Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oskar İvanoviç Şmerlinq (rus. Оскар Иванович Шмерлинг; 1 (13) iyul 1863[…], Stavropol, Stavropol quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 2 yanvar 1938[…], Tbilisi, Gürcüstan SSR, SSRİ) — alman mənşəli rus və gürcü rəssamı, karikaturaçı, "Molla Nəsrəddin" jurnalının əməkdaşı.
| Oskar İvanoviç Şmerlinq | |
|---|---|
| rus. Оскар Иванович Шмерлинг | |
 | |
| Doğum tarixi | 1 (13) iyul 1863[…] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 2 yanvar 1938[…](74 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | rəssam, maarifçi, karikaturçu |
| Təhsili |
|
| Janr | karikatur |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı və rəsm fəaliyyəti
Oskar Şmerlinq 1863-cü ildə Stavropolda hərbi qulluqçu ailəsində anadan olub. Tbilisi realnı məktəbində oxuyub. 1880–1881-ci illərdə özünün müstəqil "Ağcaqanad" (gürc. კოღო) jurnalını çıxarır, lakin bu jurnal maddi imkanlar baxımından yetərli olmur. Həmin illərdə "Falanj" (gürc. ფალანგა) jurnalına qoşulur, lakin karikatura barəsində təcrübəli olmadığı üçün 1884-cü ildə peşəkar rəssam olmaq məqsədilə Peterburq Rəssamlıq Akademiyasına daxil olur, rus rəssamlıq sənətini dərindən öyrənmək imkanı qazanır. 1889-cu ildə akademiyanı gümüş medalla bitirir. Oranı bitiridikdən sonra 1 il ərzində Qarabağda atasının evində, Xankəndində yaşayır və Şuşada təşkil olunmuş teatr tamaşalarına teatr truppası yığır. Onun əsərləri Almaniyanın "Papifaks", Rusiyanın "Səmimi söz" (rus. Задушевное слово) jurnallarında yayımlanır.
Şmerlinq Rusiyada bir müddət xəstə olaraq yaşayır. Daha sonra Almaniyadakı Münhen Rəssamlıq Akademiyasında təhsilini davam etdirir. 2 il burada rəssam Frans Rubonun sinfində təhsil alır. Bir müddət alman "Radfar Humor" jurnalında işləyir. 1893-cü ildə Tiflisə qayıdır və ailəsi ilə Zubalaşvili küçəsində yaşamağa davam edir. 1901-ci ildə Gürcüstanın "Tsnobis Purtseli" qəzeti (gürc. ცნობის ფურცელი) onun şəkillərini yayımlamağa başlayır. "Eşmaxis Matraxi" (Şeytanın qamçısı), "Şurduli" (Sapand), "Bziki" (Eşşək arısı), "İblis" və "Kənd qarışıqlığı" adlı gürcü jurnallarında, "Molla Nəsrəddin" jurnalı, erməni "Xatabala" jurnalında işləmişdir.
Müəllimlik fəaliyyəti
Şmerlinq 1898-ci ildə Tiflis öz incəsənət məktəbini açıb, daha sonra "Qafqaz Sənətkarlarına Dəstək Cəmiyyəti"ndə "Rəsm, heykəltaraşlıq və arxitektura institutu"nun əsasını qoyaraq 1902-ci ildən 1916-cı ilə qədər rəhbərlik edib. 1922-ci ildə institut akademiyaya çevrilib. O həmçinin ilk Klassik Gimnaziyada da dərs deyib. Gürcüstanda Menşevik hakimiyyəti qurulandan sonra Gəncədə, Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin dövlət litoqrafiya idarəsinin rəhbəri işləmiş, Sovet hakimiyyəti qurulandan sonra Azərbaycan SSR Xalq Maarifi Nazirliyinin Gəncə bürosunda və Rusiya İnformasiya Agentliyinin Qafqaz bürosunda işləyib.
