İbn Xəllikan (22 sentyabr 1211, Ərbil – 30 oktyabr 1282, Dəməşq, Məmlük dövləti) — Bərməkilər soyundan olan XIII əsr islam alimi və tarixçisi.
Shams al-Dīn Abū Al-ʿAbbās Aḥmad Ibn Muḥammad Ibn Khallikān | |
---|---|
ابن خلكان | |
Doğum tarixi | 22 sentyabr 1211 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 30 oktyabr 1282(71 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | Ərbil Atabəyliyi, Əyyubilər Sultanlığı və Məmlük Sultanlığı |
Atası | Abbas ibn Məhəmməd |
Fəaliyyəti | mühəddis, qazı, tarixçi, ədib, müəllim, yazıçı |
Həyatı
Şəms əd-Din Əbül-Abbas Əhməd 22 sentyabr 1211-ci ildə Ərbil şəhərində anadan olmuşdu. Elmi ədəbiyyatda İbn Xəllikan adı ilə tanınan Şəms əd-Din Əhmədin atası Abbas əslən tarixi Bəlx şəhərindən (tarixi Baktriya və ya Toxaristan ölkəsinin mərkəzi şəhəri və ya şəhərlərindən biri idi) olan Bərməkilər soyundan, anası isə Hənəfi məzhəbinin məşhur fiqh və hədis alimi Xaləf ibn Əyyubun soyundan idi. Bərməkilər soyunun ulu əcdadı Bərmək Əməvi xilafətinin sərkərdəsi, Xorasan valisi Əbu Hafs Qüteybə ibn Abi Saleh Muslim ibn Əmr əl-Bahili türk dövləti olan Toxarıstan Yabquluğunun paytaxtı Bəlx şəhərini işğal etdikdən sonra müsəlmanlara əsir düşmüş və islamı qəbul etmişdir.
Şəms əd-Din Əbül-Abbas Əhməd Misir Məmlük sultanları əl-Məlik əz-Zahir Rükn əd-Dünya və-d-Din Baybars əl-Bundukdari əz-Salehin hakimiyyəti (1260-1277) və onun böyük oğlu əl-Məlik əz-Səid Nəsir əd-Din Məhəmməd Bərəkə xanın hakimiyyəti (1277-1279) dövründə 1261-1271-ci və 1278-1281-ci ilərdə Şam qazısı olmuş, 30 oktyabr 1282-ci ildə Dəməşq şəhərində vəfat etmişdir.
Əsərləri
- Görkəmli şəxsləri anma yazıları və öz zamanımın oğulları haqqında qeydlər (ərəb. وفيات الأعيان وأنباء أبناء الزمان (latın. Vafəyət əl-Ayən və-ənba əbna əz-zəmən) / ing. "Deaths of Eminent Men and History of the Sons of the Epoch" or "Ibn Khallikan's biographical dictionary" (bax: volume I in 1843, volume II in 1843, volume III in 1868, volume IV in 1871) / rus. Некрологи знатных лиц и заметки о сыновьях своего времени) əsərini müəllifin 1256-cı ildə yazmağa başladığı, 4 dekabr 1273-cü ildə bitirdiyi və 1281-ci ilə qədər əsərə əlavələr etdiyi məlumdur. Əsərin dili ərəbcədir və müəllifin dövrümüzə gəlib çatmış yeganə əsəridir. Müəllif əsəri yazarkən təxminən 170 yazılı mənbədən istifadə etmişdir. Əsərin ərəbcə olan orjinal əlyazması ümumilikdə 865 insanın bioqrafiyasını əhatə edir.
Mənbə
- Православный палестинский сборник том XVII, выпуск второй, издание Императорского православного палестинского общество. Санкт-Петербург: типография В. Ф. Киршбаума, Дворцовая площадь, департамент Министерства Финансов, 1897-ой год. Палестина от завоевания ее арабами до Крестовых походов, по арабским источникам. Николай Александрович Ме́дников, приложения II, I. Историки: XVIII. Ибн Халликан, страницы 581-582.
- Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınevi, Ankara, 1999, Cilt XX, sayfa 17-19
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.Orijinal mətn (rus.)
Бармакиды или Бармекиды — потомки Бармака, врача и жреца из Балка в Хорасане, древнеперсидский род, который благодаря талантливости и образованию некоторых своих членов достиг при дворе Аббасидов такого же положения, какое занимали маиордомы при дворе Меровингов. Говорят, что жена Бармака была взята в плен знаменитым полководцем Омаядов — Кутейбоем и возвращена мужу, когда забеременела сыном Халидом (около 794г.), впоследствии, при первом Аббасиде, калифе Абд-Алла Абу Аббас Аль-Сафа, ставшим великим визирем. Цель этого рассказа — выставить высокое и благородное происхождение Б. … Ср. "Geschichte der B." в сочинении Вейля "Geschichte der Kalifen" (том 2, Мангейм, 1848).
- Ibn Khallikan (Muslim jurist) — Encyclopedia Britannica 2011-06-07 at the Wayback Machine — yoxlanılıb: 7.6.2014
- Qeyd: hazırda Əfqanıstanın Bəlx vilayətinin Bəlx vulusvalisində kiçik bir şəhərdir.
- Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınevi, Ankara, 1999, Cilt XX, sayfa 18
- Православный палестинский сборник том XVII, выпуск второй, издание Императорского православного палестинского общество. Санкт-Петербург: типография В. Ф. Киршбаума, Дворцовая площадь, департамент Министерства Финансов, 1897-ой год. Палестина от завоевания ее арабами до Крестовых походов, по арабским источникам. Николай Александрович Ме́дников, приложения II, I. Историки: XVIII. Ибн Халликан, стр. 581
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ibn Xellikan 22 sentyabr 1211 Erbil 30 oktyabr 1282 Demesq Memluk dovleti Bermekiler soyundan olan XIII esr islam alimi ve tarixcisi Shams al Din Abu Al ʿAbbas Aḥmad Ibn Muḥammad Ibn Khallikanابن خلكانDogum tarixi 22 sentyabr 1211Dogum yeri ErbilVefat tarixi 30 oktyabr 1282 71 yasinda Vefat yeri Demesq Memluk dovletiVetendasligi Erbil Atabeyliyi Eyyubiler Sultanligi ve Memluk SultanligiAtasi Abbas ibn MehemmedFealiyyeti muheddis qazi tarixci edib muellim yaziciHeyatiSems ed Din Ebul Abbas Ehmed 22 sentyabr 1211 ci ilde Erbil seherinde anadan olmusdu Elmi edebiyyatda Ibn Xellikan adi ile taninan Sems ed Din Ehmedin atasi Abbas eslen tarixi Belx seherinden tarixi Baktriya ve ya Toxaristan olkesinin merkezi seheri ve ya seherlerinden biri idi olan Bermekiler soyundan anasi ise Henefi mezhebinin meshur fiqh ve hedis alimi Xalef ibn Eyyubun soyundan idi Bermekiler soyunun ulu ecdadi Bermek Emevi xilafetinin serkerdesi Xorasan valisi Ebu Hafs Quteybe ibn Abi Saleh Muslim ibn Emr el Bahili turk dovleti olan Toxaristan Yabqulugunun paytaxti Belx seherini isgal etdikden sonra muselmanlara esir dusmus ve islami qebul etmisdir Sems ed Din Ebul Abbas Ehmed Misir Memluk sultanlari el Melik ez Zahir Rukn ed Dunya ve d Din Baybars el Bundukdari ez Salehin hakimiyyeti 1260 1277 ve onun boyuk oglu el Melik ez Seid Nesir ed Din Mehemmed Bereke xanin hakimiyyeti 1277 1279 dovrunde 1261 1271 ci ve 1278 1281 ci ilerde Sam qazisi olmus 30 oktyabr 1282 ci ilde Demesq seherinde vefat etmisdir EserleriGorkemli sexsleri anma yazilari ve oz zamanimin ogullari haqqinda qeydler ereb وفيات الأعيان وأنباء أبناء الزمان latin Vafeyet el Ayen ve enba ebna ez zemen ing Deaths of Eminent Men and History of the Sons of the Epoch or Ibn Khallikan s biographical dictionary bax volume I in 1843 volume II in 1843 volume III in 1868 volume IV in 1871 rus Nekrologi znatnyh lic i zametki o synovyah svoego vremeni eserini muellifin 1256 ci ilde yazmaga basladigi 4 dekabr 1273 cu ilde bitirdiyi ve 1281 ci ile qeder esere elaveler etdiyi melumdur Eserin dili erebcedir ve muellifin dovrumuze gelib catmis yegane eseridir Muellif eseri yazarken texminen 170 yazili menbeden istifade etmisdir Eserin erebce olan orjinal elyazmasi umumilikde 865 insanin bioqrafiyasini ehate edir MenbePravoslavnyj palestinskij sbornik tom XVII vypusk vtoroj izdanie Imperatorskogo pravoslavnogo palestinskogo obshestvo Sankt Peterburg tipografiya V F Kirshbauma Dvorcovaya ploshad departament Ministerstva Finansov 1897 oj god Palestina ot zavoevaniya ee arabami do Krestovyh pohodov po arabskim istochnikam Nikolaj Aleksandrovich Me dnikov prilozheniya II I Istoriki XVIII Ibn Hallikan stranicy 581 582 Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Turkiye Diyanet Vakfi Yayinevi Ankara 1999 Cilt XX sayfa 17 19IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Barmakidy Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Orijinal metn rus Barmakidy ili Barmekidy potomki Barmaka vracha i zhreca iz Balka v Horasane drevnepersidskij rod kotoryj blagodarya talantlivosti i obrazovaniyu nekotoryh svoih chlenov dostig pri dvore Abbasidov takogo zhe polozheniya kakoe zanimali maiordomy pri dvore Merovingov Govoryat chto zhena Barmaka byla vzyata v plen znamenitym polkovodcem Omayadov Kutejboem i vozvrashena muzhu kogda zaberemenela synom Halidom okolo 794g vposledstvii pri pervom Abbaside kalife Abd Alla Abu Abbas Al Safa stavshim velikim vizirem Cel etogo rasskaza vystavit vysokoe i blagorodnoe proishozhdenie B Sr Geschichte der B v sochinenii Vejlya Geschichte der Kalifen tom 2 Mangejm 1848 Ibn Khallikan Muslim jurist Encyclopedia Britannica 2011 06 07 at the Wayback Machine yoxlanilib 7 6 2014 Qeyd hazirda Efqanistanin Belx vilayetinin Belx vulusvalisinde kicik bir seherdir Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Turkiye Diyanet Vakfi Yayinevi Ankara 1999 Cilt XX sayfa 18 Pravoslavnyj palestinskij sbornik tom XVII vypusk vtoroj izdanie Imperatorskogo pravoslavnogo palestinskogo obshestvo Sankt Peterburg tipografiya V F Kirshbauma Dvorcovaya ploshad departament Ministerstva Finansov 1897 oj god Palestina ot zavoevaniya ee arabami do Krestovyh pohodov po arabskim istochnikam Nikolaj Aleksandrovich Me dnikov prilozheniya II I Istoriki XVIII Ibn Hallikan str 581