Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
 | Bu məqalə 1993-cü ildə təsis edilmiş partiya haqqındadır. Azərbaycan SSR-dəki siyasi partiya üçün Azərbaycan Kommunist Partiyası səhifəsinə baxın. |
Azərbaycan Kommunist Partiyası — Azərbaycanda fəaliyyət göstərən siyasi partiya.
Azərbaycan Kommunist Partiyası AzKP | |
|---|---|
 Azərbaycan Kommunist Partiyası | |
| Sədri | |
| Qurucu | Ramiz Əhmədov |
| Quruluş tarixi | 27 noyabr 1993 |
| Qeydiyyat tarixi | 2 mart 1994 |
| Dağılma tarixi | 4 may 2023 |
| Bölünmə | Azərbaycan Mütərəqqi Sosialist Partiyası (2008) |
| Sələfi | Azərbaycan Kommunist Partiyası |
| Xələfi | |
| Baş qərargah | |
| İdeologiya | Marksizm-leninizm Sosializm |
| İdeoloji spektr | İfrat solçuluq |
| Üzvlüyü | Sosialiat Azərbaycanı (1997) Məşvərət Məclisi (1997-?) Azərbaycan Sol Qüvvələrin Birliyi (?) |
| Müttəfiqlər | Beynəlxalq Kommunist və Fəhlə Partiyaları İclası Kommunist Partiyalar Birliyi - Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası (Rauf Qurbanov) |
| Himn | Azərbaycan SSR himni |
| Saytı | azkp.org |
Hüquqi olaraq 1993-cü ildə Ramiz Əhmədov tərəfindən təsis edilmiş və 1994-cü ildə Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən rəsmi qeydiyyata alınmışdır. 4 may 2023-cü il tarixində Hacı Hacıyevin rəhbərlik etdiyi partiyanın buraxıldığı ilə bağlı bəyanat yayılıb.
Partiya yarandığı gündən daxili parçalanmalar yaşadı və hər bir fraksiya əsl Azərbaycan Kommunist Partiyası olduğunu iddia etdi.
Tarixi
Azərbaycan Kommunist Partiyası 27 noyabr 1993-cü ildə Ramiz Əhmədovun rəhbərliyi altında 1920-ci ildə qurulan Azərbaycan Kommunist Partiyasının varisi olaraq quruldu. Partiya rəhbərliyi və Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi seçildi.
Jurnalist Eynulla Fətullayev Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Administrasiyasının sabiq rəhbəri Ramiz Mehdiyevin bir dövr Azərbaycan Kommunist Partiyasının qurucu üzvü olduğunu iddia etmişdir.
2 mart 1994-cü ildə partiya dövlət qeydiyyatına alındı və rəsmi sənədlər Ramiz Əhmədova təqdim edildi.
26 oktyabr 1996-cı ildə partiya daxilində bir qrup şəxs Firudun Həsənovun rəhbərliyi ilə Növbədənkənar Qurultay təşkil etdi. Mərkəzi İcraiyyə Komitəsi ləğv edildi və Mərkəzi Komitə ilə əvəz edildi. F. Həsənov Mərkəzi Komitənin sədr seçildi, lakin 28 oktyabr 1996-cı ildə Ramiz Əhmədovun sədrliyi ilə partiya rəhbərliyinin iclası keçirildi. Növbədənkənar Qurultay etibarsız sayıldı və qurultayın təşkilatçıları partiyadan xaric edildi.
Buna baxmayaraq, Firudun Həsənov qolu 20 oktyabr 1999-cu ildə Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən rəsmi olaraq tanındı. Bundan əlavə, F. Həsənov 1998-ci ildə AKP sıralarından Prezidentliyinə namizəd oldu.
Bunun üzərinə məhkəmə istintaqı başladı. 17 avqust 2000-ci ildə Ədliyyə Nazirliyi yeni qərar elan etdi və Firudun Həsənovun təşkil etdiyi Növbədənkənar Qurultay etibarsız sayıldı və ona verilən sənədlər geri alındı. ƏN yenidən Ramiz Əhmədov qolunu rəsmən tanıdı.
Marksist-Leninistlər
Partiyadaxili qarışıqlıqlardan sonra Firudun Həsənov və tərəfdarları 2001-ci ildə yeni partiya təsis etdi. 14 yanvar 2001-ci ildə I Quruluş Qurultayı keçirilən partiya Azərbaycan Kommunist Partiyası (marksist-leninist platformada) adlanırdı. Ancaq bu daha çox AKP adının yeni partiyadan geri alınması üçün edilən bir cəhd idi. Qurultayda Telman Nurullayev partiya lideri seçildi.
Bu qurultayı tanımayan Firudun Həsənov Telman Nurullayevin partiyadan xaric edildiyini, Telman Nurullayev isə Firudun Həsənovun partiyadan xaric edildiyini iddia etdi.
