Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mirzə İbrahim xan Mirzə Əbülhəsən oğlu Həkimi (15 avqust 1871, Təbriz – 19 oktyabr 1959, Tehran, Pəhləvilər İranı[d]) — İranın baş naziri
| Mirzə İbrahim xan Həkimi | |
|---|---|
| fars. ابراهیم حکیمی | |
 | |
İranın baş naziri[d] | |
| 1945 – 1948 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 15 avqust 1871 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 19 oktyabr 1959 (88 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi, həkim |
| Dini | şiəlik |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
İbrahim Mirzə Əbülhəsən oğlu 1871-ci ildə Təbriz şəhərində doğulmuşdu. 1889-cu ildən 1892-ci ilədək Tehran Darülfünunda (kollecdə) oxumuşdu. Fransız dilini öyrənmişdi. Tibbə həvəsi olduğundan ata-baba ixtisasını seçmişdi. Əldə etdiyi bilik onu qane etmirdi. O, xarixdə oxumaq həvəsinə düşmüşdü. Qardaşı Nüsrətülhükəma onu dəstəkləyirdi. 1892-ci ildə ali silkin nümayəndələri və ziyalı təbəqələr Nasirəddin şah Qovanlı-Qacarı təşviq edirdilər ki, xaricə oxumaq üçün tələbə göndərsinlər. Şah əvvəlcə həvəslə razılıq verdi. Sonra irtica yandaşları bu işə pəl vurdular. İbrahimin xaricdə oxumaq istəyi baş tutmadı.
1893-cü ildə İranda taun epidemiyası başlandı. İbrahim Təbrizə gəlib əmisi Mirzə Mahmud xan Həkimülmülkdən xahiş etdi ki, təsirindən istifadə edib vəliəhd Müzəffərəddin mirzədən xaricə getməyə icazə alsın. Əmisi onun xahişini yerinə yetirdi. İbrahim 1894-cü ildə Qafqaz və Rusiyadan keçərək Parisə getdi. O, burada Tibbi kollec bitirərək həkim diplomu və bir fransız qızı aldı.
Müzəffərəddin şah Avropa səfərində Parisə gəlir. Burda İbrahim Həkimi ilə tanış olur. Bu ziyalı, sakit, ədəbli gənc şahın xoşuna gəlir. Onu müvəqqəti məiyyətinə qatır. Şaha göstərdiyi qulluq, mədəni xidmət, informasiya təqdimatı şahı valeh edir. O, bütün müşavirləri üstələyir. Şah Fransanın xarici işlər naziri ilə görüşümək istəyir. Versal sarayı ətrafında bir nəfər anarxist Müzəffərəddin şaha qəsd etmək təşəbbüsündə olur. İbrahimin əmisi Mirzə Mahmud xan özünü irəli atıb anarxistin silahını alır. Şah ölümdən Həkimi ailəsinin sayıqlığı nəticəsində qurtulur. İbrahim şahdan xeyir-dua, vəsait və xan ünvanı alıb daha 10 il Fransada qalır. O, burda öz savadını, biliyini, təcrübəsini daha da artırır. Demokratik düşüncəyə sahib olur. Mirzə İbrahim xan Həkimi Fransada Framason təşkilatının üzvü olur.
Mirzə İbrahim xan İrana qayıdandan sonra Təbrizdən I Məclisə vəkil seçilir. O, İranda konstutitsiyalı bir qurumun olmasını arzulayırdı. İbrahim Həkiminin yaxın dostlarından biri Seyid Həsən Tağızadə idi. O da İranın ilk qanunverici orqanında o, ən ardıcıl Konstitutsiya tərəfdarlarından biri kimi tanınmışdı. Ölkədə parlamentarizm ənənələrinin yaradılmasına qarşı çıxan Məhəmmədəli şah 1908-ci ildə bir qrup Məclis üzvü ilə görüşərkən Həsən Tağızadə nümayişkaranə şəkildə şahın əlini sıxmaqdan imtina etmişdi. Sabirin yuxarıda gətirdiyim beytində də Şərq istibdadı görünməmiş hadisə sayılan həmin olaya işarə vurulmuş, üsyankar deputatın başını bədənindən üzməyə imkanı olmayan hökmdarın naçarlığı, təəssüf və qəzəbi dilə gətirilmişdi. Monarxa qarşı hörmətsizlik edən Seyid Həsən Tağızadə canını nisbətən yaxşı qurtarmışdı: Məhəmmədəli şah onu sadəcə ölkədən qovmuşdu. Əqidə yoldaşlarından Mirzə Cahangir xan (Həsən Tağızadənin də fəal müəlliflərindən olduğu "Suri-İsrafil" qəzetinin naşiri), və Məlikül-Mütəkəllimün ("Natiqlərin sultanı") ləqəbi ilə tanınan məşhur ziyalı və din xadimi Mirzə Nəsrulla Behişti "Şahi-bağ"da, Qacar hökmdarının gözləri qarşısında edam edilmişdilər.
