Azad zabitlər hərəkatı (ərəb. الضباط الأحرار, ad-Dübbat əl-Əxrar) — Misirdə monarxiyanı devirən iyul inqilabını həyata keçirən ordu daxilində gizli təşkilat. Üzvləri əsasən kiçik rütbəli zabitlərdən ibarət olmuşdur. Polkovnik-leytenant Camal Əbdül Nasir tərəfindən 1949-cu ilin yayında Misirin 1948-ci il Ərəb-İsrail müharibəsində məğlubiyyətindən bir müddət sonra qurulmuşdu.
Azad zabitlər hərəkatı | |
---|---|
ərəb. الضباط الأحرار | |
| |
Növü | Hərbi |
Yaranma tarixi | 1948 |
Yarandığı yer | Misir |
Qurucusu | Camal Əbdül Nasir |
Sədr | Məhəmməd Naqib |
Üzvləri | Misir ordusunun kiçik rütbəli zabitləri |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Əvvəlcə Camal Əbdül Nasir, Hüseyn Hamouda, Xalid Mohəddin, Kamal əl-Din Hüseyn, Salah Nasr, Əbdül Hakim Amer və Saad Tefikin daxil olduğu kiçik bir üsyançı qrup idi. Məhəmməd Naqib müharibədən sonra 1949-cu ildə Azad Zabitlər hərəkatına qoşuldu. O, müharibə zamanı qazandığı qəhrəmanlıq statusu və orduda nüfuzu səbəbi ilə respublika qurulana qədər təşkilatın rəsmi lideri oldu.
Tarixi
Birinci dünya müharibəsindən sonra İngiltərənin protektoratlığı olan Misirdə milli-azadlıq hərəkatı yeni mərhələyə qədəm qoydu. 1919-cu ilin mart-aprel aylarında və 1921-ci ilin sonlarında Misirin müxtəlif sosial təbəqələrini və ərazisinin böyük bir hissəsini əhatə edən güclü üsyanlar baş verdi. Bu üsyanlar amansızlıqla yatırılsa da, müstəmləkəçilərə onlara hakimiyyətinin dayaqsız və etibarsız olduğu nümyiş etdirildi. Nəticədə Böyük Britaniya 1922-ci il 28 fevralda ölkədə öz qoşunlarını və komissarını saxlamaq şərtilə Misirin istiqlaliyyətini tanımağa məcbur oldu. 1923-cü ildə Misir başda kral Fuad olmaqla konstitusiyalı monarxiya elan edildi.
1924-cü ildə Sudan kondomimu üstündə İngiltərə ilə Misir arasında münaqişə baş verdi. 1929-1933-cü illərin dünya iqtisadi böhranı Misir iqtisadiyyatına, ilk növbədə pambıqçılığa böyük zərbə vurdu. Aqrar böhranın sənayeyə keçməsi nəticəsində bir çox xırda və orta müəssisələr işi dayandırdılar. İşsizlik geniş miqyas aldı, fəhlələrin real əməkhaqqı kəskin şəkildə aşağı düşdü. Misirdə istismarın güclənməsi və həyat səviyyəsinin aşağı düşməsi ilə əlaqədar azadlıq mübarizəsinin yeni dalğası başlandı. Azadlıq mübarizəsinin zirvəsini 1930-cu ilin iyul hadisələri təşkil etmişdi. Mənsur, Qahirə, İsgəndəriyyə və Port-Səid şəhərlərində inadlı döyüşlər başlandı. Süveyş şəhəri isə üsyançılar tərəfindən tutuldu. Müstəmləkəçilər və daxili irtica silahlı mübarizəni yatırmağa nail oldular. Lakin şəhərlərdə tətillər və kəndlilərin kortəbii çıxışları bütün 30-cu illər boyu davam etmişdi. Nəticədə Böyük Britaniya 1936-cı ilin avqustunda Misirlə yeni müqavilə imzalamağa məcbur oldu.