Bu partiya 30 oktyabr 2011-ci ildə Ələsgər Xəlilovun lideri olduğu AKP qolu ilə birləşdi, lakin 29 sentyabr 2013-cü ildə yenidən ayrı bir qol olaraq ayrıldı.
Ramiz Əhmədovun ölümü
2007-ci ildə Ramiz Əhmədovun ölümündən sonra AKP daxilində daxili qarşıdurmalar artdı və partiya bir neçə qrupa ayrıldı:Keçmiş sədr müavini Rüstəm Şahsuvarov və AKP-nin keçmiş millət vəkili Rauf Qurbanov rəhbərliyində.
Ramiz Əhmədovun ölümündən sonra Rüstəm Şahsuvarov 14 oktyabr 2007-ci ildə qurultay keçirmiş və özünün sədr, Seyidağa Muradovun sədrin birinci müavini seçildiyini elan etmişdir. 23 dekabr 2007-ci ildə Azərbaycan Kommunist Partiyasının Növbədənkənar XXXVII (III) Qurultayında partiyanın Mərkəzi Komitəsinin sədri seçilmişdir. Gülnisə Məhsimova isə sədrin müavini seçilmişdir.
2008-ci ildə Rüstəm Şahsuvarovun rəhbərlik etdiyi partiyada qarşıdurmalar artdı. Fövqəladə Qurultay keçirildi və Ələsgər Xəlilov sədr seçildi. Rüstəm Şahsuvarov sədr olduğunu iddia edərək qurultayı tanımasa da, 2008-ci ilin sonunda partiyadan istefa verdi.
Şahsuvarov daha sonra Azərbaycan Sosialist Partiyasını yaratdı, lakin Elşən Hüseynov eyni adlı partiyanın lideri olduğu üçün partiyanın adı "Azərbaycan Mütərəqqi Sosialist Partiyası" olaraq dəyişdirildi. 2009-cu ilin mayında Azərbaycan Mütərəqqi Sosialist Partiyası Azərbaycan Xalq Sosialist Partiyasına birləşdi. Rüstəm Şahsuvarov sədr müavini oldu. Rüstəm Şahsuvarov 2020-ci ildə vəfat etmişdir.
Zyuqanovçular
2015-ci ildə 2008-ci ildə Rauf Qurbanovun müavini seçilən Gülnisə Məsimovanın sədrliyi ilə AKP-də yeni qrup yarandı. 1 mart 2015-ci ildə AKP-nin IV (XXXVIII) Gülnisə Məhsimova Rauf Qurbanovu partiyadan ixrac edərək sədr seçildi. Gülnisə Məhsimova Rauf Qurbanov partiyadan ixrac etdiyini, Rauf Qurbanov isə Gülnisə Məhsimovanı ixrac etdiyini iddia etmişdir. Gülnisə Məhsimovanın rəhbərlik etdiyi partiya Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyasının lideri Gennadi Zyuqanova yaxın olduğu üçün mediada Zyuqanovçular adlandırılmağa başladı.
Birləşmə
30 oktyabr 2011-ci ildə Ələsgər Xəlilovun başçılıq etdiyi rəsmi qeydiyyatdan keçmiş AKP və Telman Nurullayevin başçılıq etdiyi AKP (Marksist-Leninist) partiyası birləşdi. Vahid partiyanın adı "Azərbaycan Kommunist Partiyası" olaraq dəyişdirildi və Telman Nurullayev lider seçildi. Birləşdirilmiş qol avtomatik olaraq rəsmi qeydiyyatdan keçmiş tərəf olur.
2013-cü il prezident seçkiləri zamanı vahid partiyada daxili qarşıdurmalar pik həddə çatdı. Nəticədə partiya yenidən Ələsgər Xəlilov və Telman Nurullayevin qollarına bölündü. Bu vəziyyətdə qarışıqlıq səbəbiylə rəsmi qeydiyyatdan keçmiş partiya Rauf Qurbanovun lider olduğu partiyaya çevrildi.
Son dövr
Telman Nurullayev qolu Ələsgər Xəlilov və tərəfdarlarının ixrac edildiyini iddia etsə də, Ələsgər Xəlilov qolu Telman Nurullayevin etimad səsverməsi ilə devrildiyini iddia etdi. Ələsgər Xəlilov və komandası yenidən qurultay keçirdi. Qurultayda Hacı Hacıyev partiya lideri seçildi.
Hacı Hacıyev 2016-cı ildən Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən tanınan Azərbaycan Kommunist Partiyasının sədridir. Azərbaycan Prezidentinin Administrasiyasının 2020-ci ildə apardığı danışıqlarda Hacı Hacıyev və Rauf Qurbanov sədr kimi tanındı.[]
Hacı Hacıyevin rəhbərlik etdiyi qol 4 may 2023-cü il tarixində partiyanın buraxıldığı ilə bağlı bəyanat yaydı.
