Bu məqaləni lazımdır. |
Abutalıb Mir Ağa oğlu Abdullayev (iyun 1912, Bakı – 2 aprel 1980, Bakı) — Azərbaycan-sovet dövlət və təsərrüfat xadimi, Azərbaycan SSR mənzil-kommunal təsərrüfatı naziri (1954–1963), 1958–1976 illərdə prosesinə rəhbərlik etmiş şəxs.
Abutalıb Abdullayev | |
---|---|
Azərbaycan SSR kommunal təsərrüfatı naziri | |
11 fevral 1954 – 14 mart 1963 | |
Əvvəlki | Sadıq Rəhimov (kommunal təsərrüfatı və mənzil-mülki tikinti naziri kimi) |
Sonrakı | Əli Topçiyev |
12 fevral 1953 – 18 aprel 1953 | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | Sadıq Rəhimov (kommunal təsərrüfatı və mənzil-mülki tikinti naziri kimi) |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | iyun 1912 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 2 aprel 1980 (67 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | Nardaran qəbiristanlığı |
Partiya | |
Təhsili | 1. Bakı Sənaye texnikumu (1926–1931) 2. Azərbaycan Sənaye İnstitutu (1931–1936) 3.Marksizm-Leninizm institutu (1946–1948) |
Fəaliyyəti | sənayeçi |
Atası | Mir Ağa Mir Abdulla oğlu |
Anası | Bilqeys xanım |
Həyat yoldaşı | Ceyran Abdullayeva |
Uşaqları | Sevil Əliyeva, Səadət, Gülnaz |
Elmi fəaliyyəti | |
Elmi dərəcəsi | Texnika elmləri namizədi |
| |
Təltifləri | |
Həyatı
1912-ci il iyun ayında Bakı şəhərində anadan olub. İçəri şəhərin "Ağşalvarlılar" məhəlləsindən idi. Atası Mir Ağa matros idi, Abutalıbın erkən yaşlarında rəhmətə getmişdir. Onu anası Bilqeys böyütmüşdür.
1920-ci ildə məktəbə daxil olaraq, 1926-cı ildə 9 saylı Bakı beşillik məktəbi bitirib. O ildə də Sənaye texnikumuna qəbul edilib. Texnikumu bitirəndən sonra 1931-ci ildə "Leninneft" neft-qaz trestinin qaz kontorunda texnik vəzifəsinə təyinat alır. 1931-ci ildə istehsalatdan ayrılmadan Azərbaycan Sənaye İnstitutunda təhsilini davam etdirir.
1933-cü ildə Bakı Şəhər Sovetinin qazlaşdırma şöbəsində texnik, sonra mühəndis vəzifələrində işləyir. 1936-cı ildə institutu bitirərək neft-mədən işi üzrə dağ mühəndisi ixtisasına yiyələnir.
1937–1942-ci illərdə Bakı Şəhər Qaz Trestinin istismar şöbəsinin müdiri, baş mühəndis işləyir, 1942–1952-ci illərdə isə trestə rəhbərlik edir.
1952-ci ildə Bakı Şəhər Sovetinin sədr müavini seçilir. 1953-cü ildə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin kommunal təsərrüfatı və mülki-tikinti şöbəsinin rəisi, 1954-cü ildə isə Azərbaycan SSR mənzil-kommunal təsərrüfatı naziri təyin edilir.
1963-cü ildə yeni təşkil edilən Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Qaz təsərrüfatı baş idarəsinin rəisi vəzifəsinə təyin olunur. 1972-ci ildə Magistral Qaz Boruları İdarəsinin, 1974-cü ildə isə Azərbaycan Qaz Nəqli İstehsalat Birliyinin rəisi vəzifələrində işləyir.
1977–1980-ci illərdə təqaüdə şıxandan sonra "Bakqaz" trestində mühəndis kimi çalışmışdır.
1980-ci il aprelin 2-də Bakıda infarktdan vəfat edib. Nərdaran qəbiristanlığında dəfn edilmişdir.
Xidmətləri
Azərbaycanı qazlaşdırılması işində böyük xidmətlər göstərmişdir. Onun rəhbərliyi ilə 1942–1977-ci illərdə Azərbaycan respublikasında qaz kəmərləri çəkilmiş, inşa edilmiş, yaşayış və sənaye obyektləri qazlaşdırılmışdır, əsas şəhər və qəsəbələrə qaz verilmişdir. Ümumiyyətlə Azərbaycanın qazlaşdırılmasında və qaz infrastrukturunun yaradılmasında böyük rol oynamışdır.
