Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Əmir bəy Ağayev — maarif xadimi, müəllim.
| Əmir bəy Ağayev | |
|---|---|
| Əmir bəy Məşədi Əlibala oğlu Ağayev | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Gəncə, Yelizavetpol qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Arxangelsk, RSFSR, SSRİ |
| Vəfat səbəbi | repressiya |
| Həyat yoldaşı | Tuqra xanım Ağayeva |
| Uşaqları | Azər, Solmaz |
| Atası | Məşədi Əlibala Ağa oğlu |
| Anası | Nərgiz xanım Ağayeva |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Təhsili | Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutu |
Həyatı və fəaliyyəti
Əmir bəy Ağayev 1886-cı ildə Gəncədə anadan olmuşdur. Atası Məşədi Əlibala ticarətlə məşğul olmuş, Gəncədə indiki Cavadxan və Mirəli Qaşqay küçələrinin kəsişdiyi yerdə parça dükanları vardı. Məşədi Əlibala 1879-cu ildə Nərgiz xanımla evlənmiş, onun Həcər, Kübra, Zəki, Abdulla, Əmir adlı övladları olmuşdur.
Əmir bəy Ağayevin böyük qardaşı Abdulla bəy Gəncənin ilk əczaçılarından biri olmuş, 1917-ci ildə Xarkov Universitetinin tibb fakültəsinin əczacılıq şöbəsini bitirərək Gəncəyə qayıtmışdır. Burada atasının dükanlarından birini özünə aptek edərək ixtisası üzrə işləmişdir.
Abdulla bəy Ağayevin əmisi oğlu Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaradıcılarından Həsən bəy Ağayev Gəncənin ilk azərbaycanlı general-qubernatoru olmuş Xudadat bəy Rəfibəylilə birlikdə Yelizovetpol Tibb Cəmiyyətini yaradaraq imkansız insanlara dərman yazdıqda reseptə işarə qoyarmışlar. Xəstələri Abdulla bəy Ağayevin aptekinə göndərər, o da reseptəki işarəyə görə dərmanı pulsuz verərmiş. Həkimlər dərmanın dəyərini sonra özləri ödəyərmişlər. Abdulla bəy Ağayev XI qızıl ordu tərəfindən öldürülmüşdür.
Əmir bəy Ağayev iki yaşında olarkən atası vəfat etmiş, qohumlarının maddi köməyi ilə Gəncədə Molla Məhəmməd Pişnamazzadənin məktəbini, gimnaziyanı, sonra da 1911-ci ildə müəllimlər seminariyasını bitirmişdir. Bir neçə il müəllimlik etdikdən sonra təhsilini davam etdirmək üçün anası Nərgiz xanımla Bakıya gəlmişdir. Burada Hacı Zeynalabdin Tağıyevin himayəsində yaşamış, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun Dil-Ədəbiyyat fakültəsinə daxil olmuş, təhsilini müvəffəqiyyətlə başa vurmuşdur. Həmin fakültədə dil-ədəbiyyat fənnindən dərs deyən Əmir bəy Ağayev kafedra müdiri vəzifəsində çalışmışdır.
Ədəbiyyata olan həvəsi Əmir bəy Ağayevi böyük mütəfəkkir, ədəbiyyatşünas Hüseyn Cavid, Əhməd Cavad, Mikayıl Müşviq, Abdulla Şaiq və başqaları ilə yaxınlaşdırır, onlarla əməkdaşlıq edir.
Əmir bəy Ağayev əmisi oğlu, böyük ictimai-siyasi xadim Həsən bəy Ağayevin yaxın silahdaşı olub, ona dövlət işlərində kömək etmişdir. Azərbaycan alimi, professor Ədalət Tahirzadənin Həsən bəy Ağayev haqqında bir məqaləsində bu parlaq şəkildə göstərilmişdir.
Əmir bəy Ağayev 1937-ci repressiya məruz qalmış, həbs edilərək Arxangelskə sürgün edilmişdir. Burada həbs düşərgəsində meşə sındırmağa məhkum edilmişdir.
Əmir bəy Ağayev həbsdə olarkən SSRİ Baş prokuroruna çatdırmaq üçün ailəsinə iki məktub göndərmişdir.
