Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anhesenamon (q.misir ˁnḫ-s-n-imn adnın mənası "O, Amon üçün yaşayır" həmçinin Anhesenpaamun, Ankhesenpaaton, Ankhesenpaamon, Ankhesenaton kimi də tanınır; , Teben – , Memfis, əl-Cizə mühafəzəsi[d]) — XVIII sülalənin Misir kraliçası, Tutanhamonun əsas arvadı, fironun Exnatonun və Nefertititnin və üçüncü qızıdır.
| Anhesenamon | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | queen[d] |
| Atası | Exnaton |
| Anası | Nefertiti |
| Həyat yoldaşı | |
| Ailəsi | On səkkizincı sülalə |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Anhesenaton
| Anhesepaaton Heroqliflərdə | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Anhesenaton, firon Exnatonun və onun əsas həyat yoldaşı olan Nefertitinin bilinən altı qızından üçüncüsü idi. Onun doğma bacıları: Meritaton, Maketaton, Nefernefruaton-tasherit, Nefernefrura, Setepenra.
Şahzadə Exnatonun hakimiyyətinin 6-cı ilində (7 və ya 8-ci ilində) anadan oldu və Anhesenpaaton ("Aton sayəsində yaşayır") adını aldı. Onun həyatının ilk illəri haqqında az şey məlumdur. Doğma bacılarla müqayisədə yalnız onun süd anası (q.misir menat) Ankhesenpaaton sağ qaldı — adı Tia idi.
Dini islahatları aparan Exnaton paytaxtı Ahetatona keçirdi (müasir Tel-el-Amarna). Şahzadənin uşaqlıq illəri məhz burada keçdi. Ehtimal edilir ki, o, anası Nefertitiyə aid olan ya Şimali ya da Əsas sarayda yaşayırdı.
Exnatonun yeni paytaxtının inşasının başa çatmasından əvvəl anadan olan Anhesenpaatonun təsviri Amarnada olan bir çox relyeflərdə görünür və şahzadə üçün ənənəvi titul daşıyır:
 | Fironun qızı, fironun sevgilisi və əsas arvadı Nefer- Neferu -Aton -Nefertiti tərəfindən doğuımuş sevimlisi Anhesenpaaton, əbədi yaşa.(q.misir nsw-sn.t h.t-f mr.t-f ˁnḫ-s-n-itn-rˁ ms-n nsw-tḫm.t-wr.t mr.t-f nfr-nfr.w-itn-nfr.t-jty ˁnḫ-ti ḏt-nḫḫ) |  |
|
Exnatonun hakimiyyətinin son illərinə aid olan abidələrdə, Şahzadə Anhesenaton, qucağında balaca qız Anhesenaton-taşerit ilə həkk olunub. Yazılar bu fironun uşağı olduğunu deyir. Bu fakt, Nefertitidən boşandıqdan və ikinci arvadı Kiyinin və qızı Maketatonun ölümündən sonra Exnaton, varis dünyaya gətirmək ümidi ilə gənc Anhesenpaaton ilə evləndiyinə dair nəzəriyyə qurmağa səbəb oldu. Daha sonra bu nəzəriyyə şahzadənin o dövrdə cəmi 6–8 yaşında olduğunu göstərən abidələrin daha dəqiq bir şəkildə təhlili nəticəsində təkzib edildi. Abidələrdə dəyişiklik izləri də tapılmışdır. Exnatonun digər arvadı olan Kiyanın və onun qıznın adları, sağ olan Meritaton və Anhesenaton adları ilə əvəz edilib.
Anhesenamon
| Anhesenamon (ˁnḫ-s-n-imn) Heroqliflərdə | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Exnatonun ölmündən sonra hakimiyyət Smenhkaraya keçdi. Smenkharanın qəfil ölmündən sonra isə hakimiyyət taxta çıxan sevgilisi Vaenra Nefernefruaton adını almış bir kraliçanən əlində çəmləşdi. Bu Nefertiti və ya Meritaton (Smenhkanın dul arvadı) və ya Nefernefruaton-taşerit belə ola bilər.
Tutanhamonun hakimiyyəti
Ailənin üçünçü qızı olan Anhesenpaatonun kraliça olmaq şansı az idi, lakin anası Nefertitinin ölümü və ya tarixidən qəfil itməsi, öqey anası Kiyanın və böyük bacılarının ölümü ilə əlaqədər, Tutanhamonun heyat oldaşna namizətlikdə yeqənə məntiqli seçim oldu. Tutanhamonun valideynləri haqqında məlumatların olmaması səbəbindən cütlüyün hansı qohum münasibətlərində olduqlarnı demək çətintdir. Bu cütlüyün, KV62 məzarında tapılmış iki ölü doğulmuş qızları olub.