Məhəmmədəli şah Məclisi topa tutdu. Seyid Məhəmməd Təbatəbai, Seyid Əsədullah Bəhbəhani, Mümtazəddövlə və Həkimülmülk Əminəddövlə ziyarətgahına girib bəstə əyləşdilər. Kazaklara əmr edildi ki, bəstə əyləşənlər tutulsunlar. Həkimülmülk və Mümtazəddövlə bağların arası ilə qaçıb gizləndilər. Mümtazəddövlənin nökəri onları tapıb qorxusuz bir yerdə müvəqqəti gizlətdi. Onlar daha əmin bir bəst axtarmağa başladılar. Həkimülmülk Fransa səfirliyini nişan verdi. Razılaşıb ora sığındılar. Bir neçə gündən sonra ordan çıxıb qürbətə üz tutdular.
16 iyul 1909-cu ildə xalqın tələbi ilə Məhəmmədəli şah taxt-tacı oğlu Əhməd mirzəyə təhvil verib yaxın ətrafı ilə xaricə getdi. Ölkə daxilinə səpələnmiş, xarici ölkələrə qaçmış ziyalılar Tehrana toplandılar. Baharistan adlı yerə yığılıb, məclisi dirçəltməyi qərara aldılar. 300 nəfərlik ziyalının içində söz yiyəsi olan İbrahim Həkimülmülk də vardı.
Mirzə Həsən xan Müstəşarülməmalik baş nazir olur. Mirzə İbrahim xan Həkimülmülk onun kabinəsində nazir portfelinə sahiblik edir. İbrahim Həkimülmülk Vəli xan Sepahsalari-Əzəmin qurduğu kabinədə təhsil naziri olur. O, təhsil naziri işlədiyi dönəmdə məktəblər tikir, tələbələri ali təhsil almaq üçün xaricə göndərirdi. O, hökumətdə iki dəfə təhsil naziri vəzifəsini icra etmişdi. Bu dəfə İncəsənət məktəbi də yaratdı. İrticanın bağladığı məktəb və kolleci yenidən açdı. Maarifə təkan verdi. Mirzə İbrahim xan Həkimi Samsamüssəltənə Baxtiyarinin qurduğu dördüncü kabinədə maliyyə naziri vəzifəsi daşıyır.
Mirzə İbrahim xan Həkimi 15 mart 1915-ci ildə Müşirüddövlənin qurduğu kabinədə iştirak etmir. Eynəddövlə Əbdülməcid mirzə Qovanlı-Qacarın qurduğu hökumətdə də heç bir vəzifə daşımır. Bunu irticanı sevmədiyi ilə bağlayırdı.
Mirzə İbrahim xan Həkimi 18 iyun 1918-ci ildə Samsamüssəltənə Baxtiyarinin qurduğu yeni kabinədə maliyyə naziri vəzifəsi daşıyır.
Mirzə İbrahim xan Həkimi 25 yanvar 1922-ci ildə Müşirüddövlənin qurduğu yeni kabinədə maliyyə naziri vəzifəsini icra edir.
Rza şah Pəhləvi hakimiyyətə gələndən sonra Mirzə İbrahim xan Həkimi özünü elmə həsr edir. Elmi əsərlər və ensiklopediyalar, məlumat kitabçaları yazır. 1934-cü ildə Rza şahın yaxın adamı Məhəmmədəli Füruği Firdovsinin yaradıcılığını tədqiq və çap etmək işini ona tapşırır. Komitənin sədri olur. İşini vicdanla yerinə yetirdiyindən Mədəni irsin toplanma və tədqiqini bir yerə cəmləyib institut yaradırlar və onu bu müəssəsəyə müdir təyin edirlər. Mirzə İbrahim xan Həkimi İranın ilk konstitutsiya məhkəməsinin sədri olur. Qərəz o, ömrünün sonunadək 8 dəfə təhsil naziri, 5 dəfə maliyyə naziri işləyib. 1944-cü ildən 1947-ci ilədək İranın baş naziri vəzifəsində çalışıb.Cənubi Azərbaycanın müstəqilliyi onun vaxtına düşüb.
