Atskuri qalası (gürcücə: აწყურის ციხე) — Gürcüstanın Samtshe-Cavaxeti bölgəsindəki Borcomi qəsəbəsinə 30 kilometr məsafədə, Kür çayının sağ sahilində yerləşən orta əsrlərə aid qaladır. Qala orta əsrlər boyunca Gürcütanın müdafiəsində mühüm rol oynamış və müxtəlif vaxtlarda müxtəlif dövlətlər tərəfindən hücuma məruz qalmış və ələ keçirilmişdir.
Atskuri qalası | |
---|---|
აწყურის ციხე | |
Ölkə | |
Tikilmə tarixi | X əsr |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Haqqında
X əsrdə inşa edilmiş Atskuri qalası orta əsrlər boyunca Gürcüstanın müdafiəsində mühüm rol oynamış qala bürcü olmuşdur. 1260-cı illərdə Arqun Ağa rəhbərliyindəki monqol ordusu Gürcüstan kralı VI Davidin monqol dövlətinə qarşı üsyan başladıb sığındığı bu qalanı mühasirəyə almışdır. XIII əsrin sonunda güclü zəlzələ bütün bölgəyə və qalaya böyük ziyan vurmuşdur.Övliya Çələbi XVII əsrin ortalarında qala haqqında bunları yazmışdır:
"Qalaya İsgəndərin uçurumu deyilirdi. Şərəfnaməyə görə, bu struktur Gürcüstanda inşa edilmiş ilk qaladır. böyük İsgəndər tərəfindən ucaldılan qala böyüklüyü, dörd bucaqlı forması və qranit daşalrı il əməşhurdur. Bu dörd künclü antik qala Gürcüstana bağlı Axısqa valiliyinin əsas mərkəzi olmuşdur. Qalanın cənuba baxan böyük qapısı vardır. Qala iki yüz döyüşçüyə ev sahibliyi edə bilirdi. Bölgədə kafedral, bir dövlə, bir hamam və 40-50 aras mağaza olmuşdur. Çox yaxşı üzüm bağları və meyvə baxçalarına da ev sahibliyi etməkdədir. Bölgədə şavşatlılar yaşadığı üçün əhali gürcücə danışırdı."
Qala da daxil olmaqla, onun yerləşdiyi ərazi XVI əsrdə Osmanlı imperiyası tərəfindən ələ keçirilmişdir. XVII və XVIII əsrlərdə yenidən bərpa edilən və hərbi istehkam kimi işlədilən Artskuri qalasınin 1820-ci ildən istifadəsi dayandırılmış və insanlar tərəfindən tərk edilmişdir. Bu tarix Gürcüstanın Rusiyaya tabe olması ilə təxminən eyni vaxta təsadüf edir.
Hal-hazırda xaraba vəziyyətində olan kilsə binası homoloq struktura sahib deyildir, ancaq kompleksin içindəki qayaya oyularaq tikilmiş həbsxanaya getmək üçün hələ də istifadə edilməyə davam edən qədim tunel mövcuddur. Qalanın divarları dağın öz səthinin alcaq qismlərindəki qayalarla birləşdirilərək qorunmuşdur.
Qala Gürcüstan Milli Əhəmiyyətə Sahib Mədəniyyət Abidələri siyahısına əlavə edilmişdir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "აწყური". dzeglebi.com. 21 sentyabr 2019 tarixində .
- "საქართველოს ისტორიული ძეგლები". dzeglebi.com. 21 sentyabr 2019 tarixində .
- Zakaraya, P. (1983) Pamyatniki Vostochnoi Gruzii. Iskusstvo, Moskva, 376 p. [Zakaraya, P. Monuments of the Eastern Georgia]
Xarici keçidlər
- , Gürcüstanın tarixi abidələri
- Atskuri Fortress, Foto qalereya.
- .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Atskuri qalasi gurcuce აწყურის ციხე Gurcustanin Samtshe Cavaxeti bolgesindeki Borcomi qesebesine 30 kilometr mesafede Kur cayinin sag sahilinde yerlesen orta esrlere aid qaladir Qala orta esrler boyunca Gurcutanin mudafiesinde muhum rol oynamis ve muxtelif vaxtlarda muxtelif dovletler terefinden hucuma meruz qalmis ve ele kecirilmisdir Atskuri qalasiაწყურის ციხე41 43 42 sm e 43 09 55 s u Olke GurcustanTikilme tarixi X esr Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaX esrde insa edilmis Atskuri qalasi orta esrler boyunca Gurcustanin mudafiesinde muhum rol oynamis qala burcu olmusdur 1260 ci illerde Arqun Aga rehberliyindeki monqol ordusu Gurcustan krali VI Davidin monqol dovletine qarsi usyan basladib sigindigi bu qalani muhasireye almisdir XIII esrin sonunda guclu zelzele butun bolgeye ve qalaya boyuk ziyan vurmusdur Ovliya Celebi XVII esrin ortalarinda qala haqqinda bunlari yazmisdir Qalaya Isgenderin ucurumu deyilirdi Serefnameye gore bu struktur Gurcustanda insa edilmis ilk qaladir boyuk Isgender terefinden ucaldilan qala boyukluyu dord bucaqli formasi ve qranit dasalri il emeshurdur Bu dord kunclu antik qala Gurcustana bagli Axisqa valiliyinin esas merkezi olmusdur Qalanin cenuba baxan boyuk qapisi vardir Qala iki yuz doyuscuye ev sahibliyi ede bilirdi Bolgede kafedral bir dovle bir hamam ve 40 50 aras magaza olmusdur Cox yaxsi uzum baglari ve meyve baxcalarina da ev sahibliyi etmekdedir Bolgede savsatlilar yasadigi ucun ehali gurcuce danisirdi Qala da daxil olmaqla onun yerlesdiyi erazi XVI esrde Osmanli imperiyasi terefinden ele kecirilmisdir XVII ve XVIII esrlerde yeniden berpa edilen ve herbi istehkam kimi isledilen Artskuri qalasinin 1820 ci ilden istifadesi dayandirilmis ve insanlar terefinden terk edilmisdir Bu tarix Gurcustanin Rusiyaya tabe olmasi ile texminen eyni vaxta tesaduf edir Hal hazirda xaraba veziyyetinde olan kilse binasi homoloq struktura sahib deyildir ancaq kompleksin icindeki qayaya oyularaq tikilmis hebsxanaya getmek ucun hele de istifade edilmeye davam eden qedim tunel movcuddur Qalanin divarlari dagin oz sethinin alcaq qismlerindeki qayalarla birlesdirilerek qorunmusdur Qala Gurcustan Milli Ehemiyyete Sahib Medeniyyet Abideleri siyahisina elave edilmisdir Hemcinin baxArtskuri kilsesiIstinadlar აწყური dzeglebi com 21 sentyabr 2019 tarixinde საქართველოს ისტორიული ძეგლები dzeglebi com 21 sentyabr 2019 tarixinde Zakaraya P 1983 Pamyatniki Vostochnoi Gruzii Iskusstvo Moskva 376 p Zakaraya P Monuments of the Eastern Georgia Xarici kecidler Gurcustanin tarixi abideleri Atskuri Fortress Foto qalereya