Yuxarıda adı çəkilən tərəflər arasında hal-hazırda aktiv olanlar aşağıdakı şəxslərin rəhbərlik etdiyi qollardır:
- Telman Nurullayev
- Rauf Qurbanov (Rəsmi olaraq)
- Gülnisə Məsimova (Zyuqanovçular)
İdeologiya
Partiya Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyası ilə sıx əlaqələrdə sahib idi, lakin partiya Azərbaycanın müstəqilliyinə qarşı deyil. Ramiz Əhmədov özlərini Nərimanovçu kimi qələmə verib və 1920-ci illərdə Azərbaycanın solçu lideri olmuş Nəriman Nərimanovun milli, mədəni və iqtisadi fikirlərinə sadiq qaldıqlarını və "milli kommunizm"in qabaqcılı hesab etdiklərini söyləyib.
Münasibətlər
Partiya tez-tez ABŞ-nin bölgədəki siyasətini tənqid edir. ABŞ 2004-cü ildə Dağlıq Qarabağ separatçılarına qarşı sanksiya tətbiq etməyi planlaşdırmadığını elan etdikdən sonra, Ramiz Əhmədov amerikalıların gizli şəkildə erməni maraqlarını qoruduğunu və Vaşinqtonun münaqişənin dayandırılmasında maraqlı olmadığını söylədi. O, böyük dövlətlərin Qarabağ problemindən öz maraqları üçün istifadə etdiyini də bəyan etdi.
Partiya Azərbaycanın İraq müharibəsinə qatılmasının qəti əleyhinə idi və tez-tez Fələstin xalqı, Kuba və Dnestryanı ilə həmrəy olmağa çağırırdı.
Rəhbərlik
Sədrlər
Partiya rəhbərləri ayrı-ayrı qolları olduğundan bəziləri Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin, bəziləri Mərkəzi Komitənin rəhbərləri və ya baş katibləridir. Bu ənənə Sovetlərin mirasıdır.
| # | Adı | Başlanğıc | Bitmə |
|---|---|---|---|
| 1 | Ramiz Əhmədov | 27 noyabr 1993 | 20 oktyabr 1999 |
| 2 | Firudun Həsənov | 20 oktyabr 1999 | 17 avqust 2000 |
| (1) | Ramiz Əhmədov | 17 avqust 2000 | 10 sentyabr 2007 |
| - | Telman Nurullayev | 14 yanvar 2001 | 30 oktyabr 2011 |
| 3 | Rüstəm Şahsuvarov | 14 oktyabr 2007 | 2008 |
| - | Rauf Qurbanov | 23 dekabr 2007 | 23 sentyabr 2013 |
| 4 | Ələsgər Xəlilov | 2008 | 30 oktyabr 2011 |
| 5 | Telman Nurullayev | 30 oktyabr 2011 | 29 sentyabr 2013 |
| 6–7. | Rauf Qurbanov | 23 sentyabr 2013 | Hal-hazırda |
| 7 | Hacı Hacıyev | 3 mart 2017 | 4 may 2023 |
| - | Telman Nurullayev | 29 sentyabr 2013 | Hal-hazırda |
| - | Gülnisə Məsimova | 1 mart 2015 | Hal-hazırda |
Rəmzlər
Azərbaycan Kommunist Partiyasının bir neçə qolu olduğu üçün rəmzləri də fərqlidir. Hacı Hacıyevin rəhbərlik etdiyi qolun rəsmi emblemi qırmızı dairə daxilində qələm və oraqdır. Rauf Qurbanovun rəhbərlik etdiyi qolun rəsmi emblemi proqrama əsaslanır. Belə ki, Azərbaycan Kommunist Partiyasının dövlət qeydiyyatından keçmiş nizamnaməsinin VIII maddəsinin birinci bəndində qeyd olunur:
- Azərbaycan Kommunist Partiyasının bayrağı üzərində AKP-nin emblemi olan, dörddən üç hissəsi qırmızı, bir hissəsi mavi rəngli bayraqdır.
- Azərbaycan Kommunist Partiyasının emblemi, sənaye əməkçilərinin və kənd zəhmətkeşlərinin birliyinin rəmzi olan oraq və çəkicdir.
Qurultaylar
Partiyanın daxili parçalanması səbəbindən AKP-nin qurultay tarixi çox qarışıqdır. Aşağıdakı sıralamalar dövlət tərəfindən tanınan tərəflərin qurultaylarına əsaslanır, bu qurultaylar qalın hərflərlə göstərilmişdir. Digər alternativ qurultaylar kursivlə göstərilmişdir.
