Məhəmmədqulu şah - İbrahimqulu şahın oğlu, Qütbşah və Qolkonda hökmdarı, şair.
Qütbşah Məhəmmədqulu | |
---|---|
tel. ముహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా | |
Qütbşahların V sultanı | |
1580 – 1611 | |
Əvvəlki | İbrahimqulu şah |
Sonrakı | Sultan Məhəmməd şah |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Heydərabad |
Vəfat tarixi | |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | şair, yazıçı |
Atası | İbrahimqulu şah |
Həyat yoldaşı | Heydər Mahal |
Uşağı | Həyat Bəxş xanım |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
1565-ci ildə dünyaya gəlmişdi. İbrahimqulu şahın üçüncü oğlu idi. Anası Əhmədnaqar sultanı I Hüseyn Nizam şahın qızı idi. 15 yaşında taxta gətirilmişdi. İmam Əli ibn Əbu Talibin şərəfinə adını verdiyi Heydərabad şəhərini İsfahandan ilhamlanaraq salmışdı. Lakin başqa mənbələr həyat yoldaşının şərəfinə olduğunu deyir.
Hakimiyyəti
Hakimiyyətə gələndə hələ Vicayanaqar imperiyasının qalıqları ilə mübarizə aparmalı idi. Atasının siyasətini davam etdirən Məhəmmədqulu 1586-cı ildə Andranı işğal etdi. Penukondanı özü mühasirəyə almışdı. Qandikota və Qutti torpaqlarının ilhaqını isə türkmən sərkərdə Rüstəm xana tapşırdı. Vicayanaqar hakimi II Venkata əvvəl sülhə razı oldu və mühasirəni bu üsulla ləğv etməyi bacarsa da, yenidən müharibə elan etdi. Qarşıdurmanın qızışdırığını görən Qütbşah bu dəfə Rüstəm xanın başçılığı altında 100.000 əsgəri hücuma göndərdi. Lakin hindliların tələsinə düşən Rüstəm xan artilleriya atəşləri altında əsgərlərinin yarısını itirdi, özü isə öldürüldü. Qütbşah Krişna çayının sahilinə çəkilməli və atasının aldığı torpaqları qaytarmalı oldu.
Ədəbi fəaliyyəti
Farsca, Teluqu və Urdu dillərində şeirlər müəllifidir. 1800 səhifədən ibarət külliyatın əsas hissəsi divan ədəbiyyatı, 300 səhifədən artığı məsnəvi və mərsiyyə, 100 səhifədən çoxu isə qəzəl və qəsidələrdən ibarət idi. Urdu ədəbiyyatında ilk sahib-i divan təxəllüsü almış şəxsdir.
Ailəsi
1591-ci ildə indiki Çarminar məscidinin yerində olan Çiçelam kəndində Pakmati adlı bir rəqqasə ilə tanış olub evlənmişdi. Daha sonra Heydər Mahal adını almışdır. Yeganə övladı Həyat Bəxş xanım, qardaşı oğlu Sultan Məhəmməd şah ilə evlənmişdi.
İstinadlar
- "Quli Qutub Shah remembered on his 400th death anniversary". 2020-07-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-05-05.
- . 2013-10-03 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-05-05.
- Annemarie Schimmel, Classical Urdu Literature from the Beginning to Iqbāl, (Otto Harrassowitz, 1975), 143.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mehemmedqulu sah Ibrahimqulu sahin oglu Qutbsah ve Qolkonda hokmdari sair Qutbsah Mehemmedqulutel మ హమ మద క ల క త బ ష Qutbsahlarin V sultani1580 1611EvvelkiIbrahimqulu sahSonrakiSultan Mehemmed sahSexsi melumatlarDogum tarixi 1565Dogum yeri HeyderabadVefat tarixi 11 yanvar 1612Vefat yeri Heydәrabad Qutbsahlar HindistanFealiyyeti sair yaziciAtasi Ibrahimqulu sahHeyat yoldasi Heyder MahalUsagi Heyat Bexs xanim Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati1565 ci ilde dunyaya gelmisdi Ibrahimqulu sahin ucuncu oglu idi Anasi Ehmednaqar sultani I Huseyn Nizam sahin qizi idi 15 yasinda taxta getirilmisdi Imam Eli ibn Ebu Talibin serefine adini verdiyi Heyderabad seherini Isfahandan ilhamlanaraq salmisdi Lakin basqa menbeler heyat yoldasinin serefine oldugunu deyir HakimiyyetiHakimiyyete gelende hele Vicayanaqar imperiyasinin qaliqlari ile mubarize aparmali idi Atasinin siyasetini davam etdiren Mehemmedqulu 1586 ci ilde Andrani isgal etdi Penukondani ozu muhasireye almisdi Qandikota ve Qutti torpaqlarinin ilhaqini ise turkmen serkerde Rustem xana tapsirdi Vicayanaqar hakimi II Venkata evvel sulhe razi oldu ve muhasireni bu usulla legv etmeyi bacarsa da yeniden muharibe elan etdi Qarsidurmanin qizisdirigini goren Qutbsah bu defe Rustem xanin basciligi altinda 100 000 esgeri hucuma gonderdi Lakin hindlilarin telesine dusen Rustem xan artilleriya atesleri altinda esgerlerinin yarisini itirdi ozu ise olduruldu Qutbsah Krisna cayinin sahiline cekilmeli ve atasinin aldigi torpaqlari qaytarmali oldu Edebi fealiyyetiFarsca Teluqu ve Urdu dillerinde seirler muellifidir 1800 sehifeden ibaret kulliyatin esas hissesi divan edebiyyati 300 sehifeden artigi mesnevi ve mersiyye 100 sehifeden coxu ise qezel ve qesidelerden ibaret idi Urdu edebiyyatinda ilk sahib i divan texellusu almis sexsdir Ailesi1591 ci ilde indiki Carminar mescidinin yerinde olan Cicelam kendinde Pakmati adli bir reqqase ile tanis olub evlenmisdi Daha sonra Heyder Mahal adini almisdir Yegane ovladi Heyat Bexs xanim qardasi oglu Sultan Mehemmed sah ile evlenmisdi Istinadlar Quli Qutub Shah remembered on his 400th death anniversary 2020 07 29 tarixinde Istifade tarixi 2017 05 05 2013 10 03 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 05 05 Annemarie Schimmel Classical Urdu Literature from the Beginning to Iqbal Otto Harrassowitz 1975 143 Hemcinin baxXarici kecidler