Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əbu Mina (qibt. ⲁⲃⲃⲁ ⲙⲏⲛⲁ, ərəb. أبو مينا ) — İsgəndəriyyədən təqribən 50 km (31 mil) cənub-qərbdə, Misirdə bir şəhər, monastır kompleksi və xristian ziyarətgah mərkəzi idi. Şəhərin qalıqları 1979-cu ildə Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir. Bu günə gəlib çatan çox az qalıq olsa da, böyük bazilikalar kimi ən böyük binaların təməlləri asanlıqla görünməkdədir.
| Əbu Mina | |
 | |
| Ölkə | |
|---|---|
| Tip | Mədəni |
| (Kriteriya) | (iv) |
| Keçid | 90 |
| Region | Afrika |
| Daxil edilməsi | 1979 (3 sessiya) |
| Təhlükədə | 2001– |
| | |
| |
Bölgədəki son kənd təsərrüfatı səyləri su səviyyəsinin əhəmiyyətli dərəcədə artmasına səbəb oldu və bu da ərazinin bir sıra binalarının dağılmasına və ya qeyri-sabit vəziyyətə düşməsinə səbəb oldu. Ərazi 2001-ci ildə Təhlükədə olan Dünya irsi siyahısına əlavə edildi. Səlahiyyətlilər ərazidə ən çox təhlükə altında olan binaların altına qum yığmağa məcbur oldular.
Tarix
İsgəndəriyyəli Müqədddəs Mina 3-cü əsrin sonu və ya 4-cü əsrin əvvəllərində şəhid oldu. 5-ci əsrdə və sonrakı müxtəlif hadisələrdə onun dəfn edilməsi və kilsəsinin sonrakı qurulması ilə bağlı bir qədər fərqli versiyalar verilmişdir. Əsas elementlər onun cəsədinin İsgəndəriyyədən götürülərək dəvə ilə Mareotis gölünün kənarındakı səhraya aparılmasıdır. Dəvə bir anda onu hərəkət etdirmək üçün edilən bütün səylərə baxmayaraq, getməkdən imtina etdi. Bu ilahi iradə əlaməti olaraq qəbul edildi və cəsədi onu həmin yerə basdırdılar.
Hekayənin əksər versiyalarında məzarın yerinin yerli bir çoban tərəfindən möcüzəvi şəkildə yenidən kəşf edilməsinə qədər unudulduğu bildirilir. Efopiya sinoksarından:
Allah Müqəddəs Minanın cəsədini aşkar etmək istədi. Səhrada bir çoban var idi və bir gün qarın xəstəliyindən əziyyət çəkən bir qoyun o yerə getdi və yerin yaxınlığındakı kiçik bulağın suyuna batdı, yuvarlandı və dərhal sağaldı. Çoban bu işi görüb möcüzəni başa düşəndə çox təəccübləndi və heyrətləndi. Bundan sonra o türbənin tozunun bir hissəsini götürüb su ilə qarışdırdı və qoyunların üstünə sürtdü və əgər qaşınma xəstəikləri var idisə dərhal sağaldılar. O bunu hər zaman edirdi və bu vasitə ilə yanına gələn bütün xəstələri sağaltdı.
Çobanın sağalma səlahiyyətlərinin xəbəri sürətlə yayıldı. Sinoksarda təsvir edilir ki, I Konstantin xəstə qızını müalicə olunmaq üçün çobana göndərir və Minanın cəsədini taparaq burada bir kilsə inşa etməyi əmr edir. (Hekayənin bəzi versiyaları Konstantini 5-ci əsrin sonunda hakimiyyətdə olmuş imperator Zeno ilə əvəz etsə də, arxeoloqlar ilkin əsası 4-cü əsrin sonlarına aid edir). Ərazi 4-cü əsrin sonlarına yaxın, şəfa və digər möcüzələr axtaran xristianlar üçün əhəmiyyətli bir ziyarət yeri idi. Mina qabları zəvvarlara müqəddəs su və ya müqəddəs yağ üçün qab kimi satılırdı və Müsəlmanların fəthindən təxminən yarım əsr əvvəl, Qərbi Aralıq dənizi ətrafında çox geniş tapılmışdır. Onlar ucuz hazırlanmış, lakin ikonoqrafiyanın öyrənilməsində əhəmiyyəti olan müqəddəsin şəkilləri ilə bəzənmişdilər. Qabların şəhər ətrafında hazırlandığı ehtimal edilir.
