Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu səhifədə iş davam etməkdədir. |
Çin xalq dini (çin. 中國民間信仰; Zhōngguó mínjiān xìnyăng),bai şen (çin. 拜神; bài shén - tanrılara ibadət) və ya şenizm (çin. 神; shén - tanrı) — etnik hanların ənənəvi dini.
Artıq Sun sülaləsi (960-1279) dövründə Çinin üç əsas dinin (Buddizm, Konfusiçilik və Daosizm) sinkretizmi han xalqının ümumi sistemi formalaşdırıb. Bu din günümüzə qədər gəlib çatmışdır. Çin xalq dinidəki Buddizmin, Konfusiçiliyin və Daosizmin sinkretizmi bəzən "üç dinin birliyi" (çin. 三教合一; sān jiào hé yī və ya çin. 三教合流; sān jiào hé liú) adlanır. Eyni zamanda, bu üç dinin təlimlərinə Çin xalq dinidə tam şəkildə riayət edilmir. Məsələn, onun məbədlərində qurban kəsilir, baxmıyaraq ki, Buddizm və Daosizm heyvanları öldürmək qadağan edir.
Fenşuy, İn və Yan, ənənəvi Çin tibbi (o cümlədən, akupunktura), beş element (od, su, taxta, metal və torpaq) konsepsiyası kimi anlayışlar bu dünya görüşünə aiddir.
Adı
İllər boyu Çində formalaşan Buddizmin, Konfusiçiliyin və Dosizmin sinkretizmi adsız qalırdı. "三教" (sān jiào) ifadəsində "教" (jiào) heroqlifi "din" mənasında işlənilirdi. Halbuki, XIX əsrdə xarici mətnləri Çin dilinə tərcümə etmək üçün, din sözü üçün Yapon dilindən "宗教" (zōng jiào) ifadəsi götürülmüşdü, "教" isə "təlim" kimi tərcümə olunmağa başlayıb.
Bu günə qədər hətta təhsilli Çinlilər bu məsələdə çaşqın ola bilər. Məsələn, onlardan Buddist və ya Konfusiçi məbədinə səhvən "Taoist" deməkləri nadir hal deyil. Özəlliklə, Taoizm ilə Çin xalq dini arasında fərq hər kəsə aydın deyil.
"Xalq dini" (ing. popular religion/folk religion) anlayışı Çin dilinə ingilis dilindən gəlmiş. O, Müasir Çin akademik ədəbiyyatında işlənilir (çin. 民間宗教; mínjiān zōngjià). Bundan başqa, "Çin yerli dini" (çin. 民俗宗教; mínsú zōngjiào), "Çin etnik dini" (çin. 民族宗教; mínzú zōngjiào) və "Çin dini" (çin. 中華教; zhōnghuájiào) kimi ifadələr də həmçinin təklif olunur.
Təsnifatı
U Hsin Çao Çində dörd ənənəvi dini təşkilat növünün olduğundan yazır: əcdad ibadəti, ilahilik ibadəti, gizli cəmiyyət və sekta.
İlahilik ibadəti qurbangah icmaları (çin. 社會; shèhuì) tərəfindən təşkil olunurdu. Bu cür icmalar məsələn, tanrıların ad günü mərasimləri kimi festivalları (çin. 廟會; miàohuì) hazırlayırdı.Mao Tszedun dini qurumların analizində onları üç kateqoriyaya bölürdü: tanrı assosiasiyası, kənd icması və məbəd assosiasiyası. Bundan əlavə, onun yazdığına görə, tanrı assosiasiyaların bir növü qurban assosiasiyası (çin. 醮會; jiàohuì) idi.
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2025-01-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-06.
- "Arxivlənmiş surət". 2024-12-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-06.
- Religions of China: The World as a Living System. New York: Harper & Row. 1986. səh. 51. ISBN . 9 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 August 2015.
- "Arxivlənmiş surət". 2024-12-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2025-02-07.
- "《闻道》第三期：杀生祭祀不是道教 - 《闻道》杂志".
- Religions of China: The World as a Living System. New York: Harper & Row. 1986. səh. 86. ISBN . 9 October 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 August 2015.
- p. 17-18
- Clart, Philip. Conceptualizations of "Popular Religion" in Recent Research in the People's Republic of China (PDF). International Symposium on Mazu and Chinese folk religion (çin. 媽祖與華人民間信仰」國際研討會論文集). Boyang, Taipei. 2014. səh. 393, 402-406, 409. 23 May 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 24 May 2015.
- Wu, Hsin-Chao. Local Traditions, Community Building, and Cultural Adaptation in Reform Era Rural China (PDF) (PhD). Harvard University. 2014. səh. 11. 12 February 2016 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 17 January 2016.
- Overmyer, Daniel L. Local Religion in North China in the Twentieth Century: The Structure and Organization of Community Rituals and Beliefs (PDF). Leiden; Boston: Brill. 2009. səh. xii, 42. ISBN . 16 June 2015 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 May 2015.
