Kəblə-Əhməd Məmmədqulu oğlu Əhmədov (tanınır: Əhməd Rumlu (Ruminski); 12 avqust 1902, Bakı – 13 noyabr 1982, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktyoru, şair və dramaturq.
Əhməd Əhmədov | |
---|---|
| |
Digər adları | Əhməd Rumlu, Əhməd Ruminski |
Doğum tarixi | 12 avqust 1902 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 13 noyabr 1982 (80 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | aktyor |
Həyatı
Əhməd Rumlu 1902-ci ilin avqustunda Bakıda, "Həmişəri palanı" deyilən məhəllədə tacir ailəsində dünyaya gəlib. Lakin onun ailəsi Əhməd doğulmamışdan XIX əsrin ikinci yarısında Cənubi Azərbaycandan mühacirə edilmişdi. Atası İranda anadan olmuşdu. Oğlunu axund görmək istəyən Məmmədqulu kişi bu məqsədlə onu molla məktəbinə qoyur. Əhməd Bakıda dövrün tələblərinə uyğun olaraq, mollaxanada təhsil alır. Təhsilini mədrəsədə davam etdirən Əhməd ərəb və fars dillərini gözəl bildiyinə, öz yaşıdlarından zehni və çalışqanlığı ilə seçildiyinə görə axundlar onu Nəcəfi-Əşrəf şəhərinə göndərməyi qərara alırlar. 20–30 il oğlundan ayrı düşəcəyini düşünən ata bu təklifdən boyun qaçırır.
Quranı əzbərdən bilən, gözəl hafizəsi və məlahətli səsi olan Əhməd məhərrəmlikdə şəbih deyər, qəsidələr oxuyardı. Əsrin ortalarına doğru bu mərasimlər xalq teatrları ilə əvəz olundu və istedadlı gənc "kos-kosa", "qodu-qodu" kimi məhəlli oyunlarda özünə pərəstişkarlar qazandı. Tənqid-Təbliğ Teatrı isə Əhmədin həyatında dönüş yaratdı. Əhməd Əhmədovun 18 yaşı olanda artıq Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrının səhnəsində müxtəlif həcmli rollar ifa etməyə başlamışdır. Bu dövrdə onun ikinci qabiliyyəti üzə çıxdı. Əhməd qələmini işə salaraq böyük poemalar, qəzəllər yazmağa başladı. "Humay" poemasını qələmə aldı. Tezliklə "Səadət uğrunda", "Seyran", "Qana qan" əsərləri GTT-da səhnəyə qoyuldu. Rumlu təxəllüsü ilə yazdığı qəzəllər İranın məşhur xanəndəsi Mustafa Payanın repertuarının əsasını təşkil edirdi. Şair-qəzəlxanın 5000-dən çox qəzəli mövcuddur. Amma onların çoxu hazırda mövcud deyil.
Həyatda çox sakit, özünü gözə soxmayan qəzəlxanın ilk filmi məhz "O olmasın, bu olsun" ilə başlayır. Bunu Əliağa Ağayev məsləhət edir. Hüseyn Seyidzadə hambal roluna bir neçə aktyoru sınasa da, bəyənmir. Ağayevin xahişi ilə rejissor onu çağırıb sınayır. Əhməd Ruminskini Hüseyn Seyidzadə elə ilk baxışdaca onu bəyənir və rola təsdiq edir. Epizodik rol olan Hambal rolu qəzəlxanın həyatını dəyişir və onun aktyorluq keyfiyyətlərini üzə çıxarır. Bundan sonra 1956-cı ildə oynadığı hambal rolundan sonra ona ard-arda təkliflər gəlir və ilk olaraq 1957-ci ildə "Bir məhəllədən iki nəfər", 1958-ci ildə "Kazbek qutusu" bədii filmlərində rol alır. Amma qəzəlxanın sakit, qapalı adam olması onun çox filmlərdə çəkilməsinə imkan vermədi. Hətta aktyorun uzun illər çalışdığı Gənc Tamaşaçılar Teatrında da baş rolu demək olar ki, olmayıb.
Əhməd Ruminski qəzəllər söyləsə də, tamaşalarda rol alsa da, cəmisi 6 filmdə epizodik rolda çəkilsə də, "O olmasın, bu olsun" filmində yaratdığı "Hambal" obrazı ilə Azərbaycan xalqının könlündə taxt qurmuşdur. Bu filmdə o, öz səsi və öz xarakteri ilə oynamışdır. Onun Məşədi İbadla olan epizodları və frazaları indiyə qədər də tamaşaçılar tərəfindən sevilə sevilə izlənilir.
Əhməd Rumınski 1982-ci ildə dünyasını dəyişib. Məzarı Balaxanı qəbirstanlığında Hacı Şəhla məscidinin yaxınlığındadır.
Filmoqrafiya
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "Kinomuzun ən məşhur hambalı". 2021-05-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-10-22.
- "Maraqlı rolları, incə qəzəlləri ilə xatırlanan sənətkar". 2023-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-16.
- "Sənət sultanının izində". 2023-07-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-07-16.
- Məşədi İbadın hambalı
- "Arxivlənmiş surət". 2021-06-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-01-08.
- Əhməd Rumlunun məzarı
- Ayazqızı, Ə. Tacir oğlunu hambala çevirən istedad: Ədilə Ayazqızı: "40 il səhnədə yüzlərlə obraz canlandıran babamızı bu gün hamı Məşədi İbadın hambalı kimi xatırlayır": [Aktyor Əhməd Rumlu haqqında nəvəsi Ədilə Ayazqızı ilə söhbət] //Mövqe.- 2011.- 19 aprel.- S. 13.