Bu müqaviləyə əsasən İngiltərə ali komissarı səfirlə əvəz olundu və formal olaraq ingilis işğalına son qoyuldu. Bu güzəştlər zahiri səciyyə daşıyırdı. Əslində bu müqaviləyə görə Süveyş kanalı zonası, Qahirə və İsgəndəriyyə şəhərləri İngiltərə qoşunlarının yerləşdiyi ərazi kimi təsdiq olunur, Böyük Britaniya Hərbi Hava Qüvvələrinin Misirin təyyarə limanlarından istifadə etməsi və onun ərazisi üzərindən uçmaq hüququ saxlanılır və və Misir ordusu üzərində ingilis hərbi nümayəndələrinin nəzarəti qoyulurdu. Müharibə baş verərdisə, yaxud müharibə təhlükəsi yaranardısa, ingilislər Misirdən bir döyüş meydanı kimi istifadə edə bilərdilər. Beləliklə, 1936-cı il müqaviləsi dəyişilmiş şəkildə olsa da, İngiltərənin Misir üzərində ağalığını möhkəmləndirirdi. Bu da öz növbəsində mütərəqqi qüvvələr arasında narazılıq yaratmışdı.
Qurulması
Siyasətçilər və hökumət orqanları ölkə daxilində islahatlar keçirməyi və dəyişikliklər istəyən müxtəlif qrupların tələblərinə cavab vermək məcburiyyətində qaldılar. Bu qrupların bəzilərinin tərkibinə hərbi zabitlər də daxil idi. Bölgədə ilk hərbi çevrilişlər 1940-cı illərin sonlarında Suriyada başlasa da, Misirdəki Azad Zabitlər çevrilişi və ya 1952-ci il inqilabı region ölkələrinə böyük təsir göstərmiş və sonrakı siyasi hadisələri təşviq etmişdir. Təşkilatın üzvləri varlı və elit təbəqə nümayəndələri deyil, daha çox orta sinif, gənc işçilər, dövlət məmurları və kiçik zabitlərdən təşkil olunmuşdu. 1940-cı illər ərzində başlayan və genişlənən hərəkət Camal Əbdül Nasirin rəhbərliyə keçməsi ilə nəticələndi. Digər üzvlərin etibarını və rəğbətini qazanan Nasir koordinasiya komitəsi qurdu (1949), rəhbər kimi böyük etimad qazandı (1950). Hərəkat orta sinifin maraqlarını müdafiə edir, onlar arasında geniş yayılırdı. Azad Zabitlərin tərkibi şəhər sakinləri və aşağı və orta sinifin nümayəndələri olan təhsilli hərbçilərdən ibarət idi. Nasir hərbi xidmətdə polkovnik-leytenant rütbəsinə qədər yüksələn bir döyüş qəhrəmanı idi. Bir çox başqa zabitlər kimi, vaxtını və enerjisini demokratik təsisatların bərpa edilməsinə və 1948-ci il Fələstin müharibəsi boyunca hökumətin yaratdığı korrupsiyanı aradan qaldırmağa həsr etdi. O, imperializmdə daxili passiv reaksiya problemini, imperializmin özü qədər bir problem kimi görürdü. Azad zabitlər əsas dəyişiklikləri "yeni" orta təbəqəni gücləndirməkdə görürdülər. Dəyişiklik üçün bu fədakarlığa görə, Azad zabitlər qruplarını və bütövlükdə onları sadəcə "bir hərəkət" olaraq adlandırdılar. Lakin sonradan bu hərəkat sadəcə dəyişiklik yox, inqilab edəcəkdi.