Əmir bəy Ağayevin ikinci məktubunda yazılmışdır: "Həbs olunmam barədə hökm çıxarılmasına əsas verən səbəblər mənə məlum deyildir, mənə yalnız məhkumluq müddətini bildirmişlər. İstintaqın gedişindən və müstəqin mənə verdiyi suallardan çıxardığım nəticələrə görə Müsavat partiyasına üzv olmağıma və Bakı şəhər fəhlə fakultəsində bir yerdə işlədiyimiz Türkiyə konsulluğunun katibi Ruhi ilə tanış olmağıma görə günahkar hesab edilirəm". Şikayət məktubu bu sözlərlə bitirilmişdir: "Mənim 27 illik müəllimlik fəaliyyətimi, Sovet hakimiyyətinə sədaqətliyimi nəzərə alaraq, xahiş edirəm həbsimlə əlaqədar olan sənədləri yoxlayıb, məni azad edib, sevimli peşəmə və körpə övladlarıma qaytarasınız".
Əmir bəy Ağayevin birinci məktubu Bakı vağzalından göndərilmişdi. Həyat yoldaşı Tuqra xanım məktubu alan kimi dərhal yerinə çatdırdıqda, başına nə müsibət gətirmişdilərsə, dəniz kənarındakı binadan çıxanda nəinki evinin ünvanını, öz adını da unutmuşdu. Buna görə ikinci məktubu göndərilməmişdi.
30 iyun 1940-cı ildə sürgündə vəfat edən görkəmli pedaqoq 1956-cı ildə bütün repressiya qurbanları kimi bəraət almışdır.
Əmir bəy Ağayevin oğlu Azər Ağayev 1928-ci ildə Bakı şəhərində doğulmuşdur. Onun adını Hüseyn Cavid qoymuşdur. Bu münasibətlə hazırlanan məclisə başçılıq edən Hüseyn Cavid valideynlərə müraciətlə demişdir: Əmir əfəndi, Tuqra xanım, bu yavrunun adını mən qoydum Azər! Atəşkənələr, furtunalar yavrusu Azər! Əmir bəy Ağayev həbs ediləndə Azər Ağayevin 9 yaşı olmuşdu. O, gənclik illərindən atasını axtarmaq fikri ilə Sibirə səfərlər edir, Əmir bəy Ağayevin nəşini gətirdib vətənində dəfn etmək istəsə də, arzusuna çata bilmir. 2007-ci ildə Azər Ağayev dünyasını dəyişmişdir. Doğmaları onun arzusunu yerinə yetirərək Hüseyn Cavidin adqoyma günündə dediyi sözləri, atasının rəsmini məzar daşının üzərində həkk etdirirlər..
Əmir bəy Ağayevin ikinci övladı Solmaz Əmir bəy qızı 1936-cı ildə Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Solmaz Ağayeva 1945–1955 illərdə Bakı şəhərindəki 132 saylı məktəbdə təhsil almışdır. 1955-ci ildə Gəncə şəhərində Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun Üzümçülük meyvə-tərəvəzçilik fakültəsinə daxil olub, 1960-cı ildə həmin fakültəni bitirmişdir. 1962–1967 illərdə Bakıda Elmi-tədqiqat Tərəvəzçilik İnstitutunda elmi işçi vəzifəsində işləmiş, 1970-ci ildə aspiranturaya daxil olub, 30-dan artıq pomidor sortlarının şaxtaya və xəstəliklərə davamlılığını, məhsuldarlığını sınaqdan keçirərək namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmişdir. Solmaz Ağayeva bir monoqrafiyanın, bir çox məqalənin müəllifidir.
Solmaz Ağayeva 1956-cı ildə Surxay Tağızadə ilə evlənmişdir. Onların Namiq, İmran, Aytən adlı üç övladı var. Namiq Tağızadə Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorluğunun İstintaq İdarəsi metodik və texniki-kriminalistika şöbəsinin rəisi, ədliyyə müşaviri vəzifəsində çalışmışdır.
Kiçik oğlu İmran Tağızadə də hüquqşünasdır. Aytən Tağızadə isə musiqi sahəsində fəaliyyət göstərir, mayestro Niyazi haqqında ilk tədqiqat əsərinin müəllifidir.
Əmir bəy Ağayev haqqında Azərbaycan dövlət radiosunda "37-nin qurbanları" proqramında 10 dekabr 1997-ci ildə veriliş verilmişdir. Verilişdə Azər Ağayev və Solmaz Ağayeva-Tağızadə çıxış etmişlər..
İstinadlar
- Sabir Gəncəli. Ailə. Ensiklopedik toplu, nəsillər, ailələr, talelər. II kitab. Bakı, 2011. səh. 141–142
- "Ədalət TAHİRZADƏ. HƏSƏN BƏY AĞAYEV.16.03.2014". 2015-05-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-05-23.
