahlara, kəndin əsasını qoyanlara və ölülərin ruhlarına həsr olunmuş 3 məbəd (pura) var. Məbəd kompleksi, adətən, divarlarla əhatələnmiş, təmtəraqlı oyma naxışlı bürcəbənzər qapıları, qurbangahı və mehrabı olan bir neçə terraslı həyətdən ibarətdir; ən axırıncı müqəddəs həyətdə hündür, çoxyaruslu qüllələr olur. Aqunq dağının yamacında adadakı ən qədim və məşhur Pura Besakix (14 əsr) məbədi yerləşir. Ağac,Dəfn mərasimi: öküz fiqurlu sarkofaqda olan mərhumun kremasiya yerinə aparılması.
Daş, sümük, buynuz üzərində oyma sənəti inkişaf etmişdir. 20 əsrin əvvəllərinə qədər ənənəvi dini ağac heykəllər əlvan rənglənirdi; sonralar ustalar rənglənməmiş ağacdan istifadə edərək, onun təbii gözəlliyini üzə çıxarırdılar. Müasir B.-in heykəltəraşlığı ənənəvi mifoloji obrazların zənginliyi, qrotesk fiqurlarıilə fərqlənir. Adada yapışqanlı boyalardan istifadə edən özünəməxsus rəngkarlıq məktəbi yaranmışdır: orta əsrlərdə məbəd və sarayların toxuma pərdələri bucür işlənilirdi; müasir rəssamların bu ənənəvi tərzdə yaratdıqları dəzgah rəsmləri üçün də əsərin müstəvi plan da həlli, daha qabarıq nəzərə çarpan fiqurların dekorativliyi və stilizasiyası səciyyəvidir. Tenqanan k.-ndə əlilə mürəkkəb texnikalı ipək parçalar toxunur. Klunq kunq, Ubud, Mas və s. kəndlər sənət karlıq və rəngkarlıq mərkəzləridir.
Həmçinin bax
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Babilililər savaşı
- Festivallarda tikanlı yarpaqlarla döyüşürlər 2017-09-25 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Balililer Indoneziyada Avstroneziya xalqi Bali Nusapenida ve Lombok adalarinin esas ehalisi Saylari 4 2 mln neferdir 7 min nefer Sulavesinin cenubunda yasayir Avstroneziya dillerinin Bali sasak qrupuna daxil olan Bali dilinde danisirlar Indiki yazi sistemi latin qrafikasi esasindadir Dindarlari esasen hinduistdir Balililerᬳᬦᬓ ᬩᬮ Anak Bali ᬯ ᬩᬮ Wang Bali ᬓ ᬭᬫᬩᬮ Krama Bali Balili cutluk dostlari ile toy zamani Umumi sayi4 2 milyon 2012 Yasadigi erazilerIndoneziya 3 946 416Avstraliya 5 529Malayziya 5 700DiliDogma dil dialekt Ikinci dil Indoneziya dili Ingilis dili holland diliDiniQohum xalqlar Yavalilar Sasak Tenqer Polineziyalilar ve Avstraneziyalilar TarixEramizin 1 ci minilliyinin sonunda Balide ilk dovletler meydana gelmisdir Bali hind Yava medeniyyetinin tesiri altina dusmus 1343 cu ilde Macapahit imperiyasina qatilmislar onun suqutundan sonra Bali Indoneziyada hinduizmin esas dayagi olaraq qalmisdir 15 ci esrin ortalarinda Balide ayri ayri feodal knyazliqlari yaranmisdir 20 ci esrin evvellerinde hollandlar bu knyazliqlari ozlerine tabe etmisdiler Bali Niderland mustemlekecilerine sert muqavimet dusmenin qarsisinda kutlevi intiharlara puputan adek gostermisler Ikinci dunya muharibesinden sonra Indoneziya xalqinin azadliq herekatinda feal istirak etmisler Mesguliyyetleri Esas mesguliyyetleri terrasli xis ekincil iyidir celtik Bezen torpagi sumlamaq evezine tarlalarda bayram tamasasina benzer okuz cidiri meqrum bunqan teskil