Azad zabitlər təşkilatı 1952-ci il 23 iyul çevrilişinin müvəffəqiyyətli hazırlıq məqsədi ilə general Məhəmməd Naqibi ictimai xadim kimi sıralarına cəlb etdi. Özlərini Azad zabitlər hərəkatı komitəsi olaraq quran və 1952-ci il inqilabına rəhbərlik edən şəxslər polkovnik-leytenant Camal Əbdül Nasir (1917-1970), mayor Əbdül Hakim Amer (1919-1967), polkovnik-leytenant Ənvər Sadat (1918–1981), mayor Salah Salem (1920-1962), mayor Kamal Əl-Din Hüseyn (1921–1999), artilleriya bölümü komandiri Camal Salem (1918-2001), Həsən İbrahim (1917-1990), mayor Xalid Mohəddin (1922–2018) və aviasiya bölümü komandiri Əbdül Lətif Bağdadi (1917–1999) idilər. Mayor Hüseyin əl-Şafei (1918–2005) və polkovnik-leytenant Zəkəriyə Moheddin (1918–2012) sonradan komitəyə qoşuldular.
Misir İkinci dünya müharibəsindən sonrakı illərdə də rəsmən müstəqil dövlət hesab olunsa da, faktiki olaraq Böyük Britaniyadan asılı vəziyyətdə qalmaqda idi. O, Britaniyanın toxuculuq sənayesi üçün "pambıq plantasiyası" rolunu oynayırdı. Həm də Britaniya Süveyş kanalından və onun zonasında yerləşdirilmiş hərbi bazalardan Misir və digər ərəb ölkələri üzərində ağalıq üçün istifadə edirdi. Misir xalqı ingilis müstəmləkə əsasrəti ilə barışmaq istəmir, ingilis qoşunlarının Süveyş kanalı zonasından çıxarılması və ölkənin həqiqi müstəqilliyinin bərpa edilməsi uğrunda qətiyyətli mübarizə aparırdı. Buna görə də ölkədə bir beçə dəfə üsynlar da baş qaldırmışdı. 1950-1952-ci illərdə Süveyş kanalı işçilərinin tətilləri zamanı onların üzərinə ingilis tankları göndərilmişdi. Qahirə hökuməti öz növbəsində millətçilərə ölkədə imperializmlə əlaqəli ictimai və iqtisadi sahələrə müdaxilə etməmələri barədə xəbərdar etmişdi. Bunun əksinə olaraq isə ingilislərə və onlarla işləyən Misir elitalarına qarşı hücumlar təşkil edildi. Lakin bu vəziyyətdə Misir millətçi qrupları arasında fikir ayrılığı yarandı və onlar təşkilatlana bilmədi. Bu səbəbdən ölkə daxilndə hərbiçilər yeganə mütəşəkkil şəkildə qruplaşan sahə idi. 1952-ci il inqilabını edəcək tək bir qüvvə də onlar sayılırdı.
1952-ci il iyulun 22-dən 23-nə keçən gecə Qahirə qarnizonu hissələrinin üsyanları başlandı. Üsyana Camal Əbdül Nasirin liderlik etdiyi Azad zabitlər təşkilatı rəhbərlik edirdi. İyul inqilabı nəticəsində kral Faruq hakimiyyətdən əl çəkməyə və ölkəni tərk etməyə məcbur oldu. İnqilab Misir və Sudanın 1882-ci ildən davam edən ingilis işğalının sona çatmasına gətirib çıxardı.
Mirası
Bənzər hərakatlar Azad zabitlərin hakimiyyətə gəlməsini təqlid etmək istəyən digər kiçik zabit qrupları tərəfindən də təşkil edildi. İraqda özlərini "Azad Zabitlər" olaraq adlandıran Ərəb və İraq millətçi zabitlərinin bir hissəsi 1958-ci ildə İngiltərə tərəfdarı olan Nuri Səid və II Feysəlin təmsil etdiyi Haşimi hökumətini devirdi. O dövrdə Nasirin regional rəqibləri olan Səid və Faysəl çevriliş zamanı öldürülmüşdü. 1963-cü ildə bu zabitlərdən bəziləri Bəəs partiyası ilə birləşdi və çevrilişin təşkilatçıları tərəfindən öldürülən Əbdülkərim Qasım hökumətini devirdi.
