Əkbərağa İbrahim oğlu Şeyxülislamov (1891, İrəvan – 2 mart 1961, Paris, Fransa) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ictimai və siyasi xadimi, Sosyalistlər Fraksiyasının üzvü, Hümmət Partiyasının üzvü, AXC Torpaq və Əmək Naziri.
Əkbər ağa Şeyxülislamov | |
---|---|
7 dekabr 1919 – 28 aprel 1920 | |
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin torpaq və əmək naziri | |
28 may 1918 – 17 iyun 1918 | |
Əvvəlki | vəzifə təsis edilib |
Sonrakı | vəzifə ləğv olunub |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1891 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 2 mart 1961 |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri |
|
Partiya | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | diplomat, siyasətçi |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Əkbərağa İbrahim oğlu Şeyxülislamov 1891-ci ildə İrəvan şəhərində anadan olmuşdur. Orta təhsilini İrəvan kişi gimnaziyasında başa vurduqdan sonra 1912-ci ildə Peterburq Yol Mühəndisliyi İnstitutuna daxil olmuşdur. 1917-ci ildə Rusiyada fevral – burjua inqilabı baş verdi. Gənc Əkbərağa yaranmış siyasi vəziyyətlə əlaqədar olaraq institutda bütün dərs kursunu başa vurduğuna baxmayaraq, ali məktəbi bitirmək haqqında diplomu almadan vətənə qayıtmalı oldu.
Əkbərağa Şeyxülislamov 1961-ci il martın 2-də vəfat etmiş və Parisin yaxınlığındakı müsəlman qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur. Öz dövrünün siyasi və ictimai xadimi Mustafa bəy Vəkilov Ceyhun Hacıbəylinin dəfnində iştirak edərkən Əkbər ağa Şeyxülislamovun qəbrini də ziyarət etmişdir. O, Ceyhun bəyin vəfatının ildönümü münasibətilə "Mücahid" (№ 53 – 54, 1963) jurnalında çap etdirdiyi "Parisdə bir məzar daha" adlı məqaləsində yazmışdır: "Bir az o tərəfdə Əkbərağa Şeyxülislamov yatır. "
Siyasi- ictimai fəaliyyəti
1918-ci ilin fevralında Ə. Şeyxülislamov Zaqafqaziya seyminin üzvü seçilmişdir. O, həmin il fevralın 28-də seym tərəfindən təsdiq olunmuş müsəlman fraksiyasının tərkibindəki Hümmət Partiyasına daxil idi. Şeyxülislamov Zaqafqaziya seymi tərəfindən Türkiyə hökuməti ilə sülh danışıqları aparmaq üçün 1918-ci il martın 1-də yaradılmış nümayəndə heyətinin tərkibinə daxil idi. O, həmçinin Zaqafqaziya hökumətində daxili işlər nazirinin müavini vəzifəsini icra etmişdir.
1918-ci il mayın 28-də Azərbaycan Demokratik Respublikası elan olundu. Əkbərağa Şeyxüslislamov bitərəf Fətəli xan Xoyskinin təşkil etdiyi birinci kabinədə torpaq və əmək naziri vəzifəsini tutmuşdur. Həmin il iyunun 17-də kabinə bütövlüklə istefaya çıxdığı üçün tutduğu vəzifəni tərk etmişdir.
Ə. Şeyxülislamov 1918-ci il dekabrın 7-də Bakıda təntənəli surətdə açılmış Azərbaycan parlamentinə üzv seçilmişdir. O, parlamentdə Sosialistlər Fraksiyasının tərkibinə daxil idi. Ə. Şeyxülislamov parlamentin açılışında daxil olduğu fraksiyanın adından hərarətli nitq söyləmişdir. Ə. Şüyxülislamov 1918-ci il dekabrın 12-də Bakıda keçirilmiş siyasi partiyaların demokratik müşavirəsində Hümmət Partiyası adından çıxış edərək sosialistlərin hökumət tərkibinə daxil olmasını tələb etmişdir.
O, Əlimərdanbəy Topçubaşovun rəhbərliyi altında Azərbaycan respublikası nümayəndəliyinin tərkibində 1919-cu ildə açılacaq Versal sülh konfransında iştirak etmək üçün Parisə yola düşmüşdür. Nümayəndəlik İstanbul, Neapol və Roma şəhərlərindən keçərək, 1919-cu ilin martında çətinliklə Parisə gəlmişdir.
Azərbaycan nümayəndəliyinin konfrans ərəfəsində burada çap etdirdiyi kitablar böyük əhəmiyyət kəsb edirdi. Fransızca buraxılmış "Qafqaz Azərbaycanı Respublikası" kitabı Qərbi Avropa dillərində Azərbaycan haqqında ilk məlumat idi.
Əkbərağa Şeyxülislamov 20-ci illərdə Parisdə Azərbaycandan İnternasionalın üzvü olmuşdur. Onun ikinci dünya müharibəsinə qədər Parisdə rusca nəşr olunan "Azərbaycan" (№ 2) jurnalında "Azərbaycan necə quruldu" adlı məqalə yazmışdır. Bu yazıda 1918-ci ilin 26–28 may günlərində baş vermiş tarixi hadisələrin gedişi müfəssəl işıqlandırılmışdır. Buna görə də həmin məqalə Ankarada nəşr olunan "Mücahid" (№ 49 – 50, 1962) jurnalında yenidən çap edilmişdir.
