Şahvələd Xəlilov Binnət oğlu (7 oktyabr 1939, Yuxarı Qarabulaq, Başkeçid rayonu – 26 sentyabr 2007, Bakı) — Coğrafiya elmlər doktoru, AMEA-nın müxbir üzvü, alim.
Şahvələd Xəlilov | |
---|---|
Şahvələd Xəlilov Binnət oğlu | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Yuxarı Qarabulaq kəndi Dmanisi rayonu Gürcüstan SSR |
Vəfat tarixi | (67 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı şəhəri |
Vətəndaşlığı | Azərbaycan |
Təhsili | Azərbaycan Dövlət Universiteti |
Fəaliyyət illəri | 1962-2007 |
Elmi dərəcəsi | |
Mükafatları | “Fədakar əməyə görə” yubiley medalı |
Həyatı
Ş.B.Xəlilov 1939-cu il oktyabrın 7-də Gürcüstan Respublikasının Dmanisi rayonunun Yuxarı Qarabulaq kəndində anadan olub. 1957-ci ildə orta məktəbi bitirərək Azərbaycan Dövlət Universitetinə daxil olub. 1962-ci ildə oranı fərqlənmə diplomu ilə bitirdikdən sonra təyinatla AMEA Coğrafiya İnstitutuna işə göndərilib.Ş.B.Xəlilov bir çox Beynəlxalq və Ümumittifaq simpozium və müşavirələrdə (Helsinki, Moskva, Sankt-Peterburq, Novosibirsk, Tiflis, Minsk, Velikiy Novqorod və s.). Azərbaycanın coğrafiya elmini layiqincə təmsil etmişdir.
Elmi fəaliyyəti
AMEA Coğrafiya İnstitutunda şöbə müdiri, elmi işlər üzrə direktor müavini, laboratoriya müdiri, Elmlər Akademiyasının partiya komitəsinin katibi, BDU-nun humanitar məsələlər üzrə prorektoru vəzifələrində çalışıb.
- 1969-cu ildə coğrafiya elmləri namizədi,
- 1996-cı ildə coğrafiya üzrə elmlər doktoru elmi adı alıb. Hər iki dissertasiya işi qurunun hidrologiyası, o cümlədən, su anbarlarının mühafizəsinə, ekologiyasına həsr edilmişdir.
- 2007-ci ildə professor elmi adını alıb.
- 2001-ci il iyunun 30-da Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 2001-ci ildə akademiki seçilmişdir.
1995 və 1997-ci illərdə əldə etdiyi mühüm elmi nəticələri Milli Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyətində coğrafiya elminin ən mühüm nəticələri kimi qəbul edilmişdir. Bakı Hidrolayihə İnstitutu Şahvələd Xəlilovun su anbarlarının lillənməsi, sahillərinin dinamikası və ətraf mühitə təsiri üzrə elmi nəticələrindən Azərbaycan DRES-in baş sugötürücü qurğusunun və onun tunelinin (1974), Xudafərin və Qız qalası su anbarlarının (1979), Mingəçevir su anbarının yenidən qurulması və HAES tikintisi layihələrinin hazırlanmasında (1982), İsmayıllı rayonunda Girdman və Əyriçay üzərində su anbarlarının layihələndirilməsində istifadə etmişdir. Respublikanın gölləri və su anbarlarının mühafizəsi, səmərəli istifadəsi üzrə elmi nəticələr Dövlət Ekologiya və Təbiətdən İstifadəyə Nəzarət Komitəsi tərəfindən Azərbaycan Respublikasının su ehtiyatlarının kompleks istifadəsi və mühafizəsi üzrə baş sxeminin tərtibində istifadə edilmişdir.
İctimai fəaliyyəti
20 il ərzində (1974–1993) Azərbaycan televiziyasının ən çox sevilən elmi-kütləvi "Səyahət" və "Sovet Azərbaycanına səyahət" verilişlərinin (1981–1986) daimi aparıcısı olmuşdur. 1978–84-cü illərdə Azərbaycan EA partiya komitəsinin katibi, Bakı Şəhər Sovetinin deputatı seçilmişdir. Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra da o, YAP Yasamal rayon təşkilatının əsas təşkilatçılarından biri olmuş və 1993-cü ildən 2001-ci ilədək rayon təşkilatı sədrinin birinci müavini seçilmişdir. YAP-ın I (1999) və II qurultaylarında (2001) YAP siyasi şurasının üzvü seçilmişdir. Ş.B.Xəlilov Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Ali Attestasiya komissiyası Ekspert şurasının üzvü olmuşdur. 2000-ci ilin sonunda BDU-nun Humanitar məsələlər üzrə prorektoru və 1997-ci ildən Coğrafiya fakültəsində Ətraf mühitin mühafizəsi kafedrasının professoru işləmişdir.
Elmi əsərləri
100-dən artıq elmi əsərin, o cümlədən 5 monoqrafiyanın müəllifidir. Həmçinin Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasınin VI–X cildlərində çaylar, göllər və su anbarlarına aid 50-dən artıq məqalə çap etdirmişdir. 12 elmi əsəri xarici ölkələrdə nəşr olunmuşdur.