Gənc fironun hökmranlığının ikinci ilində kral cütlüyü, Amonun canlandırdığı kultun izzətinə keçmiş və köhnə adlarını dəyişdirdilər. Anhesenaton ("O, Aton üçün yaşayır") Anhesenamona ("O, Amon üçün yaşayır") deyişildi. Tutanhamon, özünü firon III Amenhotepin (babasının) birbaşa varisi adlandıraraq öz hakimiyyətini qanuniləşdirdi və Exnatonu mürtəd elan etdi.
Exnatonun hakimiyyətinin son illərində yoxa çıxan və Smenhkaranın hakimiyyət illərinə aid olun sənədklərdə adı hallanmayan vəzir (çati) Eye, sənədlərdə, hakimiyyətdə olan gənc cütlüyün mentoru olaraq yenidən ortaya çıxır.
Ərinin hakimiyyəti dövründə Anhesenamonun abidələr üzərində olan çoxsaylı təsvirləri, məzarından olan ictimai abidələr və əşyalar onun yüksək təsirə malik olduğnu göstərir.Abidələrin bir çoxu sonrakı fironlar tərəfindən qəsb edildi. Anhesenamon adı ilə olan bəzi kitabələr sonradan Horemhebin arvadı olan Mutnejmet adı ilə əvəz edildi.
Dul qadınlıq
Tutanhamonun təxminən 19 yaşında vəfat etməsindən sonra Anhesenamonun həyatındakı hadisələrin xronoloji sıralamaq məlumatların olmaması səbəbindən münkün deyil. Hetit mənbələrində Anhesenamonu, Dahamuntsu (q.misir t3-ḥm.t-nsw) - "kralın arvadı") kimi tanınan adsız Misir kraliçası ilə eyniləşdirilə biləcəyinə dair bir fərziyyə var. Qeyri-bərabər bir evliliyə girəcəyindən qorxaraq, yazın sonunda Dahamunts, Hit hökmdarı I Suppiluliuma oğlunu ona ər kimi yanına göndərməsini istədi:
| | … Ərim öldü, amma mənim övladım yoxdur. Sən demə, sənin çoxlu oğulların var. Əgər mənə bir oğlunu versən, o mənim ərim olacaq. | |
I Suppiluliuma bu xahişə tərcübləndi və bu məktubun səmimiliyini dəqiqləşdirmək üçün öz elçisi Hattusatsitini Misirə göndərdi.
| | Niyə belə deyirsiniz: "Məgər məni aldatmırlar?" Bir oğlum olsaydı, ölkəmin alçaldılması barədə öz ölkəmin təhqirləri barədə yazardım? Sən də mənə inanmadın, hətta mənə belə sözlər dedin! Ərim öldü. Oğlum yoxdur. Heç vaxt mənə tabə olan birini ərim etmərəm! Heç bir başqa ölkəyə yazmamışam, ancaq sənə yazmışam! Sən demə, sənin çoxlu oğulların var. Bir oğlunu mənə ver, o da mənim ərim olacaq və Misirdə Kral olacaq! | |
Misirdən təsdiq aldıqna baxmayaraq,I Suppiluliuma Misirlilərin müharibədə yıxılan ərazilərə görə qisas almaqlarından qorxurdu və uzun müddət düşündükdən sonra qərar verdi. O, oğullarından birini, daha dəqiq desık Zannanzunu Misirə göndərdi.Bu qərarı qəbul etməklə I Suppiluliuma dövlətlər arasında dostluq münasibətlərini bərpa edəcəyni ümid edirdi.Eyni zamanda, Het hökmdarı belə bir evlilik sayəsində nüfuzunu genişləndirməyi də düşünürdü. Lakin tezliklə Zannanzununun ölümü ilə bağlı kövrəldiçi xəbərlər Suppilium I məhkəməsinə gəldi. I Suppiluliuma bü xəbəri eşidərkın çox əsəbləşdi və Misirliləri oğlunun öldürülməsində günahlandırdı. Xəyanətkarlıqla yazır ki, "Şahin balaca cücəni öldürdü." Bu ifadədə bir sıra elm adamları Horemhebin günahlandırılmasına birbaşa istinad edildiyni deyirlər, çünki onun adnın hərfi tərcüməsi "Şahin tanrısı Horus" kimi səslənir. Arxeologlar tərəfindən Firon Eye və Kraliça Anhesenamon adları olan bir üzük tapılmışdı. Bəlkə Eye Anhesenamon ilə evləndi və bununla da taxt iddiasını qanuniləşdirdi. Eyenin hakimiyyəti dövründə həyat yoldaşı kimi Teinin adı çekilir və Anhesenamon tarixi mənbələrdən yox olur.
