Apollon Kutateladze

Apollon Karamanoviç Kutateladze (gürc. აპოლონ ყარამანის ძე ქუთათელაძე; 25 dekabr 1899 (6 yanvar 1900), Xoni, İmereti – 25 iyun 1972, Tbilisi) — Sovet, gürcü rəssam-rəssam, qrafika rəssamı. SSRİ xalq rəssamı (1970).

Apollon Karamanoviç Kutateladze
gürc. აპოლონ ყარამანის ძე ქუთათელაძე
Doğum tarixi	25 dekabr 1899 (6 yanvar 1900)
Doğum yeri	Xoni, Xoni bələdiyyəsi^[d], İmereti, Gürcüstan
Vəfat tarixi	25 iyun 1972(1972-06-25)(72 yaşında)
Vəfat yeri	Tbilisi, Gürcüstan SSR, SSRİ
Dəfn yeri	Didube panteonu
Uşaqları	5
Fəaliyyəti	rəssam
Təhsili	Tbilisi Dövlət Rəssamlıq Akademiyası
Üzvlüyü	SSRİ Rəssamlıq Akademiyası^[d]
Mükafatları
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Potidə gimnaziyada, sonra "Qafqaz Rəssamları Təşviq Cəmiyyəti"nin məktəbində (1914–1915), Tiflisdə N.V.Sklifosovskinin (1915) rəngarlıq-rəssamlıq məktəbində təhsil almışdır.

1916-cı ildə könüllü olaraq hərbi xidmətə getdi. 1916–1921-ci illərdə Zakariya Tuşmalişvilinin alayında poruçik rütbəsində xidmət etmişdir. 1921-ci ildə Gürcüstan Müstəqillik Müharibəsinin iştirakçısı olmuşdur. Müstəqillik müdafiəçiləri məğlub olduqdan sonra o, Metexi qalasında həbsdə saxlanılmış güllələnmədən son anda xilas olmuşdur.

1922–1926-cı illərdə Tbilisi Rəssamlıq Akademiyasında G.İ.Qabaşvili, E.E.Lansere, İ.A.Şarlmandan təhsil almış, ardınca Leninqradda təlim keçmişdir.

1920-ci illərin əvvəllərində o, "Nialgi" (Krokodil, Tiflis) satirik jurnalının redaksiyasında işləmişdir.

İZO-Rəssamların Azad Həmkarlar Təşkilatının məsul katibi (1922–1926) çalışmışdır. 1930-cu ildə "Sarma" Gürcüstan İnqilabçı Rəssamlar Assosiasiyasının həmtəsisçisi olmuşdur.

1943-cü ildən Tbilisidə yaşayıb fəaliyyət göstərib, Tbilisi Rəssamlıq Akademiyasında dərs deyib, 1946-cı ildən professor, 1959–1972-ci illərdə Rəssamlıq Akademiyasının rektoru olub.

O, qeyri-adi enerjili, istedadlı təşkilatçı, diplomat, böyük bəstəkar idi, o, nəinki bu statusdan məhrum olmaq üzrə olan və faktiki olaraq ləğv olunmaq üzrə olan Tbilisi Rəssamlıq Akademiyasının statusunu müdafiə edə bildi, həm də Akademiyanın yeni korpusuna çevrilən səkkiz mərtəbəli binanın tikintisi və orada yeni fakültələr açılmasına nail oldu. Apolon Kutateladze yadadıcı rəssam kimi isə çoxfiqurlu kompozisiyanın misilsiz ustası idi. Sərhədsiz təxəyyül və şifahi rəsm üçün heyrətamiz istedad ona ən görkəmli rəssamların qısa müddətdə tamamlamaq üçün bir neçə il çəkəcəkləri irimiqyaslı təsviri təsvirlər yaratmağa imkan verdi. Onun sərgidəki şəkilləri xüsusi maraq doğururdu.

Gürcüstan SSR Rəssamlar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü, SSRİ Rəssamlar İttifaqı İdarə Heyətinin üzvü və SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü (1967) seçilmişdir.

Apollon Kutateladze 1972-ci il iyunun 25-də Tbilisidə vəfat etmişdir. Yazıçılar və ictimai xadimlərin Didube panteonunda dəfn edilmişdir.

Ailəsi

• Birinci həyat yoldaşı — Vera Georgieyvna Kutateladze (qız soyadı Megreladze), ixtisasca həkim olub.
  • Oğlu — Tariel Kutateladze (1921 -?), gürcü memar.
  • Oğlu — Quram Kutateladze (1924–1979), rəssam. Gürcüstan SSR əməkdar artisti.
• İkinci həyat yoldaşı — Maria İvanovna Evdokimovadır.
  • Qızı — Manana Kutateladze.
  • Qızı — Nana Kutateladze (1946–2015), G.K. Totibadze ilə evli olub..
    • Nəvəsi — Georgi Totibadze (1967-ci il təvəllüdlü), rəssam, idmançı, karate üzrə ölkə çempionatında beş qızıl,Yaponiyada keçirilən nüfuzlu beynəlxalq turnirdə gümüş və dünya çempionatında iki bürünc medala sahibdir.
    • Nəvəsi — Konstantin Totibadze (1969-cu il təvəllüdlü), rəssam, idmançı, üçqat Rusiya çempionu, karate üzrə dünya çempionatının bürünc mükafatçısı.
    • Nəvəsi — Mariya Totibadze (1972-ci il təvəllüdlü), dizayner, modelyer, Parisdə yaşayır və işləyir.
      • Nəticəsi — Musya Totibadze (1996), müğənni, model.
      • Nəticəsi — Anton Totibadze (1993), rəssam.
• Üçüncü həyat yoldaşı — Mirel Kirillovna Zdaneviç-Kutateladze, Kirill Zdaneviçin qızı
  • Oğlu — Karaman Kutateladze, rəssam..