Eyni zamanda bəzən partiya qurultayları Azərbaycan Kommunist Partiyasının sonuncu, yəni 33-cü qurultayından etibarən hesablanmışdır.
| Qurultay | Tarix | Seçilən sədr | Namizəd | Qurultay Səbəbi/Nəticəsi |
|---|---|---|---|---|
| I (Yenidən Quruluş) Qurultayı | 27 noyabr 1993 | Ramiz Əhmədov | Ramiz Əhmədov (Tək Namizəd) | Partiya yenidən quruldu. Sədr Ramiz Əhmədov seçildi. |
| I Növbədənkənar Qurultay | 26 oktyabr 1996 | Firudun Həsənov | Firudun Həsənov (Tək Namizəd) | Ramiz Əhmədov rəhbərliyi devrildi. Yeni lider Firudun Həsənov seçildi. 1998-ci il prezident seçkilərində AKP öz lideri Firudun Həsənovun namizədliyini irəli sürdü. 1999-cu ildə qol rəsmi olaraq qeydiyyata alındı. |
| Quruluş Qurultayı | 14 yanvar 2001 | Telman Nurullayev | Telman Nurullayev (Tək Namizəd) | Telman Nurullayev, AKP-nin xələfi AKP-ni (marksist-leninçi platformada) yaratdı. Sədr olaraq Telman Nurullayev seçildi. |
| IV Qurultay | 14 oktyabr 2007 | Rüstəm Şahsuvarov | Rüstəm Şahsuvarov (Tək Namizəd) | Rüstəm Şahsuvarov özünü partiyanın sədri elan etdi. |
| IV (XXXVII) Qurultay | 23 dekabr 2007 | Rauf Qurbanov | Rauf Qurbanov (Tək Namizəd) | Rauf Qurbanov Rüstəm Şahsuvarovun liderliyini tanımadı. Bir qurultay təşkil edərək sədr, Gülnise Mahsimova isə sədr müavini seçildi. |
| I Fövqəladə Qurultay | 2008 | Ələsgər Xəlilov | Ələsgər Xəlilov (Tək Namizəd) | Rüstəm Şahsuvarovun prezidentliyinə etiraz edən partiya üzvləri fövqəladə bir qurultay təşkil edərək Ələsgər Xəlilovu sədr seçdilər. |
| Birləşdirici Qurutay | 30 oktyabr 2011 | Telman Nurullayev | Telman Nurullayev (Tək Namizəd) | Telman Nurullayev və Ələsgər Xəlilov qolları birləşdirildi. Birləşmiş yeni AKP yarandı. |
| VII Qurultay | 29 sentyabr 2013 | Hacı Hacıyev | Hacı Hacıyev (Tək Namizəd) | Yenidən bölünmüş AKP-nin lideri Hacı Hacıyev seçildi. |
| V (XXXVIII) Qurultay | 1 mart 2015 | Gülnisə Məhsimova | Gülnise Mahsimova (Tək Namizəd) | Gülnisə Məhsimova Rauf Qurbanovu partiyadan ixrac edildi və özü partiyanın lider seçildi. |
| VII Qurultay | 28 oktyabr 2018 | Hacı Hacıyev | Hacı Hacıyev (Tək Namizəd) | Hacı Hacıyev sədr seçildi. Yeni partiya rəhbərliyi müəyyənləşdi. |
| VIII Qurultay | 28 avqust 2020 | Hacı Hacıyev | Hacı Hacıyev (Tək Namizəd) | Hacı Hacıyev sədr seçildi. Yeni partiya rəhbərliyi müəyyənləşdi. Partiyanın qollarını birləşdirmək üçün çağırışlar edildi. |
| VIII Qurultay | 27 noyabr 2022 | Telman Abdullayev | Telman Abdullayev (tək namizəd) | Partiya sədri postu təsis edildi. Birinci katib Telman Abdullayev sədr, katib Ədalət Abdinov isə birinci katib seçildi." |
Seçkilərdə
Parlament seçkiləri
| Seçki | Sədr | Majoritar | Proporsional | Cəmi | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Səs | % | Mandat | Səs | % | Mandat | |||
| 1995 | 0 / 100 | Mərkəzi Seçki Komissiyası tərəfindən vahid çoxmandatlı seçki dairələri üzrə seçkilərə buraxılmadı. | 0 / 125 | |||||
| 2000 | 0 / 100 | 182 029 | 6.33 | 2 / 25 | 2 / 125 | |||
| 2005 | 0 / 125 | — | — | — | 0 / 125 | |||
| 2010 | 6 942 | 0.29 | 0 / 125 | — | — | — | 0 / 125 | |
| 2015 | Rauf Qurbanov | 11 426 | 0.4 | 0 / 125 | — | — | — | 0 / 125 |
| 2020 | Rauf Qurbanov | 0 / 125 | — | — | — | 0 / 125 | ||
Bələdiyyə
| Təkrar və əlavə
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Mənbə
- Züganovçuların AKP Tarixi ilə bağlı açıqlaması
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "Arixvlənmiş surət". 2022-04-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-14.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-06-23.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Arxivlənmiş surət". 2020-06-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Ədalət Vəliyev partiya sədrlərilə onlayn görüşdü". 2023-06-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-06-30.