Xatirəsi
Oskar Şmerlinq görkəmli karikatura ustası kimi Qafqazda tanınmış, şöhrət qazanmışdı. İ. Həbibbəyli belə bir fikirdədir ki, ilk karikaturalarından etibarən Şmerlinq cəmiyyət həyatının müxtəlif sahələrinə özünün obyektiv tənqidi münasibətini ifadə etməyə çalışıb: "Çox maraqlıdır ki, Cəlil Məmmdquluzadə "Molla Nəsrəddin" jurnalının nəşrinə başlayarkən Azərbaycanda peşəkar satirik rəssam olmadığı üçün jurnal üçün rəsm çəkmək işinə ilk növbədə Tiflisdə yaşayıb yaradan alman rəssamı Şmerlinqi dəvət edib. Şmerlinq Cəlil Məmmədquluzadənin təklifini təmənnasız surətdə qəbul edib. Oskar Şmerlinq 1906–1917-ci illərdə "Molla Nəsrəddin" jurnalının əsas rəssamlıq funksiyasını bacarıqla yerinə yetirib. "Molla Nəsrəddin" jurnalının aparıcı ideyalarını əks etdirdiyindən onun rəsm əsərləri əksər hallarda jurnalın birinci səhifəsində, yəni üz qabığında özünə layiqli yer tapıb. Milliyyətcə alman olmasına baxmayaraq Oskar Şmerlinq Azərbaycan mühiti və mənşəyini, azərbaycanlıların həyatını və psixologiyasını dərindən öyrənib. Şmerlinqin nadir fırçasının məhsulu olan "Sizi deyib gəlmişəm", Qafqazda mədrəseyi-ruhaniyyə", "Niyə məni döyürsünüz?", "Molla Nəsrəddin", "İran sərhəddindən", "Xabi-qəflət", "Müsəlman məclisində rus zabiti", "Məhəmmədəli şahın Təbrizdən çıxması" və s. kimi yüzlərlə satirik rəsmləri sözün geniş mənasında karikatura sənətinin şah əsərləri səviyyəsinə yüksəlib".
"Molla Nəsrəddin" jurnalının ilk sayının üz qabığındakı məşhur karikaturanın müəllifi kimi Oskar Şmerlinq həm də "Molla Nəsrəddin"in bədii obrazını yaratmaqla bu obrazın təkcə Azərbaycanda deyil, bütün Şərq aləmində qəbul edilməsinə nail olur. Bu cəhəti xüsusilə nəzərə çarpdıran İ. Həbibbəyli yazır ki, "Molla Nəsrəddin"in bədii obrazını ilk dəfə və çox mükəmməl şəkildə Oskar Şmerlinq yaradıb:
"Şmerlinqin çəkdiyi Molla Nəsrəddin portreti uzun illər müxtəlif süjetlərlə birlikdə ayrı-ayrı vəziyyətlərdə "Molla Nəsrəddin" jurnalında çap olunub. Şmerlinqin yozumunda Molla Nəsrəddinin müdrikliyi və uzaqgörənliyi, yüksək vətəndaşlıq keyfiyyətləri böyük məharətlə canlandırılıb. Onun rəsmlərində Molla Nəsrəddinin daxili aləmi ilə yanaşı zahiri əlamətləri də milli kaloritə, Şərq adətlərinə uyğun şəkildə təsvir edilib. Bir sözlə, Azərbaycan xalq satirasının baş qəhrəmanı Molla Nəsrəddinin portreti alman rəssamı Oskar Şmerlinqin kəşfidir".
Şmerlinqin 40 illiyi 1933-cü ildə Tbilisidə keçirilmişdir. 1929-cu ildə solo sərgisi, 1964 və 2000-ci illərdə təkrar sərgiləri keçirilmişdir.
Əsərləri Gürcüstan muzeylərində saxlanılır.
Ailəsi
İvan Şmerlinq və Matilda Şmerlinqin (memar Albert Salzmanın bacısı) oğludur. İncəsənət tarixçisi Rene Şmerlinqin atasıdır.
Mənbə
- Cəlil Məmmədquluzadə, "Dram və nəsr əsərləri", ADU nəşriyyatı, Bakı, 1958. səh.744–745.
- Oskar Schmerling
- 1 ივლისი – დაიბადა ოსკარ შმერლინგი (Gürcücə) [ölü keçid]
İstinad
- Oskar Şmerlinq // Faceted Application of Subject Terminology.
- Oskar Schmerling // Artnet. 1998.
- https://schmerling.org/en/people/oskar-schmerling.