Mənbə
- "Bəs mənim bir abasım hara getdi?" //Odlar yurdu.- London, 2008, dekabr.- № 002.- səh. 15.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Ehmed Ehmedov Keble Ehmed Memmedqulu oglu Ehmedov taninir Ehmed Rumlu Ruminski 12 avqust 1902 Baki 13 noyabr 1982 Baki Azerbaycan teatr ve kino aktyoru sair ve dramaturq Ehmed Ehmedov O olmasin bu olsun filminden kadrDiger adlari Ehmed Rumlu Ehmed RuminskiDogum tarixi 12 avqust 1902 1902 08 12 Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 13 noyabr 1982 1982 11 13 80 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIDefn yeri BalaxaniFealiyyeti aktyorHeyatiEhmed Rumlu 1902 ci ilin avqustunda Bakida Hemiseri palani deyilen mehellede tacir ailesinde dunyaya gelib Lakin onun ailesi Ehmed dogulmamisdan XIX esrin ikinci yarisinda Cenubi Azerbaycandan muhacire edilmisdi Atasi Iranda anadan olmusdu Oglunu axund gormek isteyen Memmedqulu kisi bu meqsedle onu molla mektebine qoyur Ehmed Bakida dovrun teleblerine uygun olaraq mollaxanada tehsil alir Tehsilini medresede davam etdiren Ehmed ereb ve fars dillerini gozel bildiyine oz yasidlarindan zehni ve calisqanligi ile secildiyine gore axundlar onu Necefi Esref seherine gondermeyi qerara alirlar 20 30 il oglundan ayri duseceyini dusunen ata bu teklifden boyun qacirir Qurani ezberden bilen gozel hafizesi ve melahetli sesi olan Ehmed meherremlikde sebih deyer qesideler oxuyardi Esrin ortalarina dogru bu merasimler xalq teatrlari ile evez olundu ve istedadli genc kos kosa qodu qodu kimi mehelli oyunlarda ozune perestiskarlar qazandi Tenqid Teblig Teatri ise Ehmedin heyatinda donus yaratdi Ehmed Ehmedovun 18 yasi olanda artiq Azerbaycan Dovlet Genc Tamasacilar Teatrinin sehnesinde muxtelif hecmli rollar ifa etmeye baslamisdir Bu dovrde onun ikinci qabiliyyeti uze cixdi Ehmed qelemini ise salaraq boyuk poemalar qezeller yazmaga basladi Humay poemasini qeleme aldi Tezlikle Seadet ugrunda Seyran Qana qan eserleri GTT da sehneye qoyuldu Rumlu texellusu ile yazdigi qezeller Iranin meshur xanendesi Mustafa Payanin repertuarinin esasini teskil edirdi Sair qezelxanin 5000 den cox qezeli movcuddur Amma onlarin coxu hazirda movcud deyil Heyatda cox sakit ozunu goze soxmayan qezelxanin ilk filmi mehz O olmasin bu olsun ile baslayir Bunu Eliaga Agayev meslehet edir Huseyn Seyidzade hambal roluna bir nece aktyoru sinasa da beyenmir Agayevin xahisi ile rejissor onu cagirib sinayir Ehmed Ruminskini Huseyn Seyidzade ele ilk baxisdaca onu beyenir ve rola tesdiq edir Epizodik rol olan Hambal rolu qezelxanin heyatini deyisir ve onun aktyorluq keyfiyyetlerini uze cixarir Bundan sonra 1956 ci ilde oynadigi hambal rolundan sonra ona ard arda teklifler gelir ve ilk olaraq 1957 ci ilde Bir mehelleden iki nefer 1958 ci ilde Kazbek qutusu bedii filmlerinde rol alir Amma qezelxanin sakit qapali adam olmasi onun cox filmlerde cekilmesine imkan vermedi Hetta aktyorun uzun iller calisdigi Genc Tamasacilar Teatrinda da bas rolu demek olar ki olmayib Ehmed Rumlunun mezari Balaxani Ehmed Ruminski qezeller soylese de tamasalarda rol alsa da cemisi 6 filmde epizodik rolda cekilse de O olmasin bu olsun filminde yaratdigi Hambal obrazi ile Azerbaycan xalqinin konlunde taxt qurmusdur Bu filmde o oz sesi ve oz xarakteri ile oynamisdir Onun Mesedi Ibadla olan epizodlari ve frazalari indiye qeder de tamasacilar terefinden sevile sevile izlenilir Ehmed Ruminski 1982 ci ilde dunyasini deyisib Mezari Balaxani qebirstanliginda Haci Sehla mescidinin yaxinligindadir FilmoqrafiyaO olmasin bu olsun film 1956 Bir mehelleden iki nefer film 1957 Kazbek qutusu film 1958 IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Kinomuzun en meshur hambali 2021 05 13 tarixinde Istifade tarixi 2013 10 22 Maraqli rollari ince qezelleri ile xatirlanan senetkar 2023 07 16 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 16 Senet sultaninin izinde 2023 07 16 tarixinde Istifade tarixi 2023 07 16 Mesedi Ibadin hambali Arxivlenmis suret 2021 06 15 tarixinde Istifade tarixi 2017 01 08 Ehmed Rumlunun mezari Ayazqizi E Tacir oglunu hambala ceviren istedad Edile Ayazqizi 40 il sehnede yuzlerle obraz canlandiran babamizi bu gun hami Mesedi Ibadin hambali kimi xatirlayir Aktyor Ehmed Rumlu haqqinda nevesi Edile Ayazqizi ile sohbet Movqe 2011 19 aprel S 13 Menbe Bes menim bir abasim hara getdi Odlar yurdu London 2008 dekabr 002 seh 15