Antik dövrün sonlarında Əbu Mina Misirdə aparıcı həcc ziyarəti yerinə çevrildi.
Arxeoloji qazıntılar
Ərazidə ilk dəfə 1905-1907-ci illərdə qazıntı aparılmışdır. Bu səylər böyük bir bazilika kilsəsini, yəqin ki, müqəddəsin qalıqlarını saxlayan qonşu bir kilsəni və Roma hamamlarını aşkar etdi.
Daha sonra 1998-ci ildə Almaniya Arxeologiya İnstitutu tərəfindən bir sıra uzun müddətli qazıntı işləri başa çatdı. Ən son qazıntılar, kasıb zəvvarlar, kişilər, qadınlar və uşaqlar üçün ayrıca hissələri olan böyük bir yataqxananı üzə çıxardı. Qazıntılar zəvvarların qəbul yerinin əvvəllər qəbiristanlıq ola biləcəyini göstərir. Orijinal kilsənin yerləşdiyi əraziyə bitişik bir vəftizxana ərazinin ən azı üç inkişaf mərhələsindən keçdiyini göstərir. 6-7-ci əsrlərə aid yeraltı anbar otaqları da daxil olmaqla şərab çəlləkləri kompleksi aşkar edilmişdir.
Təhdidlər
Ərazidəki su səviyyəsinin yüksəlməsi ilə əlaqədar olaraq Əbu Mina 2001-ci ildə UNESCO-nun Təhlükədə olan Dünya irsi siyahısına daxil edilmişdir. Suyun bu qədər yüksəlməsi torpaqların geri alınmasına yönəlmiş kənd təsərrüfatının inkişafı proqramları ilə əlaqədardır. Sahəni əhatə edən sərt gil torpaq quru olduqda binaları dəstəkləyə bilər. Bununla birlikdə nəm olanda qeyri-sabit olur və qədim şəhərlə əlaqəli sərdabə və digər quruluşların dağılmasına səbəb olur.
Bununla bağlı olaraq dərhal xüsusi əhəmiyyətli yerlərin əsaslarını qumla doldurmaq və ictimaiyyətə bağlamaq kimi tədbirlər görüldü. Bu fenomenə qarşı çıxmaq üçün Qədimlərin Ali Şurası suvarma təzyiqini azaltmaq ümidi ilə xəndək qazmağa və nasos əlavə etməyə 45 milyon sərf etdi. Bundan əlavə təhdidin qarşısını almaq üçün bir hasar əlavə edildi. Bunlar uğurlu oldu və sayt 2009-cu ildə UNESCO-nun Dünya İrsi Təhlükə siyahısından çıxarıldı.
O vaxtdan bəri su artmağa davam edir və abidələrin məhvinə səbəb olur. Nəticədə ərazi bir daha UNESCO-nun Təhlükədə olan Dünya irsi siyahısındadır. Ən son 2018-ci ildə əmlaka mənfi təsir göstərən faktorlara mənzil, idarəetmə fəaliyyətləri, idarəetmə sistemləri və su daxildir.