Azərbaycan respublikasında uzun illər boyu istifadə olunan qaz ötürücü şkafların, qazın istifadəsinin təhlükəsizliyini təmin edən təzyiq tənzimləyici cihazların və yaşayış sahələrin fərdi qızdırılmasını təmin edən cihazların daha səmərəli işləməsi üçün çoxlu sayda təkliflərin müəllifi olub.
İctimai-siyasi fəaliyyəti
1939-cu ildə ÜİK(b)P sıralarına daxil olub. Dəfələrlə Bakı Şəhər Sovetinin deputatı olub. Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi üzvlüyünə namizəd və Bakı şəhər partiya komitəsinin büro üzvü seçilmişdir.
Dövlət tədbirləri
1967-ci ildə Almaniyada keçirilən Ümumdünya qaz konqresində Sovet ittifaqı nümayəndə heyətinin üzvü kimi iştirak edib.
1975-ci ildə SSRİ nümayəndə heyətinin tərkibində İrana ezam olunmuş, orada qazın Sovet ittifaqına nəql edilməsi haqqında dövlətlərarası müqavilənin imzalanmasında iştirak etmişdir.
Orden və medalları, fəxri adları
İki dəfə "Qırmızı Əmək Bayrağı", "Şərəf nişanı" ordenləri, medalları, Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunub. 1977-ci ildə "SSRİ Qaz sənayesinin fəxri işçisi" adını qazanmışdır. İttifaq əhəmiyyətli təqaüdçü idi.
Elmi və müəllimlik fəaliyyəti
Texnika elmləri namizədi idi. 1950–1955-ci illərdə Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunda texniki fənlər üzrə mühazirələr oxumuşdur. Bir sıra elmi məqalələrin müəllifi olmuşdur.
1977–1980-ci illərdə təqaüdə çıxandan sonra "Bakqaz" trestində qaz təsərrüfatı işçilərinin təkmilləşdirilməsi üçün kurslar təşkil etmiş, dərslər keçirdi.
Kitab və məqalələri
- Qazın hasilatı, nəqli və işlədilməsi. Bakı: Azərnəşr, 1967, 174 s.
Mənbə
- Azərbaycanın qazlaşdırılması və qaz təsərrüfatının istismarı (1955–1970). Tarixi-sosioloji araşdırma. Bakı: AFpoliqrAF, 2020, 224 s. (Monoqrafiya). Bioqrafiyası 170–174 səhifələrdə.
Əlaqəli səhifələr
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Abutalib Mir Aga oglu Abdullayev iyun 1912 Baki 2 aprel 1980 Baki Azerbaycan sovet dovlet ve teserrufat xadimi Azerbaycan SSR menzil kommunal teserrufati naziri 1954 1963 1958 1976 illerde prosesine rehberlik etmis sexs Abutalib AbdullayevAzerbaycan SSR kommunal teserrufati naziri11 fevral 1954 14 mart 1963EvvelkiSadiq Rehimov kommunal teserrufati ve menzil mulki tikinti naziri kimi SonrakiEli Topciyev12 fevral 1953 18 aprel 1953EvvelkiSonrakiSadiq Rehimov kommunal teserrufati ve menzil mulki tikinti naziri kimi Sexsi melumatlarDogum tarixi iyun 1912Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 2 aprel 1980 1980 04 02 67 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri Nardaran qebiristanligiPartiya Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiTehsili 1 Baki Senaye texnikumu 1926 1931 2 Azerbaycan Senaye Institutu 1931 1936 3 Marksizm Leninizm institutu 1946 1948 Fealiyyeti senayeciAtasi Mir Aga Mir Abdulla ogluAnasi Bilqeys xanimHeyat yoldasi Ceyran AbdullayevaUsaqlari Sevil Eliyeva Seadet GulnazElmi fealiyyetiElmi derecesi Texnika elmleri namizediTeltifleriHeyati1912 ci il iyun ayinda Baki seherinde anadan olub Iceri seherin Agsalvarlilar mehellesinden idi Atasi Mir Aga matros idi Abutalibin erken yaslarinda rehmete getmisdir Onu anasi Bilqeys boyutmusdur 1920 ci ilde mektebe daxil olaraq 1926 ci ilde 9 sayli Baki besillik mektebi bitirib O ilde de Senaye texnikumuna qebul edilib Texnikumu bitirenden