Suriyada nasiristlər, bəəsçilər və müstəqillər də daxil olmaqla, Ərəb milliyətçiliyi zabitlərinin koalisiyası 1963-cü ildə Nazim əl-Qudsinin separatçı hökumətini devirdi və Birləşmiş Ərəb Respublikası adı ilə Misirlə ittifaqı bərpa edəcəyinə söz verdilər (1958-1961). Səudiyyə Ərəbistanında 1960-cı illərdə Şahzadə Talal, ölkəsinin mühafizəkar monarxiyasını devirmək üçün azad zabitlər təşkilatından ruhlanaraq ona bənzər liberal görüşlü "Azad Şahzadələr Hərəkatı"nı yaratdı. Lakin onun bu cəhdi uğursuzluqla nəticələndi. Nəticədə Misirə sürgün edildi və Nasir ona siyasi sığınacaq verdi.
Sonralar Liviya lideri Muəmmər əl-Qəddafi 1969-cu ildə Liviya Kralı I İdrisi devirmək üçün oxşar bir qrupdan istifadə etdi.
Azad Zabitlərin rəhbərlik etdiyi 1952-ci il Misir inqilabının ildönümü, 23 İyulda Misirdə hər il bayram edilən İnqilab Günü kimi qeyd olunur.
1996-cı ildə Səddam Hüseynə qarşı çıxan briqada generalı Nəcib əs-Salihinin rəhbərlik etdiyi Azad Zabitlər və Mülki vətəndaşlar Hərəkatı yaradılmışdır.
Üzvlər
Hərəkatın bəzi əsas zabitlərinin siyahısı:
- General-mayor Məhəmməd Naqib
- Briqada generalı Yusuf Sedek (piyada qoşunu)
- Polkovnik-leytenant Camal Əbdül Nasir (piyada qoşunu)
- Polkovnik-leytenant Ənvər Sadat (piyada qoşunu)
- Polkovnik-leytenant Zəkəriyə Moheddin (piyada qoşunu)
- Mayor Əbdül Hakim Amer (piyada qoşunu)
- Mayor Camal Salem (artilleriya)
- Mayor Kamal Əl-Din Hüseyn (artilleriya)
- Mayor Xalid Mohəddin (zirehli qüvvələr)
- Mayor Hüseyin əl-Şafei (zirehli qüvvələr)
- General Əli Elbana
- Mayor Hamdi Ebeid
- Kapitan Abdel Moneim Abdel Raouf (hava qüvvələri)
- Camal Salem (hava qüvvələri)
- Əbdül Lətif Bağdadi (hava qüvvələri)
- Həsən İbrahim (hava qüvvələri)
- Amin Şakir (hərbi rabitə)
- Məşhur Əhməd Məşhur
- Əli Mənsur (hava qüvvələri)
Həmçinin bax
İstinadlar
- Свободные офицеры, 2010
- Jankowski, James. Egypt, A Short History. səh. 112.
- Collins, Robert O.; Collins, Professor of History Robert O. A History of Modern Sudan (ingilis). Cambridge University Press. 2008-05-29. ISBN . 2023-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-10-13.
- Gelvin, James L. The Modern Middle East: A History. New York: Oxford University Press, 2008.
- All the revolution's men. Al-Ahram Weekly. Issue No. 595, 18–24 July 2002. Accessed 20 August 2012.
- Хамруш А. Революция 23 июля 1952 года в Египте / М. 1984 — С.257.
- Free Officers and Civilians Movement 2018-08-25 at the Wayback Machine, GlobalSecurity, 2005-06-22
- Iraqi opposition to Saddam Hussein 2010-11-19 at the Wayback Machine, al-Bab
Ədəbiyyat
- Инус А.А. Свободные офицеры // Африка. Энциклопедия . 2. Гл.ред. А.М.Васильев. М.: Российская Академия наук. Институт Африки. Издательство "Энциклопедия". Издательский дом ИНФРА-М. 2010. 627.
