Xromşpinelidlər (xromitlər); ümumi formula (Mg,Fe)(Cr,Al,Fe)2O4: xromit – FeCr2O4; maqnezioxromit – (Mg, Fe)Cr2O4; alümoxromit – Fe (Cr,Al)2O4; xrompikotit – (Mg, Fe)(Cr,Al)2O4 — kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn.
Xromit | |
---|---|
Ümumi məlumatlar | |
Kateqoriya | Mineral |
Formul (təkrarlanan vahid) | Fe²⁺Cr₂O₄ |
IV/B.01c | |
Xüsusiyyətləri | |
Kristalloqrafik sinqoniya | kubik sinqoniya |
Qəhvəyi | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Xassələri
Rəng – qaradan qonuru-qarayadək; Mineralın cizgisinin rəngi – qonur; Parıltı – yarımmetal parıltıdan qatranıyadək; Şəffaflıq – qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 4,5-5,1; S – 5,5-7,5. Kövrəkdir; Ayrılma – {111} üzrə tam qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – qeyri-hamardan qabıqlıyadək; Başqa xassələr – FeO və Fe2O3 ilə zəngin olan xromşpinelidlər güclü maqnitlik xassəsi ilə səciyyələnir; Morfologiya – kristallar: oktaedrik, nadir hallarda – dodekaedrik; İkiləşmə: {111} üzrə; Mineral aqreqatları: dənəvər, nodullar, püruzlar.
Mənşəyi və yayılması
Ultraəsasi maqmatizmlə sıx əlaqədar maqmatik əmələgəlmələr olub, müxtəlif hiperbazitlərdə rast gəlir. Meteoritlərdə və ay süxurlarında xromşpinelid tapıntıları məlumdur. Kimyəvi dayanıqlı birləşmələr kimi adətən səpintilərdə olur; Qırıntı material kimi qumdaşlarında, dolomitlərdə, mərmərlərdə və s. müşahidə edilir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: olivin, serpentin, bronzit, uvarovit, talk, kemmererit, platin, vezuvian və b. Mineralın tapıldığı yerlər: Saranski, Qoloqorski, Alapayev (Rusiya); Kempirsay (Qazaxıstan); Gebeler, Fetxis, Güleman (Türkiyə); Buşveld komleksi (CAR); Moa dairəsi (Kuba) və b. Azərbaycanda Kəlbəcər (Göydərə yatağı, Arkadyev, Nikolayev, Dmitriyev, Qırmızıdağ və b. filiz təzahürləri), Laçın (Kazımbinə, Orta İpək, Comərd, Xəlifəlı və b. filiz təzahürləri) rayonlarında və Kiçik Qafqaz ofiolit qurşağının hiperbazitlərində, əsasən dunitlərdə, nadir hallarda – harsburqitlərdə yayılmışdır. Kəlbəcər rayonunda Qırmızıdağ səpinti xromit filizi təzahürü də yerləşir.
Tətbiqi
Xromun əsas filizidir.
İstinadlar
- Strunz K. H., Tennyson C. Mineralogische Tabellen : Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage, mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie. 8 Leypsiq: Akademische Verlagsgesellschaft, 1982.
- mineralienatlas.de (ing.).
Mənbə
- Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.
Xarici keçidlər
- The Mineral Chromite
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Xromspinelidler xromitler umumi formula Mg Fe Cr Al Fe 2O4 xromit FeCr2O4 maqnezioxromit Mg Fe Cr2O4 alumoxromit Fe Cr Al 2O4 xrompikotit Mg Fe Cr Al 2O4 kubik sinqoniya Rast gelme tezliyi skalasi tez tez rast gelen XromitUmumi melumatlarKateqoriya MineralFormul tekrarlanan vahid Fe Cr O IV B 01cXususiyyetleriKristalloqrafik sinqoniya kubik sinqoniyaQehveyi Vikianbarda elaqeli mediafayllarXasseleriReng qaradan qonuru qarayadek Mineralin cizgisinin rengi qonur Parilti yarimmetal pariltidan qatraniyadek Seffafliq qeyri seffaf Sixliq 4 5 5 1 S 5 5 7 5 Kovrekdir Ayrilma 111 uzre tam qeyri mukemmel Siniqlar qeyri hamardan qabiqliyadek Basqa xasseler FeO ve Fe2O3 ile zengin olan xromspinelidler guclu maqnitlik xassesi ile seciyyelenir Morfologiya kristallar oktaedrik nadir hallarda dodekaedrik Ikilesme 111 uzre Mineral aqreqatlari denever nodullar puruzlar Menseyi ve yayilmasiUltraesasi maqmatizmle six elaqedar maqmatik emelegelmeler olub muxtelif hiperbazitlerde rast gelir Meteoritlerde ve ay suxurlarinda xromspinelid tapintilari melumdur Kimyevi dayaniqli birlesmeler kimi adeten sepintilerde olur Qirinti material kimi qumdaslarinda dolomitlerde mermerlerde ve s musahide edilir Birlikde rast geldiyi minerallar olivin serpentin bronzit uvarovit talk kemmererit platin vezuvian ve b Mineralin tapildigi yerler Saranski Qoloqorski Alapayev Rusiya Kempirsay Qazaxistan Gebeler Fetxis Guleman Turkiye Busveld komleksi CAR Moa dairesi Kuba ve b Azerbaycanda Kelbecer Goydere yatagi Arkadyev Nikolayev Dmitriyev Qirmizidag ve b filiz tezahurleri Lacin Kazimbine Orta Ipek Comerd Xelifeli ve b filiz tezahurleri rayonlarinda ve Kicik Qafqaz ofiolit qursaginin hiperbazitlerinde esasen dunitlerde nadir hallarda harsburqitlerde yayilmisdir Kelbecer rayonunda Qirmizidag sepinti xromit filizi tezahuru de yerlesir TetbiqiXromun esas filizidir IstinadlarStrunz K H Tennyson C Mineralogische Tabellen Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie 8 Leypsiq Akademische Verlagsgesellschaft 1982 mineralienatlas de ing MenbeAzerbaycan minerallari Baki Nafta Press 2004 Xarici kecidlerThe Mineral Chromite