Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Afrikada heykəltaraşlıq - Afrikada heykəltaraşlıq, əsasən, savanna və tropik meşələr arasındakı ərazilərdə yaşayan xalqlarda inkişaf etmişdir. Ağac üzərindəoyma sənətinin ən qədim nümunələri – sitayiş fiqurları və maskalar 16–17-ci əsrlərə aiddir. Afrika maskaları bəzən insanın baş və boynunu bütövlükdə örtür (maska-dəbilqə), bəzən də ucluqlarla tamam lanır. Ağac üzərində oyma ən çox üç zonada Qərbi Sudan, Qvineya sahilboyu və Konqo çayı hövzəsində inkişaf etmişdir.
Kubaların saray incəsənətində ağac heykəltaraşlığı yüksək inkişaf səviyyəsinə çatmışdı. 17–19-cu əsr hökmdarlarının 19 böyük ağac heykəlləri məlumdur. Nok mədəniyyətinə aid terra-kota nümunələri Tropik Afirkanın ən qədim heykəltaraşlıq abidələridir. Nigeriyanın terrakota heykəltaraşlığı ənənəsi İfe mədəniyyətində, akan xalqlarında, Qərbi Sudanda davam etdirilmişdir. Daşüzərində oyma abidələrinə 13–19-cu əsrlərə aid qədim heykəlciklər daxildir. Bəzi xalqlarda monumental qəbirüstü heykəltaraşlıq da inkişaf etmişdir.
Qərbi Afrikada tuncdan (İfe, İqbo-Ukvu, qədim Benin) və qızıldan tökmə nümunələr, fil dişi üzərində oyma yüksək inkişaf etmişdir. Afrikanın ənənəvi monumental memarlığı yaşayış evlərinin tikintisi ilə sıx bağlı olmuşdur Cənubi Afrikada gilmöhrə evlərin daxili və xarici divar rəsmləri, yaxud relyeflər, çini tavacıqlarla bəzədilmişdir. Qərbi Afrika şəhərləri üçün bir neçə otaqlı, həyəti olan hökmdar sarayları xarakterik idi.
Sudandakı ən qədim gilmöhrə məscidlər düzbucaqlı və ya kəsik piramida formasındadır. Orta əsrlərdən başlayaraq Sudan incəsənəti ərəb-müsəlman incəsənətinin təsirinə məruz qalmışdır. Efiopiyada Bizans və Avropa təsiri nəticəsində xristian boyakarlıq məktəbi formalaşmışdır. 15 əsrdən Avropa təsiri Tropik Afrika incəsənətində də özünü büruzə verir. 20 əsrdə xalq ənənələri əsasında yeni Afrika dövlətlərinin milli incəsənəti formalaşmağa başlamışdır. Peşəkar incəsənət, yerli bədii məktəblər (Konqo Demokratik Respublikasında yaranmışdır.
-
Nok mədəniyyətinə aid heykəl. (6-cı əsr) -
XII-XIV əsr heykəli. -
-
Kraliça Ana heykəli, XVI əsr (Benin) -
Yombe heykəli, XIX əsr. -
XVI əsr fil sümüyündən maska. (Benin) -
Brünc maska, XVI-XVII əsrlər. (Nigeriya) -
XIX əsr maskası. Burkina-Faso, -
Mambila fiquru. (Nigeriya) -
Vaqa heykəli. (Efiopiya) -
Mahafali, məzarüstü fiqur. -
Mende, qadın fiquru.
Mənbə
- Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 138. ISBN .
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Afrikada heykeltarasliq Afrikada heykeltarasliq esasen savanna ve tropik meseler arasindaki erazilerde yasayan xalqlarda inkisaf etmisdir Agac uzerindeoyma senetinin en qedim numuneleri sitayis fiqurlari ve maskalar 16 17 ci esrlere aiddir Afrika maskalari bezen insanin bas ve boynunu butovlukde ortur maska debilqe bezen de ucluqlarla tamam lanir Agac uzerinde oyma en cox uc zonada Qerbi Sudan Qvineya sahilboyu ve Konqo cayi hovzesinde inkisaf etmisdir Kubalarin saray incesenetinde agac heykeltarasligi yuksek inkisaf seviyyesine catmisdi 17 19 cu esr hokmdarlarinin 19 boyuk agac heykelleri melumdur Nok medeniyyetine aid terra kota numuneleri Tropik Afirkanin en qedim heykeltarasliq abideleridir Nigeriyanin terrakota heykeltarasligi enenesi Ife medeniyyetinde akan xalqlarinda Qerbi Sudanda davam etdirilmisdir Dasuzerinde oyma abidelerine 13 19 cu esrlere aid qedim heykelcikler daxildir Bezi xalqlarda monumental qebirustu heykeltarasliq da inkisaf etmisdir Qerbi Afrikada tuncdan Ife Iqbo Ukvu qedim Benin ve qizildan tokme numuneler fil disi uzerinde oyma yuksek inkisaf etmisdir Afrikanin enenevi monumental memarligi yasayis evlerinin tikintisi ile six bagli olmusdur Cenubi Afrikada gilmohre evlerin daxili ve xarici divar resmleri yaxud relyefler cini tavaciqlarla bezedilmisdir Qerbi Afrika seherleri ucun bir nece otaqli heyeti olan hokmdar saraylari xarakterik idi Sudandaki en qedim gilmohre mescidler duzbucaqli ve ya kesik piramida formasindadir Orta esrlerden baslayaraq Sudan inceseneti ereb muselman incesenetinin tesirine meruz qalmisdir Efiopiyada Bizans ve Avropa tesiri neticesinde xristian boyakarliq mektebi formalasmisdir 15 esrden Avropa tesiri Tropik Afrika incesenetinde de ozunu buruze verir 20 esrde xalq eneneleri esasinda yeni Afrika dovletlerinin milli inceseneti formalasmaga baslamisdir Pesekar incesenet yerli bedii mektebler Konqo Demokratik Respublikasinda yaranmisdir Nok medeniyyetine aid heykel 6 ci esr XII XIV esr heykeli Yoruba xalqinin medeniyyetine aid olan brunc heykel Nigeriya Kralica Ana heykeli XVI esr Benin Yombe heykeli XIX esr XVI esr fil sumuyunden maska Benin Brunc maska XVI XVII esrler Nigeriya XIX esr maskasi Burkina Faso Mambila fiquru Nigeriya Vaqa heykeli Efiopiya Mahafali mezarustu fiqur Mende qadin fiquru MenbeAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 138 ISBN 978 9952 441 02 4 Hemcinin baxAfrika musiqisi Afrika reqsleri Afrika medeniyyeti