sonra 1931 ci ilde Leninneft neft qaz trestinin qaz kontorunda texnik vezifesine teyinat alir 1931 ci ilde istehsalatdan ayrilmadan Azerbaycan Senaye Institutunda tehsilini davam etdirir 1933 cu ilde Baki Seher Sovetinin qazlasdirma sobesinde texnik sonra muhendis vezifelerinde isleyir 1936 ci ilde institutu bitirerek neft meden isi uzre dag muhendisi ixtisasina yiyelenir 1937 1942 ci illerde Baki Seher Qaz Trestinin istismar sobesinin mudiri bas muhendis isleyir 1942 1952 ci illerde ise treste rehberlik edir 1952 ci ilde Baki Seher Sovetinin sedr muavini secilir 1953 cu ilde Azerbaycan SSR Nazirler Sovetinin kommunal teserrufati ve mulki tikinti sobesinin reisi 1954 cu ilde ise Azerbaycan SSR menzil kommunal teserrufati naziri teyin edilir 1963 cu ilde yeni teskil edilen Azerbaycan SSR Nazirler Soveti yaninda Qaz teserrufati bas idaresinin reisi vezifesine teyin olunur 1972 ci ilde Magistral Qaz Borulari Idaresinin 1974 cu ilde ise Azerbaycan Qaz Neqli Istehsalat Birliyinin reisi vezifelerinde isleyir 1977 1980 ci illerde teqaude sixandan sonra Bakqaz trestinde muhendis kimi calismisdir 1980 ci il aprelin 2 de Bakida infarktdan vefat edib Nerdaran qebiristanliginda defn edilmisdir XidmetleriAzerbaycani qazlasdirilmasi isinde boyuk xidmetler gostermisdir Onun rehberliyi ile 1942 1977 ci illerde Azerbaycan respublikasinda qaz kemerleri cekilmis insa edilmis yasayis ve senaye obyektleri qazlasdirilmisdir esas seher ve qesebelere qaz verilmisdir Umumiyyetle Azerbaycanin qazlasdirilmasinda ve qaz infrastrukturunun yaradilmasinda boyuk rol oynamisdir Azerbaycan respublikasinda uzun iller boyu istifade olunan qaz oturucu skaflarin qazin istifadesinin tehlukesizliyini temin eden tezyiq tenzimleyici cihazlarin ve yasayis sahelerin ferdi qizdirilmasini temin eden cihazlarin daha semereli islemesi ucun coxlu sayda tekliflerin muellifi olub Ictimai siyasi fealiyyeti1939 cu ilde UIK b P siralarina daxil olub Defelerle Baki Seher Sovetinin deputati olub Azerbaycan Kommunist Partiyasi Merkezi Komitesi uzvluyune namized ve Baki seher partiya komitesinin buro uzvu secilmisdir Dovlet tedbirleri1967 ci ilde Almaniyada kecirilen Umumdunya qaz konqresinde Sovet ittifaqi numayende heyetinin uzvu kimi istirak edib 1975 ci ilde SSRI numayende heyetinin terkibinde Irana ezam olunmus orada qazin Sovet ittifaqina neql edilmesi haqqinda dovletlerarasi muqavilenin imzalanmasinda istirak etmisdir Orden ve medallari fexri adlariIki defe Qirmizi Emek Bayragi Seref nisani ordenleri medallari Azerbaycan SSR Ali Sovetinin Fexri Fermani ile teltif olunub 1977 ci ilde SSRI Qaz senayesinin fexri iscisi adini qazanmisdir Ittifaq ehemiyyetli teqaudcu idi Elmi ve muellimlik fealiyyetiTexnika elmleri namizedi idi 1950 1955 ci illerde Azerbaycan Neft ve Kimya Institutunda texniki fenler uzre muhazireler oxumusdur Bir sira elmi meqalelerin muellifi olmusdur 1977 1980 ci illerde teqaude cixandan sonra Bakqaz trestinde qaz teserrufati iscilerinin tekmillesdirilmesi ucun kurslar teskil etmis dersler kecirdi Kitab ve meqaleleriQazin hasilati neqli ve isledilmesi Baki Azernesr 1967 174 s MenbeAzerbaycanin qazlasdirilmasi ve qaz teserrufatinin istismari 1955 1970 Tarixi sosioloji arasdirma Baki AFpoliqrAF 2020 224 s Monoqrafiya Bioqrafiyasi 170 174 sehifelerde Elaqeli sehifeler