- "Schmerling Oscar". mus-col.com. 2023-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-27.
- "Schmerling's Pension Request". Beyond Caricature (ingilis). 2023-12-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-12-27.
- Abbas Zamanov, "Şərhlər". Həmidə Məmmədquluzadə, "Mirzə Cəlil haqqında xatirələrim", "Azərnəşr", 1967. səh. 200–201-də
Xarici keçidlər
- Oskar Şmerlinqin rəsmləri — 1
- Oskar Şmerlinqin rəsmləri — 2
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Oskar Ivanovic Smerlinq rus Oskar Ivanovich Shmerling 1 13 iyul 1863 Stavropol Stavropol quberniyasi d Rusiya imperiyasi 2 yanvar 1938 Tbilisi Gurcustan SSR SSRI alman menseli rus ve gurcu ressami karikaturaci Molla Nesreddin jurnalinin emekdasi Oskar Ivanovic Smerlinqrus Oskar Ivanovich ShmerlingDogum tarixi 1 13 iyul 1863 Dogum yeri Stavropol Stavropol quberniyasi d Rusiya imperiyasiVefat tarixi 2 yanvar 1938 1938 01 02 74 yasinda Vefat yeri Tbilisi Gurcustan SSR SSRIFealiyyeti ressam maarifci karikaturcuTehsili Imperator Ressamliq Akademiyasi d Munhen Ressamliq Akademiyasi d Janr karikatur Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati ve resm fealiyyetiOskar Smerlinq 1863 cu ilde Stavropolda herbi qulluqcu ailesinde anadan olub Tbilisi realni mektebinde oxuyub 1880 1881 ci illerde ozunun musteqil Agcaqanad gurc კოღო jurnalini cixarir lakin bu jurnal maddi imkanlar baximindan yeterli olmur Hemin illerde Falanj gurc ფალანგა jurnalina qosulur lakin karikatura baresinde tecrubeli olmadigi ucun 1884 cu ilde pesekar ressam olmaq meqsedile Peterburq Ressamliq Akademiyasina daxil olur rus ressamliq senetini derinden oyrenmek imkani qazanir 1889 cu ilde akademiyani gumus medalla bitirir Orani bitiridikden sonra 1 il erzinde Qarabagda atasinin evinde Xankendinde yasayir ve Susada teskil olunmus teatr tamasalarina teatr truppasi yigir Onun eserleri Almaniyanin Papifaks Rusiyanin Semimi soz rus Zadushevnoe slovo jurnallarinda yayimlanir Smerlinq Rusiyada bir muddet xeste olaraq yasayir Daha sonra Almaniyadaki Munhen Ressamliq Akademiyasinda tehsilini davam etdirir 2 il burada ressam Frans Rubonun sinfinde tehsil alir Bir muddet alman Radfar Humor jurnalinda isleyir 1893 cu ilde Tiflise qayidir ve ailesi ile Zubalasvili kucesinde yasamaga davam edir 1901 ci ilde Gurcustanin Tsnobis Purtseli qezeti gurc ცნობის ფურცელი onun sekillerini yayimlamaga baslayir Esmaxis Matraxi Seytanin qamcisi Surduli Sapand Bziki Essek arisi Iblis ve Kend qarisiqligi adli gurcu jurnallarinda Molla Nesreddin jurnali ermeni Xatabala jurnalinda islemisdir Muellimlik fealiyyeti Smerlinq 1898 ci ilde Tiflis oz incesenet mektebini acib daha sonra Qafqaz Senetkarlarina Destek Cemiyyeti nde Resm heykeltarasliq ve arxitektura institutu nun esasini qoyaraq 1902 ci ilden 1916 ci ile qeder rehberlik edib 1922 ci ilde institut akademiyaya cevrilib O hemcinin ilk Klassik Gimnaziyada da ders deyib Gurcustanda Mensevik hakimiyyeti qurulandan sonra Gencede Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin dovlet litoqrafiya idaresinin rehberi islemis Sovet hakimiyyeti qurulandan sonra Azerbaycan SSR Xalq Maarifi Nazirliyinin Gence burosunda ve Rusiya Informasiya Agentliyinin Qafqaz burosunda isleyib XatiresiOskar Smerlinq