İbrahimqulu şah Vali — Qolkonda hökmdarı, ilk dəfə Sultan titulundan istifadə etmişdir.
Qütbşah İbrahimqulu | |
---|---|
tel. ఇబ్రాహీం కులీ కుతుబ్ షా | |
Qütbşahların IV sultanı | |
iyul, 1550 – 1580 | |
Əvvəlki | Sübhanqulu şah |
Sonrakı | Məhəmmədqulu şah |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Heydərabad |
Vəfat tarixi | |
Fəaliyyəti | Sultan |
Atası | Sultanqulu bəy Baharlı |
Uşağı | |
Ailəsi | Qütbşahlar |
Həyatı
Sultanqulu şahın üçüncü oğlu idi. 1518-ci ildə doğulmuş, qardaşı Cəmşidquludan qorxduğu üçün 1543-cü ildə Vicayanaqara qaçmışdır. O, burada Teluqu dilini də mükəmməl öyrənmişdi. Onun dövründə şiələrdən əlavə hindular da dövlət vəzifələrinə gətirilirdi.
Talikota döyüşü
Vicayanaqar imperiyasının böyüməsindən qorxuya düşən Əhmədnaqar, Bicapur, Berar və Bidar sultanları ittifaqa tələsdilər. Əhmədnaqar sultanı I Hüseyn Nizamşah İbrahimqulu ilə dost idi. Beləliklə Qütbşahlar da bu ittifaqa qoşuldular. 29 dekabr 1564-cü ildə ilk toqquşmalar baş verdi. Bu toqquşmalarda Nizamşah və Qütbşah məğlub olsalar da, Adilşahların da döyüşə qoşulmasından sonra 23 yanvar 1565-ci ildə Rakşasi və Tanqadi kəndləri yaxınlığında döyüş baş verdi. Bəzi mənbələrə görə 1 milyondan çox əsgərin iştirak etdiyi bu döyüşdə birdən-birə 140.000 müsəlman Vicayanaqar əsgərinin sultanların tərəfinə keçməsi həlledici oldu. Nazir Ramaraya öz filindən yıxıldı və Nizamşah tərəfindən həbs olundu.
Hakimiyyətinin son illəri
Vicayanaqar imperiyasını yıxan İbrahimqulu və Nizamşah bu dəfə yenidən birləşərək Adilşahlara qarşı mübarizə aparmağa başladılar. Hindulara qarşı hücuma keçən Adilşahlara kömək etməyən İbrahimqulu, hətta Murari Rao adlı hindu sərkərdəni də ordusuna qəbul etmişdi. 1579-cu ildə Ahobilam məbədini yağmalayan Murari saf qızıldan hazırlanmış Vişnu bütünü sultana göndərmişdi. 1580-ci ildə İbrahim şah öz ordusu ilə birlikdə Kondavidunu işğal etdi və Udayagiri yağmalandı. Böyük qalibiyyətdən sonra Qolkondaya qayıdan İbrahim 1580-ci ildə vəfat etdi. Yerinə oğlu Məhəmmədqulu şah keçdi.
Ailəsi
Əhmədnaqar sultanı I Hüseyn Nizamşahın qızı ilə evlənmiş, 30 övladı olmuşdu. Bunlardan təkcə 6 oğul və 13 qız sağ qalmışdır:
- Əbülqadir şah Sahib (1544 - 1565) - 21 yaşında hakimi olduğu Devrkonda qalasında ölmüşdür.
- Mirzə Hüseynqulu (1560-1586) - boğularaq ölmüşdür.
- Məhəmmədqulu şah - atasını əvəz etmişdi.
- Mirzə Əbdülfəttah (1577-1605)
- Mirzə Məhəmməd Xüdabəndə (1571-1611) - Məhəmmədqulu şahın ata-bir ana bir qardaşı, 1609-cu ildə qardaşına üsyan etmiş, 1611-ci ildə Qolkonda həbsxanasında öldürülmüşdür.
- Mirzə Məhəmməd Amin (1571-1596) - cavan yaşında ölmüşdür.
İstinadlar
- Masʻūd Ḥusain K̲h̲ān̲, Mohammad Quli Qutb Shah, Volume 216, (Sahitya Akademi, 1996), 2.