Dəfn yeri və mumiyası
Anhesenamonun mumiyası təstiqlənməyib. 2010-cu ilin fevral ayında aparılan KV21 türbəsindən iki qadın mumiyanın DNT analizi onların Misir fironlarının XVIII sülaləsinə mənsub olduqlarını təsdiqlədi. Onlardan biri Anhesenamona aid ola bilməsinə dair fərziyələr ortaya çıxdı.
2005-ci ildə açılan KV63 məzarı Tutanhamonun (KV62) türbəsinə yaxın yerləşdiyindən, Anhesenamon üçün tikildiyi fərz edilir. İçəridə oyma qadın silueti, geyimləri, zinət əşyaları olan sarkofag tapılıb. Sarkofagın üzərində kraliçanın ilkin adı Anhesenpaaten qeyd edilib. Mumiya içərisində yoxdu.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Ankhesenamen as Queen // . 1818.
- Перепёлкин Ю. Я. Солнцепоклоннический переворот Амен-хотпа IV. — История Древнего Египта. — Спб.: Журнал "Нева", Летний сад, 2000.
- И.А. Стучевский. Межгосударственные отношения и дипломатия на Древнем Востоке. — М.: Наука, 1987. — С. 75. — 311 с.
- Relief Depicting the Nurse Tia. 2020-06-27 at the Wayback Machine The Metropolitan Museum of Art.
- Dodson, Aidan. The complete royal families of Ancient Egypt. — London: Thames & Hudson, 2004. — С. 142–157. — 320 с. — ISBN 0500051283.
- Dorothea Arnold, James P. Allen, Metropolitan Museum of Art Staff, Metropolitan Museum of Art (New York N.Y.). The Royal Women of Amarna: Images of Beauty from Ancient Egypt. 2018-08-27 at the Wayback Machine — Metropolitan
- Перепёлкин, Ю. Я. I // Переворот Амен-хотпа IV. — М., 1967.
- Jacobus van Dijk. The Death of Meketaten
- J. Tyldesley. Chronicle of the Queens of Egypt. — Thames & Hudson, 2006. — С. 136–137.
- Marianne Eaton-Krauss. The Unknown Tutankhamun. — Bloomsbury Publishing, 2015. — С. 13, 28. — 209
- John Coleman Darnell, Colleen Manassa. Tutankhamun's Armies: Battle and Conquest During Ancient Egypt's Late Eighteenth Dynasty. — John Wiley & Sons, 2007. — С. 48, 51. — 321 с.
- Тутанхамон / гл. ред. А. М. Прохоров. Большая советская энциклопедия: [в 30 т.]. — 3-е. — М.: Советская энциклопедия, 1969–1978.
- Aidan Dodson. Amarna Sunset: Nefertiti, Tutankhamun, Ay, Horemheb, and the Egyptian Counter-reformation. — Oxford University Press, 2009. — С. 89, 115. — 233 с.
- В. Г. Ардзинба. Хеттология, хаттология и хурритология. — Собрание трудов в 3-х томах. — Москва-Сухум: Институт востоковедения РАН, 2015. — Т. 2. — 654 с. — 1000 экз.
- Оливер Гёрни. Хетты. — М.: Наука, 1987. — 234 с. — (По следам исчезнувших культур Востока). — 30 000 экз.
- Вячеслав Всеволодович Иванов. Луна, упавшая с неба. Древняя литература Малой Азии.. — М.: Художественная литература, 1977.
- The Journal of Egyptian Archaeology 2018-08-27 at the Wayback Machine. — Egypt Exploration Fund, 1932. — С. 50. — 270 с.
- http://pero-maat.ru/otto.htm 2017-05-03 at the Wayback Machine | Творческий проект "Перо Маат" (рус.) (неопр.) ?. pero-maat.ru.
- Захи Хавасс. Инцест — проклятие фараонов — "National Geographic", сентябрь 2010.