Qalereya
-
![image]()
Əbu Minada maddi mənbələr -
![image]()
Əbu Minada maddi mənbələr -
![image]()
Əbu Minada maddi faktlar -
![image]()
Əbu Minada Bazilika -
![image]()
Bazilikanın divarları -
![image]()
Əbu Minada hamam -
![image]()
Əbu Minada hamam -
![image]()
Əbu Minada Həcc mərkəzi -
![image]()
Əbu Minada Dini Kompleks -
![image]()
Əbu Menada Böyük Bazilikanın dağıntıları
İstinadlar
- Grossmann, Peter (1998). "The Pilgrimage Center of Abû Mînâ". in D. Frankfurter (ed.), Pilgrimage & Holy Space in Late Antique Egypt. Leiden-Boston-Köln, Brill: p. 282
- Talbot, Alice-Mary. "Pilgrimage to Healing Shrines: The Evidence of Miracle Accounts". Dumbarton Oaks Papers. Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University. 56. 2002: 153–173. doi:10.2307/1291860. JSTOR 1291860.
- Armstrong, Gregory T. "Constantine's Churches". Gesta. International Center of Medieval Art. 6. 1967: 1–9. doi:10.2307/766661. JSTOR 766661.
- Anderson, William. An Archaeology of Late Antique Pilgrim Flasks, Anatolian Studies, Vol. 54, (2004), pp. 79–93, British Institute at Ankara.
- Bagnall, Roger S. "Archaeological Work on Hellenistic and Roman Egypt, 1995–2000". American Journal of Archaeology. Archaeological Institute of America. 105 (2). 2001: 227–243. doi:10.2307/507272. JSTOR 507272.
- Weitzmann, Kurt. "The Late Roman World". The Metropolitan Museum of Art Bulletin. The Metropolitan Museum of Art. 35 (2). 1977: 2–96. doi:10.2307/3259887. JSTOR 3259887.
- Wilber, Donald N. "The Coptic Frescoes of Saint Menas at Medinet Habu". The Art Bulletin. College Art Association. 22 (2). 1940: 86–103. doi:10.2307/3046689. JSTOR 3046689.
- Centre, UNESCO World Heritage. "Abu Mena". whc.unesco.org (ingilis). 2022-10-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-09-17.
- "Abu Mena (Threats to the Site 2001)". UNESCO. UNESCO. October 24, 2007 tarixində . İstifadə tarixi: October 30, 2018.
- Ramadan, Ragab. "Funding issues threaten preservation of Christian sanctuary". Egypt Independent. Al-Masry Al-Youm. October 31, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: October 30, 2018.
- "Abu Mena(Egypt)". UNESCO. UNESCO. October 1, 2022 tarixində . İstifadə tarixi: October 30, 2018.
Xarici keçidlər
- Əbu Mina UNESCO-nun rəsmi saytında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Mina qibt ⲁⲃⲃⲁ ⲙⲏⲛⲁ ereb أبو مينا Isgenderiyyeden teqriben 50 km 31 mil cenub qerbde Misirde bir seher monastir kompleksi ve xristian ziyaretgah merkezi idi Seherin qaliqlari 1979 cu ilde Umumdunya irsi siyahisina daxil edilmisdir Bu gune gelib catan cox az qaliq olsa da boyuk bazilikalar kimi en boyuk binalarin temelleri asanliqla gorunmekdedir Ebu MinaOlke MisirTip MedeniKriteriya iv Kecid 90Region Afrika Daxil edilmesi 1979 3 sessiya Tehlukede 2001 Ebu MinaUNESCO nun tesnifatina gore bolge Bolgedeki son kend teserrufati seyleri su seviyyesinin ehemiyyetli derecede artmasina sebeb oldu ve bu da erazinin bir sira binalarinin dagilmasina ve ya qeyri sabit veziyyete dusmesine sebeb oldu Erazi 2001 ci ilde Tehlukede olan Dunya irsi