- "Azərbaycan Kommunist partiyası özünü buraxdı - SON BƏYANAT". 2023-05-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-06.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-08-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-08-30.
- "Siyahıya YAP liderlik edir". 2021-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-04-26.
- "Bələdiyyə üzvlüyünə 20 siyasi partiyanın təmsilçiləri və 692 nəfər bitərəf seçilib". 2022-08-12 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-05-13.
Xarici keçidlər
- azkp.org — Azərbaycan Kommunist Partiyasının rəsmi saytı
- kpaz.ru
- kompartiya.wordpress.com
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale 1993 cu ilde tesis edilmis partiya haqqindadir Azerbaycan SSR deki siyasi partiya ucun Azerbaycan Kommunist Partiyasi sehifesine baxin Azerbaycan Kommunist Partiyasi Azerbaycanda fealiyyet gosteren siyasi partiya Azerbaycan Kommunist Partiyasi AzKPAzerbaycan Kommunist PartiyasiSedri Rauf Qurbanov menbe gosterin Qurucu Ramiz EhmedovQurulus tarixi 27 noyabr 1993Qeydiyyat tarixi 2 mart 1994Dagilma tarixi 4 may 2023Bolunme Azerbaycan Mutereqqi Sosialist Partiyasi 2008 Selefi Azerbaycan Kommunist PartiyasiXelefiBas qerargah BakiIdeologiya Marksizm leninizm SosializmIdeoloji spektr Ifrat solculuqUzvluyu Sosialiat Azerbaycani 1997 Mesveret Meclisi 1997 Azerbaycan Sol Quvvelerin Birliyi Muttefiqler Beynelxalq Kommunist ve Fehle Partiyalari Iclasi Kommunist Partiyalar Birliyi Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi Rauf Qurbanov Himn Azerbaycan SSR himniSayti azkp org Huquqi olaraq 1993 cu ilde Ramiz Ehmedov terefinden tesis edilmis ve 1994 cu ilde Edliyye Nazirliyi terefinden resmi qeydiyyata alinmisdir 4 may 2023 cu il tarixinde Haci Haciyevin rehberlik etdiyi partiyanin buraxildigi ile bagli beyanat yayilib Partiya yarandigi gunden daxili parcalanmalar yasadi ve her bir fraksiya esl Azerbaycan Kommunist Partiyasi oldugunu iddia etdi TarixiAzerbaycan Kommunist Partiyasi 27 noyabr 1993 cu ilde Ramiz Ehmedovun rehberliyi altinda 1920 ci ilde qurulan Azerbaycan Kommunist Partiyasinin varisi olaraq quruldu Partiya rehberliyi ve Merkezi Icraiyye Komitesi secildi Jurnalist Eynulla Fetullayev Azerbaycan Respublikasi Prezidentinin Administrasiyasinin sabiq rehberi Ramiz Mehdiyevin bir dovr Azerbaycan Kommunist Partiyasinin qurucu uzvu oldugunu iddia etmisdir 2 mart 1994 cu ilde partiya dovlet qeydiyyatina alindi ve resmi senedler Ramiz Ehmedova teqdim edildi 26 oktyabr 1996 ci ilde partiya daxilinde bir qrup sexs Firudun Hesenovun rehberliyi ile Novbedenkenar Qurultay teskil etdi Merkezi Icraiyye Komitesi legv edildi ve Merkezi Komite ile evez edildi F Hesenov Merkezi Komitenin sedr secildi lakin 28 oktyabr 1996 ci ilde Ramiz Ehmedovun sedrliyi ile partiya rehberliyinin iclasi kecirildi Novbedenkenar Qurultay etibarsiz sayildi ve qurultayin teskilatcilari partiyadan xaric edildi Buna baxmayaraq Firudun Hesenov qolu 20 oktyabr 1999 cu ilde Edliyye Nazirliyi terefinden resmi olaraq tanindi Bundan elave F Hesenov 1998 ci ilde AKP siralarindan Prezidentliyine namized oldu Bunun uzerine mehkeme istintaqi basladi 17 avqust 2000 ci ilde Edliyye Nazirliyi yeni qerar elan etdi ve Firudun Hesenovun teskil etdiyi Novbedenkenar Qurultay etibarsiz sayildi ve ona verilen senedler geri alindi EN yeniden Ramiz Ehmedov qolunu resmen tanidi Marksist Leninistler Partiyadaxili qarisiqliqlardan sonra Firudun Hesenov ve terefdarlari 2001 ci ilde yeni partiya tesis etdi 14 yanvar 2001 ci ilde I Qurulus Qurultayi kecirilen partiya Azerbaycan Kommunist Partiyasi marksist leninist platformada adlanirdi Ancaq bu daha