- Slackman, Michael. Tomb Yields Many Mysteries, but no Mummy, 2017-05-19 at the Wayback Machine The New York Times (28 июня 2006).
- Dr. Otto Schaden. Экспедиционный дневник KV-63 2017-06-09 at the Wayback Machine. Dig Diary.
- BBC NEWS | Middle East | Pharaonic tomb find stuns Egypt. 2017-03-30 at the Wayback Machine news.bbc.co.uk. Дата обращения 25 апреля 2017.
- Princess of the Sun (La Reine Soleil) (англ.), 2021-09-28 at the Wayback Machine Cineuropa — the best of european cinema. Дата обращения 21 сентября 2018.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Anhesenamon q misir ˁnḫ s n imn adnin menasi O Amon ucun yasayir hemcinin Anhesenpaamun Ankhesenpaaton Ankhesenpaamon Ankhesenaton kimi de taninir Teben Memfis el Cize muhafezesi d XVIII sulalenin Misir kralicasi Tutanhamonun esas arvadi fironun Exnatonun ve Nefertititnin ve ucuncu qizidir AnhesenamonSexsi melumatlarDogum tarixiDogum yeri TebenVefat tarixiVefat yeri Memfis el Cize muhafezesi d MisirDefn yeri Krallar vadisiFealiyyeti queen d Atasi ExnatonAnasi NefertitiHeyat yoldasi TutanxamonAilesi On sekkizinci sulale Vikianbarda elaqeli mediafayllarAnhesenatonAnhesepaaton Heroqliflerde Anhesenaton firon Exnatonun ve onun esas heyat yoldasi olan Nefertitinin bilinen alti qizindan ucuncusu idi Onun dogma bacilari Meritaton Maketaton Nefernefruaton tasherit Nefernefrura Setepenra Sahzade Exnatonun hakimiyyetinin 6 ci ilinde 7 ve ya 8 ci ilinde anadan oldu ve Anhesenpaaton Aton sayesinde yasayir adini aldi Onun heyatinin ilk illeri haqqinda az sey melumdur Dogma bacilarla muqayisede yalniz onun sud anasi q misir menat Ankhesenpaaton sag qaldi adi Tia idi Dini islahatlari aparan Exnaton paytaxti Ahetatona kecirdi muasir Tel el Amarna Sahzadenin usaqliq illeri mehz burada kecdi Ehtimal edilir ki o anasi Nefertitiye aid olan ya Simali ya da Esas sarayda yasayirdi Exnatonun yeni paytaxtinin insasinin basa catmasindan evvel anadan olan Anhesenpaatonun tesviri Amarnada olan bir cox relyeflerde gorunur ve sahzade ucun enenevi titul dasiyir Fironun qizi fironun sevgilisi ve esas arvadi Nefer Neferu Aton Nefertiti terefinden doguimus sevimlisi Anhesenpaaton ebedi yasa q misir nsw sn t h t f mr t f ˁnḫ s n itn rˁ ms n nsw tḫm t wr t mr t f nfr nfr w itn nfr t jty ˁnḫ ti ḏt nḫḫ Exnatonun hakimiyyetinin son illerine aid olan abidelerde Sahzade Anhesenaton qucaginda balaca qiz Anhesenaton taserit ile hekk olunub Yazilar bu fironun usagi oldugunu deyir Bu fakt Nefertitiden bosandiqdan ve ikinci arvadi Kiyinin ve qizi Maketatonun olumunden sonra Exnaton varis dunyaya getirmek umidi ile genc Anhesenpaaton ile evlendiyine dair nezeriyye qurmaga sebeb oldu Daha sonra bu nezeriyye sahzadenin o dovrde cemi 6 8 yasinda oldugunu gosteren abidelerin daha deqiq bir sekilde tehlili neticesinde tekzib edildi Abidelerde deyisiklik izleri de tapilmisdir Exnatonun diger arvadi olan Kiyanin ve onun qiznin adlari sag olan Meritaton ve Anhesenaton adlari ile evez edilib AnhesenamonAnhesenamon ˁnḫ s n imn Heroqliflerde Exnatonun olmunden sonra hakimiyyet Smenhkaraya kecdi Smenkharanin qefil olmunden sonra ise hakimiyyet taxta cixan sevgilisi Vaenra Nefernefruaton adini almis bir kralicanen elinde cemlesdi Bu Nefertiti ve ya Meritaton Smenhkanin dul arvadi ve ya Nefernefruaton taserit bele ola biler Tutanhamonun hakimiyyeti Anhesenamon sevgi remzi olaraq Tutanhamona guller verir Ailenin