Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu, , çünki hansısa məqalədən bu məqaləyə verilmiş keçid yoxdur. (fevral 2023) |
İsmayıl Mərziban (1869–1960) — İran siyasətçisi, Qacar və Pəhləvi dövründə bir çox nairlikdə çalışmış şəxs.
| İsmayıl Mərziban | |
|---|---|
| fars. اسماعیل مرزبان | |
 | |
 | |
| 1 may 1915 – 18 avqust 1915 | |
| 16 noyabr 1920 – 21 fevral 1921 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Tehran, İran |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Tehran, İran |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
Həyatı
İsmayıl 1869-cu ildə anadan olmuşdu. Onun mənsub olduğu ailə Gilanın, Rəştin qədim əsilzadə soyuna bağlıdır. Mərziban soyadını da bu ayaqdan götürmüşdü.
İsmayıl Mərziban Muaddəbəssəltənə və Əminülmülk ləqəblərini daşıyırdı.
İsmayıl Mərziban orta təhsilini bitirəndən sonra, Fransaya yollanmış, Paris Universitetinə qəbul olmuşdu. Universitetin tibb fakültəsini bitirmişdi. Məşhur göz həkimi doktor Ratveldin tələbəsi olmuşdu.
İsmayıl Mərziban İrana dönəndən sonra həkimliklə yanaşı siyasətə də atılmışdı. İran ziyalılarının qurduğu "Cameyi-Adəmiyyət"ə üzv olmuşdu. Həmin dövrdə İranda müxalifətçi mübariz qüvvənin başında "Adəmiyyət cəmiyyəti" ilk siyasi cəmiyyətdən başqa heç bir təşkilatı qüvvə yox idi. Həmçinin cəmiyyətin özü də təşkilati cəhətdən çox zəif idi. Hakim siniflər, mütləqiyyət, onlarla birlikdə xarici qarətçilər ölkəni və əhalini soyub qarət etməkdə qarşıda duran hər cür maneələri, ən kiçik bir çıxışı, ən kiçik bir hərəkəti amansızcasına əzir, dağıdır və aradan aparırdı. Belə bir gərgin və qorxulu vəziyyətdə "Adəmiyyət cəmiyyəti" öz gizli təşkilatını genişləndirmək məqsədilə yeni bir təşəbbüsə başladı. Bu yeni təşkilati təşəbbüs "Adəmiyyət cəmiyyəti" fəaliyyətinin ən gərgin dövrünə tasadüf etmişdir ki, bu da şərti olaraq cəmiyyətin fəaliyyətinin üçüncü düvrü adlandırılır.
İranın ilk siyasi, gizli cəmiyyətinin təxminən 1885–1897-ci illəri əhatə edən fəaliyyət dövründə İsmayıl Mərziban üzv olmuşdu. Bu dövrde həmin cəmiyyət daha framason və ya fəramuşxanə deyil, "Cameye adəmiyyət" (Adəmiyyət cəmiyyəti) adı altında fəaliyyət göstərmişdir.
Müxtəlif mənbələrdən aydın görünür ki, cəmiyyətin fəaliyyətinin üçüncü dövrünün başlanması ilə, xüsusilə Melkum xanın Tehranda olduğu tarixdən etibarən böyük ruhanilərdən, yüksək rütbəli dövlət qulluqçulardan, müxtəlif sinif və təbəqələrin görkəmli nümayəndələrindən bəziləri o cümlədən Hacı Şeyx Hadi Nəcmabadi, Hacı Seyid Mehdi Dövlətabadi, Mirzə Seyid Vəli, Mirzə Seyid Zeynalabdın İmamcümə, Müstəşarüddövlə, Əminüddövlə, Yəhya xan Müşirüddövlə, Səduddövlə, Zökaelmülk Fruği, Fəridölmülk, Hacı Səyyah və başqaları "Adəmiyyət cəmiyyəti"nin başçıları və rəhbərləri sırasına daxildilər
İsmayıl Mərziban İran Məşrutə hərəkatına qoşulmuşdu. Məclis topa tutulandan sonra Avropaya mühacirət etmişdi.
İsmayıl Mərziban İrana dönəndən sonra yenidən siyasətə atılmışdı. Eynüddövlənin baş nazirliyi dönəmində Poçt-Teleqraf naziri olmuşdu. Vüsuqəddövlənin baş nazirliyi dövründə yenə həmin vəzifəni daşımışdı. baş nazirliyi dövründə daxili işlər vəziri olmuşdu. Sonra Maarif naziri vəzifəsini aparmışdı.
İsmayıl Mərziban Qəvamülmülkün və Həkimülmülkün baş nazirlikləri dövründə İranın Səhiyyə naziri olmuşdu.
İsmayıl Mərziban İran Milli məclisinin üzvü olmuşdu.
İsmayıl Mərziban Qərbi Azərbaycan ostanın ostandarı vəzifəsində çalışmışdı.
