Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Assos (q.yun. Ἄσσος, lat. Assus), Bəhramkale və ya qısaca Bəhram ― Türkiyənin Çanaqqala ilinin Ayvacık ilçəsində tarixən mövcud olmuş zəngin şəhər. Şəhər Böyük Plininin dövründə Apollonia (Ἀπολλωνία) adını daşıyırdı.
| Assos | |
|---|---|
 | |
| Yer qeydləri | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Aristotel Afinadakı Platon Akademiyasından ayrıldıqdan sonra (Ksenokratın da qatıldığı) Assosa gəlir. O burada Hermi tərəfindən qarşılanır və şəhərdə akademiya açır. Aristotel həmçinin Herminin övladlığa götürdüyü qızı Fisias ilə evlənmişdir. Aristotel Assos akademiyasında bir qrup filosofun başçısı olur və onlarla birlikdə zoologiya və biologiya mövzusunda yenilikçi müşahidələr edir.
Farslar Assosa hücum etdikdə Kral Hermi tutuldu və öldürüldü. Aristotel dostu Makedoniyalı II Filippin idarə etdiyi Makedoniyaya qaçdı və burada Filipin oğlu Makedoniyalı İskəndərə dərs verməyə başladı. Şəhərin girişində Aristotelin müasir heykəli var.
Assosun dağıntıları 2017-ci ildən bəri Türkiyədəki Ümumdünya İrsi İlkin siyahısına daxil edilmişdir.
Coğrafiya
Şəhərə rəsmi olaraq Bəhramkale kimi istinad edilsə də, insanların əksəriyyəti buranı hələ də qədim adı olan Assos olaraq adlandırırlar. Qəsəbə qədim adı Troad ilə daha yaxşı tanınan Biqa yarımadasının cənub tərəfində yerləşir.
Ətraf ərazinin çox hissəsi qədim Afina məbədindən görünür. Buludsuz günlərdə bu məbəddən cənubda Lesbos, cənub- şərqdə Perqam və şərqdə Qaz dağına qədər ərazilər görünə bilər. Şəhərin şimal-qərbindəki iki böyük Yunan sütunu hələ də şəhərin girişini işarə edir.
Tarix
Şəhər eramızdan əvvəl 1000–900-cü illər arasında Mitimnadan gəldiyi söylənilən Lesbos adasındakı Aeoli kolonistləri tərəfindən salınmışdır.
Şəhərin sakinləri eramızdan əvvəl 530-cu ildə qayanın üstündə Afinaya həsr olunmuş məbəd tikdilər. Platonun tələbəsi olan Hermi bu məbəddən Assosu, həmçinin, bir müddətliyinə Biqa və Lesbosu idarə etdi. Onun hakimiyyəti dövründə şəhər çiçəklənməyə başladı və o, filosofları şəhərə köçməyə təşviq etdi. Bunun bir hissəsi olaraq e.ə. 348-ci ildə Aristotel şəhərə gəldi və üç il sonra, 345-ci ildə Lesbosa getməzdən əvvəl Kral Herminin qardaşı qızı Fisias ilə evləndi. Bir neçə il sonra Farslar şəhəri ələ keçirib Hermini işgəncə ilə öldürdülər və Assosun "qızıl dövrü" başa çatdı.
Farsları şəhərdən e.ə. 334-cü ildə Makedoniyalı İsgəndər qovdu. e.ə. 241–133-cü illər arasında şəhər Perqam kralları tərəfindən idarə olunurdu. Lakin, e.ə. 133-cü ildə Perqamonlar Roma imperiyası tərəfindən mənimsənildiyi üçün şəhərə nəzarəti itirdilər.
Bu dövrdən etibarən Assos o vaxta qədər olduğu kimi kiçik bir kəndə çevrildi.
1900-cü illərin əvvəllərində Afina məbədinin içindəkiləri köçürməyə cəhd edildi. Buradakı tapıntıların çox hissəsi Luvr kimi muzeylərə köçürülmüşdü.
2018-ci ildə arxeoloqlar Yunan dövrünə aid zərər görməmiş ailə qəbri aşkar etdilər. Qəbrin üz qabığında "Aristios" adı yazılmışdı. Qəbir 21 nəfərlik bir ailəyə məxsus idi. Ailə üzvlərindən biri normal olaraq basdırılmış, qalan 20 nəfər isə yandırılmış və külləri vazaların içərisinə qoyulmuşdu. Vazaların içərisinə yad maddələrin düşməsinin qarşısını almaq üçün qapaqlar sementlə möhürlənmişdi.
