İlya İliç Suxişvili (gürc. ილია (ილიკო) ილიას ძე სუხიშვილი;4 (17) aprel 1907, Tiflis – 24 mart 1985, Tbilisi) — Sovet, gürcü rəqqası (balet artisti), xoreoqraf, baletmeyster. Sosialist Əməyi Qəhrəmanı (1990), SSRİ xalq artisti (1963).
İlya İliç Suxişvili | |
---|---|
gürc. ილია (ილიკო) ილიას ძე სუხიშვილი | |
| |
Doğum tarixi | 4 (17) aprel 1907 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 24 mart 1985 (77 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Fəaliyyəti | balet artisti, baletmeyster, xoreoqraf |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Milliyyətcə osetin olan İlya Suxişvili 1907-ci il martın 22-də (4 aprel) Tiflisdə anadan olub.
1922–1924-cü illərdə Gürcü Xalq Rəqsləri Studiyasında (indiki Tbilisi Xoreoqrafiya Məktəbi) (müəllim A. Q. Aleksidze) və Mariya Perinin rəhbərliyi ilə balet məktəbində təhsil almışdır. İlya Suxişvili 1924-cü ildə səhnədə gürcü xalq rəqslərinin ifaçısı kimi debüt edib.
O, 1926-cı ildən Tiflis Opera və Balet Teatrının truppasının rəqqası olmuş, tamaşalarda gürcü xalq rəqslərini ifa etmişdir.
Suxişvili 1928–1932-ci, 1935–1939-cu və 1941–1945-ci illərdə Tiflis Opera və Balet Teatrında aparıcı rəqqası (balet solisti) və gürcü rəqslərinin rejissoru olub.
1933–1935-ci illərdə Dövlət Akademik Böyük Teatrda təcrübə keçmişdir. Anton Rubinşteynin "Cin" operasının, Mixail Qlinkanın "Ruslan və Lyudmila" operasının, Sezar Puninin "Balaca donqarlı at" baletinin tamaşalarında rəqs etmiş, eyni zamanda teatrda xoreoqraf köməkçisi kimi fəaliyyət göstərmişdir. K. Qoleyzovski teatrında və Moskva Teatr Məktəbində təhsil almışdır.
1935-ci ildə Londonda keçirilən Ümumdünya Peşəkar Xalq Rəqsləri Festivalının laureatı olub.
İlya Suxişvili 1939–1941-ci illərdə SSRİ Qırmızı Bayraqlı Qırmızı Ordu Mahnı və Rəqs Ansamblının solisti olub. Daha sonra ansamblda gürcü rəqslərini səhnələşdirib.
O, gürcü rəqslərini ölkənin digər teatrlarında səhnələşdirib. Bunların arasında Kiyev Musiqili Komediya Teatrı (1939), Kiyev Opera və Balet Teatrı, Moskva Teatrı və Leninqrad Musiqili Komediya Teatrı var.
Suxişvili 1945-ci ildə həyat yoldaşı, SSRİ xalq artisti Nina Ramişvili ilə birlikdə Gürcüstan Xalq Rəqs Ansamblını yaradıb və ömrünün sonuna kimi orada çalışıb. Kollektivdə o solist (1954-cü ilə qədər) və bədii rəhbər kimi çalışaraq, rəqs nömrələri ilə çıxış edib.
Gürcü rəqs folkloru əsasında o, "Lekuri", "Xorumi", "Kartuli", "Xadjeluri", "Kintouri", "Parts" rəqslərini, gürcü və Xevsur süitalarını ifa edib. Suxişvili Şota Rustavelinin "Pələng dərisi geymiş pəhləvan" əsəri əsasında yazılmış kompozisiyanı ifa edib.
Suxişvili rəhbərlik etdiyi ansambl 1968-ci ildə La Skalaa teatrı (Milan, İtaliya) səhnəsində çıxış edən ilk xalq rəqs ansamblı olub.
O, ansamblla birlikdə Macarıstan, Avstriya, Danimarka, İtaliya, ABŞ və s. ölkələrdə qastrol səfərlərində olub.
İlya Suxişvili 1985-ci il martın 24-də Tbilisidə vəfat etmişdir. O, Didube panteonunda dəfn edilmişdir.