Həmçinin bax
Xarici keçid
Coğrafiyaşünaslıqda elmi məktəb yaratmış alim
İstinad
- Budaq Budaqov.Azərbaycan coğrafiyaçı alimləri. Bakı-"Elm nəşriyatı"-2013.səh.28
- Budaq Budaqov. Azərbaycanın coğrafiyaçı alimləri. Bakı"Elm nəşriyyatı"-2013 səh.29
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sahveled Xelilov Binnet oglu 7 oktyabr 1939 Yuxari Qarabulaq Baskecid rayonu 26 sentyabr 2007 Baki Cografiya elmler doktoru AMEA nin muxbir uzvu alim Sahveled XelilovSahveled Xelilov Binnet ogluDogum tarixi 7 oktyabr 1939Dogum yeri Yuxari Qarabulaq kendi Dmanisi rayonu Gurcustan SSRVefat tarixi 26 sentyabr 2007 67 yasinda Vefat yeri Baki seheriVetendasligi AzerbaycanTehsili Azerbaycan Dovlet UniversitetiFealiyyet illeri 1962 2007Elmi derecesi cografiya elmleri doktoruMukafatlari Fedakar emeye gore yubiley medaliHeyatiS B Xelilov 1939 cu il oktyabrin 7 de Gurcustan Respublikasinin Dmanisi rayonunun Yuxari Qarabulaq kendinde anadan olub 1957 ci ilde orta mektebi bitirerek Azerbaycan Dovlet Universitetine daxil olub 1962 ci ilde orani ferqlenme diplomu ile bitirdikden sonra teyinatla AMEA Cografiya Institutuna ise gonderilib S B Xelilov bir cox Beynelxalq ve Umumittifaq simpozium ve musavirelerde Helsinki Moskva Sankt Peterburq Novosibirsk Tiflis Minsk Velikiy Novqorod ve s Azerbaycanin cografiya elmini layiqince temsil etmisdir Elmi fealiyyetiAMEA Cografiya Institutunda sobe mudiri elmi isler uzre direktor muavini laboratoriya mudiri Elmler Akademiyasinin partiya komitesinin katibi BDU nun humanitar meseleler uzre prorektoru vezifelerinde calisib 1969 cu ilde cografiya elmleri namizedi 1996 ci ilde cografiya uzre elmler doktoru elmi adi alib Her iki dissertasiya isi qurunun hidrologiyasi o cumleden su anbarlarinin muhafizesine ekologiyasina hesr edilmisdir 2007 ci ilde professor elmi adini alib 2001 ci il iyunun 30 da Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu 2001 ci ilde akademiki secilmisdir 1995 ve 1997 ci illerde elde etdiyi muhum elmi neticeleri Milli Elmler Akademiyasinin Reyaset Heyetinde cografiya elminin en muhum neticeleri kimi qebul edilmisdir Baki Hidrolayihe Institutu Sahveled Xelilovun su anbarlarinin lillenmesi sahillerinin dinamikasi ve etraf muhite tesiri uzre elmi neticelerinden Azerbaycan DRES in bas sugoturucu qurgusunun ve onun tunelinin 1974 Xudaferin ve Qiz qalasi su anbarlarinin 1979 Mingecevir su anbarinin yeniden qurulmasi ve HAES tikintisi layihelerinin hazirlanmasinda 1982 Ismayilli rayonunda Girdman ve Eyricay uzerinde su anbarlarinin layihelendirilmesinde istifade etmisdir Respublikanin golleri ve su anbarlarinin muhafizesi semereli istifadesi uzre elmi neticeler Dovlet Ekologiya ve Tebietden Istifadeye Nezaret Komitesi terefinden Azerbaycan Respublikasinin su ehtiyatlarinin kompleks istifadesi ve muhafizesi uzre bas sxeminin tertibinde istifade edilmisdir Ictimai fealiyyeti20 il erzinde 1974 1993 Azerbaycan televiziyasinin en cox sevilen elmi kutlevi Seyahet ve Sovet Azerbaycanina seyahet verilislerinin 1981 1986 daimi aparicisi olmusdur 1978 84 cu illerde Azerbaycan EA partiya komitesinin katibi Baki Seher Sovetinin deputati secilmisdir Azerbaycan musteqillik elde etdikden sonra da o YAP Yasamal rayon teskilatinin esas teskilatcilarindan biri olmus ve 1993 cu ilden 2001 ci iledek rayon teskilati sedrinin birinci muavini secilmisdir YAP in I 1999 ve II qurultaylarinda 2001 YAP siyasi surasinin uzvu secilmisdir S B Xelilov Azerbaycan Respublikasi Prezidenti yaninda Ali Attestasiya komissiyasi Ekspert surasinin uzvu olmusdur 2000 ci ilin sonunda BDU nun Humanitar meseleler uzre prorektoru ve 1997 ci ilden Cografiya fakultesinde Etraf muhitin muhafizesi kafedrasinin professoru islemisdir Elmi eserleri100 den artiq elmi eserin o cumleden 5 monoqrafiyanin muellifidir Hemcinin Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasinin VI X cildlerinde caylar goller ve su anbarlarina aid 50 den artiq meqale cap etdirmisdir 12 elmi eseri xarici olkelerde nesr olunmusdur Hemcinin baxBayram Elesgerov Ivan FiqurovskiXarici kecidCografiyasunasliqda elmi mekteb yaratmis alimIstinadBudaq Budaqov Azerbaycan cografiyaci alimleri Baki Elm nesriyati 2013 seh 28 Budaq Budaqov Azerbaycanin cografiyaci alimleri Baki Elm nesriyyati 2013 seh 29