Hazırkı gün
Türkiyənin Assos şəhərində aparılan qazıntılar zamanı arxeoloqlar Yunanıstan dövrünə aid 2 200 illik bir aslan heykəli və Bizans dövrünə aid 1 500 illik daş soba aşkar etmişdirlər. Professor Nurettin Arslanın verdiyi məlumata görə, heykəl o dövrdə karvansara olaraq istifadə edilən binadan çıxarılmışdır. Bizans dövrünə aid tapıntılarına isə üç qazanlı soba daxildir.
İstinadlar
- Plini. Təbiət tarixi. 5.32.
- "Ancient Greece: Aristotle". 2014-02-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-25.
- Tucker, Jack. Innocents Return Abroad: Exploring Ancient Sites in Western Turkey. 2012. 17–18. ISBN .
- "Archaeological Site of Assos". UNESCO World Heritage Centre. UNESCO. 15 April 2022 tarixində . İstifadə tarixi: 4 June 2018.
- Eleventh edition of the Encyclopædia Britannica 2020-07-10 at the Wayback Machine, p. 790.
- Points from Turkey 2007-05-05 at the Wayback Machine
- "Family grave of 2,000 years discovered in Turkey's northwest". 2022-04-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-25.
- "Lion statue of Hellenistic period found". Hürriyet Daily News (ingilis). 2022-04-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-30.
- "Lion statue of Hellenistic period unveiled in Turkeys Çanakkale - Sayfa 8 - Galeri - Life - 30 Ekim 2019 Çarşamba". www.anews.com.tr (ingilis). 2022-03-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-30.
- Val, Daniel; Archaeology, ovski · in. . Archaeology in Bulgaria (ingilis). 2019-09-20. 2019-10-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-30.
Ədəbiyyat
- Nurettin Arslan — Beate Böhlendorf-Arslan, Living in the Rocks Assos an Archaeological Guide, Istanbul 2010. ISBN ISBN 978-9944-483-30-8.
- Haiko Türk: Die Mauer als Spiegel der Stadt. Neue Forschungen zu den Befestigungsanlagen in Assos, in: A. Kuhrmann — L. Schmidt (Ed.), Forschen, Bauen & Erhalten. Jahrbuch 2009/2010 (Berlin/Bonn 2009) p. 30–41, ISBN .
Xarici keçidlər
- — Assos rəsmi saytı (ing.)
- Assos Archaeological Project (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Assos q yun Ἄssos lat Assus Behramkale ve ya qisaca Behram Turkiyenin Canaqqala ilinin Ayvacik ilcesinde tarixen movcud olmus zengin seher Seher Boyuk Plininin dovrunde Apollonia Ἀpollwnia adini dasiyirdi Assos39 29 26 sm e 26 20 12 s u Yer qeydleriAssos Vikianbarda elaqeli mediafayllar Aristotel Afinadaki Platon Akademiyasindan ayrildiqdan sonra Ksenokratin da qatildigi Assosa gelir O burada Hermi terefinden qarsilanir ve seherde akademiya acir Aristotel hemcinin Herminin ovladliga goturduyu qizi Fisias ile evlenmisdir Aristotel Assos akademiyasinda bir qrup filosofun bascisi olur ve onlarla birlikde zoologiya ve biologiya movzusunda yenilikci musahideler edir Farslar Assosa hucum etdikde Kral Hermi tutuldu ve olduruldu Aristotel dostu Makedoniyali II Filippin idare etdiyi Makedoniyaya qacdi ve burada Filipin oglu Makedoniyali Iskendere ders vermeye basladi Seherin girisinde Aristotelin muasir heykeli var Assosun dagintilari 2017 ci ilden beri Turkiyedeki Umumdunya Irsi Ilkin siyahisina daxil edilmisdir CografiyaAssosdaki Afina mebedi Solda yaxinliqda yerlesen Lesbos adasi gorunur Assos xarabaliqlari Sehere resmi olaraq Behramkale kimi istinad edilse de insanlarin ekseriyyeti burani hele de qedim adi olan Assos olaraq adlandirirlar Qesebe qedim adi Troad ile daha yaxsi taninan Biqa yarimadasinin cenub terefinde yerlesir Etraf erazinin cox hissesi qedim Afina mebedinden gorunur Buludsuz gunlerde bu mebedden cenubda Lesbos cenub serqde Perqam ve serqde Qaz dagina qeder eraziler gorune biler Seherin simal qerbindeki iki boyuk Yunan sutunu hele de seherin girisini isare edir TarixAssosda Egey