cox AKP adinin yeni partiyadan geri alinmasi ucun edilen bir cehd idi Qurultayda Telman Nurullayev partiya lideri secildi Bu qurultayi tanimayan Firudun Hesenov Telman Nurullayevin partiyadan xaric edildiyini Telman Nurullayev ise Firudun Hesenovun partiyadan xaric edildiyini iddia etdi Bu partiya 30 oktyabr 2011 ci ilde Elesger Xelilovun lideri oldugu AKP qolu ile birlesdi lakin 29 sentyabr 2013 cu ilde yeniden ayri bir qol olaraq ayrildi Ramiz Ehmedovun olumu 2007 ci ilde Ramiz Ehmedovun olumunden sonra AKP daxilinde daxili qarsidurmalar artdi ve partiya bir nece qrupa ayrildi Kecmis sedr muavini Rustem Sahsuvarov ve AKP nin kecmis millet vekili Rauf Qurbanov rehberliyinde Ramiz Ehmedovun olumunden sonra Rustem Sahsuvarov 14 oktyabr 2007 ci ilde qurultay kecirmis ve ozunun sedr Seyidaga Muradovun sedrin birinci muavini secildiyini elan etmisdir 23 dekabr 2007 ci ilde Azerbaycan Kommunist Partiyasinin Novbedenkenar XXXVII III Qurultayinda partiyanin Merkezi Komitesinin sedri secilmisdir Gulnise Mehsimova ise sedrin muavini secilmisdir 2008 ci ilde Rustem Sahsuvarovun rehberlik etdiyi partiyada qarsidurmalar artdi Fovqelade Qurultay kecirildi ve Elesger Xelilov sedr secildi Rustem Sahsuvarov sedr oldugunu iddia ederek qurultayi tanimasa da 2008 ci ilin sonunda partiyadan istefa verdi Sahsuvarov daha sonra Azerbaycan Sosialist Partiyasini yaratdi lakin Elsen Huseynov eyni adli partiyanin lideri oldugu ucun partiyanin adi Azerbaycan Mutereqqi Sosialist Partiyasi olaraq deyisdirildi 2009 cu ilin mayinda Azerbaycan Mutereqqi Sosialist Partiyasi Azerbaycan Xalq Sosialist Partiyasina birlesdi Rustem Sahsuvarov sedr muavini oldu Rustem Sahsuvarov 2020 ci ilde vefat etmisdir Zyuqanovcular 2015 ci ilde 2008 ci ilde Rauf Qurbanovun muavini secilen Gulnise Mesimovanin sedrliyi ile AKP de yeni qrup yarandi 1 mart 2015 ci ilde AKP nin IV XXXVIII Gulnise Mehsimova Rauf Qurbanovu partiyadan ixrac ederek sedr secildi Gulnise Mehsimova Rauf Qurbanov partiyadan ixrac etdiyini Rauf Qurbanov ise Gulnise Mehsimovani ixrac etdiyini iddia etmisdir Gulnise Mehsimovanin rehberlik etdiyi partiya Rusiya Federasiyasi Kommunist Partiyasinin lideri Gennadi Zyuqanova yaxin oldugu ucun mediada Zyuqanovcular adlandirilmaga basladi Birlesme 30 oktyabr 2011 ci ilde Elesger Xelilovun basciliq etdiyi resmi qeydiyyatdan kecmis AKP ve Telman Nurullayevin basciliq etdiyi AKP Marksist Leninist partiyasi birlesdi Vahid partiyanin adi Azerbaycan Kommunist Partiyasi olaraq deyisdirildi ve Telman Nurullayev lider secildi Birlesdirilmis qol avtomatik olaraq resmi qeydiyyatdan kecmis teref olur 2013 cu il prezident seckileri zamani vahid partiyada daxili qarsidurmalar pik hedde catdi Neticede partiya yeniden Elesger Xelilov ve Telman Nurullayevin qollarina bolundu Bu veziyyetde qarisiqliq sebebiyle resmi qeydiyyatdan kecmis partiya Rauf Qurbanovun lider oldugu partiyaya cevrildi Son dovr Telman Nurullayev qolu Elesger Xelilov ve terefdarlarinin ixrac edildiyini iddia etse de Elesger Xelilov qolu Telman Nurullayevin etimad sesvermesi ile devrildiyini iddia etdi Elesger Xelilov ve komandasi yeniden qurultay kecirdi Qurultayda Haci Haciyev partiya lideri secildi Haci Haciyev 2016 ci ilden Edliyye Nazirliyi terefinden taninan Azerbaycan Kommunist Partiyasinin sedridir Azerbaycan Prezidentinin Administrasiyasinin 2020 ci ilde apardigi danisiqlarda Haci Haciyev ve Rauf Qurbanov sedr kimi tanindi menbe gosterin Haci Haciyevin rehberlik etdiyi qol 4 may 2023 cu il tarixinde partiyanin buraxildigi ile bagli beyanat yaydi Yuxarida adi cekilen terefler arasinda hal hazirda aktiv olanlar asagidaki sexslerin