siyahisina elave edildi Selahiyyetliler erazide en cox tehluke altinda olan binalarin altina qum yigmaga mecbur oldular TarixIsgenderiyyeli Muqedddes Mina 3 cu esrin sonu ve ya 4 cu esrin evvellerinde sehid oldu 5 ci esrde ve sonraki muxtelif hadiselerde onun defn edilmesi ve kilsesinin sonraki qurulmasi ile bagli bir qeder ferqli versiyalar verilmisdir Esas elementler onun cesedinin Isgenderiyyeden goturulerek deve ile Mareotis golunun kenarindaki sehraya aparilmasidir Deve bir anda onu hereket etdirmek ucun edilen butun seylere baxmayaraq getmekden imtina etdi Bu ilahi irade elameti olaraq qebul edildi ve cesedi onu hemin yere basdirdilar Hekayenin ekser versiyalarinda mezarin yerinin yerli bir coban terefinden mocuzevi sekilde yeniden kesf edilmesine qeder unuduldugu bildirilir Efopiya sinoksarindan Allah Muqeddes Minanin cesedini askar etmek istedi Sehrada bir coban var idi ve bir gun qarin xesteliyinden eziyyet ceken bir qoyun o yere getdi ve yerin yaxinligindaki kicik bulagin suyuna batdi yuvarlandi ve derhal sagaldi Coban bu isi gorub mocuzeni basa dusende cox teeccublendi ve heyretlendi Bundan sonra o turbenin tozunun bir hissesini goturub su ile qarisdirdi ve qoyunlarin ustune surtdu ve eger qasinma xesteikleri var idise derhal sagaldilar O bunu her zaman edirdi ve bu vasite ile yanina gelen butun xesteleri sagaltdi Cobanin sagalma selahiyyetlerinin xeberi suretle yayildi Sinoksarda tesvir edilir ki I Konstantin xeste qizini mualice olunmaq ucun cobana gonderir ve Minanin cesedini taparaq burada bir kilse insa etmeyi emr edir Hekayenin bezi versiyalari Konstantini 5 ci esrin sonunda hakimiyyetde olmus imperator Zeno ile evez etse de arxeoloqlar ilkin esasi 4 cu esrin sonlarina aid edir Erazi 4 cu esrin sonlarina yaxin sefa ve diger mocuzeler axtaran xristianlar ucun ehemiyyetli bir ziyaret yeri idi Mina qablari zevvarlara muqeddes su ve ya muqeddes yag ucun qab kimi satilirdi ve Muselmanlarin fethinden texminen yarim esr evvel Qerbi Araliq denizi etrafinda cox genis tapilmisdir Onlar ucuz hazirlanmis lakin ikonoqrafiyanin oyrenilmesinde ehemiyyeti olan muqeddesin sekilleri ile bezenmisdiler Qablarin seher etrafinda hazirlandigi ehtimal edilir Antik dovrun sonlarinda Ebu Mina Misirde aparici hecc ziyareti yerine cevrildi Arxeoloji qazintilarErazide ilk defe 1905 1907 ci illerde qazinti aparilmisdir Bu seyler boyuk bir bazilika kilsesini yeqin ki muqeddesin qaliqlarini saxlayan qonsu bir kilseni ve Roma hamamlarini askar etdi Daha sonra 1998 ci ilde Almaniya Arxeologiya Institutu terefinden bir sira uzun muddetli qazinti isleri basa catdi En son qazintilar kasib zevvarlar kisiler qadinlar ve usaqlar ucun ayrica hisseleri olan boyuk bir yataqxanani uze cixardi Qazintilar zevvarlarin qebul yerinin evveller qebiristanliq ola bileceyini gosterir Orijinal kilsenin yerlesdiyi eraziye bitisik bir veftizxana erazinin en azi uc inkisaf merhelesinden kecdiyini gosterir 6 7 ci esrlere aid yeralti anbar otaqlari da daxil olmaqla serab cellekleri kompleksi askar edilmisdir TehdidlerErazideki su