Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Abbas bəy Seyfulla bəy oğlu Atamalıbəyov (26 fevral 1895, Tiflis – 1971, Klivlend, Ohayo) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin xüsusi qərarına əsasən, dövlət hesabına ali təhsil almaq üçün xaricə göndərilmiş tələbələrdən biri, Azərbaycan siyasi mühacirətinin tanınmış nümayəndəsi.
| Abbas Atamalıbəyov | |
|---|---|
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 26 fevral 1895 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1971 |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Abbas bəy Atamalıbəyov 1895-ci ilin 26 fevral tarixində Tiflisdə dünyaya göz açmışdır. İlk təhsilini Tiflisdə almışdır. Topçu zabit olmaq istəyən Atamalıbəyovun görmə qabiliyyəti zəif olduğundan onu hərbi məktəbə qəbul etməmişdilər. 1914-cü ildə Peterburq Politexnik İnstitutunun dəniz mühəndisliyi fakültəsinə qəbul olunmuşdur. ABŞ-yə köçdükdən sonra 1971-ci ildə uzun sürən ağır xəstəlikdən sonra vəfat etmişdir. Ölümündən bir az əvvəl fransızca yazmağa başladığı xatirələri yarımçıq qalmışdır.
Ailəsi
- atası — Seyfulla bəy Atamalıbəyov (kökcə şamaxılı polkovnik (sonralar general))
- anası — Mələk xanım İbrahimbəyova
Abbas bəy İbrahim ağa Vəkilovun qızı ilə ailə qurmuş, Qalib adlı oğlu dünyaya gəlmişdir. Oğlu Qalib Atamalıbəyov (1924) ABŞ-də yaşayırdı.
Fəaliyyəti
Sankt-Peterburqda dəniz donanması mühəndisliyi ixtisası üzrə ali təhsil alarkən Rusiyada sosialist inqilabı baş verdi. O zaman sosial inqilabçılar partiyasının üzvü idi. Bu dövrdə o sağ eserlərə qoşulmuş, müsəlman həmyerlilər komitəsinin sədri seçilmişdi. Rusiyada inqilabi hərəkatda yaxından iştirak etmiş, hərc-mərclik yarandığından Qafqaza dönmüş, eserlər partiyasında siyasi fəaliyyətini davam etdirmişdir. Atamalıbəyov Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Milli Şurasının və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin Sosialistlər fraksiyası üzvü idi. Parlamentin 1919 il 1 sentyabr tarixli qərarına əsasən, təhsilini gəmiqayırma sahəsində davam etdirmək üçün Paris Universitetinə (Fransa) göndərilmişdir. Abbas bəy Atamalıbəyov 1919-cu ildə Xarici İşlər Naziri Əlimərdan bəy Topçubaşovun rəhbərliyi altında M. Məhərrəmovu əvəz etmək üçün ezam edilmiş və o nümayəndə heyətinin tərkibində katib kimi fəaliyyət göstərmişdir. Heyətin digər üzvləri arasında Mir Yaqub Mehdiyev, Məhəmməd Məhərrəmov, Ceyhun Hacıbəyli və Əkbərağa Şeyxülislamov da var idi. Aprel işğalından (1920) sonra xaricdə dövlət hesabına təhsil alan azərbaycanlı tələbələrin vəziyyətini öyrənən Azərbaycanlı Tələbələr İttifaqının 1923–25 illər üçün məlumatında Atamalıbəyovun təhsilinin bitməsinə 1 il qaldığı göstərilirdi.