- Луцкий Б. В. Июльская революция 1952 г. в Египте / Советское востоковедение — 1957 — № 2
- Хамруш А. Революция 23 июля 1952 года в Египте. — М. 1984
- Ковтунович О. В. Революция свободных офицеров в Египте/М.1984
- Gordon, Joel. Nasser’s Blessed Movement: Egypt’s Free Officers and the July revolution, 1992, Oxford University Press US,
- Gelvin, James L. The Modern Middle East: A History. New York: Oxford University Press, 2008.
Xarici keçidlər
- Armed Conflicts events Data: Egypt Coup 1952 2012-05-15 at the Wayback Machine (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azad zabitler herekati ereb الضباط الأحرار ad Dubbat el Exrar Misirde monarxiyani deviren iyul inqilabini heyata keciren ordu daxilinde gizli teskilat Uzvleri esasen kicik rutbeli zabitlerden ibaret olmusdur Polkovnik leytenant Camal Ebdul Nasir terefinden 1949 cu ilin yayinda Misirin 1948 ci il Ereb Israil muharibesinde meglubiyyetinden bir muddet sonra qurulmusdu Azad zabitler herekatiereb الضباط الأحرار Cevrilisden sonra Azad Zabitler 1953 Saat eqrebinin ters istiqaqmetinde Zekeriye Moheddin Ebdul Letif Bagdadi Kamal El Din Huseyn ayaq uste Camal Ebdul Nasir oturan Ebdul Hakim Amer Mehemmed Naqib Yusuf Sedek ve Ahmad SavkiNovu HerbiYaranma tarixi 1948Yarandigi yer MisirQurucusu Camal Ebdul NasirSedr Mehemmed NaqibUzvleri Misir ordusunun kicik rutbeli zabitleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Evvelce Camal Ebdul Nasir Huseyn Hamouda Xalid Moheddin Kamal el Din Huseyn Salah Nasr Ebdul Hakim Amer ve Saad Tefikin daxil oldugu kicik bir usyanci qrup idi Mehemmed Naqib muharibeden sonra 1949 cu ilde Azad Zabitler herekatina qosuldu O muharibe zamani qazandigi qehremanliq statusu ve orduda nufuzu sebebi ile respublika qurulana qeder teskilatin resmi lideri oldu TarixiBirinci dunya muharibesinden sonra Ingilterenin protektoratligi olan Misirde milli azadliq herekati yeni merheleye qedem qoydu 1919 cu ilin mart aprel aylarinda ve 1921 ci ilin sonlarinda Misirin muxtelif sosial tebeqelerini ve erazisinin boyuk bir hissesini ehate eden guclu usyanlar bas verdi Bu usyanlar amansizliqla yatirilsa da mustemlekecilere onlara hakimiyyetinin dayaqsiz ve etibarsiz oldugu numyis etdirildi Neticede Boyuk Britaniya 1922 ci il 28 fevralda olkede oz qosunlarini ve komissarini saxlamaq sertile Misirin istiqlaliyyetini tanimaga mecbur oldu 1923 cu ilde Misir basda kral Fuad olmaqla konstitusiyali monarxiya elan edildi 1924 cu ilde Sudan kondomimu ustunde Ingiltere ile Misir arasinda munaqise bas verdi 1929 1933 cu illerin dunya iqtisadi bohrani Misir iqtisadiyyatina ilk novbede pambiqciliga boyuk zerbe vurdu Aqrar bohranin senayeye kecmesi neticesinde bir cox xirda ve orta muessiseler isi dayandirdilar Issizlik genis miqyas aldi fehlelerin real emekhaqqi keskin sekilde asagi dusdu Misirde istismarin guclenmesi ve heyat seviyyesinin asagi dusmesi ile elaqedar azadliq mubarizesinin yeni dalgasi baslandi Azadliq mubarizesinin zirvesini 1930 cu ilin iyul hadiseleri teskil etmisdi Mensur Qahire