Stoletov Aleksandr Qriqoryeviç (rus. Алекса́ндр Григо́рьевич Столе́тов; 10 avqust, 1839 – 27 may, 1896) — rus fiziki.
Aleksandr Stoletov | |
---|---|
Doğum tarixi | 29 iyul (10 avqust) 1839 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 16 (28) may 1896 (56 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
Elm sahələri | fizika, Ferromaqnetizm, molekulyar fizika |
İş yeri |
|
Təhsili |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Rus fiziki A.Q.Stoletov 1839-cu ildə Vladimir şəhərində anadan olub. Onun anası savadlı qadın olmuşdur. Ona görə o, ilk təhsilini ailədə almış və uşaq ikən fransız, alman və ingilis dillərini öyrənmişdir.
Gimnaziyada oxuduğu son illərdə fizika və riyaziyyat onun ən sevimli fənləri olub. O, məktəbdə dərslərini sinifdə diqqət verməklə öyrənərmiş, evdə isə fizikaya aid cihazlar düzəldib təcrübələr apararmış. O, fizik olmağı qarşısına məqsəd qoyur. Orta təhsilini qızıl medalla tamamlayan Stoletov 1856-cı ildə Moskva universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuşdur. Burada oxuyarkən ona görkəmli alimlər dərs demişdir: tətbiqi riyaziyyatı N.D.Braşman, tərbiyəsi ilə P.L.Çebışev, astronomiyanı F.A.Bredixin, ali riyaziyyatı N.E.Zernov, fizikanı isə görkəmli alim M.F. Spasskiy tədris etmişdir. Stoletov 1860-cı ildə universiteti bitirir və yaxşı oxuduğundan universitetdə saxlanılır. İki il işlədikdən sonra təhsilini davam etdirmək üçün Almaniyaya gedir və orada məşhur fiziklərlə (Maqnus, Veber, Helmholts) görüşür və vaxtının çox hissəsini Qeydelberqdə Kirxhovla işləyir. Ezamiyyətdən qayıtdıqdan sonra Stoletov 1866-cı ildən Moskva universitetində müəllim işləməyə başlayıb riyazi fizikadan mühazirə oxuyur. Öz elmi işi üzərində inadla işləməsi sayəsində o, 1869-cu ildə dissertasiya müdafiə edir.
İki il işlədikdən sonra Stoletov aydın hiss edir ki, Rusiyada fizika elmini inkişaf etdirmək və gənc fiziklərə rəhbərlik etmək üçün laboratoriya lazımdır. Ona görə də Stoletov laboratoriya təşkil etmək fikrinə düşür.
Stoletov ikinci dəfə Qeydelberqə öz müəllimi Kirxhovun yanına gedib laboratoriyasında tədqiqat aparmağa icazə verilməsini xahiş edir. 1871-ci il may ayından Kirxhovun laboratoriyasında tədqiqatlar aparıb öz elmi işini tamamlayır və hazır eksperiment materialı ilə Moskvaya qayıdır. Həmin materiallar əsasında Stoletov 1872-ci ildə «Yumşaq dəmirin maqnitləşmə funksiyası haqqında tədqiqatlar» mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edir. Bundan sonra o, Moskva universitetinə professor təsdiq olunur, yaxşı fizika laboratoriyası təşkil edir və rus fiziklər məktəbinin əsasını qoyur. O, laboratoriyasının qapısını gənc fiziklərin üzünə geniş açdığına görə Rusiyanın çox şəhərlərindən onun yanına oxumağa gəlirlər.
Stoletovun elmi işləri elektromaqnetizm, optika, molekulyar fizika və s. aid olmuşdur.
İstinadlar
- Stoletov, Aleksandr Grigor‘jevič // Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- Столетов Александр Григорьевич // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
Xarici keçidlər
- Alexander Stoletov at the Russia InfoCentre
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Stoletov Aleksandr Qriqoryevic rus Aleksa ndr Grigo revich Stole tov 10 avqust 1839 27 may 1896 rus fiziki Aleksandr StoletovDogum tarixi 29 iyul 10 avqust 1839Dogum yeri Vladimir Vladimir quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 16 28 may 1896 56 yasinda Vefat yeri Moskva Moskva quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat sebebi agciyer iltihabiElm saheleri fizika Ferromaqnetizm molekulyar fizikaIs yeri Moskva Imperator Universiteti d 1866 Tehsili Moskva Imperator Universitetinin Fizika ve Riyaziyyat fakultesi d 1860 Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiRus fiziki A Q Stoletov 1839 cu ilde Vladimir seherinde anadan olub Onun anasi savadli qadin olmusdur Ona gore o ilk tehsilini ailede almis ve usaq iken fransiz alman ve ingilis dillerini oyrenmisdir Gimnaziyada oxudugu son illerde fizika ve riyaziyyat onun en sevimli fenleri olub O mektebde derslerini sinifde diqqet vermekle oyrenermis evde ise fizikaya aid cihazlar duzeldib tecrubeler apararmis O fizik olmagi qarsisina meqsed qoyur Orta tehsilini qizil medalla tamamlayan Stoletov 1856 ci ilde Moskva universitetinin fizika riyaziyyat fakultesine daxil olmusdur Burada oxuyarken ona gorkemli alimler ders demisdir tetbiqi riyaziyyati N D Brasman terbiyesi ile P L Cebisev astronomiyani F A Bredixin ali riyaziyyati N E Zernov fizikani ise gorkemli alim M F Spasskiy tedris etmisdir Stoletov 1860 ci ilde universiteti bitirir ve yaxsi oxudugundan universitetde saxlanilir Iki il isledikden sonra tehsilini davam etdirmek ucun Almaniyaya gedir ve orada meshur fiziklerle Maqnus Veber Helmholts gorusur ve vaxtinin cox hissesini Qeydelberqde Kirxhovla isleyir Ezamiyyetden qayitdiqdan sonra Stoletov 1866 ci ilden Moskva universitetinde muellim islemeye baslayib riyazi fizikadan muhazire oxuyur Oz elmi isi uzerinde inadla islemesi sayesinde o 1869 cu ilde dissertasiya mudafie edir Iki il isledikden sonra Stoletov aydin hiss edir ki Rusiyada fizika elmini inkisaf etdirmek ve genc fiziklere rehberlik etmek ucun laboratoriya lazimdir Ona gore de Stoletov laboratoriya teskil etmek fikrine dusur Stoletov ikinci defe Qeydelberqe oz muellimi Kirxhovun yanina gedib laboratoriyasinda tedqiqat aparmaga icaze verilmesini xahis edir 1871 ci il may ayindan Kirxhovun laboratoriyasinda tedqiqatlar aparib oz elmi isini tamamlayir ve hazir eksperiment materiali ile Moskvaya qayidir Hemin materiallar esasinda Stoletov 1872 ci ilde Yumsaq demirin maqnitlesme funksiyasi haqqinda tedqiqatlar movzusunda doktorluq dissertasiyasi mudafie edir Bundan sonra o Moskva universitetine professor tesdiq olunur yaxsi fizika laboratoriyasi teskil edir ve rus fizikler mektebinin esasini qoyur O laboratoriyasinin qapisini genc fiziklerin uzune genis acdigina gore Rusiyanin cox seherlerinden onun yanina oxumaga gelirler Stoletovun elmi isleri elektromaqnetizm optika molekulyar fizika ve s aid olmusdur IstinadlarStoletov Aleksandr Grigor jevic Cex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi Stoletov Aleksandr Grigorevich Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Xarici kecidlerAlexander Stoletov at the Russia InfoCentre