ucuncu qizi olan Anhesenpaatonun kralica olmaq sansi az idi lakin anasi Nefertitinin olumu ve ya tarixiden qefil itmesi oqey anasi Kiyanin ve boyuk bacilarinin olumu ile elaqeder Tutanhamonun heyat oldasna namizetlikde yeqene mentiqli secim oldu Tutanhamonun valideynleri haqqinda melumatlarin olmamasi sebebinden cutluyun hansi qohum munasibetlerinde olduqlarni demek cetintdir Bu cutluyun KV62 mezarinda tapilmis iki olu dogulmus qizlari olub Genc fironun hokmranliginin ikinci ilinde kral cutluyu Amonun canlandirdigi kultun izzetine kecmis ve kohne adlarini deyisdirdiler Anhesenaton O Aton ucun yasayir Anhesenamona O Amon ucun yasayir deyisildi Tutanhamon ozunu firon III Amenhotepin babasinin birbasa varisi adlandiraraq oz hakimiyyetini qanunilesdirdi ve Exnatonu murted elan etdi Exnatonun hakimiyyetinin son illerinde yoxa cixan ve Smenhkaranin hakimiyyet illerine aid olun senedklerde adi hallanmayan vezir cati Eye senedlerde hakimiyyetde olan genc cutluyun mentoru olaraq yeniden ortaya cixir Erinin hakimiyyeti dovrunde Anhesenamonun abideler uzerinde olan coxsayli tesvirleri mezarindan olan ictimai abideler ve esyalar onun yuksek tesire malik oldugnu gosterir Abidelerin bir coxu sonraki fironlar terefinden qesb edildi Anhesenamon adi ile olan bezi kitabeler sonradan Horemhebin arvadi olan Mutnejmet adi ile evez edildi Dul qadinliq Tutanhamonun texminen 19 yasinda vefat etmesinden sonra Anhesenamonun heyatindaki hadiselerin xronoloji siralamaq melumatlarin olmamasi sebebinden munkun deyil Hetit menbelerinde Anhesenamonu Dahamuntsu q misir t3 ḥm t nsw kralin arvadi kimi taninan adsiz Misir kralicasi ile eynilesdirile bileceyine dair bir ferziyye var Qeyri beraber bir evliliye gireceyinden qorxaraq yazin sonunda Dahamunts Hit hokmdari I Suppiluliuma oglunu ona er kimi yanina gondermesini istedi Erim oldu amma menim ovladim yoxdur Sen deme senin coxlu ogullarin var Eger mene bir oglunu versen o menim erim olacaq I Suppiluliuma bu xahise tercublendi ve bu mektubun semimiliyini deqiqlesdirmek ucun oz elcisi Hattusatsitini Misire gonderdi Niye bele deyirsiniz Meger meni aldatmirlar Bir oglum olsaydi olkemin alcaldilmasi barede oz olkemin tehqirleri barede yazardim Sen de mene inanmadin hetta mene bele sozler dedin Erim oldu Oglum yoxdur Hec vaxt mene tabe olan birini erim etmerem Hec bir basqa olkeye yazmamisam ancaq sene yazmisam Sen deme senin coxlu ogullarin var Bir oglunu mene ver o da menim erim olacaq ve Misirde Kral olacaq Misirden tesdiq aldiqna baxmayaraq I Suppiluliuma Misirlilerin muharibede yixilan erazilere gore qisas almaqlarindan qorxurdu ve uzun muddet dusundukden sonra qerar verdi O ogullarindan birini daha deqiq desik Zannanzunu Misire gonderdi Bu qerari qebul etmekle I Suppiluliuma dovletler arasinda dostluq munasibetlerini berpa edeceyni umid edirdi Eyni zamanda Het hokmdari bele bir evlilik sayesinde nufuzunu genislendirmeyi de dusunurdu Lakin tezlikle Zannanzununun olumu ile bagli kovreldici xeberler Suppilium I mehkemesine geldi I Suppiluliuma bu xeberi esiderkin cox eseblesdi ve Misirlileri oglunun oldurulmesinde gunahlandirdi Xeyanetkarliqla yazir ki Sahin balaca cuceni oldurdu Bu ifadede bir sira elm adamlari Horemhebin gunahlandirilmasina birbasa istinad edildiyni deyirler cunki onun adnin herfi tercumesi Sahin tanrisi Horus kimi seslenir Arxeologlar terefinden Firon Eye ve Kralica Anhesenamon