Isgenderiyye ve Port Seid seherlerinde inadli doyusler baslandi Suveys seheri ise usyancilar terefinden tutuldu Mustemlekeciler ve daxili irtica silahli mubarizeni yatirmaga nail oldular Lakin seherlerde tetiller ve kendlilerin kortebii cixislari butun 30 cu iller boyu davam etmisdi Neticede Boyuk Britaniya 1936 ci ilin avqustunda Misirle yeni muqavile imzalamaga mecbur oldu Bu muqavileye esasen Ingiltere ali komissari sefirle evez olundu ve formal olaraq ingilis isgalina son qoyuldu Bu guzestler zahiri seciyye dasiyirdi Eslinde bu muqavileye gore Suveys kanali zonasi Qahire ve Isgenderiyye seherleri Ingiltere qosunlarinin yerlesdiyi erazi kimi tesdiq olunur Boyuk Britaniya Herbi Hava Quvvelerinin Misirin teyyare limanlarindan istifade etmesi ve onun erazisi uzerinden ucmaq huququ saxlanilir ve ve Misir ordusu uzerinde ingilis herbi numayendelerinin nezareti qoyulurdu Muharibe bas vererdise yaxud muharibe tehlukesi yaranardisa ingilisler Misirden bir doyus meydani kimi istifade ede bilerdiler Belelikle 1936 ci il muqavilesi deyisilmis sekilde olsa da Ingilterenin Misir uzerinde agaligini mohkemlendirirdi Bu da oz novbesinde mutereqqi quvveler arasinda naraziliq yaratmisdi QurulmasiAzad zabitler herekatinin liderleri Sagdan sola Ebdul Letif Bagdadi Camal Ebdul Nasir Saleh Salam Ebdul Hakim Amer Siyasetciler ve hokumet orqanlari olke daxilinde islahatlar kecirmeyi ve deyisiklikler isteyen muxtelif qruplarin teleblerine cavab vermek mecburiyyetinde qaldilar Bu qruplarin bezilerinin terkibine herbi zabitler de daxil idi Bolgede ilk herbi cevrilisler 1940 ci illerin sonlarinda Suriyada baslasa da Misirdeki Azad Zabitler cevrilisi ve ya 1952 ci il inqilabi region olkelerine boyuk tesir gostermis ve sonraki siyasi hadiseleri tesviq etmisdir Teskilatin uzvleri varli ve elit tebeqe numayendeleri deyil daha cox orta sinif genc isciler dovlet memurlari ve kicik zabitlerden teskil olunmusdu 1940 ci iller erzinde baslayan ve genislenen hereket Camal Ebdul Nasirin rehberliye kecmesi ile neticelendi Diger uzvlerin etibarini ve regbetini qazanan Nasir koordinasiya komitesi qurdu 1949 rehber kimi boyuk etimad qazandi 1950 Herekat orta sinifin maraqlarini mudafie edir onlar arasinda genis yayilirdi Azad Zabitlerin terkibi seher sakinleri ve asagi ve orta sinifin numayendeleri olan tehsilli herbcilerden ibaret idi Nasir herbi xidmetde polkovnik leytenant rutbesine qeder yukselen bir doyus qehremani idi Bir cox basqa zabitler kimi vaxtini ve enerjisini demokratik tesisatlarin berpa edilmesine ve 1948 ci il Felestin muharibesi boyunca hokumetin yaratdigi korrupsiyani aradan qaldirmaga hesr etdi O imperializmde daxili passiv reaksiya problemini imperializmin ozu qeder bir problem kimi gorurdu Azad zabitler esas deyisiklikleri yeni orta tebeqeni guclendirmekde gorurduler Deyisiklik ucun bu fedakarliga gore Azad zabitler qruplarini ve butovlukde onlari sadece bir hereket olaraq adlandirdilar Lakin sonradan bu herekat sadece deyisiklik yox inqilab edecekdi Azad zabitler teskilati 