Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Avstriyalı Eleonora (ing. Eleanor of Austria; fr. Éléonore d'Autriche) (15 noyabr 1498, Leuven – 18 fevral 1558) — Avstriya hersoqinası və Kastilya vəliəhdi, fərqli zamanlarda Portuqaliya və Fransa kraliçası. Kastilya kraliçası Yuannanın qızı olması səbəbilə bəzi mənbələrdə Kastilyalı Eleonora olaraq da anılır.
| Avstriyalı Eleonora | |
|---|---|
| alm. Eleonore von Kastilien port. Leonor de Austria | |
 | |
| 16 iyul 1518 – 13 dekabr 1521 | |
| Əvvəlki | Araqonlu Mariya |
| Sonrakı | Avstriyalı Ketrin |
| 4 iyul 1530 – 31 mart 1547 | |
| Əvvəlki | Fransalı Klod |
| Sonrakı | Yekaterina Mediçi |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 noyabr 1498 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 18 fevral 1558(59 yaşında) |
| Vəfat səbəbi | bronxial astma |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | I Filip (Kastiliya kralı) |
| Anası | Kastiliyalı I Yuanna |
| Həyat yoldaşları |
|
| Uşağı | Portuqaliyalı Mariya |
| Ailəsi | Habsburqlar sülaləsi |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
İlk illəri
Eleonora 1498-ci ildə Kastilya kraliçası Yuanna və Kastiliyalı Filipin ilk övladı olaraq Belçikanın Löven şəhərində dünyaya gəldi. Anası Yuanna katolik monarxlar — Araqonlu Ferdinand və Kastilyalı İzabellanın qızı, atası Filip isə Müqəddəs Roma imperatoru I Maksimilyan və Burqonlu Mariyanın yeganə oğlu idi. Anası əqli cəhətdən zəif idi və bu səbəblə öncə atası, daha sonra isə əri tərəfindən dövlət idarəsindən uzaqlaşdırılmışdı. 1506-cı ilin sentyabrında atasının vəfatından sonra Eleonora bibisi Marqaritanın Antverpendəki sarayında yaşamağa davam etdi.
Uşaq yaşlarında Eleonora İngiltərə kralının böyük oğlu və gələcəkdə İngiltərə kralı olan Henriylə nişanlandı. Ancaq çox keçmədən kral vəfat etdi. VIII Henri adıyla İngiltərə taxtına çıxan varis Eleonorayla olan nişanını pozaraq onun xalası və qardaşı Artur Tüdorun dul xanımı Araqonlu Ketrinlə evləndi. Nişanın pozulmasının ardından bibisi Eleonoranı Fransa kralı XII Lüdovik və ya Polşa kralı I Sigismundla evləndirilməyi planlaşdırdı. Ancaq bu evlilik planlarının heç biri baş tutmadı.
1517-ci ildə Eleonora və elektor II Fridrix arasında məhəbbət şayələri yayılmağa başladı. O əsnada babası Araqonlu Ferdinand vəfat etmiş, yerinə Eleonoranın qardaşı Karl İspaniya kralı olaraq hakimiyyəti ələ almışdı. V Karl öncə elektoru saraydan qovdu və daha sonra bacısını da alaraq İspaniyaya qayıtdı.
İlk evliliyi — Portuqaliya kraliçası
Eleonora 1518-ci ildə Portuqaliya kralı I Manuellə evləndirildi. I Manuel bundan öncə Eleonoranın 2 xalası ilə — Araqonlu İzabella və Mariya ilə evlənmişdi. Əslində Eleonoranın kralın vəliəhdi və xalası oğlu olan Conla evləndirilməsi müzakirə edilsə də, bu bir nəticə vermədi. Cütlüyün toy mərasimi 16 iyul 1518-ci ildə baş tutdu və bu nigahdan 2 övladları — İnfant Karl və İnfanta Mariya dünyaya gəldi. İlk övladları yalnız 1 yaşında vəfat etdi. Qızının doğumundan 6 ay sonra isə əri I Manuel vəba epidemiyasında vəfat etdi və Eleonora dul Portuqaliya kraliçası olaraq qızını da alıb İspaniyaya geri döndü. Portuqaliya taxtına əyləşən ögey oğlu (keçmiş nişanlısı və xalası oğlu) III Conla kiçik bacısı Ketrin evləndirildi.
1523-cü ilin iyulunda Eleonora Fransaya qarşı ittifaq qurmaq məqsədilə Burbon hersoqu III Karlla nişanlandırıldı. Ancaq bu evlilik baş tutmadı. 1526-cı ildə isə o əsnada İspaniyada əsir tutulan Fransa kralı I Fransisklə nişanlandı.
