Əhmədcan Kasimi(d. 15 aprel 1914, Külcə Çin - v. 27 avqust 1949, SSRİ) — Uyğur əsilli siyasətçi. 1946–1949-cu illər aralığında İkinci Şərqi Türkistan Respublikasının prezidenti olmuşdur. Əhmədcan 1914-cü ildə Külcədə anadan olmuşdur. O, 1936-cı ildə Moskvadakı Şərq Xalqları Kommunist Universitetində təhsil almış və Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının üzvü olmuşdur. Əhmədcan "Stalinin adamı" və "kommunist düşüncəli proqressiv" şəxs kimi təsvir edilirdi.
Əhmədcan Qasimi | |
---|---|
Doğum tarixi | 15 aprel 1914 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 27 avqust 1949 (35 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Elmi dərəcəsi |
|
Partiyası | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
15 aprel 1914-cü ildə Çin Xalq Cümhuriyyətinin Külcə şəhərində dünyaya gəlmişdir. 1936-cı ildə Moskvanın Şərq Dəstəkçiləri Kommunist Universitetində oxumuş və Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının üzvü olmuşdur. Əhmədcan "Stalin adamı" və "kommunist düşüncəli mütərəqqi" biri kimi xarakterizə edilirdi.
17 avqust 1949-cu ildə Pekinə getmək üçün mindiyi təyyarənin düşməsi nəticəsində Baykal gölü ətrafında dünyasını dəyişmişdir.
Fəaliyyəti
1944-cü ilin noyabrında İli üsyanı zamanı Sincan əyalətinin üç şimal-qərb bölgəsində qurulmuş Sovet Şərqi idarəsi İkinci Şərqi Türkistan Respublikasının idarəetmə şurasının üzvü idi. Qasiminin özü üsyanın planlaşdırılması ilə məşğul deyildi. İkinci ETR-ə əvvəlcə mühafizəkar İslam hökumətinin yaradılmasını dəstəkləyən Elxan Törə rəhbərlik etdi.Əlixan Törəyə 1946-cı ildə Stalinin əmri ilə ev həbsi verildi. Qasimi sovet tərəfdarı olan Şərqi Türkistan Türk Xalqları Milli Azadlıq Komitəsinin lideri seçildi.
1946-cı ilin iyununda Qasimi Dihua (indiki Urumçi) şəhərində koalisiya əyalət hökuməti qurmaq üçün milliyyətçi Çin lideri Zanq Zizhonq ilə siyasi razılaşma əldə etməyə çalışdı. İkinci ETR adı ilə dağılmalı idi, lakin üç rayon muxtariyyət saxladı. ETR prezidenti olaraq Qasimi hökumətini birlik və dəstək olmağa çağırdı və koalisiya əyalət hökumətini rədd etdi. O, Şərqi Türkistan xalqının yalnız Çin konstitusiyasına əsasən hüquqlarını təmin etmək üçün üsyana qalxdıqlarını izah etdi. ETR ilə Çin Respublikası arasında ikitərəfli münasibətləri müzakirə etmək üçün Çin Milli Məclisi Nanjinqə bir nümayəndə heyətinə rəhbərlik etdi.
İstinadlar
- Forbes 1986, s. 174
- Benson 1990, s. 138
- Mark Dickens, "The Soviets in Xinjiang 1911-1949" 2008-10-23 at the Wayback Machine Last Accessed 2010-11-14 2019-06-01 at the Wayback Machine
- Benson 1990, s. 63, 70
- Benson 1990:84, 101
- Donald H. McMillen, Chinese Communist Power and Policy in Xinjiang, 1949–1977 (Boulder, Colorado: Westview Press, 1979), s. 30.
Ədəbiyyat
- Abdurakhman Abay, Ahmetjan Qasimi Haqqida Hikayilar, Urumqi: Xinjiang Peoples Publishing (1984)
- Benson, Linda. The Ili Rebellion: the Moslem challenge to Chinese authority in Xinjiang, 1944-1949. M.E. Sharpe. 1990. ISBN .
- Forbes, Andrew D. W. Warlords and Muslims in Chinese Central Asia: A Political History of Republican Sinkiang 1911-1949 (illustrated). CUP Archive. 1986. ISBN . İstifadə tarixi: 10 March 2014.
- Zordun Sabir, Anayurt, Almaty: Nash Mir (2006)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ehmedcan Kasimi d 15 aprel 1914 Kulce Cin v 27 avqust 1949 SSRI Uygur esilli siyasetci 1946 1949 cu iller araliginda Ikinci Serqi Turkistan Respublikasinin prezidenti olmusdur Ehmedcan 1914 cu ilde Kulcede anadan olmusdur O 1936 ci ilde Moskvadaki Serq Xalqlari Kommunist Universitetinde tehsil almis ve Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasinin uzvu olmusdur Ehmedcan Stalinin adami ve kommunist dusunceli proqressiv sexs kimi tesvir edilirdi Ehmedcan QasimiDogum tarixi 15 aprel 1914 1914 04 15 Dogum yeri Kulce Sincan d Cin RespublikasiVefat tarixi 27 avqust 1949 1949 08 27 35 yasinda Vefat yeri SSRIDefn yeri KulceTehsili Serq Zehmetkeslerinin Kommunist Universiteti d Fealiyyeti siyasetciElmi derecesi tarix uzre felsefe doktoru d Partiyasi Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati15 aprel 1914 cu ilde Cin Xalq Cumhuriyyetinin Kulce seherinde dunyaya gelmisdir 1936 ci ilde Moskvanin Serq Destekcileri Kommunist Universitetinde oxumus ve Sovet Ittifaqi Kommunist Partiyasinin uzvu olmusdur Ehmedcan Stalin adami ve kommunist dusunceli mutereqqi biri kimi xarakterize edilirdi 17 avqust 1949 cu ilde Pekine getmek ucun mindiyi teyyarenin dusmesi neticesinde Baykal golu etrafinda dunyasini deyismisdir Fealiyyeti1944 cu ilin noyabrinda Ili usyani zamani Sincan eyaletinin uc simal qerb bolgesinde qurulmus Sovet Serqi idaresi Ikinci Serqi Turkistan Respublikasinin idareetme surasinin uzvu idi Qasiminin ozu usyanin planlasdirilmasi ile mesgul deyildi Ikinci ETR e evvelce muhafizekar Islam hokumetinin yaradilmasini destekleyen Elxan Tore rehberlik etdi Elixan Toreye 1946 ci ilde Stalinin emri ile ev hebsi verildi Qasimi sovet terefdari olan Serqi Turkistan Turk Xalqlari Milli Azadliq Komitesinin lideri secildi 1946 ci ilin iyununda Qasimi Dihua indiki Urumci seherinde koalisiya eyalet hokumeti qurmaq ucun milliyyetci Cin lideri Zanq Zizhonq ile siyasi razilasma elde etmeye calisdi Ikinci ETR adi ile dagilmali idi lakin uc rayon muxtariyyet saxladi ETR prezidenti olaraq Qasimi hokumetini birlik ve destek olmaga cagirdi ve koalisiya eyalet hokumetini redd etdi O Serqi Turkistan xalqinin yalniz Cin konstitusiyasina esasen huquqlarini temin etmek ucun usyana qalxdiqlarini izah etdi ETR ile Cin Respublikasi arasinda ikiterefli munasibetleri muzakire etmek ucun Cin Milli Meclisi Nanjinqe bir numayende heyetine rehberlik etdi IstinadlarForbes 1986 s 174 Benson 1990 s 138 Mark Dickens The Soviets in Xinjiang 1911 1949 2008 10 23 at the Wayback Machine Last Accessed 2010 11 14 2019 06 01 at the Wayback Machine Benson 1990 s 63 70 Benson 1990 84 101 Donald H McMillen Chinese Communist Power and Policy in Xinjiang 1949 1977 Boulder Colorado Westview Press 1979 s 30 EdebiyyatAbdurakhman Abay Ahmetjan Qasimi Haqqida Hikayilar Urumqi Xinjiang Peoples Publishing 1984 Benson Linda The Ili Rebellion the Moslem challenge to Chinese authority in Xinjiang 1944 1949 M E Sharpe 1990 ISBN 0 87332 509 5 Forbes Andrew D W Warlords and Muslims in Chinese Central Asia A Political History of Republican Sinkiang 1911 1949 illustrated CUP Archive 1986 ISBN 0521255147 Istifade tarixi 10 March 2014 Zordun Sabir Anayurt Almaty Nash Mir 2006