1952 ci il 23 iyul cevrilisinin muveffeqiyyetli hazirliq meqsedi ile general Mehemmed Naqibi ictimai xadim kimi siralarina celb etdi Ozlerini Azad zabitler herekati komitesi olaraq quran ve 1952 ci il inqilabina rehberlik eden sexsler polkovnik leytenant Camal Ebdul Nasir 1917 1970 mayor Ebdul Hakim Amer 1919 1967 polkovnik leytenant Enver Sadat 1918 1981 mayor Salah Salem 1920 1962 mayor Kamal El Din Huseyn 1921 1999 artilleriya bolumu komandiri Camal Salem 1918 2001 Hesen Ibrahim 1917 1990 mayor Xalid Moheddin 1922 2018 ve aviasiya bolumu komandiri Ebdul Letif Bagdadi 1917 1999 idiler Mayor Huseyin el Safei 1918 2005 ve polkovnik leytenant Zekeriye Moheddin 1918 2012 sonradan komiteye qosuldular Misir Ikinci dunya muharibesinden sonraki illerde de resmen musteqil dovlet hesab olunsa da faktiki olaraq Boyuk Britaniyadan asili veziyyetde qalmaqda idi O Britaniyanin toxuculuq senayesi ucun pambiq plantasiyasi rolunu oynayirdi Hem de Britaniya Suveys kanalindan ve onun zonasinda yerlesdirilmis herbi bazalardan Misir ve diger ereb olkeleri uzerinde agaliq ucun istifade edirdi Misir xalqi ingilis mustemleke esasreti ile barismaq istemir ingilis qosunlarinin Suveys kanali zonasindan cixarilmasi ve olkenin heqiqi musteqilliyinin berpa edilmesi ugrunda qetiyyetli mubarize aparirdi Buna gore de olkede bir bece defe usynlar da bas qaldirmisdi 1950 1952 ci illerde Suveys kanali iscilerinin tetilleri zamani onlarin uzerine ingilis tanklari gonderilmisdi Qahire hokumeti oz novbesinde milletcilere olkede imperializmle elaqeli ictimai ve iqtisadi sahelere mudaxile etmemeleri barede xeberdar etmisdi Bunun eksine olaraq ise ingilislere ve onlarla isleyen Misir elitalarina qarsi hucumlar teskil edildi Lakin bu veziyyetde Misir milletci qruplari arasinda fikir ayriligi yarandi ve onlar teskilatlana bilmedi Bu sebebden olke daxilnde herbiciler yegane mutesekkil sekilde qruplasan sahe idi 1952 ci il inqilabini edecek tek bir quvve de onlar sayilirdi 1952 ci il iyulun 22 den 23 ne kecen gece Qahire qarnizonu hisselerinin usyanlari baslandi Usyana Camal Ebdul Nasirin liderlik etdiyi Azad zabitler teskilati rehberlik edirdi Iyul inqilabi neticesinde kral Faruq hakimiyyetden el cekmeye ve olkeni terk etmeye mecbur oldu Inqilab Misir ve Sudanin 1882 ci ilden davam eden ingilis isgalinin sona catmasina getirib cixardi MirasiBenzer herakatlar Azad zabitlerin hakimiyyete gelmesini teqlid etmek isteyen diger kicik zabit qruplari terefinden de teskil edildi Iraqda ozlerini Azad Zabitler olaraq adlandiran Ereb ve Iraq milletci zabitlerinin bir hissesi 1958 ci ilde Ingiltere terefdari olan Nuri Seid ve II Feyselin temsil etdiyi Hasimi hokumetini devirdi O dovrde Nasirin regional reqibleri olan Seid ve Faysel cevrilis zamani oldurulmusdu 1963 cu ilde bu zabitlerden bezileri Bees partiyasi ile birlesdi ve cevrilisin teskilatcilari terefinden oldurulen Ebdulkerim Qasim hokumetini devirdi Suriyada nasiristler beesciler ve musteqiller de daxil olmaqla Ereb milliyetciliyi zabitlerinin koalisiyasi 