İkinci evliliyi — Fransa kraliçası
1529-cu ildə tərəflər arasında baş tutan sülh sazişinə əsasən cütlüyün evlənməsinə qərar verildi. Eleonora qızını Portuqaliyaya göndərərək Fransa kralının o əsnada əsir tutulan oğulları ilə birlikdə İspaniyadan yola düşdü və 28 il boyunca qızını görə bilmədi. Sərhəd bölgəsində kral tərəfindən qarşılandı və burada 4 iyul 1530-cu ildə toy mərasimi baş tutdu. Eleonoranın tacqoyma mərasimi isə 31 may 1531-ci ildə Parisdə keçirildi. I Fransisk bu nigaha məcbur edilmişdi və bu səbəblə Eleonoranı özündən daim uzaq tutdu. Üstəlik məşuqələriylə birlikdə icatimai yerlərdə görünməkdən də çəkinmirdi.
Eleonora yalnız rəsmi mərasimlərdə Fransa kraliçası olaraq iştirak edirdi. Ögey oğlu olan Henri ilə Yekaterina Mediçinin 1533-cü ilə baş tutan toy mərasimini təşkil etdi. Bundan başqa ögey qızları Medlin və Marqaritanı da öz himayəsinə alaraq yüksək təhsil almalarını təmin etdi. Fransa kraliçası olaraq siyasi gücü olmasa da, Fransa ilə Müqəddəs Roma imperiyası arasında vasitəçi olaraq istifadə edildi. 1538-ci ildə qardaşı V Karlla I Fransiskin sülh görüşündə iştirak etdi. 1544-cü ildə sülh müzakirələri aparmaq məqsədilə V Karl və bacıları Mariya ilə görüşdü. Həmin ilin noyabrında qardaşını ziyarət etmək üüçn Brüsselə getdi.
Son illəri
Ərinin ölümündən 1 il sonra 1548-ci ildə Eleonora dul Fransa kraliçası olaraq ölkəni tərk etdi və Brüsselə qardaşının yanına getdi. 1555-ci ilin oktyabrında qardaşı V Karl taxtdan əl çəkdi və İspaniyaya dönərək kilsəyə qapandı. Eleonora və bacısı Mariya da ertəsi ilin avqustunda qardaşının yanına qayıtdı. İspaniyada Estremadurada qardaşının yaşadığı kilsəyə yaxın bir yerdə yaşayan bacılar tez-tez onu ziyartə etdilər. 1558-ci ildə Eleonora 28 ildir görmədiyi qızı Mariya ilə görüşdü. Görüşün ardından dönüş yolunda vəfat etdi.
Mənbə
- Downey, Kirstin (November 2015). Isabella: The Warrior Queen. Knopf Doubleday Publishing Group. p. 28. ISBN 9780307742162
- Urban, William (2003). Tannenberg and After. Chicago: Lithuanian Research and Studies Center. p. 191. ISBN 0-929700-25-2.
- https://dbe.rah.es/biografias/15751/leonor-de-austria.
- Бутенко В. Элеонора Австрийская (rus.). // Энциклопедический словарь СПб: Брокгауз — Ефрон, 1904. Т. XLа. С. 639.
- Kindred Britain.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Avstriyali Eleonora ing Eleanor of Austria fr Eleonore d Autriche 15 noyabr 1498 Leuven 18 fevral 1558 Avstriya hersoqinasi ve Kastilya veliehdi ferqli zamanlarda Portuqaliya ve Fransa kralicasi Kastilya kralicasi Yuannanin qizi olmasi sebebile bezi menbelerde Kastilyali Eleonora olaraq da anilir Avstriyali Eleonoraalm Eleonore von Kastilien port Leonor de AustriaPortuqaliya kralinin xanimi16 iyul 1518 13 dekabr 1521EvvelkiAraqonlu MariyaSonrakiAvstriyali KetrinFransa kralinin xanimi4 iyul 1530 31 mart 1547EvvelkiFransali KlodSonrakiYekaterina MediciSexsi melumatlarDogum tarixi 15 noyabr 1498Dogum yeri Leuven BelcikaVefat tarixi 18 fevral 1558 59 yasinda Vefat sebebi bronxial astmaFealiyyeti siyasetciAtasi I Filip Kastiliya krali Anasi Kastiliyali I YuannaHeyat yoldaslari I Manuel 1518 1521 I Fransisk 1530 1547 Usagi Portuqaliyali MariyaAilesi Habsburqlar sulalesiDini Roma Katolik kilsesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIlk illeri Eleonora 1498 ci ilde Kastilya kralicasi Yuanna ve Kastiliyali Filipin ilk ovladi olaraq Belcikanin Loven seherinde dunyaya geldi Anasi Yuanna katolik monarxlar Araqonlu Ferdinand ve Kastilyali Izabellanin qizi atasi Filip ise Muqeddes Roma imperatoru I Maksimilyan ve Burqonlu Mariyanin yegane oglu idi Anasi eqli cehetden zeif idi ve bu sebeble once atasi daha sonra ise eri terefinden dovlet idaresinden uzaqlasdirilmisdi 1506 ci ilin sentyabrinda atasinin vefatindan sonra Eleonora bibisi Marqaritanin Antverpendeki sarayinda yasamaga davam etdi Usaq yaslarinda Eleonora Ingiltere kralinin boyuk oglu ve