denizine baxan Afina mebedi Ege denizine baxan qedim Assos teatri Ufuqde sagdayaxinliqdaki Lesbos adasi gorunur Seher eramizdan evvel 1000 900 cu iller arasinda Mitimnadan geldiyi soylenilen Lesbos adasindaki Aeoli kolonistleri terefinden salinmisdir Seherin sakinleri eramizdan evvel 530 cu ilde qayanin ustunde Afinaya hesr olunmus mebed tikdiler Platonun telebesi olan Hermi bu mebedden Assosu hemcinin bir muddetliyine Biqa ve Lesbosu idare etdi Onun hakimiyyeti dovrunde seher ciceklenmeye basladi ve o filosoflari sehere kocmeye tesviq etdi Bunun bir hissesi olaraq e e 348 ci ilde Aristotel sehere geldi ve uc il sonra 345 ci ilde Lesbosa getmezden evvel Kral Herminin qardasi qizi Fisias ile evlendi Bir nece il sonra Farslar seheri ele kecirib Hermini isgence ile oldurduler ve Assosun qizil dovru basa catdi Farslari seherden e e 334 cu ilde Makedoniyali Isgender qovdu e e 241 133 cu iller arasinda seher Perqam krallari terefinden idare olunurdu Lakin e e 133 cu ilde Perqamonlar Roma imperiyasi terefinden menimsenildiyi ucun sehere nezareti itirdiler Bu dovrden etibaren Assos o vaxta qeder oldugu kimi kicik bir kende cevrildi 1900 cu illerin evvellerinde Afina mebedinin icindekileri kocurmeye cehd edildi Buradaki tapintilarin cox hissesi Luvr kimi muzeylere kocurulmusdu 2018 ci ilde arxeoloqlar Yunan dovrune aid zerer gormemis aile qebri askar etdiler Qebrin uz qabiginda Aristios adi yazilmisdi Qebir 21 neferlik bir aileye mexsus idi Aile uzvlerinden biri normal olaraq basdirilmis qalan 20 nefer ise yandirilmis ve kulleri vazalarin icerisine qoyulmusdu Vazalarin icerisine yad maddelerin dusmesinin qarsisini almaq ucun qapaqlar sementle mohurlenmisdi Hazirki gunTurkiyenin Assos seherinde aparilan qazintilar zamani arxeoloqlar Yunanistan dovrune aid 2 200 illik bir aslan heykeli ve Bizans dovrune aid 1 500 illik das soba askar etmisdirler Professor Nurettin Arslanin verdiyi melumata gore heykel o dovrde karvansara olaraq istifade edilen binadan cixarilmisdir Bizans dovrune aid tapintilarina ise uc qazanli soba daxildir Assosdaki Afina mebedinden heykelterasliq arxitravi Luvr Muzeyi Paris IstinadlarPlini Tebiet tarixi 5 32 Ancient Greece Aristotle 2014 02 10 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 25 Tucker Jack Innocents Return Abroad Exploring Ancient Sites in Western Turkey 2012 17 18 ISBN 9781478343585 Archaeological Site of Assos UNESCO World Heritage Centre UNESCO 15 April 2022 tarixinde Istifade tarixi 4 June 2018 Eleventh edition of the Encyclopaedia Britannica 2020 07 10 at the Wayback Machine p 790 Points from Turkey 2007 05 05 at the Wayback Machine Family grave of 2 000 years discovered in Turkey s northwest 2022 04 14 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 25 Lion statue of Hellenistic period found Hurriyet Daily News ingilis 2022 04 25 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 30 Lion statue of Hellenistic period unveiled in Turkeys Canakkale Sayfa 8 Galeri Life 30 Ekim 2019 Carsamba www anews com tr ingilis 2022 03 08 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 30 Val Daniel Archaeology ovski in Archaeology in Bulgaria ingilis 2019 09 20 2019 10 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 30 EdebiyyatNurettin Arslan Beate Bohlendorf Arslan Living in the Rocks Assos an Archaeological Guide Istanbul 2010 ISBN 978 9944 483 30 8ISBN 978 9944 483 30 8 Haiko Turk Die Mauer als Spiegel der Stadt Neue Forschungen zu den Befestigungsanlagen in Assos in A Kuhrmann L Schmidt Ed Forschen Bauen amp Erhalten Jahrbuch 2009 2010 Berlin Bonn 2009 p 30 41 ISBN 978 3 939721 17 8 Xarici kecidler Assos resmi sayti ing Assos Archaeological Project ing