Aaron Sixanover (1 oktyabr 1947, Hayfa) — israilli bioloq, kimyagər və 2004-cü il Kimya üzrə Nobel Mükafatının sahibi.
Aaron Çexanover | |
---|---|
pol. Aaron Ciechanower | |
Doğum tarixi | 1 oktyabr 1947(76 yaş) |
Doğum yeri | |
Elm sahələri | biologiya, kimya |
Elmi dərəcələri | |
İş yeri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Aaron Sixanover 1947-ci ildə İsrailin Hayfa şəhərində anadan olmuşdur. Atası hüquqşünas və anası isə müəllim idi. Sixanoverin dediyinə görə evi kitablarla dolu idi. Uşaq yaşlarından biologiya ilə məşğul olmağa başlayan Sixanover daha sonra bir qurudulmuş çiçək kolleksiyası yaratmışdır.
Biologiyada daha fərqli təcrübələr də etmişdir. Bir müddətdən sonra bir mikroskop almış və osmos təcrübələrini həyata keçirmişdir. Daha sonralar cürbəcür bitkilərin hüceyrələrini araşdırmışdır. Ancaq 11 yaşında ikən anası, 17 yaşında ikən isə atası vəfat etmişdir. Bundan sonranı isə Hayfa şəhərində xalasıyla, tətilləri də Tel-Əviv şəhərindəki böyük qardaşı ilə keçirmişdir. Bir neçə il sonra lisey təhsilini tamamlamışdır.
Universitet illəri
Sixanover Qüds İbrani Universitetinin tibb fakültəsində oxumağa başlamışdır. Ancaq 4 il sonra xəstələri müalicə etməyə başlayınca səhv seçim etdiyini düşündü. Çünki biokimya ilə maraqlanırdı və bu sahədə bir peşə sahibi olmaq istəyirdi. Bu səbəblə həm tibb ilə çalışarkən, həm də biokimya sahəsinə başlamışdır. Bir neçə il sonra biokimya sahəsində yüksək lisenziyanı da müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. Beləcə həm bioloq, həm də həkim oldu. Əsgərliyə gedincə orada həkim olmaq məcburiyyətində qaldı. Əsgərliyi başa çatanda həkimlikdən imtina etmiş və biokimya sahəsində bir elm insanı olmağa qərar vermişdir. İsrail Texnologiya İnstitutunda qeydiyyatdan keçmişdir. Artıq yenidən təhsil almışdır. Bu qısa təhsili aldıqdan sonra 2004-cü ildə Kimya üzrə Nobel Mükafatını paylaşacağı Avram Hersko ilə aspiranturaya başlamışdır. Bu sırada Menuça adlı bir həkimlə evləndi və Tzaçi adlı oğlu dünyaya gəldi.
ABŞdakı çalışmaları və İsrailə geri dönməsi
Aspirantura işləri bitdikdən sonra Sixanover Kembric Universitetinə getmişdir. Universitetin biologiya sahəsində professor Harvey Lodiş ilə işlərə başlamışdır. İşlər bitdi və Sixanover artıq "Professor" ünvanını da almış oldu. Amerika Birləşmiş Ştatlarında özünə gələn bütün iş təkliflərini rədd etdi və ölkəsi olan İsrailə geri döndü. Bundan sonra isə Avram Hersko və ABŞdakı prof. İrvin Rose ilə Ubiquitin mexanizmi üzərində çalışdılar və müvəffəqiyyətlə başa vurdular. Ancaq elmi ətrafda bu ixtiranın qəbul edilməsi 10 il çəkdi. Hüceyrəvi zülallar haqqında işlərə Avram Hersko ilə başladılar. Bu işləri daha da inkişaf etdirdilər və zülal paylanması üzərində işə başladılar. Yandırılan zülal və sintez enerjisi sonrasında zülal artıqlarını hüceyrənin nə etdiyini öyrənmək məqsədilə işə başladılar. Bunda bəzi xəstəliklərə yeni ümid olacaq ixtiralar əldə etdilər və artıqları atan bir mexanizm də kəşf edincə 2004-cü ildə Kimya üzrə Nobel Mükafatına Avram Hersko ilə birlikdə layiq görüldülər. İndi isə Sixanover şagirdlərə dərs keçir və bir alim qrupunun üzvüdür.
Mükafatları
- 2000 — Albert Lasker Tibb Araşdırma Mükafatı
- 2003 — İsrail Biologiya Mükafatı
- 2004 — Kimya üzrə Nobel Mükafatı
İstinadlar
- Aaron Ciechanover // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Aaron Ciechanover // Munzinger Personen (alm.).
- Catalog of the German National Library (alm.).
