Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Artur David Veyli (ing. Arthur David Waley; 19 avqust 1889[…] – 27 iyun 1966[…], London) – ingilis tərcüməçi və şərqşünas. Klassik Çin və Yaponiya ədəbiyyatını tərcümə edərək Qərb oxucuları ilə tanış etməsinə görə tanınır. O, həm çin, həm də yapon dilindən tərcümələr etmişdir.
| Artur Veyli | |
|---|---|
| ing. Arthur Waley | |
 | |
| Doğum tarixi | 19 avqust 1889[…] |
| Vəfat tarixi | 27 iyun 1966[…](76 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | şair, tərcüməçi, yazıçı, şərqşünas, kurator[d], sənətşünas |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Artur Veyli 1889-cu ildə yəhudi əsilli ailədə doğulmuşdur. Əsl soyadı Şlos olsa da, Birinci dünya müharibəsi zamanı düşmən kimi ayrı-seçkilik yaşamamaq üçün soyadını dəyişdirib. Reqbi məktəbində (1903-06) təhsil aldıqdan sonra (1907-10) daxil olub. Lakin görmə qabiiliyyəti zəif olduğu üçün məzun olmadan təhsili tamamlaya bilməyib. Çin və yapon dilləri üzrə öz-özünə təhsil verdikdən sonra Britaniya muzeyində köməkçi kimi işləməyə və tərcüməçiliklə məşğul olmağa başlayıb.
Veyli heç vaxt ştatlı universitet vəzifəsini qəbul etməyib və həyatı boyunca Asiyaya səyahət etmədən imtina edib. Yaponiyadan qonaqlar qəbul etməyi sevsə də, yaponca danışmağı öyrənməyib və müasir Yaponiya ədəbiyyatına çox az maraq göstərib.Musiqi və konkisürmə ilə məşğul olmağı sevirdi.
Karyerası
Çin dilindən etdiyi ilk tərcümə olan "Çin şeirləri" 1916-cı ildə nəşr olunub. Çin dilindən tərcümə karyerasının böyük hissəsini əhatə edir. Bu dildən tərcümə etdiyi əhəmiyyətli əsərlərə "170 çin şeiri" (1918), "Yol və onun gücü" (1934), "Mahnılar kitabı" (1937), "Konfutsinin analektləri" (1938), "Po Tszuyinin həyatı və dövrü" (1949) daxildir. Yapon dilindən tərcümə isə karyerasının daha kiçik hissəsini təşkil edir. Yapon dilindən tərcümə etdiyi əsərlərə "Yapon poeziyası: Uta" (1919; "Manyoşu"dan və imperatorluq antologiyalarından seçmə şeirləri; əsərin əvvəllərində orijinal şeirləri oxumaq üçün qrammatika qeydləri də verilib), "Yaponiyanın no tamaşaları" (1921), "Gencinin hekayəsi" (1925-33; 6 cild şəklində), "" (1928; orijinal əsərin dörddə biri) və "Böcəkləri sevən xanım" (1929) aiddir.
Veyli Çin və Yaponiya incəsənəti haqqında geniş yazılar yazıb. O, Qərb dünyasında Zen buddizmi və onun incəsənətlə əlaqəsi haqqında yazı yazan ilk şəxslərdən biridir. Onun yapon dilindən tərcümələri müasir standartlar üzrə qüsurlu hesab olunur. No tamaşalarının tərcüməsi qarışıqdır; "Gencinin hekayəsi" isə orijinal əsərin vacib hissəsini buraxır. Veyli tərcüməçilikdə müstəqil olmağı sevirdi; ancaq diqqətini cəlb edən və ingilis dilinə tərcümə edərkən çox sayda izahedici qeydlərə ehtiyac duymayan əsərləri tərcümə edirdi. O, inanırdı ki, inandırıcılıq üçün tərcüməyə ingilis stili də əlavə etmək lazımdır.