Azərbaycanda Milli Məclisin açılldıği və Milli Hökumətin qurulduğu gün baş nazir Mirzə İbrahim xan Həkimi İran Məclisində çixış etdi. O bəyan etdi ki, yaranmış çətinlikləri aradan qaldırmaq maqsədilə xarici işlər naziri ilə birlikdə Moskvaya getmək arzusundadır. Ölkə böyük həyəcan icərisində idi. Elə bir gün yox idi ki, İran Məclisi Azərbaycan məsələsini müzakirə etməsin. Azərbaycan demokratlarının əleyhinə hər cür böhtanlar deyilirdi. Məclis tribunası "vətənpərvərlik" səngərinə çevrilmişdi. Natiqlər hökumətdən qəti addımlar tələb edirdilər. Baş vermiş hadisələr "xaricin təsiri" kimi yozulurdu. Bəzi deputatlar Sovetləri İranın daxili işlərinə müdaxilə etməkdə günahlandırırdı. Məclisin sədri Seyid Məhəmməd Sadiq Fərrox, Nasir Ərdəlan, Hüseyn Fərhudi və digərləri şimal qonşudan İrana öz ərazisində hərəkət azadlığı verilməsini tələb edirdilər. Bir sıra Məclis üzvləri baş verən hadisələri ölkədəki anarxiyanın məntiqi davamı kimi qiymətləndirirdilər. Azərbaycan məsələsini öyrənmək üçün Məclis fraksiyaları nümayandələrindən ibarət xüsusi komissiya yaradılmışdı. Lakin nə "vətənpərvər" çıxışların, nə də Məclis komissiyasının elə bir əhəmiyyəti oldu. Şimala qoşun göndərməyi və hətta lazım gələrsə, "ruslarla" –təklif edənlər də var idi. Doktor Məhəmməd Müsəddiq vəziyyətdən çıxış yolunu ölkədə təcili reformaların keçirilməsində görürdü.
Tehranda çıxan "Ettelaat"ın məlumatına görə, təslim olmuş Təbriz diviziyasının 125 zabiti və 40 serjantı dekabrın ortalarında Tehrana gəlmişdi. Daha çox baş nazir Həkiminin siyasətini müdafiə edən qəzet Azərbaycandakı hadisələri "qiyam", onun istirakcılarını isə xəyanətkarlar adlandırırdı.
Moskkva müşavirəsi ABŞ və Britaniyanın təzyiqi ilə Sovetlərin öz qoşunlarını İrandan çıxaracağına ümid bəsləyən baş nazir Həkimülmülk siyasətinin iflasi demək idi. Mətbuatın Həkimi üzərinə hücüma keçdiyi bir vaxtda Əhməd Qəvamın hakimiyyətə gəlmək şansının çoxaldığını görən Seyid Ziya tərəfdarları sonuncuya qarşi təbliğat kampaniyasına başlamışdılar. Böhranlı dekabr sonluğunda qəzetlər belə hesab edirdilər ki, ölkədə yaranmış çətinlikləri həll etməyə, əsl islahatlar keçirməyə və Sovetlər Birliyi ilə qarşılıqlı münasibətləri köklü şəkildə yaxşılaşdırmağa qadir olan yalnız bir dövlət xadimi vardır. O da Qəvam əs- Səltənədir. "Rəde Emruz" qəzeti 23 dekabr sayında Əhməd Qəvamın "Deyli Teleqraf " ingilis qəzetinin müxbiri ilə müsahibəsinin tam mətnini dərc etmişdi. Qəvam İranda yaranmış böhranı keçmiş hökumətlərin səhv siyasəti ilə əlaqələndirib göstərdi ki, əgər böhran sabah daha da dərinləşsə, bunun səbəbini indiki hökumətin səhv siyasətində axtarmaq lazımdır.
Mirzə İbrahim xan Həkimi 28 oktyabr 1959-cu ildə vəfat edib.
Ailəsi
Mirzə İbrahim xan Həkimi birinci dəfə fransuz, sonra əmisi Mirzə Mahmud xanın qızı ilə ailə qurmuşdu. Birinci nikahdan Yusif adlı oğlu, ikinci nukahdan Haşim, Əbülhəsən adlı oğlanları vardı.