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Aaron Sixanover 1 oktyabr 1947 Hayfa israilli bioloq kimyager ve 2004 cu il Kimya uzre Nobel Mukafatinin sahibi Aaron Cexanoverpol Aaron CiechanowerDogum tarixi 1 oktyabr 1947 1947 10 01 76 yas Dogum yeri Hayfa Hayfa dairesi IsrailElm saheleri biologiya kimyaElmi dereceleri felsefe doktoru professorIs yeri Texnion Israil Texnoloji InstitutuTehsili Yeruselim Yehudi Universiteti Texnion Israil Texnoloji InstitutuUzvluyu Papa Elmler Akademiyasi Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Leopoldin Alman Milli Elmler Akademiyasi 2016 Amerika Felsefe Cemiyyeti d ABS Milli Elmler Akademiyasi 2007 Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiAaron Sixanover 1947 ci ilde Israilin Hayfa seherinde anadan olmusdur Atasi huquqsunas ve anasi ise muellim idi Sixanoverin dediyine gore evi kitablarla dolu idi Usaq yaslarindan biologiya ile mesgul olmaga baslayan Sixanover daha sonra bir qurudulmus cicek kolleksiyasi yaratmisdir Biologiyada daha ferqli tecrubeler de etmisdir Bir muddetden sonra bir mikroskop almis ve osmos tecrubelerini heyata kecirmisdir Daha sonralar curbecur bitkilerin huceyrelerini arasdirmisdir Ancaq 11 yasinda iken anasi 17 yasinda iken ise atasi vefat etmisdir Bundan sonrani ise Hayfa seherinde xalasiyla tetilleri de Tel Eviv seherindeki boyuk qardasi ile kecirmisdir Bir nece il sonra lisey tehsilini tamamlamisdir Universitet illeriSixanover Quds Ibrani Universitetinin tibb fakultesinde oxumaga baslamisdir Ancaq 4 il sonra xesteleri mualice etmeye baslayinca sehv secim etdiyini dusundu Cunki biokimya ile maraqlanirdi ve bu sahede bir pese sahibi olmaq isteyirdi Bu sebeble hem tibb ile calisarken hem de biokimya sahesine baslamisdir Bir nece il sonra biokimya sahesinde yuksek lisenziyani da muveffeqiyyetle bitirmisdir Belece hem bioloq hem de hekim oldu Esgerliye gedince orada hekim olmaq mecburiyyetinde qaldi Esgerliyi basa catanda hekimlikden imtina etmis ve biokimya sahesinde bir elm insani olmaga qerar vermisdir Israil Texnologiya Institutunda qeydiyyatdan kecmisdir Artiq yeniden tehsil almisdir Bu qisa tehsili aldiqdan sonra 2004 cu ilde Kimya uzre Nobel Mukafatini paylasacagi Avram Hersko ile aspiranturaya baslamisdir Bu sirada Menuca adli bir hekimle evlendi ve Tzaci adli oglu dunyaya geldi ABSdaki calismalari ve Israile geri donmesiAspirantura isleri bitdikden sonra Sixanover Kembric Universitetine getmisdir Universitetin biologiya sahesinde professor Harvey Lodis ile islere baslamisdir Isler bitdi ve Sixanover artiq Professor unvanini da almis oldu Amerika Birlesmis Statlarinda ozune gelen butun is tekliflerini redd etdi ve olkesi olan Israile geri dondu Bundan sonra ise Avram Hersko ve ABSdaki prof Irvin Rose ile Ubiquitin mexanizmi uzerinde calisdilar ve muveffeqiyyetle basa vurdular Ancaq elmi etrafda bu ixtiranin qebul edilmesi 10 il cekdi Huceyrevi zulallar haqqinda islere Avram Hersko ile basladilar Bu isleri daha da inkisaf etdirdiler ve zulal paylanmasi uzerinde ise basladilar Yandirilan zulal ve sintez enerjisi sonrasinda zulal artiqlarini huceyrenin ne etdiyini oyrenmek meqsedile ise basladilar Bunda bezi xesteliklere yeni umid olacaq ixtiralar elde etdiler ve artiqlari atan bir mexanizm de kesf edince 2004 cu ilde Kimya uzre Nobel Mukafatina Avram Hersko ile birlikde layiq gorulduler Indi ise Sixanover sagirdlere ders kecir ve bir alim qrupunun uzvudur Mukafatlari2000 Albert Lasker Tibb Arasdirma Mukafati 2003 Israil Biologiya Mukafati 2004 Kimya uzre Nobel MukafatiIstinadlarAaron Ciechanover Brockhauz Ensiklopediyasi alm Aaron Ciechanover Munzinger Personen alm Catalog of the German National Library alm