Siyasi fəaliyyəti
O, ABŞ Prezidenti Vudro Vilsonla görüşmüşdü. Onlar konfransda Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin de-fakto tanınmasına nail olmuşdular. Lakin, təssüf ki, Cenevrədə Millətlər Liqasında müstəqil Azərbaycanı de-yure tanımaq haqda tələbləri qəbul olunmamışdır. O vaxt artıq bolşeviklər ölkəyə daxil olmuş və nümayəndə heyəti daha heç bir şey edə bilməmişdi. Bundan sonra A. Atamalıbəyovun həyatı asan olmamışdır. Təbii ki, o mühəndislik təhsilini dayandırmaq məcburiyyətində qalmışdır. Azərbaycana dönə bilməyən A. Atamalıbəyov Parisdə qiymətli daşlar üzrə ekspert kimi işləməyə başlamışdır. Lakin, buna baxmayaraq, siyasi fəallığını davam etdirirdi. Siyasi fəaliyyətini davam etdirmiş Atamalıbəyov mühacirət dairələrində tanınan siyasətçilərdən olmuşdur. Fransa hökumətinin SSRİ-yə qarşı siyasətinin mühacirlər üçün yaratdığı əlverişli imkanlardan istifadə edərək Parisdə Siyasi Elmlər Məktəbini bitirmişdir. Azərbaycan mühacirətində Məhəmməd Əmin Rəsulzadəyə müxalif olan qrupa mənsub idi. Qərargahı Cenevrədə olan Millətlər Cəmiyyətinin siyasi tədbir və müzakirələrində vaxtaşırı iştirak etmişdir. 1934-cü il Əlimərdan bəy Topçubaşovun vəfatından sonra Parisdə cəmləşən Azərbaycan mühacirətinin rəhbəri idi. Əməkdaşlıq etdiyi "Revyu de Prometey", "O" jurnallarında Cənubi Qafqaza dair məqalələri dərc olunmuşdur. Fransa almanlar tərəfindən işğal olunduqdan sonra Berlində yaşamış, orada Qırmızı Xaç Komitəsində çalışmış, azərbaycanlı əsirləri xilas etmək üçün böyük işlər görmüşdür. Siyasi fəaliyyətini burada da davam etdirən Atamalıbəyov Azərbaycan legionu ilə Hitlerin ordu qərargahı arasında əlaqə saxlayan üç nəfərdən ibarət qrupa (Ə. Fətəlibəyli-Düdənginski və F. Əmircanla birlikdə) daxil olmuşdur. 1944-cü ilin oktyabrında Qafqaz Şurasının yaradılmasının təşəbbüsçülərindən olmuş, Şuranın 1947-ci ildə Lozannada keçirilən toplantısında iştirak etmişdir. Sonralar bir müddət Çilidə, MƏR-də, 1967-ci ildən isə ABŞ-də yaşamışdır. Ömrünün sonunadək Azərbaycanın istiqlalı uğrunda mübarizə aparmış, vətəninə qovuşacağına inamını itirməmişdir.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2019-05-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-04-25.
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası, I cild, "Lider nəşriyyat", Bakı-2004, səh. 126–127
Xarici keçidlər
- Abbas Atamalıbəyov
- Abbas Atamalıbəyov Həyatı 2020-08-04 at the Wayback Machine
- "Əbədi ezamiyyət" – Abbas bəy Atamalıbəyov
- Bakıdan Klivlendə uzanan ömür yolu
- İstiqlal yolunun şanlı mühacidləri — Cümhuriyyət dövrünün dövlət və hökumət xadimləri
- XALQ CÜMHURİYYƏTİ PARLAMENTİ ÜZVÜNÜN OĞLU ABŞ-də RESPUBLİKA GÜNÜNÜ QEYD ETMİŞDİR
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abbas bey Seyfulla bey oglu Atamalibeyov 26 fevral 1895 Tiflis 1971 Klivlend Ohayo Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin xususi qerarina esasen dovlet hesabina ali tehsil almaq ucun xarice gonderilmis telebelerden biri Azerbaycan siyasi muhaciretinin taninmis numayendesi Abbas AtamalibeyovSexsi melumatlarDogum tarixi 26 fevral 1895 1895 02 26 Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 1971Vefat yeri Klivlend Kayahoqa qrafligi d Ohayo ABSTehsili Sankt Peterburq Politexnik Universiteti Paris Universiteti Siyasi Arasdirmalar Institutu Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAbbas bey Atamalibeyov 1895 ci ilin 26 fevral tarixinde Tiflisde dunyaya goz acmisdir Ilk tehsilini Tiflisde almisdir Topcu zabit olmaq isteyen Atamalibeyovun gorme qabiliyyeti zeif oldugundan onu herbi mektebe qebul etmemisdiler 1914 cu ilde Peterburq Politexnik Institutunun deniz muhendisliyi fakultesine qebul olunmusdur ABS ye kocdukden sonra 1971 ci ilde uzun suren agir xestelikden sonra vefat etmisdir Olumunden bir az evvel fransizca yazmaga basladigi xatireleri yarimciq qalmisdir Ailesiatasi Seyfulla bey Atamalibeyov kokce samaxili polkovnik sonralar general anasi Melek xanim Ibrahimbeyova Abbas bey Ibrahim aga Vekilovun