1963 cu ilde Nazim el Qudsinin separatci hokumetini devirdi ve Birlesmis Ereb Respublikasi adi ile Misirle ittifaqi berpa edeceyine soz verdiler 1958 1961 Seudiyye Erebistaninda 1960 ci illerde Sahzade Talal olkesinin muhafizekar monarxiyasini devirmek ucun azad zabitler teskilatindan ruhlanaraq ona benzer liberal goruslu Azad Sahzadeler Herekati ni yaratdi Lakin onun bu cehdi ugursuzluqla neticelendi Neticede Misire surgun edildi ve Nasir ona siyasi siginacaq verdi Sonralar Liviya lideri Muemmer el Qeddafi 1969 cu ilde Liviya Krali I Idrisi devirmek ucun oxsar bir qrupdan istifade etdi Azad Zabitlerin rehberlik etdiyi 1952 ci il Misir inqilabinin ildonumu 23 Iyulda Misirde her il bayram edilen Inqilab Gunu kimi qeyd olunur 1996 ci ilde Seddam Huseyne qarsi cixan briqada generali Necib es Salihinin rehberlik etdiyi Azad Zabitler ve Mulki vetendaslar Herekati yaradilmisdir UzvlerHerekatin bezi esas zabitlerinin siyahisi General mayor Mehemmed Naqib Briqada generali Yusuf Sedek piyada qosunu Polkovnik leytenant Camal Ebdul Nasir piyada qosunu Polkovnik leytenant Enver Sadat piyada qosunu Polkovnik leytenant Zekeriye Moheddin piyada qosunu Mayor Ebdul Hakim Amer piyada qosunu Mayor Camal Salem artilleriya Mayor Kamal El Din Huseyn artilleriya Mayor Xalid Moheddin zirehli quvveler Mayor Huseyin el Safei zirehli quvveler General Eli Elbana Mayor Hamdi Ebeid Kapitan Abdel Moneim Abdel Raouf hava quvveleri Camal Salem hava quvveleri Ebdul Letif Bagdadi hava quvveleri Hesen Ibrahim hava quvveleri Amin Sakir herbi rabite Meshur Ehmed Meshur Eli Mensur hava quvveleri Hemcinin baxMisirde iyul inqilabiIstinadlarSvobodnye oficery 2010 Jankowski James Egypt A Short History seh 112 Collins Robert O Collins Professor of History Robert O A History of Modern Sudan ingilis Cambridge University Press 2008 05 29 ISBN 978 0 521 85820 5 2023 06 28 tarixinde Istifade tarixi 2020 10 13 Gelvin James L The Modern Middle East A History New York Oxford University Press 2008 All the revolution s men Al Ahram Weekly Issue No 595 18 24 July 2002 Accessed 20 August 2012 Hamrush A Revolyuciya 23 iyulya 1952 goda v Egipte M 1984 S 257 Free Officers and Civilians Movement 2018 08 25 at the Wayback Machine GlobalSecurity 2005 06 22 Iraqi opposition to Saddam Hussein 2010 11 19 at the Wayback Machine al BabEdebiyyatInus A A Svobodnye oficery Afrika Enciklopediya 2 Gl red A M Vasilev M Rossijskaya Akademiya nauk Institut Afriki Izdatelstvo Enciklopediya Izdatelskij dom INFRA M 2010 627 Luckij B V Iyulskaya revolyuciya 1952 g v Egipte Sovetskoe vostokovedenie 1957 2 Hamrush A Revolyuciya 23 iyulya 1952 goda v Egipte M 1984 Kovtunovich O V Revolyuciya svobodnyh oficerov v Egipte M 1984 Gordon Joel Nasser s Blessed Movement Egypt s Free Officers and the July revolution 1992 Oxford University Press US ISBN 0195069358 Gelvin James L The Modern Middle East A History New York Oxford University Press 2008 Xarici kecidlerArmed Conflicts events Data Egypt Coup 1952 2012 05 15 at the Wayback Machine ing