Mükafatları

• Gürcüstan SSR əməkdar artisti (1943)
• Gürcüstan SSR xalq artisti
• SSRİ xalq artisti (1970)
• Abxaziya MSSR əməkdar incəsənət xadimi
• Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni
• İki (1941 daxil olmaqla).

Yaradıcılığı

Tarixi rəsmlər:

• "Yoldaş Stalin 1902-ci ildə Batumi fəhlələrinin nümayişinin rəhbəridir";
• "Yoldaş Stalinin 1902-ci ildə Acarıstan kəndliləri ilə söhbəti";
• "Serqo Orconikidze dağlıları Qroznı şəhərini müdafiə etməyə çağırır",, 1938, Regional Diyarşünaslıq Muzeyi, Çerkessk;
• "Çariça Tamara ovda", 1970;

Məişət rəsmləri:

• "Sevincli məhsul", 1953, Gürcüstan Dövlət İncəsənət Muzeyi, Tbilisi
• "Gürcüstanın çay plantasiyalarında" (1957)
• "Üzüm məhsulu" (1961)
• Dostluq (1967)
• Mənzərələr və portretlər.

Sərgiləri

• Gürcüstan İnqilabçı Rəssamlar Assosiasiyasının rəsm sərgisi "Sarma", 1931, Tbilisi;
• "Fəhlə və Kəndli Qırmızı Ordusunun 15 illiyi", Moskva, 1933;
• "Fəhlə və Kəndlilərin Qırmızı Ordusunun iyirmi illiyi", Moskva, 1938;
• "Sosializm sənayesi", Moskva, 1939;
• "Ümumiittifaq İncəsənət Sərgisi", Moskva, 1946, 1947, 1955;

Xatirəsi

Tbilisidə bir küçə Apollon Kutateladzenin adını daşıyır.

Ədəbiyyat

• Гудиашвили Н. Аполлон Кутателадзе. Тбилиси: издательство Союза писателей Грузии «Заря востока». 1958.
• Кутателадзе Аполлон. Грузия. Москва: Огиз - Молодая гвардия. 1931.^,

İstinadlar

1. https://artinvestment.ru/en/auctions/26580/biography.html.
2. Кутателадзе Аполлон Караманович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
3. . 2021-10-27 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-27.
4. "Грузинский художник Кутателадзе Аполлон Караманович (artist Kutateladze Apollon Karamanovich)". socrealizm.com.ua. 2019-12-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
5. (ingilis). 2018-02-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-02-05.
6. "Счастливое число" (rus). 2018-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-05.
7. "PHILLIPS: Gogi Totibadze" (ingilis). Phillips. 2018-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-05.
8. "ЗАСТОЛЬНАЯ ЖИВОПИСЬ БРАТЬЕВ ТОТИБАДЗЕ | ARTотека еды" (rus). www.art-eda.info. 2018-02-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-05.
9. "Phillips: UK010612, Kostya Totibadze" (ingilis). Phillips. 2018-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-05.
10. "Культовые героини мирового кино в дебютной коллекции бренда Cinema de Mes Nuits" (rus). 2018-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-05.
11. "ცეცხლისფერთმიანი მუსია თოთიბაძე Chanel Haute Couture-ს სინჯებზე". What I See | Online Magazine (ingilis). 2014-04-29. 2018-02-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-05.
12. "Художник Антон Тотибадзе: «Эта шаурма шикарная, мне нравится её форма — она как женщина»". The Village. 2018-02-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-05.
13. "МАСТЕРСКАЯ ХУДОЖНИКА КАРАМАНА КУТАТЕЛАДЗЕ". 2016-09-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
14. "Указ Президиума ВС СССР от 24.02.1941". 2018-12-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
15. "Товарищ Сталин — руководитель демонстрации батумских рабочих в 1902 году". 2018-07-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-07-13.
16. "Иллюстрации — Персоны — Кутателадзе Аполлон Караманович (06.01.1900-1972)". 2016-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-19.
17. "А. К. Кутателадзе. Орджоникидзе призывает горцев встать на защиту г. Грозного". 2018-10-10 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-10-27.
18. МАСЛОВКА - художники, картины, биографии, фотографии. Живопись, рисунок, скульптура. 20-й век. "МАСЛОВКА - художники, картины, биографии, фотографии. Живопись, рисунок, скульптура. 20-й век : 1931 г. Грузинская ССР". www.maslovka.org. 2018-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
19. "20170530_065139.jpg". Яндекс.Фотки. 2018-02-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-24.
20. BERNARD QUARITCH LTD. "Русская литература и переводы" (pdf). https://www.quaritch.com/ (ingilis). Bernard Quaritch. 1. 27. 2018-02-25 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 24.
21. Кутателадзе,_Аполлон_Караманович. Грузия. Москва: Молодая гвардия. 1931.