Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Öresund (dan. Øresund, isv. Öresund), həmçinin Sund (alm. Sund) Zelandiya adası (Danimarka) və Skandinaviya yarımadasının (İsveç) arasında yerləşən boğaz. Baltik və Şimal dənizlərini birləşdirir.
| Öresund | |
|---|---|
| dan. Øresund, isv. Öresund | |
 Malmö şəhərindən Öresund görüntüsu | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ən böyük dərinliyi | 38 m |
| Yerləşməsi | |
| Ölkələr | |
| Ayırır | Zelandiya adası ilə Skandinaviya yarımadasını |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Coğrafiyası
Öresundun sahillərində iki iri şəhər Kopenhagen və Malmö yerləşir, onlar 16 km uzunluğunda olan Öresund körpüsü vasitəsilə birləşirlər. Lakin boğazın ən dar yeri (5 km-dən az) şimalda, və şəhərləri arasında yerləşir.
Boğazda İsveçin və Danimarkanın Saltholm və Peberholm adaları yerləşir
Tarixi
Öresundun siyasi nəzarəti Danimarka və İsveçin tarixlərində həmişə mühüm rol oynayıb. Roskild müqaviləsi əsasında, şərq sahili 1658-ci ildə İsveçə verilmədən öncə, Danimarka qərb tərəfdə Helsingörda yerləşən qalasından və şərq tərəfdə Helsinqborqda yerləşən Karnan qalasından boğazın hərbi nəzarətini qoruyub saxlayırdı. Hər iki qalanın yerləşdiyi yerdə boğazın eni 4 km-dir.
1429-cu ildə kral 1857-ci ilə qədər qüvvədə qalan ni təqdim etmişdi. Sular, yollar, körpülər və keçidlərin istifadəsinə görə vergilər həm o vaxt üçün hər kəsin qəbul etdiyi rüsumlardan biri idi, həm də onlar dövlət xəzinəsinə böyük gəlirlər gətirirdilər. Boğazdan əldə edilən pullar Danimarka kralı və ailəsi üçün bir neçə yüzilliklər ərzində ən mühüm gəlir mənbəyi idi, bunun sayəsində Danimarka kralları Danimarka Məxvi Şurası və aristokratiya üzvlərindən nisbətən müstəqil idilər. 1857-ci ildə bağlanan Kopenhagen konvensiyasında vergilər ləğv olundu və Danimarkanın boğazlarına neytral sular statusu verildi.
Yaranma Etimologiyası
Boğaz təxminən 8000 il bundan əvvəl yaranıb. Buz dövrünün ağır buzlarından azad olan Skandinaviya plitəsi şimalda qalxıb və cənubda çökərək əyilməyə başladı. Şimal dənizinin suları indiki Öresundun dairəsində yerləşən bərzəxi dağıltdı və geniş ovalıq əraziləri su ilə basdı ki, bu da nün öncə nə, sonra isə Baltik dənizinə çevrilməsinə gətirib çıxartdı.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Oresund dan Oresund isv Oresund hemcinin Sund alm Sund Zelandiya adasi Danimarka ve Skandinaviya yarimadasinin Isvec arasinda yerlesen bogaz Baltik ve Simal denizlerini birlesdirir Oresunddan Oresund isv OresundMalmo seherinden Oresund goruntusuUmumi melumatlarEn boyuk derinliyi 38 mYerlesmesi55 47 23 sm e 12 45 03 s u Olkeler Danimarka IsvecAyirir Zelandiya adasi ile Skandinaviya yarimadasiniOresund Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiOresundun sahillerinde iki iri seher Kopenhagen ve Malmo yerlesir onlar 16 km uzunlugunda olan Oresund korpusu vasitesile birlesirler Lakin bogazin en dar yeri 5 km den az simalda ve seherleri arasinda yerlesir Bogazda Isvecin ve Danimarkanin Saltholm ve Peberholm adalari yerlesirTarixiOresundun siyasi nezareti Danimarka ve Isvecin tarixlerinde hemise muhum rol oynayib Roskild muqavilesi esasinda serq sahili 1658 ci ilde Isvece verilmeden once Danimarka qerb terefde Helsingorda yerlesen qalasindan ve serq terefde Helsinqborqda yerlesen Karnan qalasindan bogazin herbi nezaretini qoruyub saxlayirdi Her iki qalanin yerlesdiyi yerde bogazin eni 4 km dir 1429 cu ilde kral 1857 ci ile qeder quvvede qalan ni teqdim etmisdi Sular yollar korpuler ve kecidlerin istifadesine gore vergiler hem o vaxt ucun her kesin qebul etdiyi rusumlardan biri idi hem de onlar dovlet xezinesine boyuk gelirler getirirdiler Bogazdan elde edilen pullar Danimarka krali ve ailesi ucun bir nece yuzillikler erzinde en muhum gelir menbeyi idi bunun sayesinde Danimarka krallari Danimarka Mexvi Surasi ve aristokratiya uzvlerinden nisbeten musteqil idiler 1857 ci ilde baglanan Kopenhagen konvensiyasinda vergiler legv olundu ve Danimarkanin bogazlarina neytral sular statusu verildi Yaranma EtimologiyasiBogaz texminen 8000 il bundan evvel yaranib Buz dovrunun agir buzlarindan azad olan Skandinaviya plitesi simalda qalxib ve cenubda cokerek eyilmeye basladi Simal denizinin sulari indiki Oresundun dairesinde yerlesen berzexi dagiltdi ve genis ovaliq erazileri su ile basdi ki bu da nun once ne sonra ise Baltik denizine cevrilmesine getirib cixartdi Istinadlar