seviyyesinin yukselmesi ile elaqedar olaraq Ebu Mina 2001 ci ilde UNESCO nun Tehlukede olan Dunya irsi siyahisina daxil edilmisdir Suyun bu qeder yukselmesi torpaqlarin geri alinmasina yonelmis kend teserrufatinin inkisafi proqramlari ile elaqedardir Saheni ehate eden sert gil torpaq quru olduqda binalari destekleye biler Bununla birlikde nem olanda qeyri sabit olur ve qedim seherle elaqeli serdabe ve diger quruluslarin dagilmasina sebeb olur Bununla bagli olaraq derhal xususi ehemiyyetli yerlerin esaslarini qumla doldurmaq ve ictimaiyyete baglamaq kimi tedbirler goruldu Bu fenomene qarsi cixmaq ucun Qedimlerin Ali Surasi suvarma tezyiqini azaltmaq umidi ile xendek qazmaga ve nasos elave etmeye 45 milyon serf etdi Bundan elave tehdidin qarsisini almaq ucun bir hasar elave edildi Bunlar ugurlu oldu ve sayt 2009 cu ilde UNESCO nun Dunya Irsi Tehluke siyahisindan cixarildi O vaxtdan beri su artmaga davam edir ve abidelerin mehvine sebeb olur Neticede erazi bir daha UNESCO nun Tehlukede olan Dunya irsi siyahisindadir En son 2018 ci ilde emlaka menfi tesir gosteren faktorlara menzil idareetme fealiyyetleri idareetme sistemleri ve su daxildir QalereyaEbu Minada maddi menbeler Ebu Minada maddi menbeler Ebu Minada maddi faktlar Ebu Minada Bazilika Bazilikanin divarlari Ebu Minada hamam Ebu Minada hamam Ebu Minada Hecc merkezi Ebu Minada Dini Kompleks Ebu Menada Boyuk Bazilikanin dagintilariIstinadlarGrossmann Peter 1998 The Pilgrimage Center of Abu Mina in D Frankfurter ed Pilgrimage amp Holy Space in Late Antique Egypt Leiden Boston Koln Brill p 282 Talbot Alice Mary Pilgrimage to Healing Shrines The Evidence of Miracle Accounts Dumbarton Oaks Papers Dumbarton Oaks Trustees for Harvard University 56 2002 153 173 doi 10 2307 1291860 JSTOR 1291860 Armstrong Gregory T Constantine s Churches Gesta International Center of Medieval Art 6 1967 1 9 doi 10 2307 766661 JSTOR 766661 Anderson William An Archaeology of Late Antique Pilgrim Flasks Anatolian Studies Vol 54 2004 pp 79 93 British Institute at Ankara Bagnall Roger S Archaeological Work on Hellenistic and Roman Egypt 1995 2000 American Journal of Archaeology Archaeological Institute of America 105 2 2001 227 243 doi 10 2307 507272 JSTOR 507272 Weitzmann Kurt The Late Roman World The Metropolitan Museum of Art Bulletin The Metropolitan Museum of Art 35 2 1977 2 96 doi 10 2307 3259887 JSTOR 3259887 Wilber Donald N The Coptic Frescoes of Saint Menas at Medinet Habu The Art Bulletin College Art Association 22 2 1940 86 103 doi 10 2307 3046689 JSTOR 3046689 Centre UNESCO World Heritage Abu Mena whc unesco org ingilis 2022 10 01 tarixinde Istifade tarixi 2017 09 17 Abu Mena Threats to the Site 2001 UNESCO UNESCO October 24 2007 tarixinde Istifade tarixi October 30 2018 Ramadan Ragab Funding issues threaten preservation of Christian sanctuary Egypt Independent Al Masry Al Youm October 31 2018 tarixinde Istifade tarixi October 30 2018 Abu Mena Egypt UNESCO UNESCO October 1 2022 tarixinde Istifade tarixi October 30 2018 Xarici kecidlerEbu Mina UNESCO nun resmi saytinda