Ambon (ind. Pulau Ambon) — daxil olan və İndoneziyaya məxsus ada. Sahəsi 775 km² təşkil edir. Adada 361 287 nəfər yaşayır. Ambon adasında Ambon liman şəhəri yeləşir. Maluku vilayətinin mərkəzidir. Şəhərdə hava limanı, Pattimura Universiteti və bir necə başqa təhsil müısisələri vardır.
Ambon adası | |
---|---|
ind. Pulau Ambon, | |
Ümumi məlumatlar | |
Sahəsi | 775 km² |
Uzunluğu |
|
Hündür nöqtəsi | 1225 m |
Əhalisi | 361.287 nəfər (2010-cu il) |
Yerləşməsi | |
Ölkə | İndoneziya |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiyası
Ada bölgədə yerləşən Seram adasından cənub-qərbdə yerləşir. Banda dənizi daxilində yerləşir. Adanın uzunluğu 51 km təşkil edir. Ada əsasən dağlıq ərazilərdən ibarətdir. Ada faktiki iki əraxidən ibarətdir. Cənub-şərq nisbətən düzənlik, Şimal-qərb isə nisbətən dağlıqdır Ambon şəhəri burada yerləşir. Ən hündür nöqtələri (1100 m) və (1225 m) vulkanlarıdır.
Ada demək olar ki, bütünlüklə rütubətli meşələrdən ibarətdir.
Ada coğrafiyasından irəli gələrək bir çox endemik canlıları vardır.
İqili
Orta illik temperaturu — 27 °S təşkil edir. Temperatur bəzən 22°S qədər düşür. Mussonların təsirinə məruz qalır. Tayfunlar tez-rez müşahidə edilir. Mussonlar oktyabrdan aprelə qədər davam edir.
Tarixi
1513-cü ildə adaya ilk ayaq basan avropalılar portuqallar olmuşdur. Bundan sonra ada portuqalların Ternate adasından qovulmasından sonra əsas mərkəzləri olmuşdur. Bundan sonra yerli əhali tərəfindın dəfələrlə müqavimətə rast gəlmişlər. Adada kreol tiçarət dili XIX əsrdə geniş yayılmışdır. Hazırda belə bir çox ailələrin soyadları portuqal məşəllidir.
1605-ci ildə Stiven van der Xaqen limanı bir atəş açmadan portuqallardan almağı bacarır. Adada yerləşən liman Hollan Ost-Hond şirkəti əsas mərkəzi rolunu oynamışdır. Ada yaxınlığında 1615 ildə ingilislər tətəfindən Kambelo adasında istinadgah salınır. Bu mərkəz 1623-cü ilə qədər mövcud olmuşdur. Bu koloniya Hollafiya tərəfindən məhv edilmişdir. 1654-cü ildə Oliver Kromvel hadisə ilə əlaqədar Hollandiyadan təzminat almışdır. 1796 ildə britaniyalı admiral Reyne Ambonu işğal edir. görə 1802-ci ildə ada hollandlara qaytarılır. 1810-cu ildə ada yenidən ingilislər tərəfindən işğal edilsədə 1814 ildə yenidən qaydarılır. Ambon şəhəri Hollandların əsas hərbi istinadgahına çevrilir. İkinci Dünya müharibəsi dönəmində Yapon güvvələri 1942-ci ildə Ambon döyüşündən sonra adanı ələ keçirirlər.
İndoneziyanın müstəqilliyini elan etdikdən sonra Əhməd Sukarno etnik və dini ayrılıqları nəzərə almayaraq unitar dövlət qurur. Bu səbəbdən ölkədə 1950-ci ildə Ambonda daxil olan Cənubi Molukk Adaları Respublikası elan edilir. 1999–2002 illərdə Ambon mərkəz olmaqla baş vermişdir.
Demoqrafiya
Yerlilər Malay-papuas məşşəllidirlər. Onlar arasında xristianlıq və islam dini,yayılmışdır. Malay dilində danışırlar. Molukk adalarında ikinci dil hesab edilir. Köhnə kreol dili hazırda məhv olmuşdur. Hazırda adalarda ünsiyyət vastəsi İndoneziya dilidir.
İqtisadiyyat
Maniok və saqo adanın əsas gəlir mənbəyidir. Üstəlik burada Çörək ağacı, Şəkər qamışı, Qara istiot, Kakao, Kakao və Pambıq yetişdirilir. Yerli əhalinin rasionunda balıq üstünlük təşkil edir.
İstinadlar
- Kabupaten Maluku Tengah (pdf). Hasin Sensus Penduduk 2010 Agregat Data per Kecamatan. Ambon: Badan Pusat Statistik Kabupatan Maluku Tengah. 2013-06-16 tarixində (PDF).
- Ricklefs, M.C. A History of Modern Indonesia Since c.1300, 2nd Edition. London: MacMillan. 1991. səh. 25. ISBN .
- Sneddon, james (2003)The Indonesian language: its history and role in modern society.(UNSW Press, Sydney, 2003) P.80 [1] 2022-04-21 at the Wayback Machine
- Ricklefs, M.C. A History of Modern Indonesia Since c.1300, 2nd Edition. London: MacMillan. 1991. səh. 28. ISBN .
- . Nathaniel’s Nutmeg: How one man's courage changed the course of history. Sceptre. 2000. ISBN .