Ailəsi
- Həyat yoldaşı — Nina Ramişvili (1910–2000), rəqqasə, xoreoqraf, Gürcüstan Xalq Rəqsləri Ansamblının bədii rəhbəri. SSRİ xalq artisti (1963)
- Oğlu — Tengiz İliç Suxişvili (1938–2007), xoreoqraf, Ansamblın bədii rəhbəri. Gürcüstanın xalq artisti
- Oğlunun həyat yoldaşı — İnqa Tevzadze (1941-ci il təvəllüdlü), Ansamblın xoreoqrafı. Gürcüstanın xalq artisti
- Nəvələri:
- Nino Suxişvili (1964-cü il təvəllüdlü), geyim üzrə rəssam (1989-cu ildən), Ansamblın direktoru
- İlya Suxişvili (1972-ci il təvəllüdlü), baş xoreoqraf (2000-ci ildən), Ansamblın bədii rəhbəri.
Mükafatları və təltifləri
- Londonda keçirilən Ümumdünya Peşəkar Xalq Rəqsləri Festivalının laureatı medalı (1935)
- Gürcüstan SSR xalq artisti (1948)
- SSRİ xalq artisti (1958)
- Birinci dərəcəli (1949) — Gürcüstan Dövlət Akademik Teatrında yeni proqramın quruluşuna və solo rəqslərdə yüksək məharətə görə.
- Ş. Rustaveli adına Gürcüstan SSR Dövlət Mükafatı (1972)
- (1981)
- "" (1937)
- Müxtəlif Medallar
- Tbilisinin fəxri vətəndaşı (1981).
Xatirəsi
- 2002-ci ildə İ. Suxişviliyə həsr olunmuş Gürcüstanın poçt markası buraxılıb.
- Tbilisidə (İ. Abaşidze küçəsi, 30) xatirə lövhəsi qoyulmuşdur.
- Gürcüstan Xalq Rəqs Ansamblı İ. Suxişvilinin adını daşıyır.
- Tbilisidə İ. Suxişvilinin adına küçə var.
İstinadlar
- Сухишвили Илья Ильич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Сухишвили Илья Ильич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- "Мемориальная доска Сухишвили". 2021-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
- "В Тбилиси похищен барельеф известного хореографа". 2018-11-30 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
Ədəbiyyat
- Георгий Сухишвили. Мастера грузинской народной хореографии. Тбилиси: Хеловнеба, 1988.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ilya Ilic Suxisvili gurc ილია ილიკო ილიას ძე სუხიშვილი 4 17 aprel 1907 Tiflis 24 mart 1985 Tbilisi Sovet gurcu reqqasi balet artisti xoreoqraf baletmeyster Sosialist Emeyi Qehremani 1990 SSRI xalq artisti 1963 Ilya Ilic Suxisviligurc ილია ილიკო ილიას ძე სუხიშვილიNino ve Iliko SuxisviliDogum tarixi 4 17 aprel 1907Dogum yeri Tiflis Tiflis quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 24 mart 1985 1985 03 24 77 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIDefn yeri Didube panteonuVetendasligi Rusiya imperiyasi SSRIFealiyyeti balet artisti baletmeyster xoreoqrafMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiMilliyyetce osetin olan Ilya Suxisvili 1907 ci il martin 22 de 4 aprel Tiflisde anadan olub 1922 1924 cu illerde Gurcu Xalq Reqsleri Studiyasinda indiki Tbilisi Xoreoqrafiya Mektebi muellim A Q Aleksidze ve Mariya Perinin rehberliyi ile balet mektebinde tehsil almisdir Ilya Suxisvili 1924 cu ilde sehnede gurcu xalq reqslerinin ifacisi kimi debut edib O 1926 ci ilden Tiflis Opera ve Balet Teatrinin truppasinin reqqasi olmus tamasalarda gurcu xalq reqslerini ifa etmisdir Suxisvili 1928 1932 ci 1935 1939 cu ve 1941 1945 ci illerde Tiflis Opera ve Balet Teatrinda aparici reqqasi balet solisti ve gurcu reqslerinin rejissoru olub 1933 1935 ci illerde Dovlet Akademik Boyuk Teatrda tecrube kecmisdir Anton Rubinsteynin Cin operasinin Mixail Qlinkanin Ruslan ve Lyudmila operasinin