İmperiya dairəsi (lat. Circulus imperii, alm. Reichskreis) Müqəddəs Roma İmperiyasında regional qruplaşma bölgüsü idi. Dairələr imperiyada ümumi müdafiə strukturu yaratmaq və vergiləri toplamaq üçün yaradılmışdır.
Tarixi
1500-cü ildə Auqsburq məclisində altı İmperator dairəsi layihəsi təqdim edildi. 1512-ci ildə bu siyahıya daha üç dairə əlavə edildi və böyük Sakson dairəsi ikiyə bölündü. 1512-ci ildən Napoleon dövründə Müqəddəs Roma İmperiyasının dağılmasına qədər on İmperiya dairəsi var idi. Bohemiya, İsveçrə Konfederasiyası və İtaliya, eləcə də imperatorun azadlıq verdiyi şəhərlər heç bir dairəyə daxil deyildi.
Auqsburq məclisində qurulan dairələr:
Əvvəllər Habsburqlar və kürfürstlərin əlində olan ərazilər əhatəsiz qaldı. 1512-ci ildə Trir və Kölndəki iclas bu torpaqları daha üç dairədə təşkil etdi:
- , o cümlədən I Maksimiliana miras qalan Habsburq əraziləri
- , o cümlədən Maksimilianın mərhum həyat yoldaşı, Burqonlu Mariyanın mirası
- Mayns, Köln və Trir kilsə kürfürstlükləri və Pfals kürfürstlüyü də daxil olmaqla, Kürreyn dairəsi.
Həmçinin, Sakson dairəsi aşağıdakılara bölündü:
- Saksoniya və kürfürstlükləri daxil olmaqla Yuxarı Sakson dairəsi
İmperiya 1581-ci ildə Yeddi Birləşmiş Əyalət Respublikasının ayrılmasından sonra və 1679-cu il Nimveqen sülhündə Fransanın ilhaqı zamanı bir neçə qərb ərazisini itirsə də, on dairə 1790-cı illərin əvvəllərinə qədər dəyişməz qaldı.
Bəzi dairələr faktiki olaraq güclü bir zadəgan ailəsinin nəzarətində idi. Avstriya dairəsi, demək olar ki, Habsburqların irsi torpaqları ilə uyğun gəlirdi. Burqundiya dairəsi İspan Habsburqlarının (Franş-Konte və Habsburq Niderlandı) nəzarət etdiyi ərazini əhatə edirdi. Bavariya dairəsi əsasən Vittelsbaxların və onun peyklərindən ibarət idi. Yuxarı Sakson Dairəsində Saksoniya kürfürstləri (üstəlik onun peyk ) və Brandenburq kürfürstləri üstünlük təşkil edirdi.
Mənbə
- Wolfgang Wüst (ed.): Die "gute" Policey im Reichskreis. Zur frühmodernen Normensetzung in den Kernregionen des Alten Reiches, edition of primary sources in four volumes, vol. 1: Der Schwäbische Reichskreis, unter besonderer Berücksichtigung Bayerisch-Schwabens, Berlin 2001; vol. 2: Der Fränkische Reichskreis, Berlin 2003; vol. 3: Der Bayerische Reichskreis und die Oberpfalz, Berlin 2004; vol.: Die lokale Policey: Normensetzung und Ordnungspolitik auf dem Lande. Ein Quellenwerk, Berlin 2008.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Imperiya dairesi lat Circulus imperii alm Reichskreis Muqeddes Roma Imperiyasinda regional qruplasma bolgusu idi Daireler imperiyada umumi mudafie strukturu yaratmaq ve vergileri toplamaq ucun yaradilmisdir 1560 ci ilde Imperiya daireleri Kurreyn dairesi Yuxari Reyn dairesi Yuxari Sakson dairesi Dairesiz bolgelerTarixi1500 cu ilde Auqsburq meclisinde alti Imperator dairesi layihesi teqdim edildi 1512 ci ilde bu siyahiya daha uc daire elave edildi ve boyuk Sakson dairesi ikiye bolundu 1512 ci ilden Napoleon dovrunde Muqeddes Roma Imperiyasinin dagilmasina qeder on Imperiya dairesi var idi Bohemiya Isvecre Konfederasiyasi ve Italiya elece de imperatorun azadliq verdiyi seherler hec bir daireye daxil deyildi Auqsburq meclisinde qurulan daireler Yuxari Reyn dairesi Evveller Habsburqlar ve kurfurstlerin elinde olan eraziler ehatesiz qaldi 1512 ci ilde Trir ve Kolndeki iclas bu torpaqlari daha uc dairede teskil etdi o cumleden I Maksimiliana miras qalan Habsburq erazileri o cumleden Maksimilianin merhum heyat yoldasi Burqonlu Mariyanin mirasi Mayns Koln ve Trir kilse kurfurstlukleri ve Pfals kurfurstluyu de daxil olmaqla Kurreyn dairesi Hemcinin Sakson dairesi asagidakilara bolundu Saksoniya ve kurfurstlukleri daxil olmaqla Yuxari Sakson dairesi Imperiya 1581 ci ilde Yeddi Birlesmis Eyalet Respublikasinin ayrilmasindan sonra ve 1679 cu il Nimveqen sulhunde Fransanin ilhaqi zamani bir nece qerb erazisini itirse de on daire 1790 ci illerin evvellerine qeder deyismez qaldi Bezi daireler faktiki olaraq guclu bir zadegan ailesinin nezaretinde idi Avstriya dairesi demek olar ki Habsburqlarin irsi torpaqlari ile uygun gelirdi Burqundiya dairesi Ispan Habsburqlarinin Frans Konte ve Habsburq Niderlandi nezaret etdiyi erazini ehate edirdi Bavariya dairesi esasen Vittelsbaxlarin ve onun peyklerinden ibaret idi Yuxari Sakson Dairesinde Saksoniya kurfurstleri ustelik onun peyk ve Brandenburq kurfurstleri ustunluk teskil edirdi MenbeWolfgang Wust ed Die gute Policey im Reichskreis Zur fruhmodernen Normensetzung in den Kernregionen des Alten Reiches edition of primary sources in four volumes vol 1 Der Schwabische Reichskreis unter besonderer Berucksichtigung Bayerisch Schwabens Berlin 2001 vol 2 Der Frankische Reichskreis Berlin 2003 vol 3 Der Bayerische Reichskreis und die Oberpfalz Berlin 2004 vol Die lokale Policey Normensetzung und Ordnungspolitik auf dem Lande Ein Quellenwerk Berlin 2008