Mənbə
- Ənvər Çingizoğlu,Mirzə İbrahim xan Həkimi, "Soy", 10 (30), 2009.
- [1] 2010-06-13 at the Wayback Machine
Ədəbiyyat
- Abbas Milani: Eminent Persians. Syracuse University Press. 2008, S. 175 – 180.
- Alireza Avsati: "Iran in the last 3 Centuries". Published Tehran, 2003. Vol1 Vol2
- Iranica Artikel über Hakimi
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mirze Ibrahim xan Mirze Ebulhesen oglu Hekimi 15 avqust 1871 Tebriz 19 oktyabr 1959 Tehran Pehleviler Irani d Iranin bas naziriMirze Ibrahim xan Hekimifars ابراهیم حکیمی Iranin bas naziri d 1945 1948Sexsi melumatlarDogum tarixi 15 avqust 1871 1871 08 15 Dogum yeri Tebriz Tebriz sehristani Serqi Azerbaycan ostani IranVefat tarixi 19 oktyabr 1959 1959 10 19 88 yasinda Vefat yeri Tehran Pehleviler Irani d Tehsili Paris tibb mektebi d Fealiyyeti siyasetci hekimDini sielik Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIbrahim Mirze Ebulhesen oglu 1871 ci ilde Tebriz seherinde dogulmusdu 1889 cu ilden 1892 ci iledek Tehran Darulfununda kollecde oxumusdu Fransiz dilini oyrenmisdi Tibbe hevesi oldugundan ata baba ixtisasini secmisdi Elde etdiyi bilik onu qane etmirdi O xarixde oxumaq hevesine dusmusdu Qardasi Nusretulhukema onu destekleyirdi 1892 ci ilde ali silkin numayendeleri ve ziyali tebeqeler Nasireddin sah Qovanli Qacari tesviq edirdiler ki xarice oxumaq ucun telebe gondersinler Sah evvelce hevesle raziliq verdi Sonra irtica yandaslari bu ise pel vurdular Ibrahimin xaricde oxumaq isteyi bas tutmadi 1893 cu ilde Iranda taun epidemiyasi baslandi Ibrahim Tebrize gelib emisi Mirze Mahmud xan Hekimulmulkden xahis etdi ki tesirinden istifade edib veliehd Muzeffereddin mirzeden xarice getmeye icaze alsin Emisi onun xahisini yerine yetirdi Ibrahim 1894 cu ilde Qafqaz ve Rusiyadan kecerek Parise getdi O burada Tibbi kollec bitirerek hekim diplomu ve bir fransiz qizi aldi Muzeffereddin sah Avropa seferinde Parise gelir Burda Ibrahim Hekimi ile tanis olur Bu ziyali sakit edebli genc sahin xosuna gelir Onu muveqqeti meiyyetine qatir Saha gosterdiyi qulluq medeni xidmet informasiya teqdimati sahi valeh edir O butun musavirleri usteleyir Sah Fransanin xarici isler naziri ile gorusumek isteyir Versal sarayi etrafinda bir nefer anarxist Muzeffereddin saha qesd etmek tesebbusunde olur Ibrahimin emisi Mirze Mahmud xan ozunu ireli atib anarxistin silahini alir Sah olumden Hekimi ailesinin sayiqligi neticesinde qurtulur Ibrahim sahdan xeyir dua vesait ve xan unvani alib daha 10 il Fransada qalir O burda oz savadini biliyini tecrubesini daha da artirir Demokratik dusunceye sahib olur Mirze Ibrahim xan Hekimi Fransada Framason teskilatinin uzvu olur Mirze Ibrahim xan Irana qayidandan sonra Tebrizden I Meclise vekil secilir O Iranda konstutitsiyali bir qurumun olmasini arzulayirdi Ibrahim Hekiminin yaxin dostlarindan biri Seyid Hesen Tagizade idi O da Iranin ilk qanunverici orqaninda o en ardicil Konstitutsiya terefdarlarindan biri kimi taninmisdi Olkede parlamentarizm enenelerinin yaradilmasina qarsi cixan Mehemmedeli sah 1908 ci ilde bir qrup Meclis uzvu ile goruserken Hesen Tagizade numayiskarane sekilde sahin elini sixmaqdan imtina etmisdi Sabirin yuxarida getirdiyim beytinde de Serq