İngilis dilinə etdiyi tərcümələr başqa Avropa dillərinə də tərcümə olunub və Bertolt Brext kimi yazıçılara təsir göstərib.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Arthur David Waley // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 221
- Kodansha Encyclopedia of Japan. səh. 222
Ədəbiyyat
- Kodansha Encyclopedia of Japan. VIII cild. Tokio: Kodansha. 1983. səh. 199. ISBN . İstifadə tarixi: 8 mart 2021.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Artur David Veyli ing Arthur David Waley 19 avqust 1889 27 iyun 1966 London ingilis tercumeci ve serqsunas Klassik Cin ve Yaponiya edebiyyatini tercume ederek Qerb oxuculari ile tanis etmesine gore taninir O hem cin hem de yapon dilinden tercumeler etmisdir Artur Veyliing Arthur WaleyDogum tarixi 19 avqust 1889 1889 08 19 Vefat tarixi 27 iyun 1966 1966 06 27 76 yasinda Vefat yeri London Boyuk London Ingiltere Birlesmis KralliqDefn yeri Haygeyt qebiristanligiTehsili Kembric Kinqs Kolleci d Fealiyyeti sair tercumeci yazici serqsunas kurator d senetsunas Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiArtur Veyli 1889 cu ilde yehudi esilli ailede dogulmusdur Esl soyadi Slos olsa da Birinci dunya muharibesi zamani dusmen kimi ayri seckilik yasamamaq ucun soyadini deyisdirib Reqbi mektebinde 1903 06 tehsil aldiqdan sonra 1907 10 daxil olub Lakin gorme qabiiliyyeti zeif oldugu ucun mezun olmadan tehsili tamamlaya bilmeyib Cin ve yapon dilleri uzre oz ozune tehsil verdikden sonra Britaniya muzeyinde komekci kimi islemeye ve tercumecilikle mesgul olmaga baslayib Veyli hec vaxt statli universitet vezifesini qebul etmeyib ve heyati boyunca Asiyaya seyahet etmeden imtina edib Yaponiyadan qonaqlar qebul etmeyi sevse de yaponca danismagi oyrenmeyib ve muasir Yaponiya edebiyyatina cox az maraq gosterib Musiqi ve konkisurme ile mesgul olmagi sevirdi KaryerasiCin dilinden etdiyi ilk tercume olan Cin seirleri 1916 ci ilde nesr olunub Cin dilinden tercume karyerasinin boyuk hissesini ehate edir Bu dilden tercume etdiyi ehemiyyetli eserlere 170 cin seiri 1918 Yol ve onun gucu 1934 Mahnilar kitabi 1937 Konfutsinin analektleri 1938 Po Tszuyinin heyati ve dovru 1949 daxildir Yapon dilinden tercume ise karyerasinin daha kicik hissesini teskil edir Yapon dilinden tercume etdiyi eserlere Yapon poeziyasi Uta 1919 Manyosu dan ve imperatorluq antologiyalarindan secme seirleri eserin evvellerinde orijinal seirleri oxumaq ucun qrammatika qeydleri de verilib Yaponiyanin no tamasalari 1921 Gencinin hekayesi 1925 33 6 cild seklinde 1928 orijinal eserin dordde biri ve Bocekleri seven xanim 1929 aiddir Veyli Cin ve Yaponiya inceseneti haqqinda genis yazilar yazib O Qerb dunyasinda Zen buddizmi ve onun incesenetle elaqesi haqqinda yazi yazan ilk sexslerden biridir Onun yapon dilinden tercumeleri muasir standartlar uzre qusurlu hesab olunur No tamasalarinin tercumesi qarisiqdir Gencinin hekayesi ise orijinal eserin vacib hissesini buraxir Veyli tercumecilikde musteqil olmagi sevirdi ancaq diqqetini celb eden ve ingilis diline tercume ederken cox sayda izahedici qeydlere ehtiyac duymayan eserleri tercume edirdi O inanirdi ki inandiriciliq ucun tercumeye ingilis stili de elave etmek lazimdir Ingilis diline etdiyi tercumeler basqa Avropa dillerine de tercume olunub ve Bertolt Brext kimi yazicilara tesir gosterib IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Arthur David Waley Encyclopaedia Britannica ing Kodansha Encyclopedia of Japan seh 221 Kodansha Encyclopedia of Japan seh 222EdebiyyatKodansha Encyclopedia of Japan VIII cild Tokio Kodansha 1983 seh 199 ISBN 0 87011 628 2 Istifade tarixi 8 mart 2021