qizi ile aile qurmus Qalib adli oglu dunyaya gelmisdir Oglu Qalib Atamalibeyov 1924 ABS de yasayirdi FealiyyetiSankt Peterburqda deniz donanmasi muhendisliyi ixtisasi uzre ali tehsil alarken Rusiyada sosialist inqilabi bas verdi O zaman sosial inqilabcilar partiyasinin uzvu idi Bu dovrde o sag eserlere qosulmus muselman hemyerliler komitesinin sedri secilmisdi Rusiyada inqilabi herekatda yaxindan istirak etmis herc merclik yarandigindan Qafqaza donmus eserler partiyasinda siyasi fealiyyetini davam etdirmisdir Atamalibeyov Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Milli Surasinin ve Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin Sosialistler fraksiyasi uzvu idi Parlamentin 1919 il 1 sentyabr tarixli qerarina esasen tehsilini gemiqayirma sahesinde davam etdirmek ucun Paris Universitetine Fransa gonderilmisdir Abbas bey Atamalibeyov 1919 cu ilde Xarici Isler Naziri Elimerdan bey Topcubasovun rehberliyi altinda M Meherremovu evez etmek ucun ezam edilmis ve o numayende heyetinin terkibinde katib kimi fealiyyet gostermisdir Heyetin diger uzvleri arasinda Mir Yaqub Mehdiyev Mehemmed Meherremov Ceyhun Hacibeyli ve Ekberaga Seyxulislamov da var idi Aprel isgalindan 1920 sonra xaricde dovlet hesabina tehsil alan azerbaycanli telebelerin veziyyetini oyrenen Azerbaycanli Telebeler Ittifaqinin 1923 25 iller ucun melumatinda Atamalibeyovun tehsilinin bitmesine 1 il qaldigi gosterilirdi Siyasi fealiyyeti O ABS Prezidenti Vudro Vilsonla gorusmusdu Onlar konfransda Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin de fakto taninmasina nail olmusdular Lakin tessuf ki Cenevrede Milletler Liqasinda musteqil Azerbaycani de yure tanimaq haqda telebleri qebul olunmamisdir O vaxt artiq bolsevikler olkeye daxil olmus ve numayende heyeti daha hec bir sey ede bilmemisdi Bundan sonra A Atamalibeyovun heyati asan olmamisdir Tebii ki o muhendislik tehsilini dayandirmaq mecburiyyetinde qalmisdir Azerbaycana done bilmeyen A Atamalibeyov Parisde qiymetli daslar uzre ekspert kimi islemeye baslamisdir Lakin buna baxmayaraq siyasi fealligini davam etdirirdi Siyasi fealiyyetini davam etdirmis Atamalibeyov muhaciret dairelerinde taninan siyasetcilerden olmusdur Fransa hokumetinin SSRI ye qarsi siyasetinin muhacirler ucun yaratdigi elverisli imkanlardan istifade ederek Parisde Siyasi Elmler Mektebini bitirmisdir Azerbaycan muhaciretinde Mehemmed Emin Resulzadeye muxalif olan qrupa mensub idi Qerargahi Cenevrede olan Milletler Cemiyyetinin siyasi tedbir ve muzakirelerinde vaxtasiri istirak etmisdir 1934 cu il Elimerdan bey Topcubasovun vefatindan sonra Parisde cemlesen Azerbaycan muhaciretinin rehberi idi Emekdasliq etdiyi Revyu de Prometey O jurnallarinda Cenubi Qafqaza dair meqaleleri derc olunmusdur Fransa almanlar terefinden isgal olunduqdan sonra Berlinde yasamis orada Qirmizi Xac Komitesinde calismis azerbaycanli esirleri xilas etmek ucun boyuk isler gormusdur Siyasi fealiyyetini burada da davam etdiren Atamalibeyov Azerbaycan legionu ile Hitlerin ordu qerargahi arasinda elaqe saxlayan uc neferden ibaret qrupa E Fetelibeyli Dudenginski ve F Emircanla birlikde daxil olmusdur 1944 cu ilin oktyabrinda Qafqaz Surasinin yaradilmasinin tesebbusculerinden olmus Suranin 1947 ci ilde Lozannada kecirilen toplantisinda istirak etmisdir Sonralar bir muddet Cilide MER de 1967 ci ilden ise ABS de yasamisdir Omrunun sonunadek Azerbaycanin istiqlali ugrunda mubarize aparmis vetenine qovusacagina inamini itirmemisdir Istinadlar Arxivlenmis suret 2019 05 27 tarixinde Istifade tarixi 2018 04 25 Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Ensiklopediyasi I cild Lider nesriyyat Baki 2004 seh 126 127Xarici kecidlerAbbas Atamalibeyov Abbas Atamalibeyov Heyati 2020 08 04 at the Wayback Machine Ebedi ezamiyyet Abbas bey Atamalibeyov Bakidan Klivlende uzanan omur yolu Istiqlal yolunun sanli muhacidleri Cumhuriyyet dovrunun dovlet ve hokumet xadimleri XALQ CUMHURIYYETI PARLAMENTI UZVUNUN OGLU ABS de RESPUBLIKA GUNUNU QEYD ETMISDIR