istibdadi gorunmemis hadise sayilan hemin olaya isare vurulmus usyankar deputatin basini bedeninden uzmeye imkani olmayan hokmdarin nacarligi teessuf ve qezebi dile getirilmisdi Monarxa qarsi hormetsizlik eden Seyid Hesen Tagizade canini nisbeten yaxsi qurtarmisdi Mehemmedeli sah onu sadece olkeden qovmusdu Eqide yoldaslarindan Mirze Cahangir xan Hesen Tagizadenin de feal muelliflerinden oldugu Suri Israfil qezetinin nasiri ve Melikul Mutekellimun Natiqlerin sultani leqebi ile taninan meshur ziyali ve din xadimi Mirze Nesrulla Behisti Sahi bag da Qacar hokmdarinin gozleri qarsisinda edam edilmisdiler Mehemmedeli sah Meclisi topa tutdu Seyid Mehemmed Tebatebai Seyid Esedullah Behbehani Mumtazeddovle ve Hekimulmulk Emineddovle ziyaretgahina girib beste eylesdiler Kazaklara emr edildi ki beste eylesenler tutulsunlar Hekimulmulk ve Mumtazeddovle baglarin arasi ile qacib gizlendiler Mumtazeddovlenin nokeri onlari tapib qorxusuz bir yerde muveqqeti gizletdi Onlar daha emin bir best axtarmaga basladilar Hekimulmulk Fransa sefirliyini nisan verdi Razilasib ora sigindilar Bir nece gunden sonra ordan cixib qurbete uz tutdular 16 iyul 1909 cu ilde xalqin telebi ile Mehemmedeli sah taxt taci oglu Ehmed mirzeye tehvil verib yaxin etrafi ile xarice getdi Olke daxiline sepelenmis xarici olkelere qacmis ziyalilar Tehrana toplandilar Baharistan adli yere yigilib meclisi dirceltmeyi qerara aldilar 300 neferlik ziyalinin icinde soz yiyesi olan Ibrahim Hekimulmulk de vardi Mirze Hesen xan Mustesarulmemalik bas nazir olur Mirze Ibrahim xan Hekimulmulk onun kabinesinde nazir portfeline sahiblik edir Ibrahim Hekimulmulk Veli xan Sepahsalari Ezemin qurdugu kabinede tehsil naziri olur O tehsil naziri islediyi donemde mektebler tikir telebeleri ali tehsil almaq ucun xarice gonderirdi O hokumetde iki defe tehsil naziri vezifesini icra etmisdi Bu defe Incesenet mektebi de yaratdi Irticanin bagladigi mekteb ve kolleci yeniden acdi Maarife tekan verdi Mirze Ibrahim xan Hekimi Samsamusseltene Baxtiyarinin qurdugu dorduncu kabinede maliyye naziri vezifesi dasiyir Mirze Ibrahim xan Hekimi 15 mart 1915 ci ilde Musiruddovlenin qurdugu kabinede istirak etmir Eyneddovle Ebdulmecid mirze Qovanli Qacarin qurdugu hokumetde de hec bir vezife dasimir Bunu irticani sevmediyi ile baglayirdi Mirze Ibrahim xan Hekimi 18 iyun 1918 ci ilde Samsamusseltene Baxtiyarinin qurdugu yeni kabinede maliyye naziri vezifesi dasiyir Mirze Ibrahim xan Hekimi 25 yanvar 1922 ci ilde Musiruddovlenin qurdugu yeni kabinede maliyye naziri vezifesini icra edir Rza sah Pehlevi hakimiyyete gelenden sonra Mirze Ibrahim xan Hekimi ozunu elme hesr edir Elmi eserler ve ensiklopediyalar melumat kitabcalari yazir 1934 cu ilde Rza sahin yaxin adami Mehemmedeli Furugi Firdovsinin yaradiciligini tedqiq ve cap etmek isini ona tapsirir Komitenin sedri olur Isini vicdanla yerine yetirdiyinden Medeni irsin toplanma ve tedqiqini bir yere cemleyib institut yaradirlar ve onu bu muesseseye mudir teyin edirler Mirze Ibrahim xan Hekimi Iranin ilk konstitutsiya mehkemesinin sedri olur Qerez o omrunun sonunadek 8 defe tehsil naziri 5 defe maliyye naziri isleyib 1944 cu ilden 1947 ci iledek Iranin bas naziri vezifesinde calisib Cenubi Azerbaycanin musteqilliyi onun vaxtina dusub Azerbaycanda Milli Meclisin acilldigi ve Milli Hokumetin quruldugu gun bas nazir Mirze Ibrahim xan Hekimi Iran Meclisinde cixis etdi O beyan etdi ki yaranmis cetinlikleri aradan qaldirmaq maqsedile xarici isler naziri ile birlikde Moskvaya getmek arzusundadir Olke boyuk heyecan icerisinde idi Ele bir gun yox idi ki Iran Meclisi Azerbaycan meselesini muzakire etmesin Azerbaycan demokratlarinin eleyhine her cur bohtanlar deyilirdi Meclis tribunasi vetenperverlik sengerine cevrilmisdi Natiqler hokumetden qeti addimlar teleb edirdiler Bas vermis hadiseler xaricin tesiri kimi yozulurdu Bezi deputatlar Sovetleri Iranin daxili islerine mudaxile etmekde gunahlandirirdi Meclisin sedri Seyid Mehemmed Sadiq Ferrox Nasir Erdelan Huseyn Ferhudi ve digerleri simal qonsudan Irana oz erazisinde hereket azadligi verilmesini teleb edirdiler Bir sira Meclis uzvleri bas veren hadiseleri olkedeki anarxiyanin mentiqi davami kimi qiymetlendirirdiler Azerbaycan meselesini oyrenmek ucun Meclis fraksiyalari numayandelerinden ibaret xususi komissiya yaradilmisdi Lakin ne vetenperver cixislarin ne de Meclis komissiyasinin ele bir ehemiyyeti oldu Simala qosun gondermeyi ve hetta lazim gelerse ruslarla teklif edenler de var idi Doktor Mehemmed Museddiq veziyyetden cixis yolunu olkede tecili reformalarin kecirilmesinde gorurdu Tehranda cixan Ettelaat in melumatina gore teslim olmus Tebriz diviziyasinin 125 zabiti ve 40 serjanti dekabrin ortalarinda Tehrana gelmisdi Daha cox bas nazir Hekiminin siyasetini mudafie eden qezet Azerbaycandaki hadiseleri qiyam onun istirakcilarini ise xeyanetkarlar adlandirirdi Moskkva musaviresi ABS ve Britaniyanin tezyiqi ile Sovetlerin oz qosunlarini Irandan cixaracagina umid besleyen bas nazir Hekimulmulk siyasetinin iflasi demek idi Metbuatin Hekimi uzerine hucuma kecdiyi bir vaxtda Ehmed Qevamin hakimiyyete gelmek sansinin coxaldigini goren Seyid Ziya terefdarlari sonuncuya qarsi tebligat kampaniyasina baslamisdilar Bohranli dekabr sonlugunda qezetler bele hesab edirdiler ki olkede yaranmis cetinlikleri hell etmeye esl islahatlar kecirmeye ve Sovetler Birliyi ile qarsiliqli munasibetleri koklu sekilde yaxsilasdirmaga qadir olan yalniz bir dovlet xadimi vardir O da Qevam es Seltenedir Rede Emruz qezeti 23 dekabr sayinda Ehmed Qevamin Deyli Teleqraf ingilis qezetinin muxbiri ile musahibesinin tam metnini derc etmisdi Qevam Iranda yaranmis bohrani kecmis hokumetlerin sehv siyaseti ile elaqelendirib gosterdi ki eger bohran sabah daha da derinlesse bunun sebebini indiki hokumetin sehv siyasetinde axtarmaq lazimdir Mirze Ibrahim xan Hekimi 28 oktyabr 1959 cu ilde vefat edib AilesiMirze Ibrahim xan Hekimi birinci defe fransuz sonra emisi Mirze Mahmud xanin qizi ile aile qurmusdu Birinci nikahdan Yusif adli oglu ikinci nukahdan Hasim Ebulhesen adli oglanlari vardi MenbeEnver Cingizoglu Mirze Ibrahim xan Hekimi Soy 10 30 2009 1 2010 06 13 at the Wayback MachineEdebiyyat Abbas Milani Eminent Persians Syracuse University Press 2008 S 175 180 Alireza Avsati Iran in the last 3 Centuries Published Tehran 2003 Vol1 ISBN 964 93406 6 1 Vol2 ISBN 964 93406 5 3 Iranica Artikel uber Hakimi