- Mardai, Gadis. "Ambon rioting leaves 100 dead in Indonesia". World Socialist Website. 30 January 1999. 2012-02-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 января 2007.
Mənbə
- Adanın məlumat saytı[ölü keçid]
- Human Rights Watch report on the conflict
- Adaya səyahət haqqında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ambon ind Pulau Ambon daxil olan ve Indoneziyaya mexsus ada Sahesi 775 km teskil edir Adada 361 287 nefer yasayir Ambon adasinda Ambon liman seheri yelesir Maluku vilayetinin merkezidir Seherde hava limani Pattimura Universiteti ve bir nece basqa tehsil muisiseleri vardir Ambon adasiind Pulau Ambon Umumi melumatlarSahesi 775 km Uzunlugu 51 kmHundur noqtesi 1225 mEhalisi 361 287 nefer 2010 cu il Yerlesmesi3 42 00 c e 128 10 00 s u Olke IndoneziyaAmbon adasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyasiAda bolgede yerlesen Seram adasindan cenub qerbde yerlesir Banda denizi daxilinde yerlesir Adanin uzunlugu 51 km teskil edir Ada esasen dagliq erazilerden ibaretdir Ada faktiki iki eraxiden ibaretdir Cenub serq nisbeten duzenlik Simal qerb ise nisbeten dagliqdir Ambon seheri burada yerlesir En hundur noqteleri 1100 m ve 1225 m vulkanlaridir Ada demek olar ki butunlukle rutubetli meselerden ibaretdir Ada cografiyasindan ireli gelerek bir cox endemik canlilari vardir IqiliOrta illik temperaturu 27 S teskil edir Temperatur bezen 22 S qeder dusur Mussonlarin tesirine meruz qalir Tayfunlar tez rez musahide edilir Mussonlar oktyabrdan aprele qeder davam edir Tarixi1513 cu ilde adaya ilk ayaq basan avropalilar portuqallar olmusdur Bundan sonra ada portuqallarin Ternate adasindan qovulmasindan sonra esas merkezleri olmusdur Bundan sonra yerli ehali terefindin defelerle muqavimete rast gelmisler Adada kreol ticaret dili XIX esrde genis yayilmisdir Hazirda bele bir cox ailelerin soyadlari portuqal mesellidir 1605 ci ilde Stiven van der Xaqen limani bir ates acmadan portuqallardan almagi bacarir Adada yerlesen liman Hollan Ost Hond sirketi esas merkezi rolunu oynamisdir Ada yaxinliginda 1615 ilde ingilisler tetefinden Kambelo adasinda istinadgah salinir Bu merkez 1623 cu ile qeder movcud olmusdur Bu koloniya Hollafiya terefinden mehv edilmisdir 1654 cu ilde Oliver Kromvel hadise ile elaqedar Hollandiyadan tezminat almisdir 1796 ilde britaniyali admiral Reyne Ambonu isgal edir gore 1802 ci ilde ada hollandlara qaytarilir 1810 cu ilde ada yeniden ingilisler terefinden isgal edilsede 1814 ilde yeniden qaydarilir Ambon seheri Hollandlarin esas herbi istinadgahina cevrilir Ikinci Dunya muharibesi doneminde Yapon guvveleri 1942 ci ilde Ambon doyusunden sonra adani ele kecirirler Indoneziyanin musteqilliyini elan etdikden sonra Ehmed Sukarno etnik ve dini ayriliqlari nezere almayaraq unitar dovlet qurur Bu sebebden olkede 1950 ci ilde Ambonda daxil olan Cenubi Molukk Adalari Respublikasi elan edilir 1999 2002 illerde Ambon merkez olmaqla bas vermisdir DemoqrafiyaYerliler Malay papuas messellidirler Onlar arasinda xristianliq ve islam dini yayilmisdir Malay dilinde danisirlar Molukk adalarinda ikinci dil hesab edilir Kohne kreol dili hazirda mehv olmusdur Hazirda adalarda unsiyyet vastesi Indoneziya dilidir IqtisadiyyatManiok ve saqo adanin esas gelir menbeyidir Ustelik burada Corek agaci Seker qamisi Qara istiot Kakao Kakao ve Pambiq yetisdirilir Yerli ehalinin rasionunda baliq ustunluk teskil edir IstinadlarKabupaten Maluku Tengah pdf Hasin Sensus Penduduk 2010 Agregat Data per Kecamatan Ambon Badan Pusat Statistik Kabupatan Maluku Tengah 2013 06 16 tarixinde PDF Ricklefs M C A History of Modern Indonesia Since c 1300 2nd Edition London MacMillan 1991 seh 25 ISBN 0 333 57689 6 Sneddon james 2003 The Indonesian language its history and role in modern society UNSW Press Sydney 2003 P 80 1 2022 04 21 at the Wayback Machine Ricklefs M C A History of Modern Indonesia Since c 1300 2nd Edition London MacMillan 1991 seh 28 ISBN 0 333 57689 6 Nathaniel s Nutmeg How one man s courage changed the course of history Sceptre 2000 ISBN 0 374 21936 2 Mardai Gadis Ambon rioting leaves 100 dead in Indonesia World Socialist Website 30 January 1999 2012 02 25 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 yanvarya 2007 MenbeAdanin melumat sayti olu kecid Human Rights Watch report on the conflict Adaya seyahet haqqinda