- Satish Chandra, Medieval India: From Sultanat to the Mughals, Part II, (Har-Anand, 2009), 189.
- Sen, Sailendra (2013). A Textbook of Medieval Indian History. Primus Books. səh. 110. ISBN 978-9-38060-734-4
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ibrahimqulu sah Vali Qolkonda hokmdari ilk defe Sultan titulundan istifade etmisdir Qutbsah Ibrahimqulutel ఇబ ర హ క ల క త బ ష Qutbsahlarin IV sultaniiyul 1550 1580EvvelkiSubhanqulu sahSonrakiMehemmedqulu sahSexsi melumatlarDogum tarixi 1518Dogum yeri HeyderabadVefat tarixi 5 iyun 1580Fealiyyeti SultanAtasi Sultanqulu bey BaharliUsagi Mehemmedqulu sahAilesi QutbsahlarHeyatiSultanqulu sahin ucuncu oglu idi 1518 ci ilde dogulmus qardasi Cemsidquludan qorxdugu ucun 1543 cu ilde Vicayanaqara qacmisdir O burada Teluqu dilini de mukemmel oyrenmisdi Onun dovrunde sielerden elave hindular da dovlet vezifelerine getirilirdi Talikota doyusuTalikota doyusuVicayanaqar imperiyasinin boyumesinden qorxuya dusen Ehmednaqar Bicapur Berar ve Bidar sultanlari ittifaqa telesdiler Ehmednaqar sultani I Huseyn Nizamsah Ibrahimqulu ile dost idi Belelikle Qutbsahlar da bu ittifaqa qosuldular 29 dekabr 1564 cu ilde ilk toqqusmalar bas verdi Bu toqqusmalarda Nizamsah ve Qutbsah meglub olsalar da Adilsahlarin da doyuse qosulmasindan sonra 23 yanvar 1565 ci ilde Raksasi ve Tanqadi kendleri yaxinliginda doyus bas verdi Bezi menbelere gore 1 milyondan cox esgerin istirak etdiyi bu doyusde birden bire 140 000 muselman Vicayanaqar esgerinin sultanlarin terefine kecmesi helledici oldu Nazir Ramaraya oz filinden yixildi ve Nizamsah terefinden hebs olundu Hakimiyyetinin son illeriVicayanaqar imperiyasini yixan Ibrahimqulu ve Nizamsah bu defe yeniden birleserek Adilsahlara qarsi mubarize aparmaga basladilar Hindulara qarsi hucuma kecen Adilsahlara komek etmeyen Ibrahimqulu hetta Murari Rao adli hindu serkerdeni de ordusuna qebul etmisdi 1579 cu ilde Ahobilam mebedini yagmalayan Murari saf qizildan hazirlanmis Visnu butunu sultana gondermisdi 1580 ci ilde Ibrahim sah oz ordusu ile birlikde Kondavidunu isgal etdi ve Udayagiri yagmalandi Boyuk qalibiyyetden sonra Qolkondaya qayidan Ibrahim 1580 ci ilde vefat etdi Yerine oglu Mehemmedqulu sah kecdi AilesiEhmednaqar sultani I Huseyn Nizamsahin qizi ile evlenmis 30 ovladi olmusdu Bunlardan tekce 6 ogul ve 13 qiz sag qalmisdir Ebulqadir sah Sahib 1544 1565 21 yasinda hakimi oldugu Devrkonda qalasinda olmusdur Mirze Huseynqulu 1560 1586 bogularaq olmusdur Mehemmedqulu sah atasini evez etmisdi Mirze Ebdulfettah 1577 1605 Mirze Mehemmed Xudabende 1571 1611 Mehemmedqulu sahin ata bir ana bir qardasi 1609 cu ilde qardasina usyan etmis 1611 ci ilde Qolkonda hebsxanasinda oldurulmusdur Mirze Mehemmed Amin 1571 1596 cavan yasinda olmusdur IstinadlarMasʻud Ḥusain K h an Mohammad Quli Qutb Shah Volume 216 Sahitya Akademi 1996 2 Satish Chandra Medieval India From Sultanat to the Mughals Part II Har Anand 2009 189 Sen Sailendra 2013 A Textbook of Medieval Indian History Primus Books seh 110 ISBN 978 9 38060 734 4