rehberlik etdiyi qollardir Telman Nurullayev Rauf Qurbanov Resmi olaraq Gulnise Mesimova Zyuqanovcular IdeologiyaPartiya Rusiya Federasiyasi Kommunist Partiyasi ile six elaqelerde sahib idi lakin partiya Azerbaycanin musteqilliyine qarsi deyil Ramiz Ehmedov ozlerini Nerimanovcu kimi qeleme verib ve 1920 ci illerde Azerbaycanin solcu lideri olmus Neriman Nerimanovun milli medeni ve iqtisadi fikirlerine sadiq qaldiqlarini ve milli kommunizm in qabaqcili hesab etdiklerini soyleyib MunasibetlerPartiya tez tez ABS nin bolgedeki siyasetini tenqid edir ABS 2004 cu ilde Dagliq Qarabag separatcilarina qarsi sanksiya tetbiq etmeyi planlasdirmadigini elan etdikden sonra Ramiz Ehmedov amerikalilarin gizli sekilde ermeni maraqlarini qorudugunu ve Vasinqtonun munaqisenin dayandirilmasinda maraqli olmadigini soyledi O boyuk dovletlerin Qarabag probleminden oz maraqlari ucun istifade etdiyini de beyan etdi Partiya Azerbaycanin Iraq muharibesine qatilmasinin qeti eleyhine idi ve tez tez Felestin xalqi Kuba ve Dnestryani ile hemrey olmaga cagirirdi RehberlikSedrler Partiya rehberleri ayri ayri qollari oldugundan bezileri Merkezi Icraiyye Komitesinin bezileri Merkezi Komitenin rehberleri ve ya bas katibleridir Bu enene Sovetlerin mirasidir Adi Baslangic Bitme1 Ramiz Ehmedov 27 noyabr 1993 20 oktyabr 19992 Firudun Hesenov 20 oktyabr 1999 17 avqust 2000 1 Ramiz Ehmedov 17 avqust 2000 10 sentyabr 2007 Telman Nurullayev 14 yanvar 2001 30 oktyabr 20113 Rustem Sahsuvarov 14 oktyabr 2007 2008 Rauf Qurbanov 23 dekabr 2007 23 sentyabr 20134 Elesger Xelilov 2008 30 oktyabr 20115 Telman Nurullayev 30 oktyabr 2011 29 sentyabr 20136 7 Rauf Qurbanov 23 sentyabr 2013 Hal hazirda7 Haci Haciyev 3 mart 2017 4 may 2023 Telman Nurullayev 29 sentyabr 2013 Hal hazirda Gulnise Mesimova 1 mart 2015 Hal hazirdaRemzlerHaci Haciyevin rehberliyindeki qolun emblemiRauf Qurbanovun rehberliyindeki qolun emblemi Azerbaycan Kommunist Partiyasinin bir nece qolu oldugu ucun remzleri de ferqlidir Haci Haciyevin rehberlik etdiyi qolun resmi emblemi qirmizi daire daxilinde qelem ve oraqdir Rauf Qurbanovun rehberlik etdiyi qolun resmi emblemi proqrama esaslanir Bele ki Azerbaycan Kommunist Partiyasinin dovlet qeydiyyatindan kecmis nizamnamesinin VIII maddesinin birinci bendinde qeyd olunur Azerbaycan Kommunist Partiyasinin bayragi uzerinde AKP nin emblemi olan dordden uc hissesi qirmizi bir hissesi mavi rengli bayraqdir Azerbaycan Kommunist Partiyasinin emblemi senaye emekcilerinin ve kend zehmetkeslerinin birliyinin remzi olan oraq ve cekicdir QurultaylarPartiyanin daxili parcalanmasi sebebinden AKP nin qurultay tarixi cox qarisiqdir Asagidaki siralamalar dovlet terefinden taninan tereflerin qurultaylarina esaslanir bu qurultaylar qalin herflerle gosterilmisdir Diger alternativ qurultaylar kursivle gosterilmisdir Eyni zamanda bezen partiya qurultaylari Azerbaycan Kommunist Partiyasinin sonuncu yeni 33 cu qurultayindan etibaren hesablanmisdir Qurultay Tarix Secilen sedr Namized Qurultay Sebebi NeticesiI Yeniden Qurulus Qurultayi 27 noyabr 1993 Ramiz Ehmedov Ramiz Ehmedov Tek Namized Partiya yeniden quruldu Sedr Ramiz Ehmedov secildi I Novbedenkenar Qurultay 26 oktyabr 1996 Firudun Hesenov Firudun Hesenov Tek Namized Ramiz Ehmedov rehberliyi devrildi Yeni lider Firudun Hesenov secildi 1998 ci il prezident seckilerinde AKP oz lideri Firudun Hesenovun namizedliyini ireli surdu 1999 cu ilde qol resmi olaraq qeydiyyata alindi Qurulus Qurultayi 14 yanvar 2001 Telman Nurullayev Telman Nurullayev Tek Namized Telman Nurullayev AKP nin xelefi AKP ni marksist leninci platformada yaratdi Sedr olaraq Telman Nurullayev secildi