İstinadlar
- Fərrux Rüstəmov. İrəvan Müəllimlər Seminariyası və onun məzunları (PDF). Bakı: Elm və təhsil. 2022. səh. 190. ISBN .
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ekberaga Ibrahim oglu Seyxulislamov 1891 Irevan 2 mart 1961 Paris Fransa Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin ictimai ve siyasi xadimi Sosyalistler Fraksiyasinin uzvu Hummet Partiyasinin uzvu AXC Torpaq ve Emek Naziri Ekber aga SeyxulislamovAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Parlamentinin uzvu7 dekabr 1919 28 aprel 1920Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin torpaq ve emek naziri28 may 1918 17 iyun 1918Evvelkivezife tesis edilibSonrakivezife legv olunubSexsi melumatlarDogum tarixi 1891Dogum yeri Irevan Irevan qezasi Irevan quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 2 mart 1961 1961 03 02 Vefat yeri Paris FransaDefn yeri Bobini d Partiya Hummet PartiyasiTehsili Sankt Peterburq Dovlet Neqliyyat Universiteti d Irevan kisi gimnaziyasiFealiyyeti diplomat siyasetci Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEkberaga Ibrahim oglu Seyxulislamov 1891 ci ilde Irevan seherinde anadan olmusdur Orta tehsilini Irevan kisi gimnaziyasinda basa vurduqdan sonra 1912 ci ilde Peterburq Yol Muhendisliyi Institutuna daxil olmusdur 1917 ci ilde Rusiyada fevral burjua inqilabi bas verdi Genc Ekberaga yaranmis siyasi veziyyetle elaqedar olaraq institutda butun ders kursunu basa vurduguna baxmayaraq ali mektebi bitirmek haqqinda diplomu almadan vetene qayitmali oldu Ekberaga Seyxulislamov 1961 ci il martin 2 de vefat etmis ve Parisin yaxinligindaki muselman qebiristanliginda defn olunmusdur Oz dovrunun siyasi ve ictimai xadimi Mustafa bey Vekilov Ceyhun Hacibeylinin defninde istirak ederken Ekber aga Seyxulislamovun qebrini de ziyaret etmisdir O Ceyhun beyin vefatinin ildonumu munasibetile Mucahid 53 54 1963 jurnalinda cap etdirdiyi Parisde bir mezar daha adli meqalesinde yazmisdir Bir az o terefde Ekberaga Seyxulislamov yatir Parisin Bobigny mezarligindaki mezariSiyasi ictimai fealiyyeti1918 ci ilin fevralinda E Seyxulislamov Zaqafqaziya seyminin uzvu secilmisdir O hemin il fevralin 28 de seym terefinden tesdiq olunmus muselman fraksiyasinin terkibindeki Hummet Partiyasina daxil idi Seyxulislamov Zaqafqaziya seymi terefinden Turkiye hokumeti ile sulh danisiqlari aparmaq ucun 1918 ci il martin 1 de yaradilmis numayende heyetinin terkibine daxil idi O hemcinin Zaqafqaziya hokumetinde daxili isler nazirinin muavini vezifesini icra etmisdir 1918 ci il mayin 28 de Azerbaycan Demokratik Respublikasi elan olundu Ekberaga Seyxuslislamov biteref Feteli xan Xoyskinin teskil etdiyi birinci kabinede torpaq ve emek naziri vezifesini tutmusdur Hemin il iyunun 17 de kabine butovlukle istefaya cixdigi ucun tutdugu vezifeni terk etmisdir E Seyxulislamov 1918 ci il dekabrin 7 de Bakida tenteneli suretde acilmis Azerbaycan parlamentine uzv secilmisdir O parlamentde Sosialistler Fraksiyasinin terkibine daxil idi E Seyxulislamov parlamentin acilisinda daxil oldugu fraksiyanin adindan heraretli nitq soylemisdir E Suyxulislamov 1918 ci il dekabrin 12 de Bakida kecirilmis siyasi partiyalarin demokratik musaviresinde Hummet Partiyasi adindan cixis ederek sosialistlerin hokumet terkibine daxil olmasini teleb etmisdir O Elimerdanbey Topcubasovun rehberliyi altinda Azerbaycan respublikasi numayendeliyinin terkibinde 1919 cu ilde acilacaq Versal sulh konfransinda istirak etmek ucun Parise yola dusmusdur Numayendelik Istanbul Neapol ve Roma seherlerinden kecerek 1919 cu ilin martinda cetinlikle Parise gelmisdir Azerbaycan numayendeliyinin konfrans erefesinde burada cap etdirdiyi kitablar boyuk ehemiyyet kesb edirdi Fransizca buraxilmis Qafqaz Azerbaycani Respublikasi kitabi Qerbi Avropa dillerinde Azerbaycan haqqinda ilk melumat idi Ekberaga Seyxulislamov 20 ci illerde Parisde Azerbaycandan Internasionalin uzvu olmusdur Onun ikinci dunya muharibesine qeder Parisde rusca nesr olunan Azerbaycan 2 jurnalinda Azerbaycan nece quruldu adli meqale yazmisdir Bu yazida 1918 ci ilin 26 28 may gunlerinde bas vermis tarixi hadiselerin gedisi mufessel isiqlandirilmisdir Buna gore de hemin meqale Ankarada nesr olunan Mucahid 49 50 1962 jurnalinda yeniden cap edilmisdir IstinadlarFerrux Rustemov Irevan Muellimler Seminariyasi ve onun mezunlari PDF Baki Elm ve tehsil 2022 seh 190 ISBN 978 9952 5455 010 Xarici kecidler Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin