Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Şotlandlar (ş.german Scots Fowk, şot.kelt Gáidheal ya da Albannaich, ing. Scots) — əksəriyyəti Şotlandiya və ABŞ-də yaşayan xalq.
                | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ümumi sayı | |||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| təqribən 28–40 milyon (bütün dünyada) | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Yaşadığı ərazilər | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dili | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dini | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| böyük çoxluq Presbiteriyanlıq, bundan başqa Katolik, Şotland Episkopal Kilsəsi, azlıq Aqnostik, Ateist | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| Qohum xalqlar | |||||||||||||||||||||||||||||||||
| İngilislər, İrlandlar, Uelslilər |
Etimologiyası
Scotia sözü Qədim Romalılar tərəfindən I əsrdə mövcud olan qəbilə üçün işlədilirdi. Bundan başqa Qədim Romalılar Scotia sözünü İrlandiyada yaşayan Qel tayfası üçün də işlətmişdir. Bede İrlandiyadan Pikt ölkəsinə qədər ərazidə olan xalqlardan Scottorum sözünü işlədərək bəhs etmişdir. Qel olaraq tanınan tayfalar Dal Riyata Krallığına, yəni Şotlandiyanın qərbinə gəlmədir.
Bede şotlandlardan bəhs edərkən natio, yəni xalq sözünü işlətmişdir. Piktlərlə yanaşı digər xalqlardan isə gens, yəni irq şəklində bəhs etmişdir.
Anqlo-Saks Xronologiyası adlı sənəddə Scot sözü Qellər ölkəsinə eyham vurmaq üçün istifadə olunmuşdur. Scottorum sözü isə 1005-ci ildə İrlandiya kralı tərəfindən İmperator Scottorum şəklində yenidən istifadə olunmuşdur. Bu titul daha sonralar Şotland kralları tərəfindən mənimsənilmişdir. Basileus Scottorum şəklində Kral Edqarın böyük möhründə yazılmışdır. I Aleksandr və VI Ceyms də daxil olmaqla xələflərinin çoxu Rex Scottorum titulundan möhürlərində istifadə etmişdilər.
Çağdaş dövrdə Scot və Scottish sözləri əsasən Şotlandiya sakinləri üçün işlənir.
Ehtimal olunan qədim irland kombinasiyaları əsasən unudulmuşdur. Şimal-şərqi İrlandiyada Ulster Scots olaraq bilinən dil XVII-XVIII əsrlərdə Şotlandiyadan İrlandiyaya köçənlərlə bağlıdır.
Şotlandiyadakı etnik qruplar
Müasir Şotlandiyanın yerli xalqı beş etnik qrupdan meydana gəlmişdir. Bu qruplardan üçü Kelt dilləri qrupuna daxildir. Bunlara piktlər, qellər və bretonlar daxildir. Onlar VII əsrdən Şotlandiyada geniş yayılmağa başladılar. German dillərinə daxil olan anqlosakslar və norslar isə III əsrdən etibarən Şotlandiya sahillərində məskunlaşmışdılar. 700–1000-ci illər arasında Şotlandiyada əsasən Qel dili geniş yayılmışdı. Bu dövrdə onların ingilis və fransızca danışan qonşuları bölgəyə Scotland, yəni Qellər diyarı adını vermişdilər. Bundan başqa bölgədə german dillərinə daxil olan ingiliscə və norsca da istifadə olunurdu. 1200–1500-cü illərdə Şotlandiyanın Qallouey və Haylend bölgələri arasında qalan aşağı hissələrində gettikcə ingiliscə hakim dil olmuş və 1500-cü illərdən etibarən Şotlandiya danışılan dillərə görə ikiyə bölünmüşdür. Qel dilində danışanlara Haylenders, Şotland dilində danışanlara isə Loulenders deyilirdi. Hal hazırda gəlmələr özləri ilə başqa dillər də gətirmişdir. Şotlandiyada ingilis dili geniş şəkildə istifadə olunduğundan hal hazırda Haylenders və Loulenders anlayışları əhəmiyyətini itirməyə başlamışdır.
Xarici keçidlər
- The Scots In New Zealand Exhibition Minisite from the Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa
- "We're nearly all Celts under the skin" by Ian Johnston for The Scotsman Online
- Top 100 Scottish People
- Biographies of Famous Scots at Scottish-people.info, part of the Gazetteer for Scotland project
- Discover your Scottish family history at the official government resource for Scottish Genealogy
- Scottish Emigration Database of the University of Aberdeen
İstinadlar
- "The Scottish Diaspora". 2019-01-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-02.
- "Table 2: Ethnic Groups, Scotland, 2001 and 2011". 2017-01-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-02.
- "ABS Ancestry 2019-05-22 at the Wayback Machine". 2012.
- "stats.govt.nz". 2016-06-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-03-02.
- "Isle of Man Census Report 2006" (PDF). 2007-09-30 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2015-03-02.
- Lehane, Brendan (26 January th, 2000). The Quest of Three Abbots: the golden age of Celtic Christianity. SteinerBooks. ss. 121.
- Scottorum nationem in Pictorum parte recipit
- Freer, Allan (1871). The North British Review. Edmonston & Douglas. ss. 119. and Robertson, Eben William (1862). Scotland Under Her Early Kings: a history of the kingdom to the close of the thirteenth century. Edmonston and Douglas. ss. 286.
- Greenway, D. E. (EDT); E. B. (Edmund Boleslaw) Fryde (1 June 1996). Handbook of British Chronology. Cambridge University Press. ss. 55. .
 | Etnik qrup ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sotlandlar s german Scots Fowk sot kelt Gaidheal ya da Albannaich ing Scots ekseriyyeti Sotlandiya ve ABS de yasayan xalq Sotlandlar Umumi sayiteqriben 28 40 milyon butun dunyada Yasadigi erazilerSotlandiya 4 446 000 2011 ABS 6 006 955 Sotland 5 393 554 Sotland Irland Avstraliya 1 792 600Ingiltere 760 620Simali Irlandiya 760 620Argentina 100 000Cili 80 000Fransa 45 000Polsa 15 000Yeni Zelandiya 12 792Men adasi 2403DiliIngilis dili Sotland kelt dili Sotland german diliDiniboyuk coxluq Presbiteriyanliq bundan basqa Katolik Sotland Episkopal Kilsesi azliq Aqnostik AteistQohum xalqlarIngilisler Irlandlar UelslilerEtimologiyasiScotia sozu Qedim Romalilar terefinden I esrde movcud olan qebile ucun isledilirdi Bundan basqa Qedim Romalilar Scotia sozunu Irlandiyada yasayan Qel tayfasi ucun de isletmisdir Bede Irlandiyadan Pikt olkesine qeder erazide olan xalqlardan Scottorum sozunu islederek behs etmisdir Qel olaraq taninan tayfalar Dal Riyata Kralligina yeni Sotlandiyanin qerbine gelmedir Bede sotlandlardan behs ederken natio yeni xalq sozunu isletmisdir Piktlerle yanasi diger xalqlardan ise gens yeni irq seklinde behs etmisdir Anqlo Saks Xronologiyasi adli senedde Scot sozu Qeller olkesine eyham vurmaq ucun istifade olunmusdur Scottorum sozu ise 1005 ci ilde Irlandiya krali terefinden Imperator Scottorum seklinde yeniden istifade olunmusdur Bu titul daha sonralar Sotland krallari terefinden menimsenilmisdir Basileus Scottorum seklinde Kral Edqarin boyuk mohrunde yazilmisdir I Aleksandr ve VI Ceyms de daxil olmaqla xeleflerinin coxu Rex Scottorum titulundan mohurlerinde istifade etmisdiler Cagdas dovrde Scot ve Scottish sozleri esasen Sotlandiya sakinleri ucun islenir Ehtimal olunan qedim irland kombinasiyalari esasen unudulmusdur Simal serqi Irlandiyada Ulster Scots olaraq bilinen dil XVII XVIII esrlerde Sotlandiyadan Irlandiyaya kocenlerle baglidir Sotlandiyadaki etnik qruplarMuasir Sotlandiyanin yerli xalqi bes etnik qrupdan meydana gelmisdir Bu qruplardan ucu Kelt dilleri qrupuna daxildir Bunlara piktler qeller ve bretonlar daxildir Onlar VII esrden Sotlandiyada genis yayilmaga basladilar German dillerine daxil olan anqlosakslar ve norslar ise III esrden etibaren Sotlandiya sahillerinde meskunlasmisdilar 700 1000 ci iller arasinda Sotlandiyada esasen Qel dili genis yayilmisdi Bu dovrde onlarin ingilis ve fransizca danisan qonsulari bolgeye Scotland yeni Qeller diyari adini vermisdiler Bundan basqa bolgede german dillerine daxil olan ingilisce ve norsca da istifade olunurdu 1200 1500 cu illerde Sotlandiyanin Qallouey ve Haylend bolgeleri arasinda qalan asagi hisselerinde gettikce ingilisce hakim dil olmus ve 1500 cu illerden etibaren Sotlandiya danisilan dillere gore ikiye bolunmusdur Qel dilinde danisanlara Haylenders Sotland dilinde danisanlara ise Loulenders deyilirdi Hal hazirda gelmeler ozleri ile basqa diller de getirmisdir Sotlandiyada ingilis dili genis sekilde istifade olundugundan hal hazirda Haylenders ve Loulenders anlayislari ehemiyyetini itirmeye baslamisdir Xarici kecidlerThe Scots In New Zealand Exhibition Minisite from the Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa We re nearly all Celts under the skin by Ian Johnston for The Scotsman Online Top 100 Scottish People Biographies of Famous Scots at Scottish people info part of the Gazetteer for Scotland project Discover your Scottish family history at the official government resource for Scottish Genealogy Scottish Emigration Database of the University of AberdeenIstinadlar The Scottish Diaspora 2019 01 15 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 02 Table 2 Ethnic Groups Scotland 2001 and 2011 2017 01 04 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 02 ABS Ancestry 2019 05 22 at the Wayback Machine 2012 stats govt nz 2016 06 16 tarixinde Istifade tarixi 2015 03 02 Isle of Man Census Report 2006 PDF 2007 09 30 tarixinde PDF Istifade tarixi 2015 03 02 Lehane Brendan 26 January th 2000 The Quest of Three Abbots the golden age of Celtic Christianity SteinerBooks ss 121 Scottorum nationem in Pictorum parte recipit Freer Allan 1871 The North British Review Edmonston amp Douglas ss 119 and Robertson Eben William 1862 Scotland Under Her Early Kings a history of the kingdom to the close of the thirteenth century Edmonston and Douglas ss 286 Greenway D E EDT E B Edmund Boleslaw Fryde 1 June 1996 Handbook of British Chronology Cambridge University Press ss 55 ISBN 9780521563505 Etnik qrup ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin