iran parlamentində dini azlıqların rezervlənmiş yerləri fars حوزه های انتخابیه مجلس شورای اسلامی برای اقلیت های دینی ira

İran parlamentində dini azlıqların rezervlənmiş yerləri (fars. حوزه‌های انتخابیه مجلس شورای اسلامی برای اقلیت‌های دینی‎) — İran parlamentində ölkədə yaşayan dini azlıqları üçün ayrılmış millət vəkili yerləri. Hal-hazırda bu məqsədlə istifadə olunan 5 nəfərlik millət vəkili yeri var. Məşrutə inqilabından sonra qəbul edilmiş yeni konstitusiyaya görə ölkədə yaşayan dini azlıq nümayəndələrinə parlamentdə təmsil olunmaq hüququ verilmişdir. Bu hüquq 1979-cu ildə baş verən İran İslam İnqilabından sonrada saxlanılmışdır.

Hal-hazırda 5 nəfərlik millət vəkili mantdatı bütün çağırış parlament seçkilərində sözügedən dini azlıqlar üçün saxlanılır. İran erməniləri ölkə parlamentində 2 nəfər millət vəkili ilə təmsil olunurlar. Şəxslərdən biri ölkənin şimal hissəsində, əsasən Təbriz şəhərində yaşayan lokal erməni icmasından seçilir və şərti olaraq şimal ermənilərini təsmil edir.

Digər etnik erməni millət vəkili isə İsfahan şəhərindəki Yeni Culfa mərkəzli olmaqla şərti olaraq cənub ermənilərindən seçilir və burada yaşayan erməniləri təmsil etməkdədir. Digər üç millət vəkili yeri isə müvafiq olaraq İranda yaşayan aysorlar, yəhudilər və zərdüştlər arasında bölünmüşdür.İranda əsas dini azlıq hesab olunan və ölkə üzrə sayları 350 min nəfərə yaxın olan Bəhai dinin ardıcıları üçün parlamentdə heç bir yer nəzərdə tutulmamışdır.

Ölkədəki sünni müsəlmanlar üçün spesfik olaraq millət vəkiliyi yerləri ayrılmasa da, sünnilər parlamentdə təmsil olunan müxtəlif siyasi partiyaların tərkibində siyasətlə məşğul olmaqdadırlar. İran parlamentində təmsil olunan sünni millət vəkilləri əsasən ölkənin cənub-şərqində yerləşən Sistan və Bəlucistan ostanından seçilməkdədirlər.

İl	Erməni (şimal)	Erməni (cənub)	Aysor	Yəhudi	Zərdüşt
1980	Hrayir Xalatiyan	Xraç Xaçaturyan	bilinmir	Əziz Danaşrad	bilinmir
1984	Vartan Vartanyan	Aravaz Bagumyan	bilinmir	bilinmir	bilinmir
1988	Vartan Vartanyan	Artavaz Bagumyan	bilinmir	bilinmir	bilinmir
1992	Vartan Vartanyan	Artavaz Bagumyan	bilinmir	bilinmir	Pərviz Ravani
1996	Vartan Vartanyan	Artavaz Bagumyan	Şəmshon Məqsudpur	Mənuçöhr Eliyasi	Pərviz Ravani
2000	Levon Davidyan	Georgik Abrahamyan	Yonathan Betkoliya	Maurice Motamed	Xosrov Dabestani
2004	Qevork Vartan	Robert Beqlaryan	Yonathan Betkoliya	Maurice Motamed	Kourosh Niknam
2008	Qevork Vartan	Robert Beqlaryan	Yonathan Betkoliya	Siamak Moreh Sedgh	İsfəndiyar İxtiyari
2012	Karen Khanlari	Robert Beglariyan	Yonathan Betkoliya	Siamak Moreh Sedgh	İsfəndiyar İxtiyari
2016	Karen Khanlari	Georgik Abrahamiyan	Yonathan Betkoliya	Siamak Moreh Sedgh	İsfəndiyar İxtiyari

İstinadlar

Federation Internationale des Ligues des Droits de L'Homme. "Discrimination against religious minorities in IRAN" (PDF). fidh.org. August 2003. 2008-04-22 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2008-05-19.
Iran Human Rights Documentation Center. (PDF). Iran Human Rights Documentation Center. 2007. 2007-06-11 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-03-03.
He is also since September 2008 chairman of the Asian Bureau of World Assyrian Union, cf. Iran: Majlis speaker felicitates Assyrian MP on new post 2015-05-13 at the Wayback Machine, mathaba.net, September 10, 2008

[fidh-1] Federation Internationale des Ligues des Droits de L'Homme. "Discrimination against religious minorities in IRAN" (PDF). fidh.org. August 2003. 2008-04-22 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2008-05-19.

[ihrdc-2] Iran Human Rights Documentation Center. (PDF). Iran Human Rights Documentation Center. 2007. 2007-06-11 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-03-03.

[3] He is also since September 2008 chairman of the Asian Bureau of World Assyrian Union, cf. Iran: Majlis speaker felicitates Assyrian MP on new post 2015-05-13 at the Wayback Machine, mathaba.net, September 10, 2008