edirler Okuz at donuz ve s yetisdirirl er Parca ikat istehsali agac uzerinde oyma heyvan fiqurlari mifoloji movzuda kompozisiyalar ve s xencerlerin kris hazirlanmasi inkisaf etmisdir Yasayis meskenleri Enenevi yasayis meskenleri xetti planlidir cenubdan simala dogru uzanir kendin merkezinde mebed pura icma evi mekteb ve s yerlesir Butov gil divarlarla ehate olunmus malikaneler yasayis teserrufat ve dini hundur direkler uzerinde talvar formasinda olan ev mebedsenggahi tikililerden ibaretdir Her bir ev oyma ornamentle bezedilmis iki uc kerpic yaxud gil divari ve salbanlara dayaqlanan kulesle ortulmus dami olan bir nece yasayis tikilisinden bale ibaretdir Evin heyetinde xeyir ve ser ruhlarinin agac ve ya das heyk elleri vardir Geyimleri umumindoneziya tiplidir esasen Yava batikinden tikilir IncesenetQayadayonulmus fasadi mifoloji sujetli qorelyeflerle bezedilmis qarsisinda monumental qadin fiqurlari for masinda suaxacaqlari olan suni hovuzlar yerlesdirilmis Qoa Haca Fil magarasi teqr 11 esr mebedi qayadaki 10 defn yerinden ibaret ve dasda yonulmus fasadlari formasina gore qullevari mebede candi oxsayan Kral qebirleri 11 esrin 2 ci yarisi kompleksi orta esr abidelerindendir Bir qayda olaraq her kendde allahlara kendin esasini qoyanlara ve olulerin ruhlarina hesr olunmus 3 mebed pura var Mebed kompleksi adeten divarlarla ehatelenmis temteraqli oyma naxisli burcebenzer qapilari qurbangahi ve mehrabi olan bir nece terrasli heyetden ibaretdir en axirinci muqeddes heyetde hundur coxyaruslu qulleler olur Aqunq daginin yamacinda adadaki en qedim ve meshur Pura Besakix 14 esr mebedi yerlesir Agac Defn merasimi okuz fiqurlu sarkofaqda olan merhumun kremasiya yerine aparilmasi Das sumuk buynuz uzerinde oyma seneti inkisaf etmisdir 20 esrin evvellerine qeder enenevi dini agac heykeller elvan renglenirdi sonralar ustalar renglenmemis agacdan istifade ederek onun tebii gozelliyini uze cixarirdilar Muasir B in heykelterasligi enenevi mifoloji obrazlarin zenginliyi qrotesk fiqurlariile ferqlenir Adada yapisqanli boyalardan istifade eden ozunemexsus rengkarliq mektebi yaranmisdir orta esrlerde mebed ve saraylarin toxuma perdeleri bucur islenilirdi muasir ressamlarin bu enenevi terzde yaratdiqlari dezgah resmleri ucun de eserin mustevi plan da helli daha qabariq nezere carpan fiqurlarin dekorativliyi ve stilizasiyasi seciyyevidir Tenqanan k nde elile murekkeb texnikali ipek parcalar toxunur Klunq kunq Ubud Mas ve s kendler senet karliq ve rengkarliq merkezleridir Hemcinin baxLazlar Levantiler Zazalar EreblerIstinadlarAkhsan Na im Hendry Syaputra Kewarganegaraan Suku Bangsa Agama dan Bahasa Sehari hari Penduduk Indonesia Hasil Sensus Penduduk 2010 Badan Pusat Statistik 2011 ISBN 978 979 064 417 5 Andy Barski Albert Beaucort and Bruce Carpenter Bali and Lombok Dorling Kindersley 2007 ISBN 978 0 7566 2878 9 Xarici kecidlerBabilililer savasi Festivallarda tikanli yarpaqlarla doyusurler 2017 09 25 at the Wayback Machine