gorkemli karikatura ustasi kimi Qafqazda taninmis sohret qazanmisdi I Hebibbeyli bele bir fikirdedir ki ilk karikaturalarindan etibaren Smerlinq cemiyyet heyatinin muxtelif sahelerine ozunun obyektiv tenqidi munasibetini ifade etmeye calisib Cox maraqlidir ki Celil Memmdquluzade Molla Nesreddin jurnalinin nesrine baslayarken Azerbaycanda pesekar satirik ressam olmadigi ucun jurnal ucun resm cekmek isine ilk novbede Tiflisde yasayib yaradan alman ressami Smerlinqi devet edib Smerlinq Celil Memmedquluzadenin teklifini temennasiz suretde qebul edib Oskar Smerlinq 1906 1917 ci illerde Molla Nesreddin jurnalinin esas ressamliq funksiyasini bacariqla yerine yetirib Molla Nesreddin jurnalinin aparici ideyalarini eks etdirdiyinden onun resm eserleri ekser hallarda jurnalin birinci sehifesinde yeni uz qabiginda ozune layiqli yer tapib Milliyyetce alman olmasina baxmayaraq Oskar Smerlinq Azerbaycan muhiti ve menseyini azerbaycanlilarin heyatini ve psixologiyasini derinden oyrenib Smerlinqin nadir fircasinin mehsulu olan Sizi deyib gelmisem Qafqazda medreseyi ruhaniyye Niye meni doyursunuz Molla Nesreddin Iran serheddinden Xabi qeflet Muselman meclisinde rus zabiti Mehemmedeli sahin Tebrizden cixmasi ve s kimi yuzlerle satirik resmleri sozun genis menasinda karikatura senetinin sah eserleri seviyyesine yukselib Molla Nesreddin jurnalinin ilk sayinin uz qabigindaki meshur karikaturanin muellifi kimi Oskar Smerlinq hem de Molla Nesreddin in bedii obrazini yaratmaqla bu obrazin tekce Azerbaycanda deyil butun Serq aleminde qebul edilmesine nail olur Bu ceheti xususile nezere carpdiran I Hebibbeyli yazir ki Molla Nesreddin in bedii obrazini ilk defe ve cox mukemmel sekilde Oskar Smerlinq yaradib Smerlinqin cekdiyi Molla Nesreddin portreti uzun iller muxtelif sujetlerle birlikde ayri ayri veziyyetlerde Molla Nesreddin jurnalinda cap olunub Smerlinqin yozumunda Molla Nesreddinin mudrikliyi ve uzaqgorenliyi yuksek vetendasliq keyfiyyetleri boyuk meharetle canlandirilib Onun resmlerinde Molla Nesreddinin daxili alemi ile yanasi zahiri elametleri de milli kalorite Serq adetlerine uygun sekilde tesvir edilib Bir sozle Azerbaycan xalq satirasinin bas qehremani Molla Nesreddinin portreti alman ressami Oskar Smerlinqin kesfidir Smerlinqin 40 illiyi 1933 cu ilde Tbiliside kecirilmisdir 1929 cu ilde solo sergisi 1964 ve 2000 ci illerde tekrar sergileri kecirilmisdir Eserleri Gurcustan muzeylerinde saxlanilir AilesiIvan Smerlinq ve Matilda Smerlinqin memar Albert Salzmanin bacisi ogludur Incesenet tarixcisi Rene Smerlinqin atasidir MenbeCelil Memmedquluzade Dram ve nesr eserleri ADU nesriyyati Baki 1958 seh 744 745 Oskar Schmerling 1 ივლისი დაიბადა ოსკარ შმერლინგი Gurcuce olu kecid IstinadOskar Smerlinq Faceted Application of Subject Terminology Oskar Schmerling Artnet 1998 https schmerling org en people oskar schmerling Schmerling Oscar mus col com 2023 12 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 27 Schmerling s Pension Request Beyond Caricature ingilis 2023 12 27 tarixinde Istifade tarixi 2023 12 27 Abbas Zamanov Serhler Hemide Memmedquluzade Mirze Celil haqqinda xatirelerim Azernesr 1967 seh 200 201 deXarici kecidlerOskar Smerlinqin resmleri 1 Oskar Smerlinqin resmleri 2