adlari olan bir uzuk tapilmisdi Belke Eye Anhesenamon ile evlendi ve bununla da taxt iddiasini qanunilesdirdi Eyenin hakimiyyeti dovrunde heyat yoldasi kimi Teinin adi cekilir ve Anhesenamon tarixi menbelerden yox olur Defn yeri ve mumiyasiAnhesenamonun mumiyasi testiqlenmeyib 2010 cu ilin fevral ayinda aparilan KV21 turbesinden iki qadin mumiyanin DNT analizi onlarin Misir fironlarinin XVIII sulalesine mensub olduqlarini tesdiqledi Onlardan biri Anhesenamona aid ola bilmesine dair ferziyeler ortaya cixdi 2005 ci ilde acilan KV63 mezari Tutanhamonun KV62 turbesine yaxin yerlesdiyinden Anhesenamon ucun tikildiyi ferz edilir Iceride oyma qadin silueti geyimleri zinet esyalari olan sarkofag tapilib Sarkofagin uzerinde kralicanin ilkin adi Anhesenpaaten qeyd edilib Mumiya icerisinde yoxdu Hemcinin baxTutanhamon I Yahhotep Nefertiti ExnatonIstinadlarAnkhesenamen as Queen 1818 Perepyolkin Yu Ya Solncepoklonnicheskij perevorot Amen hotpa IV Istoriya Drevnego Egipta Spb Zhurnal Neva Letnij sad 2000 I A Stuchevskij Mezhgosudarstvennye otnosheniya i diplomatiya na Drevnem Vostoke M Nauka 1987 S 75 311 s Relief Depicting the Nurse Tia 2020 06 27 at the Wayback Machine The Metropolitan Museum of Art Dodson Aidan The complete royal families of Ancient Egypt London Thames amp Hudson 2004 S 142 157 320 s ISBN 0500051283 Dorothea Arnold James P Allen Metropolitan Museum of Art Staff Metropolitan Museum of Art New York N Y The Royal Women of Amarna Images of Beauty from Ancient Egypt 2018 08 27 at the Wayback Machine Metropolitan Perepyolkin Yu Ya I Perevorot Amen hotpa IV M 1967 Jacobus van Dijk The Death of Meketaten J Tyldesley Chronicle of the Queens of Egypt Thames amp Hudson 2006 S 136 137 Marianne Eaton Krauss The Unknown Tutankhamun Bloomsbury Publishing 2015 S 13 28 209 John Coleman Darnell Colleen Manassa Tutankhamun s Armies Battle and Conquest During Ancient Egypt s Late Eighteenth Dynasty John Wiley amp Sons 2007 S 48 51 321 s Tutanhamon gl red A M Prohorov Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t 3 e M Sovetskaya enciklopediya 1969 1978 Aidan Dodson Amarna Sunset Nefertiti Tutankhamun Ay Horemheb and the Egyptian Counter reformation Oxford University Press 2009 S 89 115 233 s V G Ardzinba Hettologiya hattologiya i hurritologiya Sobranie trudov v 3 h tomah Moskva Suhum Institut vostokovedeniya RAN 2015 T 2 654 s 1000 ekz Oliver Gyorni Hetty M Nauka 1987 234 s Po sledam ischeznuvshih kultur Vostoka 30 000 ekz Vyacheslav Vsevolodovich Ivanov Luna upavshaya s neba Drevnyaya literatura Maloj Azii M Hudozhestvennaya literatura 1977 The Journal of Egyptian Archaeology 2018 08 27 at the Wayback Machine Egypt Exploration Fund 1932 S 50 270 s http pero maat ru otto htm 2017 05 03 at the Wayback Machine Tvorcheskij proekt Pero Maat rus neopr pero maat ru Zahi Havass Incest proklyatie faraonov National Geographic sentyabr 2010 Slackman Michael Tomb Yields Many Mysteries but no Mummy 2017 05 19 at the Wayback Machine The New York Times 28 iyunya 2006 Dr Otto Schaden Ekspedicionnyj dnevnik KV 63 2017 06 09 at the Wayback Machine Dig Diary BBC NEWS Middle East Pharaonic tomb find stuns Egypt 2017 03 30 at the Wayback Machine news bbc co uk Data obrasheniya 25 aprelya 2017 Princess of the Sun La Reine Soleil angl 2021 09 28 at the Wayback Machine Cineuropa the best of european cinema Data obrasheniya 21 sentyabrya 2018