IV Qurultay 14 oktyabr 2007 Rustem Sahsuvarov Rustem Sahsuvarov Tek Namized Rustem Sahsuvarov ozunu partiyanin sedri elan etdi IV XXXVII Qurultay 23 dekabr 2007 Rauf Qurbanov Rauf Qurbanov Tek Namized Rauf Qurbanov Rustem Sahsuvarovun liderliyini tanimadi Bir qurultay teskil ederek sedr Gulnise Mahsimova ise sedr muavini secildi I Fovqelade Qurultay 2008 Elesger Xelilov Elesger Xelilov Tek Namized Rustem Sahsuvarovun prezidentliyine etiraz eden partiya uzvleri fovqelade bir qurultay teskil ederek Elesger Xelilovu sedr secdiler Birlesdirici Qurutay 30 oktyabr 2011 Telman Nurullayev Telman Nurullayev Tek Namized Telman Nurullayev ve Elesger Xelilov qollari birlesdirildi Birlesmis yeni AKP yarandi VII Qurultay 29 sentyabr 2013 Haci Haciyev Haci Haciyev Tek Namized Yeniden bolunmus AKP nin lideri Haci Haciyev secildi V XXXVIII Qurultay 1 mart 2015 Gulnise Mehsimova Gulnise Mahsimova Tek Namized Gulnise Mehsimova Rauf Qurbanovu partiyadan ixrac edildi ve ozu partiyanin lider secildi VII Qurultay 28 oktyabr 2018 Haci Haciyev Haci Haciyev Tek Namized Haci Haciyev sedr secildi Yeni partiya rehberliyi mueyyenlesdi VIII Qurultay 28 avqust 2020 Haci Haciyev Haci Haciyev Tek Namized Haci Haciyev sedr secildi Yeni partiya rehberliyi mueyyenlesdi Partiyanin qollarini birlesdirmek ucun cagirislar edildi VIII Qurultay 27 noyabr 2022 Telman Abdullayev Telman Abdullayev tek namized Partiya sedri postu tesis edildi Birinci katib Telman Abdullayev sedr katib Edalet Abdinov ise birinci katib secildi SeckilerdeParlament seckileri Secki Sedr Majoritar Proporsional CemiSes Mandat Ses Mandat1995 Ramiz Ehmedov 0 100 Merkezi Secki Komissiyasi terefinden vahid coxmandatli secki daireleri uzre seckilere buraxilmadi 0 1252000 0 100 182 029 6 33 2 25 2 1252005 0 125 0 1252010 Elesger Xelilov 6 942 0 29 0 125 0 1252015 Haci Haciyev Rauf Qurbanov 11 426 0 4 0 125 0 1252020 Haci Haciyev Rauf Qurbanov 0 125 0 125Belediyye Secki Sedr Ses Uzv 1999 Firudun Hesenov2004 Ramiz Ehmedov2009 Elesger Xelilov 25 15 591Rauf Qurbanov2019 Haci Haciyev Tekrar ve elave Secki Sedr Ses Belediyye uzvu 2006 Ramiz Ehmedov 2 1 901MenbeZuganovcularin AKP Tarixi ile bagli aciqlamasiIstinadlar Bu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Arixvlenmis suret 2022 04 14 tarixinde Istifade tarixi 2022 04 14 Arxivlenmis suret 2020 06 25 tarixinde Istifade tarixi 2020 06 23 Arxivlenmis suret 2021 08 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Arxivlenmis suret 2020 06 25 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Arxivlenmis suret 2021 08 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Arxivlenmis suret 2021 08 24 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Arxivlenmis suret 2021 08 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Arxivlenmis suret 2021 08 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Arxivlenmis suret 2021 08 24 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Edalet Veliyev partiya sedrlerile onlayn gorusdu 2023 06 30 tarixinde Istifade tarixi 2023 06 30 Azerbaycan Kommunist partiyasi ozunu buraxdi SON BEYANAT 2023 05 06 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 06 Arxivlenmis suret 2021 08 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Arxivlenmis suret 2021 08 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 08 30 Siyahiya YAP liderlik edir 2021 11 14 tarixinde Istifade tarixi 2023 04 26 Belediyye uzvluyune 20 siyasi partiyanin temsilcileri ve 692 nefer biteref secilib 2022 08 12 tarixinde Istifade tarixi 2023 05 13 Xarici kecidlerazkp org Azerbaycan Kommunist Partiyasinin resmi sayti kpaz ru kompartiya wordpress com