Sezar Puninin Balaca donqarli at baletinin tamasalarinda reqs etmis eyni zamanda teatrda xoreoqraf komekcisi kimi fealiyyet gostermisdir K Qoleyzovski teatrinda ve Moskva Teatr Mektebinde tehsil almisdir 1935 ci ilde Londonda kecirilen Umumdunya Pesekar Xalq Reqsleri Festivalinin laureati olub Ilya Suxisvili 1939 1941 ci illerde SSRI Qirmizi Bayraqli Qirmizi Ordu Mahni ve Reqs Ansamblinin solisti olub Daha sonra ansamblda gurcu reqslerini sehnelesdirib O gurcu reqslerini olkenin diger teatrlarinda sehnelesdirib Bunlarin arasinda Kiyev Musiqili Komediya Teatri 1939 Kiyev Opera ve Balet Teatri Moskva Teatri ve Leninqrad Musiqili Komediya Teatri var Suxisvili 1945 ci ilde heyat yoldasi SSRI xalq artisti Nina Ramisvili ile birlikde Gurcustan Xalq Reqs Ansamblini yaradib ve omrunun sonuna kimi orada calisib Kollektivde o solist 1954 cu ile qeder ve bedii rehber kimi calisaraq reqs nomreleri ile cixis edib Gurcu reqs folkloru esasinda o Lekuri Xorumi Kartuli Xadjeluri Kintouri Parts reqslerini gurcu ve Xevsur suitalarini ifa edib Suxisvili Sota Rustavelinin Peleng derisi geymis pehlevan eseri esasinda yazilmis kompozisiyani ifa edib Suxisvili rehberlik etdiyi ansambl 1968 ci ilde La Skalaa teatri Milan Italiya sehnesinde cixis eden ilk xalq reqs ansambli olub O ansamblla birlikde Macaristan Avstriya Danimarka Italiya ABS ve s olkelerde qastrol seferlerinde olub Ilya Suxisvili 1985 ci il martin 24 de Tbiliside vefat etmisdir O Didube panteonunda defn edilmisdir Ailesi2002 ci ilde Nina Ramisvilinin xatiresine Gurcustanda buraxilmis poct markasiHeyat yoldasi Nina Ramisvili 1910 2000 reqqase xoreoqraf Gurcustan Xalq Reqsleri Ansamblinin bedii rehberi SSRI xalq artisti 1963 Oglu Tengiz Ilic Suxisvili 1938 2007 xoreoqraf Ansamblin bedii rehberi Gurcustanin xalq artisti Oglunun heyat yoldasi Inqa Tevzadze 1941 ci il tevelludlu Ansamblin xoreoqrafi Gurcustanin xalq artisti Neveleri Nino Suxisvili 1964 cu il tevelludlu geyim uzre ressam 1989 cu ilden Ansamblin direktoru Ilya Suxisvili 1972 ci il tevelludlu bas xoreoqraf 2000 ci ilden Ansamblin bedii rehberi Mukafatlari ve teltifleriLondonda kecirilen Umumdunya Pesekar Xalq Reqsleri Festivalinin laureati medali 1935 Gurcustan SSR xalq artisti 1948 SSRI xalq artisti 1958 Birinci dereceli Stalin mukafati 1949 Gurcustan Dovlet Akademik Teatrinda yeni proqramin qurulusuna ve solo reqslerde yuksek meharete gore S Rustaveli adina Gurcustan SSR Dovlet Mukafati 1972 Lenin ordeni 1981 Seref nisani ordeni 1937 Muxtelif Medallar Tbilisinin fexri vetendasi 1981 Xatiresi2002 ci ilde I Suxisviliye hesr olunmus Gurcustanin poct markasi buraxilib Tbiliside I Abasidze kucesi 30 xatire lovhesi qoyulmusdur Gurcustan Xalq Reqs Ansambli I Suxisvilinin adini dasiyir Tbiliside I Suxisvilinin adina kuce var IstinadlarSuhishvili Ilya Ilich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Suhishvili Ilya Ilich Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Memorialnaya doska Suhishvili 2021 10 27 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 27 V Tbilisi pohishen barelef izvestnogo horeografa 2018 11 30 tarixinde Istifade tarixi 2021 10 27 EdebiyyatGeorgij Suhishvili Mastera gruzinskoj narodnoj horeografii Tbilisi Helovneba 1988