- Elgün Tağızadə. O, kriminalistikanın mükəmməl bilicisi idi. "İki sahil" qəzeti, 3 may 2014-cü il
- "Айтен Тагизаде.Ниязи: творческая биография и черты исполнительского стиля. Баку, Азернешр, 2002". 2016-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2014-05-27.
- "Ekran-efir" qəzeti, 8–14 dekabr 1997-ci il
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emir bey Agayev maarif xadimi muellim Emir bey AgayevEmir bey Mesedi Elibala oglu AgayevDogum tarixi 1886Dogum yeri Gence Yelizavetpol qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 30 iyun 1940Vefat yeri Arxangelsk RSFSR SSRIVefat sebebi repressiyaHeyat yoldasi Tuqra xanim AgayevaUsaqlari Azer SolmazAtasi Mesedi Elibala Aga ogluAnasi Nergiz xanim AgayevaMilliyyeti azerbaycanliTehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji InstitutuHeyati ve fealiyyetiEmir bey Agayevin anasi Nergiz xanim Emir bey Agayev 1886 ci ilde Gencede anadan olmusdur Atasi Mesedi Elibala ticaretle mesgul olmus Gencede indiki Cavadxan ve Mireli Qasqay kucelerinin kesisdiyi yerde parca dukanlari vardi Mesedi Elibala 1879 cu ilde Nergiz xanimla evlenmis onun Hecer Kubra Zeki Abdulla Emir adli ovladlari olmusdur Emir bey Agayev heyat yoldasi Tuqra xanimla Emir bey Agayevin boyuk qardasi Abdulla bey Gencenin ilk eczacilarindan biri olmus 1917 ci ilde Xarkov Universitetinin tibb fakultesinin eczaciliq sobesini bitirerek Genceye qayitmisdir Burada atasinin dukanlarindan birini ozune aptek ederek ixtisasi uzre islemisdir Abdulla bey Agayevin emisi oglu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin yaradicilarindan Hesen bey Agayev Gencenin ilk azerbaycanli general qubernatoru olmus Xudadat bey Refibeylile birlikde Yelizovetpol Tibb Cemiyyetini yaradaraq imkansiz insanlara derman yazdiqda resepte isare qoyarmislar Xesteleri Abdulla bey Agayevin aptekine gonderer o da resepteki isareye gore dermani pulsuz verermis Hekimler dermanin deyerini sonra ozleri odeyermisler Abdulla bey Agayev XI qizil ordu terefinden oldurulmusdur Emir bey Agayev heyat yoldasi Tuqra xanim oglu Azer qizi Solmaz 1937 ci il Emir bey Agayev iki yasinda olarken atasi vefat etmis qohumlarinin maddi komeyi ile Gencede Molla Mehemmed Pisnamazzadenin mektebini gimnaziyani sonra da 1911 ci ilde muellimler seminariyasini bitirmisdir Bir nece il muellimlik etdikden sonra tehsilini davam etdirmek ucun anasi Nergiz xanimla Bakiya gelmisdir Burada Haci Zeynalabdin Tagiyevin himayesinde yasamis Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunun Dil Edebiyyat fakultesine daxil olmus tehsilini muveffeqiyyetle basa vurmusdur Hemin fakultede dil edebiyyat fenninden ders deyen Emir bey Agayev kafedra mudiri vezifesinde calismisdir Edebiyyata olan hevesi Emir bey Agayevi boyuk mutefekkir edebiyyatsunas Huseyn Cavid Ehmed Cavad Mikayil Musviq Abdulla Saiq ve basqalari ile yaxinlasdirir onlarla emekdasliq edir Emir bey Agayev emisi oglu boyuk ictimai siyasi xadim Hesen bey Agayevin yaxin silahdasi olub ona dovlet islerinde komek etmisdir Azerbaycan alimi professor Edalet Tahirzadenin Hesen bey Agayev haqqinda bir meqalesinde bu parlaq sekilde gosterilmisdir Emir bey Agayevin oglu Azer Agayev 1928 2007 Emir bey Agayev 1937 ci repressiya meruz qalmis hebs edilerek Arxangelske surgun edilmisdir Burada hebs dusergesinde mese sindirmaga mehkum edilmisdir Emir bey Agayev hebsde olarken SSRI Bas prokuroruna catdirmaq ucun ailesine iki mektub gondermisdir Emir bey Agayevin ikinci mektubunda yazilmisdir Hebs olunmam barede hokm cixarilmasina esas veren