gelecekde Ingiltere krali olan Henriyle nisanlandi Ancaq cox kecmeden kral vefat etdi VIII Henri adiyla Ingiltere taxtina cixan varis Eleonorayla olan nisanini pozaraq onun xalasi ve qardasi Artur Tudorun dul xanimi Araqonlu Ketrinle evlendi Nisanin pozulmasinin ardindan bibisi Eleonorani Fransa krali XII Ludovik ve ya Polsa krali I Sigismundla evlendirilmeyi planlasdirdi Ancaq bu evlilik planlarinin hec biri bas tutmadi 1517 ci ilde Eleonora ve elektor II Fridrix arasinda mehebbet sayeleri yayilmaga basladi O esnada babasi Araqonlu Ferdinand vefat etmis yerine Eleonoranin qardasi Karl Ispaniya krali olaraq hakimiyyeti ele almisdi V Karl once elektoru saraydan qovdu ve daha sonra bacisini da alaraq Ispaniyaya qayitdi Ilk evliliyi Portuqaliya kralicasi Eleonora 1518 ci ilde Portuqaliya krali I Manuelle evlendirildi I Manuel bundan once Eleonoranin 2 xalasi ile Araqonlu Izabella ve Mariya ile evlenmisdi Eslinde Eleonoranin kralin veliehdi ve xalasi oglu olan Conla evlendirilmesi muzakire edilse de bu bir netice vermedi Cutluyun toy merasimi 16 iyul 1518 ci ilde bas tutdu ve bu nigahdan 2 ovladlari Infant Karl ve Infanta Mariya dunyaya geldi Ilk ovladlari yalniz 1 yasinda vefat etdi Qizinin dogumundan 6 ay sonra ise eri I Manuel veba epidemiyasinda vefat etdi ve Eleonora dul Portuqaliya kralicasi olaraq qizini da alib Ispaniyaya geri dondu Portuqaliya taxtina eylesen ogey oglu kecmis nisanlisi ve xalasi oglu III Conla kicik bacisi Ketrin evlendirildi 1523 cu ilin iyulunda Eleonora Fransaya qarsi ittifaq qurmaq meqsedile Burbon hersoqu III Karlla nisanlandirildi Ancaq bu evlilik bas tutmadi 1526 ci ilde ise o esnada Ispaniyada esir tutulan Fransa krali I Fransiskle nisanlandi Ikinci evliliyi Fransa kralicasi 1529 cu ilde terefler arasinda bas tutan sulh sazisine esasen cutluyun evlenmesine qerar verildi Eleonora qizini Portuqaliyaya gondererek Fransa kralinin o esnada esir tutulan ogullari ile birlikde Ispaniyadan yola dusdu ve 28 il boyunca qizini gore bilmedi Serhed bolgesinde kral terefinden qarsilandi ve burada 4 iyul 1530 cu ilde toy merasimi bas tutdu Eleonoranin tacqoyma merasimi ise 31 may 1531 ci ilde Parisde kecirildi I Fransisk bu nigaha mecbur edilmisdi ve bu sebeble Eleonorani ozunden daim uzaq tutdu Ustelik mesuqeleriyle birlikde icatimai yerlerde gorunmekden de cekinmirdi Eleonora yalniz resmi merasimlerde Fransa kralicasi olaraq istirak edirdi Ogey oglu olan Henri ile Yekaterina Medicinin 1533 cu ile bas tutan toy merasimini teskil etdi Bundan basqa ogey qizlari Medlin ve Marqaritani da oz himayesine alaraq yuksek tehsil almalarini temin etdi Fransa kralicasi olaraq siyasi gucu olmasa da Fransa ile Muqeddes Roma imperiyasi arasinda vasiteci olaraq istifade edildi 1538 ci ilde qardasi V Karlla I Fransiskin sulh gorusunde istirak etdi 1544 cu ilde sulh muzakireleri aparmaq meqsedile V Karl ve bacilari Mariya ile gorusdu Hemin ilin noyabrinda qardasini ziyaret etmek uucn Brussele getdi Son illeri Erinin olumunden 1 il sonra 1548 ci ilde Eleonora dul Fransa kralicasi olaraq olkeni terk etdi ve Brussele qardasinin yanina getdi 1555 ci ilin oktyabrinda qardasi V Karl taxtdan el cekdi ve Ispaniyaya donerek kilseye qapandi Eleonora ve bacisi Mariya da ertesi ilin avqustunda qardasinin yanina qayitdi Ispaniyada Estremadurada qardasinin yasadigi kilseye yaxin bir yerde yasayan bacilar tez tez onu ziyarte etdiler 1558 ci ilde Eleonora 28 ildir gormediyi qizi Mariya ile gorusdu Gorusun ardindan donus yolunda vefat etdi MenbeDowney Kirstin November 2015 Isabella The Warrior Queen Knopf Doubleday Publishing Group p 28 ISBN 9780307742162 Urban William 2003 Tannenberg and After Chicago Lithuanian Research and Studies Center p 191 ISBN 0 929700 25 2 https dbe rah es biografias 15751 leonor de austria Butenko V Eleonora Avstrijskaya rus Enciklopedicheskij slovarSPb Brokgauz Efron 1904 T XLa S 639 Kindred Britain