İsmayıl Mərziban 1960-cı ildə vəfat etmiş, "Zəhirəddövlə gorgahı"nda dəfn edilmişdi.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu. Məşrutə ensiklopediyası. Bakı, 2011. 624 səh.
İstinadlar
- Mirzə Yəhya Dövlətabadi Tariхе moaser, I cild, səh, 46.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu tenha meqaledir cunki hansisa meqaleden bu meqaleye verilmis kecid yoxdur Lutfen elaqeli meqalelerden bu sehifeye kecid vermeye calisin fevral 2023 Ismayil Merziban 1869 1960 Iran siyasetcisi Qacar ve Pehlevi dovrunde bir cox nairlikde calismis sexs Ismayil Merzibanfars اسماعیل مرزبان Poct Teleqraf naziri1 may 1915 18 avqust 191516 noyabr 1920 21 fevral 1921Sexsi melumatlarDogum tarixi 1869Dogum yeri Tehran IranVefat tarixi 1960Vefat yeri Tehran IranFealiyyeti siyasetciHeyatiIsmayil 1869 cu ilde anadan olmusdu Onun mensub oldugu aile Gilanin Restin qedim esilzade soyuna baglidir Merziban soyadini da bu ayaqdan goturmusdu Ismayil Merziban Muaddebesseltene ve Eminulmulk leqeblerini dasiyirdi Ismayil Merziban orta tehsilini bitirenden sonra Fransaya yollanmis Paris Universitetine qebul olmusdu Universitetin tibb fakultesini bitirmisdi Meshur goz hekimi doktor Ratveldin telebesi olmusdu Ismayil Merziban Irana donenden sonra hekimlikle yanasi siyasete de atilmisdi Iran ziyalilarinin qurdugu Cameyi Ademiyyet e uzv olmusdu Hemin dovrde Iranda muxalifetci mubariz quvvenin basinda Ademiyyet cemiyyeti ilk siyasi cemiyyetden basqa hec bir teskilati quvve yox idi Hemcinin cemiyyetin ozu de teskilati cehetden cox zeif idi Hakim sinifler mutleqiyyet onlarla birlikde xarici qaretciler olkeni ve ehalini soyub qaret etmekde qarsida duran her cur maneeleri en kicik bir cixisi en kicik bir hereketi amansizcasina ezir dagidir ve aradan aparirdi Bele bir gergin ve qorxulu veziyyetde Ademiyyet cemiyyeti oz gizli teskilatini genislendirmek meqsedile yeni bir tesebbuse basladi Bu yeni teskilati tesebbus Ademiyyet cemiyyeti fealiyyetinin en gergin dovrune tasaduf etmisdir ki bu da serti olaraq cemiyyetin fealiyyetinin ucuncu duvru adlandirilir Iranin ilk siyasi gizli cemiyyetinin texminen 1885 1897 ci illeri ehate eden fealiyyet dovrunde Ismayil Merziban uzv olmusdu Bu dovrde hemin cemiyyet daha framason ve ya feramusxane deyil Cameye ademiyyet Ademiyyet cemiyyeti adi altinda fealiyyet gostermisdir Muxtelif menbelerden aydin gorunur ki cemiyyetin fealiyyetinin ucuncu dovrunun baslanmasi ile xususile Melkum xanin Tehranda oldugu tarixden etibaren boyuk ruhanilerden yuksek rutbeli dovlet qulluqculardan muxtelif sinif ve tebeqelerin gorkemli numayendelerinden bezileri o cumleden Haci Seyx Hadi Necmabadi Haci Seyid Mehdi Dovletabadi Mirze Seyid Veli Mirze Seyid Zeynalabdin Imamcume Mustesaruddovle Eminuddovle Yehya xan Musiruddovle Seduddovle Zokaelmulk Frugi Feridolmulk Haci Seyyah ve basqalari Ademiyyet cemiyyeti nin bascilari ve rehberleri sirasina daxildiler Ismayil Merziban Iran Mesrute herekatina qosulmusdu Meclis topa tutulandan sonra Avropaya muhaciret etmisdi Ismayil Merziban Irana donenden sonra yeniden siyasete atilmisdi Eynuddovlenin bas nazirliyi doneminde Poct Teleqraf naziri olmusdu Vusuqeddovlenin bas nazirliyi dovrunde yene hemin vezifeni dasimisdi bas nazirliyi dovrunde daxili isler veziri olmusdu Sonra Maarif naziri vezifesini aparmisdi Ismayil Merziban Qevamulmulkun ve Hekimulmulkun bas nazirlikleri dovrunde Iranin Sehiyye naziri olmusdu Ismayil Merziban Iran Milli meclisinin uzvu olmusdu Ismayil Merziban Qerbi Azerbaycan ostanin ostandari vezifesinde calismisdi Ismayil Merziban 1960 ci ilde vefat etmis Zehireddovle gorgahi nda defn edilmisdi MenbeEnver Cingizoglu Mesrute ensiklopediyasi Baki 2011 624 seh IstinadlarMirze Yehya Dovletabadi Tarihe moaser I cild seh 46