- Fan, Lizhu; Chen, Na. "The Revival of Indigenous Religion in China" (PDF). China Watch. 2013: 8. 21 April 2021 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 30 December 2013. Preprint from The Oxford Handbook of Religious Conversion, 2014. doi: 10.1093/oxfordhb/9780195338522.013.024
- Mao, Zedong; Reynolds Schram, Stuart; Hodes, Nancy Jane. Mao's Road to Power: From the Jinggangshan to the establishment of the Jiangxi Soviets, July 1927 – December 1930. M. E. Sharpe. 1992. ISBN . p. 353-354
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu sehifede is davam etmekdedir Mudaxile etmeye telesmeyin Eger komek etmek isteyirsinizse ya da sehife yarimciq qalibsa sehifeni yaradan istifadeci ile elaqe qura bilersiniz Sehifenin tarixcesinde sehife uzerinde islemis istifadecilerin adlarini gore bilersiniz Redaktelerinizi menbe ve istinadlarla esaslandirmagi unutmayin Bu meqale sonuncu defe 1 saniye evvel Murad 97 muzakire tohfeler terefinden redakte olunub Yenile Cin xalq dini cin 中國民間信仰 Zhōngguo minjian xinyăng bai sen cin 拜神 bai shen tanrilara ibadet ve ya senizm cin 神 shen tanri etnik hanlarin enenevi dini Artiq Sun sulalesi 960 1279 dovrunde Cinin uc esas dinin Buddizm Konfusicilik ve Daosizm sinkretizmi han xalqinin umumi sistemi formalasdirib Bu din gunumuze qeder gelib catmisdir Cin xalq dinideki Buddizmin Konfusiciliyin ve Daosizmin sinkretizmi bezen uc dinin birliyi cin 三教合一 san jiao he yi ve ya cin 三教合流 san jiao he liu adlanir Eyni zamanda bu uc dinin telimlerine Cin xalq dinide tam sekilde riayet edilmir Meselen onun mebedlerinde qurban kesilir baxmiyaraq ki Buddizm ve Daosizm heyvanlari oldurmek qadagan edir Fensuy In ve Yan enenevi Cin tibbi o cumleden akupunktura bes element od su taxta metal ve torpaq konsepsiyasi kimi anlayislar bu dunya gorusune aiddir AdiIller boyu Cinde formalasan Buddizmin Konfusiciliyin ve Dosizmin sinkretizmi adsiz qalirdi 三教 san jiao ifadesinde 教 jiao heroqlifi din menasinda islenilirdi Halbuki XIX esrde xarici metnleri Cin diline tercume etmek ucun din sozu ucun Yapon dilinden 宗教 zōng jiao ifadesi goturulmusdu 教 ise telim kimi tercume olunmaga baslayib Bu gune qeder hetta tehsilli Cinliler bu meselede casqin ola biler Meselen onlardan Buddist ve ya Konfusici mebedine sehven Taoist demekleri nadir hal deyil Ozellikle Taoizm ile Cin xalq dini arasinda ferq her kese aydin deyil Xalq dini ing popular religion folk religion anlayisi Cin diline ingilis dilinden gelmis O Muasir Cin akademik edebiyyatinda islenilir cin 民間宗教 minjian zōngjia Bundan basqa Cin yerli dini cin 民俗宗教 minsu zōngjiao Cin etnik dini cin 民族宗教 minzu zōngjiao ve Cin dini cin 中華教 zhōnghuajiao kimi ifadeler de hemcinin teklif olunur TesnifatiU Hsin Cao Cinde dord enenevi dini teskilat novunun oldugundan yazir ecdad ibadeti ilahilik ibadeti gizli cemiyyet ve sekta Ilahilik ibadeti qurbangah icmalari cin 社會 shehui terefinden teskil olunurdu Bu cur icmalar meselen tanrilarin ad gunu merasimleri kimi festivallari cin 廟會 miaohui hazirlayirdi Mao Tszedun dini qurumlarin analizinde onlari uc kateqoriyaya bolurdu tanri assosiasiyasi kend icmasi ve mebed assosiasiyasi Bundan elave onun yazdigina gore tanri assosiasiyalarin bir novu qurban assosiasiyasi cin 醮會 jiaohui idi Ton qebilesinin ecdadlari ucun qurbanlari Cjetszyan CiantonIstinadlar Arxivlenmis suret 2025 01 05 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 02 06 Arxivlenmis suret 2024 12 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 02 06 Religions of China The World as a Living System New York Harper amp Row 1986 seh 51 ISBN 9781478609896 9 October 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 August 2015 Arxivlenmis suret 2024 12 12 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2025 02 07 闻道 第三期 杀生祭祀不是道教 闻道 杂志 Religions of China The World as a Living System New York Harper amp Row 1986 seh 86 ISBN 9781478609896 9 October 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 August 2015 p 17 18 Clart Philip Conceptualizations of Popular Religion in Recent Research in the People s Republic of China PDF International Symposium on Mazu and Chinese folk religion cin 媽祖與華人民間信仰 國際研討會論文集 Boyang Taipei 2014 seh 393 402 406 409 23 May 2015 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 24 May 2015 Wu Hsin Chao Local Traditions Community Building and Cultural Adaptation in Reform Era Rural China PDF PhD Harvard University 2014 seh 11 12 February 2016 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 17 January 2016 Overmyer Daniel L Local Religion in North China in the Twentieth Century The Structure and Organization of Community Rituals and Beliefs PDF Leiden Boston Brill 2009 seh xii 42 ISBN 9789047429364 16 June 2015 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 24 May 2015 Fan Lizhu Chen Na The Revival of Indigenous Religion in China PDF China Watch 2013 8 21 April 2021 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 30 December 2013 Preprint from The Oxford Handbook of Religious Conversion 2014 doi 10 1093 oxfordhb 9780195338522 013 024 Mao Zedong Reynolds Schram Stuart Hodes Nancy Jane Mao s Road to Power From the Jinggangshan to the establishment of the Jiangxi Soviets July 1927 December 1930 M E Sharpe 1992 ISBN 978 1563244391 p 353 354