sebebler mene melum deyildir mene yalniz mehkumluq muddetini bildirmisler Istintaqin gedisinden ve musteqin mene verdiyi suallardan cixardigim neticelere gore Musavat partiyasina uzv olmagima ve Baki seher fehle fakultesinde bir yerde islediyimiz Turkiye konsullugunun katibi Ruhi ile tanis olmagima gore gunahkar hesab edilirem Sikayet mektubu bu sozlerle bitirilmisdir Menim 27 illik muellimlik fealiyyetimi Sovet hakimiyyetine sedaqetliyimi nezere alaraq xahis edirem hebsimle elaqedar olan senedleri yoxlayib meni azad edib sevimli peseme ve korpe ovladlarima qaytarasiniz Emir bey Agayevin birinci mektubu Baki vagzalindan gonderilmisdi Heyat yoldasi Tuqra xanim mektubu alan kimi derhal yerine catdirdiqda basina ne musibet getirmisdilerse deniz kenarindaki binadan cixanda neinki evinin unvanini oz adini da unutmusdu Buna gore ikinci mektubu gonderilmemisdi 30 iyun 1940 ci ilde surgunde vefat eden gorkemli pedaqoq 1956 ci ilde butun repressiya qurbanlari kimi beraet almisdir Emir bey Agayevin oglu Azer Agayev 1928 ci ilde Baki seherinde dogulmusdur Onun adini Huseyn Cavid qoymusdur Bu munasibetle hazirlanan meclise basciliq eden Huseyn Cavid valideynlere muracietle demisdir Emir efendi Tuqra xanim bu yavrunun adini men qoydum Azer Ateskeneler furtunalar yavrusu Azer Emir bey Agayev hebs edilende Azer Agayevin 9 yasi olmusdu O genclik illerinden atasini axtarmaq fikri ile Sibire seferler edir Emir bey Agayevin nesini getirdib veteninde defn etmek istese de arzusuna cata bilmir 2007 ci ilde Azer Agayev dunyasini deyismisdir Dogmalari onun arzusunu yerine yetirerek Huseyn Cavidin adqoyma gununde dediyi sozleri atasinin resmini mezar dasinin uzerinde hekk etdirirler Emir bey Agayevin ikinci ovladi Solmaz Emir bey qizi 1936 ci ilde Baki seherinde anadan olmusdur Solmaz Agayeva 1945 1955 illerde Baki seherindeki 132 sayli mektebde tehsil almisdir 1955 ci ilde Gence seherinde Kend Teserrufati Institutunun Uzumculuk meyve terevezcilik fakultesine daxil olub 1960 ci ilde hemin fakulteni bitirmisdir 1962 1967 illerde Bakida Elmi tedqiqat Terevezcilik Institutunda elmi isci vezifesinde islemis 1970 ci ilde aspiranturaya daxil olub 30 dan artiq pomidor sortlarinin saxtaya ve xesteliklere davamliligini mehsuldarligini sinaqdan kecirerek namizedlik dissertasiyasini mudafie etmisdir Solmaz Agayeva bir monoqrafiyanin bir cox meqalenin muellifidir Solmaz Agayeva 1956 ci ilde Surxay Tagizade ile evlenmisdir Onlarin Namiq Imran Ayten adli uc ovladi var Namiq Tagizade Azerbaycan Respublikasi Bas Prokurorlugunun Istintaq Idaresi metodik ve texniki kriminalistika sobesinin reisi edliyye musaviri vezifesinde calismisdir Kicik oglu Imran Tagizade de huquqsunasdir Ayten Tagizade ise musiqi sahesinde fealiyyet gosterir mayestro Niyazi haqqinda ilk tedqiqat eserinin muellifidir Emir bey Agayev haqqinda Azerbaycan dovlet radiosunda 37 nin qurbanlari proqraminda 10 dekabr 1997 ci ilde verilis verilmisdir Verilisde Azer Agayev ve Solmaz Agayeva Tagizade cixis etmisler IstinadlarSabir Genceli Aile Ensiklopedik toplu nesiller aileler taleler II kitab Baki 2011 seh 141 142 Edalet TAHIRZADE HESEN BEY AGAYEV 16 03 2014 2015 05 20 tarixinde Istifade tarixi 2014 05 23 Elgun Tagizade O kriminalistikanin mukemmel bilicisi idi Iki sahil qezeti 3 may 2014 cu il Ajten Tagizade Niyazi tvorcheskaya biografiya i cherty ispolnitelskogo stilya Baku Azerneshr 2002 2016 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2014 05 27 Ekran efir qezeti 8 14 dekabr 1997 ci ilHemcinin baxHesen bey Agayev Surxay Tagizade