Çeçen İçkeriya Respublikası (çeç. Nóxçiyn Paçẋalq Noxçiyçö; rus. Чеченская Республика Ичкерия) — Sovet İttifaqının dağılmasından sonra Rusiya SFSR-in aid olan keçmiş Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının tərkibindəki qismən tanınan dövlət.
Çeçen İçkeriya Respublikası | |||||
---|---|---|---|---|---|
çeç. Nóxçiyn Paçẋalq Noxçiyçö rus. Чеченская Республика Ичкерия 1991-2000 | |||||
| |||||
Himn: "Joƶalla ya marşo" ("Ölüm ya azadlıq") | |||||
Rəsmi dilləri | |||||
Paytaxt | Qroznı | ||||
İdarəetmə forması | prezidentli rejim, Yarı prezident respublikası | ||||
Əhalisi | |||||
• Əhali | 1,103,686 nəfər | ||||
Valyuta | Çeçen naxarı, Rusiya rublu |
1991-ci ilin iyulunda müstəqilliyini elan etdi; Cövhər Dudayev ilk prezidenti olub. Çeçenistanın birtərəfli müstəqilliyini elan etməsi, Rusiya hökuməti ilə separatçılar arasında uzun sürən hərbi qarşıdurma və ciddi itki və dağıntılar yaradaraq, tədricən Şimali Qafqazda gərginliyin artmasına və hərbi qarşıdurmalara səbəb oldu. 1994-1996-cı illərdəki döyüş əməliyyatları nəticəsində Rusiya Silahlı Qüvvələri ÇİR-ni Rusiya Federasiyasına zorla yenidən qatmağa çalışsa da, bu cəhdlər uğursuz oldu. 1996-cı ildə keçiriləcək prezident seçkiləri ilə əlaqədar olaraq, Rusiya rəhbərliyi Çeçenistandan qoşunlarını geri çəkməli və statusuna dair qərarı 2001-ci ilə qədər təxirə salmaq məcburiyyətində qaldı və bununla da faktiki olaraq separatçı rəhbərliyini tanıdı. 1999-cu ildə İkinci Çeçenistan müharibəsi başladı və 2000-ci ilin yazında Çeçen İçkeriya Respublikası dövlət olaraq faktiki olaraq ləğv edildi. 2007-ci ildə isə Sürgündəki hökumət ləğv edildi, yerinə Qafqaz Əmirliyi quruldu.
İstinadlar
- "Chechnya profile". BBC News. 11 August 2015. 30 May 2017 tarixində . İstifadə tarixi: 9 December 2017.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cecen Ickeriya Respublikasi cec Noxciyn Pacẋalq Noxciyco rus Chechenskaya Respublika Ichkeriya Sovet Ittifaqinin dagilmasindan sonra Rusiya SFSR in aid olan kecmis Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin terkibindeki qismen taninan dovlet Cecen Ickeriya Respublikasicec Noxciyn Pacẋalq Noxciyco rus Chechenskaya Respublika Ichkeriya 1991 2000Bayraq GerbHimn Joƶalla ya marso Olum ya azadliq Resmi dilleri Cecen dili rus diliPaytaxt QrozniIdareetme formasi prezidentli rejim Yari prezident respublikasiEhalisi Ehali 1 103 686 neferValyuta Cecen naxari Rusiya rublu 1991 ci ilin iyulunda musteqilliyini elan etdi Covher Dudayev ilk prezidenti olub Cecenistanin birterefli musteqilliyini elan etmesi Rusiya hokumeti ile separatcilar arasinda uzun suren herbi qarsidurma ve ciddi itki ve dagintilar yaradaraq tedricen Simali Qafqazda gerginliyin artmasina ve herbi qarsidurmalara sebeb oldu 1994 1996 ci illerdeki doyus emeliyyatlari neticesinde Rusiya Silahli Quvveleri CIR ni Rusiya Federasiyasina zorla yeniden qatmaga calissa da bu cehdler ugursuz oldu 1996 ci ilde kecirilecek prezident seckileri ile elaqedar olaraq Rusiya rehberliyi Cecenistandan qosunlarini geri cekmeli ve statusuna dair qerari 2001 ci ile qeder texire salmaq mecburiyyetinde qaldi ve bununla da faktiki olaraq separatci rehberliyini tanidi 1999 cu ilde Ikinci Cecenistan muharibesi basladi ve 2000 ci ilin yazinda Cecen Ickeriya Respublikasi dovlet olaraq faktiki olaraq legv edildi 2007 ci ilde ise Surgundeki hokumet legv edildi yerine Qafqaz Emirliyi quruldu Istinadlar Chechnya profile BBC News 11 August 2015 30 May 2017 tarixinde Istifade tarixi 9 December 2017